is dat dan kunst, een afgesneden hoofd?

Zowel in filmzalen als in het publieke debat dat zich vormde op televisie, radio en de diepste krochten van HLN.be woedde een woelige discussie. Regisseur Adil El Arbi zei in een interview bij Studio Brussel dat de film inslaat als een mokerslag. Dat kan ook niet anders: de film omvat een zeer gevoelig thema. Hij deed in de film een boekje open over Belgische jongeren die het land verlaten om naar Syrië te trekken, al dan niet met goede bedoelingen.

De regisseurs kozen om er geen doekjes om te winden: ze toonden een echt verhaal met lelijke details. Wanneer de kijker een afgesneden hoofd te zien krijgt, zullen reacties altijd intens zijn, dat is evident. Maar wat is het nut van censuur in een film als deze? De kijker hoeft slechts een korte samenvatting van de inhoud te lezen om te weten dat het niet de ideale film is om een moeilijke dag van zich af te spoelen. Een thema als terreur valt niet te verbloemen en als dat al zou kunnen, zou dat niet getuigen van groot respect naar de slachtoffers van IS-terreur. Adil en Bilall weten dat en willen met deze film duidelijk een boodschap overbrengen: dit is onze anti-IS-speech. Met die insteek maakten ze een film die menig kijker in shock achterliet, niet meer in staat tot een nabespreking.

Uit sommige hoeken kwam de kritiek dat het niet fair is naar slachtoffers toe om jongeren die naar Syrië vertrekken in een ander, of misschien zelfs beter, daglicht te plaatsen. Hoewel zulke standpunten te verwachten waren, zijn ze toch redelijk pijnlijk wanneer je de film zelf gezien hebt. De film levert wel genoeg kritiek op IS en bijhorend geweld om te kunnen zeggen dat hij allesbehalve onfair is naar de slachtoffers toe. De film praat niets goed, maar zet jonge IS-strijders wel in een perspectief dat we nog niet eerder op het witte doek zagen.

Hoewel de film onmiskenbaar een staaltje kunst van de bovenste plank is, valt niet te ontkennen dat de film misschien een te grote indruk kan nalaten op kijkers. Het is voor alle kijkers een noodzaak om na de film even te kunnen verwerken wat er net werd getoond. Dat loopt voor sommigen net iets soepeler dan voor anderen na het bekijken van twee uur aan monsterlijke oorlog. Een trigger warning aan het begin van de film zou daarom niet misplaatst zijn.

Voor al wie minder moeite heeft met expliciete beelden en harde waarheden is Rebel een aanrader. En misschien ook wel voor diegenen die daar wel moeite mee hebben.