Elk jaar neemt het aantal studenten die langdurige begeleiding volgen bij de Dienst voor Studieadvies en Studiebegeleiding toe. Dit jaar waren het er 344, en dat zijn enkel de studenten die niet na enkele gesprekken verder kunnen. Een van de grootste problemen bij studenten waar diensthoofd Anita Viaene en haar medewerkers mee te maken krijgen, is faalangst. Om dit het hoofd te bieden bracht de dienst onlangs het boek ‘Focus op faalangst’ uit, een werkboek door Isabelle Vloeberghs dat de student moet leren omgaan met faalangst. We zochten de auteur op en vroegen haar om het fenomeen kort en krachtig te beschrijven aan de hand van de volgende vier vragen.
Wat is faalangst nu eigenlijk?
Isabelle Vloeberghs Bij echte faalangst is het vaak heel specifiek: het gaat dan om studeren bij één iemand, sporten bij de ander, sociale situaties bij een derde. Wij gaan ervan uit dat iemand aan faalangst lijdt wanneer de angst hinderlijk wordt: wanneer men van zijn verantwoordelijkheden of bepaalde situaties wegloopt, door bijvoorbeeld te dagdromen. Dat zijn dan mensen die lijden aan passieve faalangst. Dan is er ook nog actieve faalangst en wie daaraan lijdt, gaat op de tegenovergestelde manier met zijn problemen om. Je probeert vat te krijgen op de zaken, totale controle te hebben. Dit zijn studenten die het meestal in het secundair onderwijs heel goed doen, omdat je daar daadwerkelijk alles van buiten kunt leren. Op de universiteit is dat meestal niet het geval. Als je er wel in slaagt om elke cursus, elke syllabus, elke paper rot van buiten te kennen, dan ga je daar op termijn waarschijnlijk aan kapot.
Hoe kun je faalangst vaststellen?
Vloeberghs In mijn ervaring beseffen actief faalangstigen zelf dat het hindert en ook dat het verergert naarmate hun academische carrière vordert, maar er is eigenlijk geen vast aantal criteria. Er is wel een vragenlijst, VaSEV ( Vragenlijst aangaande Studie- en Examenvaardigheden, nvdr.), die een algemene indicatie vaststelt en dat kan in sommige gevallen zeker handig zijn. Persoonlijk vind ik wat de student beleeft belangrijker. Waar we die VaSEV bijvoorbeeld gebruiken is bij de inschrijvingen voor de training voor uitstelgedrag. Daar zitten geheid mensen tussen die passief faalangstig zijn, maar dat zelfs voor zichzelf kunnen verstoppen. Zij overtuigen zichzelf ervan dat ze gewoon extreem lui zijn, wat ze meestal ook als kritiek krijgen van buitenaf.
Waarom hebben mensen last van faalangst?
Vloeberghs (blaast) Daar hebben al veel discussies over plaatsgevonden binnen de dienst hier. Waar komt dat vandaan? Hoe komt het dat het aantal faalangstigen toeneemt? Ik denk dat je er sowieso al een aanleg voor moet hebben. Faalangstigen zijn vaak perfectionistische individuen, kritische mensen die niet goed kunnen relativeren. Ze zijn te streng voor zichzelf. Je hebt, kort door de bocht, twee psychologische oorzaken. Ofwel onderschatten mensen zichzelf, ofwel overschatten ze zichzelf. Bij dat laatste krijg je dan faalangst wanneer mensen voor een uitdaging komen te staan waar ze zelf van vinden dat ze het moeten kunnen. De gedachte dat het toch niet zou lukken, is dan onoverkomelijk.
Hoe kun je faalangst oplossen?
Vloeberghs We proberen studenten ervan te overtuigen dat faalangst geen monster is dat hen overleeft. Het blijft iets subjectief. Lastig, maar subjectief. Faalangstigen moeten ervan uitgaan dat anderen er ook mee leren omgaan. Iemand die nauwelijks nog buitenkomt en alleen studeert, kun je moe!lijk doen inzien dat er iets anders bestaat dan examens. Een goede oefening daarvoor is bijvoorbeeld elke avond naar het nieuws kijken. Verder geven we oefeningen in ontspannen, ook fysiek dan, trager ademen, stoppen met piekeren, et cetera.
Werkboek ’Focus op faalangst. Faalangst begrijpen en aanpakken’ is te verkrijgen via het STIP of de studentenbegeleiders. Prijs: 10 euro.
Waarvoor kun je bij de dienst Studieadvies en Studentenbegeleiding terecht? |
|---|
|
Studieadvies en informatie Heb ik de juiste studiekeuze gemaakt? Hoe zit het met mijn leerkrediet? Wanneer kan ik uitschrijven? Voor deze vragen werken de studentenbegeleiders samen met de studietrajectbegeleiders van alle faculteiten.
Studievaardigheden Hoe pak ik mijn studie het best aan? Hoe stel ik een examenplanning op? Hoe neem ik notities? Een studiebegeleider kan je helpen bij het verbeteren van je studievaardigheden. Elk semester zijn er specifieke trainingen.
Psychologische begeleiding Zowel met studiegebonden problemen (faalangst, uitstelgedrag, …) als met persoonlijke problemen (rouw, depressie, relationele problemen, …) kun je bij de studentenbegeleiders terecht. In een gesprek ga je samen na wat voor jou het beste is: individuele begeleiding of psychotherapie, een groepstraining of een gepaste doorverwijzing.
Afstudeerbegeleiding Wat na het afstuderen? Hoe stel ik een cv op? Hoe solliciteer ik? De studentenbegeleider weet raad.
Studeren met een functiebeperking, topsport of kunstbeoefening Heb je een functiebeperking? Doe je aan topsport of kunstbeoefening? Dan heb je recht op bijzondere faciliteiten. De aanvraag verloopt via deze dienst.
Contact Maak een afspraak via het STIP (stip@ua.ac.be of 03 265 48 72) of met een van de studentenbegeleiders. Alle informatie vind je op www.ua.ac.be. Klik op de startpagina door naar ‘Sociale, Culturele en Studentgerichte diensten’ onder ‘dienstverlening’. Heb je problemen? Blijf er niet mee zitten. De dienst is het hele jaar door open, ook tijdens de vakanties! |