dwars schetst kort het profiel van beide kandidaten en vroeg hen om een reactie op de hallucinante (voorlopige) verkiezingsuitslag. Maar voor de lezer die ondertussen, begrijpelijkerwijs, door het bos de bomen niet meer kan zien, bieden we eerst een overzicht van het verloop van de verkiezingen.

7/01: Drie mannen stellen zich kandidaat voor het ambt van rector: Karel Soudan (decaan TEW), Dirk Van Dyck (vice-rector Onderzoek) en Alain Verschoren (voorzitter van de Raad van Bestuur). Over het algemeen wordt ervan uitgegaan dat Soudan de eerste stemronde niet zal overleven. Opvallend is dat vice-rector Bea Cantillon haar eieren in het mandje van Van Dyck legt: als hij rector wordt, gaat zij voor het Associatievoorzitterschap. 7 januari is ook de uiterste datum voor personeel en studenten om zich kandidaat te stellen voor het kiescollege. Dat deze kandidaatstelling moet gebeuren vóór bekend is wie de uiteindelijke kandidaat-rectoren zijn, doet een aantal wenkbrauwen fronsen.

28/01: De precieze data van de kiesverrichtingen worden bekendgemaakt: woensdag 20 februari en (indien een tweede ronde nodig blijkt) woensdag 27 februari. De late bekendmaking van de verkiezingsdata zorgt voor heel wat gemor bij kiezers die op die woensdagen gebonden zijn aan andere verplichtingen (een congres in het buitenland bijvoorbeeld) en geen volmacht mogen geven omdat het reglement dat niet toestaat.

11/02 – 15/02: Op de verschillende campussen worden meerdere debatten georganiseerd. Vooral op de Stadscampus lag de opkomst voor deze debatten opvallend laag. 20/02: Eerste stemronde. Uitslag: Soudan haalt 54 stemmen (11,6%), Van Dyck sleept 198 stemmen in de wacht (42,6%), Verschoren wint met 212 stemmen (45,6%).

26/02: Karel Soudan, die na zijn povere uitslag de handdoek in de ring gooit, verklaart in een e-mail aan alle kiesmannen en -vrouwen zijn steun aan Alain Verschoren. Sindsdien doet het gerucht de ronde dat Verschoren aan Soudan een postje zou hebben beloofd. Tegelijkertijd maakt dwars bekend dat huidig rector Francis Van Loon zich kandidaat heeft gesteld voor het Associatievoorzitterschap. Sommigen leiden daaruit af dat Van Loon en Verschoren een geheime alliantie zouden hebben aangegaan. Ondertussen zetten Van Dyck en Cantillon een ijverige belcampagne op touw.

27/02: Tweede stemronde. Uitslag: Van Dyck 226 stemmen, Verschoren 226 stemmen. Het statistisch onwaarschijnlijke is gebeurd. Beide kandidaten laten al snel weten dat de Raad van Bestuur op 11 maart de knoop moet doorhakken: komt er een derde stemronde, komen er nieuwe verkiezingen of stelt de Raad van Bestuur meteen een van de twee kandidaten aan als nieuwe rector?

5/03: Rector Francis Van Loon stuurt een e-mail naar alle studenten en personeel. Daarin verklaart hij op de Raad van Bestuur te zullen pleiten voor een derde stemronde in de week van 19 maart. Zowel Van Dyck als Verschoren kunnen zich daarin vinden. Verder benadrukt Van Loon dat hij voor volgend jaar een sabbatjaar heeft aangevraagd (ondanks "berichten die de laatste tijd in de pers zijn verschenen"), waarmee hij impliceert dat hij het Associatievoorzitterschap niet (meer) ambieert.

11/03: De Raad van Bestuur beslist of er nieuwe verkiezingen komen dan wel of men een derde stemronde organiseert in de week van 19 maart. Bij het ter perse gaan van deze dwars is de beslissing nog niet gevallen. Aangezien de huidige rector echter voorstander is van een derde stemronde en de kandidaten hier niet tegen gekant zijn, lijkt de kans op volledig nieuwe verkiezingen klein.

Deze maand keek dwars reikhalzend uit naar de verkiezingen van Rusland, die duidelijk weer een mijlpaal betekenden voor dit mooie land van melk en honing, waar waarden nog waarden kunnen zijn. dwars wil Dmitri Medvedev van harte feliciteren met zijn onverwachte overwinning, die het einde van een moeilijke strijd tegen mogelijke tegenstanders vormt. Een andere opmerkelijke prestatie werd geleverd door ons aller Marino Keulen, die ervoor zorgde dat de gemeenteraad van Voeren niet meer mag vergaderen in het plaatselijke dialect, Plattdütsch. Dank u, Marino, weer een overwinning op de Duitsers en een intelligent staaltje taalpolitiek. De vergaderingen worden nu vast weer wat interessanter (want dat Plattdütsch heeft waarschijnlijk geeneens een woord voor verkeersdrempelgesjoemel).

