ANP KIPPA
Alles komt en gaat, en komt daarna weer terug. Van de eighties tot de nillies, elk tijdperk heeft intussen wel zijn retour gemaakt. Welk tijdperk van mij mag terugkomen? – de jaren zestig! Die bedenking beviel me toen ik binnenwandelde bij platenzaak Wally’s Groove World in de Lange Nieuwstraat, niet ver van de Stadscampus. De plek transporteerde me helemaal terug in de tijd. Of misschien beleefde ik die trip door wat ik er kocht: platen van dé Nederlandse chansonnière uit de vorige eeuw, Liesbeth List.
List was een kind van de zee. Het was namelijk van over zee dat ze in 1942 vanuit Nederlands-Indië aankwam in Nederland. List kwam in Nederland wonen met haar vader en zijn vrouw. Haar moeder was tijdens de oorlog gestorven in Indië. Lists stiefmoeder overtuigde haar vader haar te laten adopteren door een vuurtorenwachter op het eiland Vlieland. Daar bracht ze de rest van haar jeugd door. De zee zou een terugkerend thema worden in haar leven, met nummers als De kinderen van de zee en Et la mèr, die haar liefde voor het zoute water bezingen.
Al vroeg droomde ze van een carrière als zangeres. Bij een tv-optreden werd zij opgemerkt door Ramses Shaffy, toen reeds een gekende zanger. Beide muzikanten waren vluchtelingen geadopteerd door een Nederlands gezin en ze hadden meteen een hechte band. De enige reden dat List en haar forever crush nooit een relatie hadden was – volgens List zelf – zijn geaardheid. Dat Shaffy homoseksueel was, was toen een publiek geheim. Hij nam haar op in Shaffy Chantant, zijn cabaretgezelschap, waarvan een van de meest markante nummers Shaffy cantate was. De liedtekst had naast “hahaha” en “hohoho” niet veel om het lijf, maar het is niet wat je zingt, het is hoe je het zingt – en goed zingen deden ze. Ramses en Liesbeth geven zich namelijk volledig over aan hun impulsen en verwijzen de traditionele zangregels naar de vuilbak. De vrijdenkerij uit de jaren zestig is zo door je luidspreker te horen.
Naast gehaha en gehoho met Ramses zong List ook in echte talen. Zo bekwaamde ze zich in het Nederlandse én het Franse chanson. In Liesbeth List zingt Jacques Brel uit 1969 brengt List hulde aan le plus grand van de Franstalige muziek. De grote Brusselaar wist het zangwerk te appreciëren en zakte in 1971 af met een helikopter om haar de gouden elpee te overhandigen. Na haar gouden sixties en seventies zou List meer de anonimiteit opzoeken, maar volledig vergeten werd zij nooit. De laatste decennia voor haar dood bracht ze terug nieuwe muziek uit, die telkens op belangstelling rekenen kon. Ze keerde hierin vaak terug naar haar jeugd, Indonesië en de zee, zoals in Een kind van overzee, waarin ze de trauma’s uit haar jeugd probeert te verwerken. Liesbeth List stierf in 2020 vredig in haar slaap. Haar as werd uitgestrooid bij Vlieland in de Waddenzee.
- Log in to post comments