De aandelenkoersen, je leest er overal over. Maar soms kan de moed je in de schoenen zakken. Het ene na het andere ingewikkelde concept wordt je naar het hoofd gesmeten, zonder enig spoor van uitleg of zelfs maar begrip voor wie niet zou weten wat een flash crash of schuldpapier is. Geen paniek, want iedere maand verduidelijkt Capitant, de studentenvereniging die studenten wil inleiden tot en begeleiden naar de financiële markten, op deze pagina’s de werking van de beurs. Dit jaar gidst 'Het marktsegment' je door het nieuws over de beurs zonder gevaar voor struikelen over moeilijke termen en ingewikkelde concepten. Wij leggen ze hier namelijk in mensentaal uit.
Wie wil investeren in aandelen, kan dit doen door op de beurs aandelen aan te kopen en deze nadien (hopelijk) met winst weer te verkopen. Deze manier van beleggen neemt tijd in beslag, je moet namelijk zelf in het oog houden hoe elk van je aandelen het doet om op het juiste moment te kopen en te verkopen. Niet alleen moet je op de hoogte blijven van de prestaties van de bedrijven waarvan je nu aandelen hebt, maar ook van de bedrijven waar je in de toekomst aandelen van wil aanschaffen. Regelmatig het beursnieuws lezen dus, maar hier komen zelfs de meest geïnteresseerden onder ons niet altijd dagelijks aan toe.
Het kan daarom nuttig zijn te investeren in één product waarmee je in één klap in een korf van aandelen investeert. Zo heb je door te beleggen in een tracker of fonds een aandelenportefeuille die verschillende soorten aandelen bevat met een verschillend risico. Een gediversifieerde portefeuille, dus. We bekijken de twee belangrijkste manieren om in meerdere aandelen tegelijk te beleggen: een tracker en een fonds.
Tracker of fonds
Als je een bepaalde beursindex zo nauwkeurig mogelijk wil volgen, koop je een tracker. Dit soort beleggingsfonds stelt zich tot doel een index na te bootsen. Wat is zo’n index ook alweer? Een beursindex is het gemiddelde van een aantal belangrijke aandelen, bijvoorbeeld de BEL20, die de belangrijkste Belgische aandelen groepeert en er het gemiddelde van aangeeft.
Je kan daarnaast kiezen voor een fonds, dat ook belegt in meerdere aandelen. Bij een actief beheerd fonds gaat de fondsbeheerder proberen de index te ‘kloppen’, namelijk een hoger rendement halen dan de index. Hier zit het grote verschil met een tracker: deze heeft niet het doel een hoger rendement te halen dan de index, maar wel om deze gewoon te volgen. Met een actief beheerd fonds kan je dus logischerwijs een hoger rendement behalen dan met een klassiek indexfonds of een tracker. Een tracker kost dan weer veel minder dan een fonds.
Met een fonds of een tracker kan dus zo’n korf gekocht worden waarin een aantal aandelen worden opgenomen, en waarmee je dus in één klap over een gediversifieerde portefeuille beschikt. Maar dan stuit je eveneens op hetzelfde probleem als wanneer je zelf individuele aandelen gaat kopen: wat koop je best? Het opvolgen van alle rendementen van de verschillende fondsen kost ook weer veel tijd.
Paspoort
Wie een fonds gaat kiezen om zijn centen in te beleggen, moet met een aantal punten rekening houden. Elk fonds gaat meer of minder risico nemen bij het kiezen van de opgenomen producten. Hiervoor moet men kijken naar de risico-indicator, die elke fondsbeheerder verplicht moet meegeven in het Key Investor Information Document, ook wel het fondsenpaspoort genoemd. Ook te bekijken: de prestaties uit het verleden. Die kunnen de prestaties in de toekomst niet voorspellen, maar kunnen je er wel een goede indicatie van geven. Niet alleen de prestaties van het laatste jaar, maar vooral van de vijf voorgaande jaren zijn van belang.
Uiteraard is instappen in een fonds niet gratis. De fondsbeheerder neemt immers het uitkiezen van de juiste aandelen op zich en hiervoor betaal je als belegger. Bij sommige fondsen kunnen deze instapkosten oplopen tot 5 procent. Kies liever voor een fonds dat prestatiekosten aanrekent dan een fonds met hoge beheerskosten. Die prestatiekosten zijn een incentive voor de fondsbeheerder om hoge prestaties te bereiken. Een overzicht van alle kosten kan je voor elk fonds vinden in het fondsenpaspoort.
Veel en grondig onderzoek is nodig om een goede keuze te maken in deze overvloed. Wat zijn dan concreet goede fondsen? De Fund Awards belonen elk jaar de fondsbeheerders die het best gepresteerd hebben. In de voorbije maand werden deze jaarlijkse awards door De Tijd en L’Echo uitgereikt. Hierbij worden fondsbeheerders beoordeeld op hun prestatie van de afgelopen vijf jaar. De Super Award gaat naar de fondsbeheerder die over alle categorieën de beste score behaalde. Dit jaar ging deze prijs naar Banque De Luxembourg. Volgens de winnaar is een langetermijnvisie en een grondig begrip van wat gekocht wordt door het fonds cruciaal voor een goede prestatie. Ook de andere winnaars, waaronder België Dexia AM, KBC Asset Management en BNP Paribas bij de pensioenfondsen, leggen de nadruk op de lange termijnvisie. Een andere goede bron van informatie is de website van Morningstar. Dit internationaal bedrijf houdt statistieken bij van zo goed als alle fondsen ter wereld. Een dergelijke bron is handig en noodzakelijk voor wie meer informatie wenst over bepaalde producten, zowel fondsen als trackers.
Heb je het gevoel dat de financiële markten nog geheimen voor je hebben? Lees dan zeker de volgende afleveringen van 'Het marktsegment' en neem een kijkje op de website van Capitant, de organisatie die studenten informeert over de financiële markten: www.capitant.be.