Zoals steeds kon er maar één winnen en deze maand is dat wel iemand heel speciaal. Aandachtige lezers van deze rubriek dachten misschien dat ik een vriend van rechts was, omdat kerels en meiden uit die helft van het politieke spectrum maar al te vaak met de Snor van de Maand gaan lopen. Niets dan toeval, beste vrienden, en het feit dat die mannen gewoon vaak goede ideeën hebben. Maar af en toe blijken ook personen uit de linkerhelft van de wereld de moeite waard. Daarom, speciaal voor de linkse vrienden – sorry rechtse lezers, ik twijfel er niet aan dat jullie volgende maand weer op jullie wenken bediend zullen worden – gaat de Snor van de Maand naar niemand minder dan Johan Cyrille Corneel Vande Lanotte.

Johan was in een vorig leven voorzitter van de sp.a, alsook minister van onder andere begroting en overheidsbedrijven. In die laatste hoedanigheid hielp hij anderhalf jaar geleden mee aan de verkoop van ABX, een logistiek dochterbedrijf van de NMBS. ABX was best een gezellige werkplek, maar kon niet echt mee met moderne tijden (het was aangekocht door Etienne Schouppe) en was daardoor in een HST-tempo het geld van de NMBS aan het opmaken. Johan besloot wijselijk dat ABX zo snel mogelijk verkocht moest worden, en zo gebeurde. In de onderhandelingen rond de verkoop werd een stel Italianen afgewimpeld dat met het belachelijke bedrag van 340 miljoen euro over de brug kwam. Johan kon zo'n bedrag niet aanvaarden, en dus werd als koper het vriendelijke Britse 3i gekozen, dat ABX mocht hebben voor een symbolische euro en een pintje bij Gerda van op den hoek.

Dat ene pintje leidde tot een gezellige babbel waarin de fundamenten gelegd werden voor een hechte vriendschap, die er toe leidde dat Johan vorig jaar aangesteld werd tot gedelegeerd bestuurder van Electrawinds, een bedrijf waar net 30 miljoen was ingepompt door 3i. By the way, goed nieuws voor wie ook een vriend van 3i wil worden: op dit moment staat ABX Logistics alweer te koop, voor de luttele prijs van 600 miljoen euro. Misschien leuk om met Pasen aan de grootmoeder cadeau te doen.

Johan krijgt van dwars een snor omdat hij laat zien dat er in deze koude wereld nog echte vriendschap mogelijk is. Deze hartverwarmende boodschap wordt hopelijk niet tenietgedaan door kwatongen die beweren dat Johan zijn vrienden nu plots niet meer wil kennen. dwars weet wel beter: een snor voor Johan!

Over welke opleidingen het precies gaat, doen verschillende verhalen de ronde. Jef Verschueren, decaan van de faculteit Letteren en Wijsbegeerte, brengt enige duidelijkheid. De besprekingen rond de tweejarige trajecten lopen erg uiteen. Letteren en Wijsbegeerte staat het verst, hoewel er bij Geschiedenis aanvankelijk erg veel weerstand was. Ook die opleiding is uiteindelijk van plan een tweejarig traject in te voeren. Buiten de faculteit Letteren en Wijsbegeerte zijn er gesprekken aan de gang bij TEW, waar voorlopig het eenjarig traject wordt behouden, al kan dat plan snel veranderen, meent Verschueren. Binnen PSW wordt er volop vergaderd en is er nog geen gezamenlijk standpunt van de Vlaamse faculteiten. Volgens sommige UA-professoren is de overgang naar een tweejarige structuur wel "nakend".

"De stap zetten” betekent voorlopig slechts dat de faculteit een voorstel mag indienen waarin ze aantoont dat ze de capaciteit heeft om een tweejarige Master te organiseren, al dan niet via samenwerkingsverbanden met andere universiteiten. Informeel is er tussen de Vlaamse faculteiten Letteren en Wijsbegeerte afgesproken om zo’n voorstel eind september 2008 in te dienen. Puur hypothetisch zouden de plannen dan worden beoordeeld door een erkenningscommissie eind 2008, en rond april 2009 zou de regering een beslissing nemen. Concreet betekent dit dat het tweejarig traject ten vroegste wordt ingevoerd in 2010. Vanaf volgend jaar zullen studenten bij hun inschrijving hierover voldoende geïnformeerd worden, zodat ze niet voor verrassingen komen te staan.

Zoals vele andere, is het verhaal van de tweejarige Masters er één van pro’s en contra’s. Decaan Verschueren, aan wie we enkele pijnpunten voorleggen, wikt en weegt de argumenten voor de humane wetenschappen.

Het hoe en waarom

Een vaak aangehaald argument ten voordele van het tweejarig traject is van financiële aard. Een extra jaar zou extra subsidies betekenen – geld dat de humane wetenschappen goed kunnen gebruiken.

Jef Verschueren Ik moet vaag blijven over de financiering, want er is nog niets vastgelegd. Momenteel wil het ministerie geen extra financiering voorzien, maar intussen zijn er ook signalen dat men er wel rekening mee zal houden. Wat dat concreet betekent, is niet voorspelbaar. Wat we wél weten is dat, als de humane wetenschappen collectief beslissen om niet over te gaan tot een tweejarig traject, ze een extra financiële achterstand oplopen tegenover faculteiten die wel een tweejarige Master-structuur hebben. Daarom alleen al is het noodzakelijk om aan studieduurverlenging te denken. Dat mag natuurlijk niet de enige reden zijn. Voor het financiële probleem moet dringend een andere oplossing gevonden worden, anders krijg je een opbod om toch maar gelijkwaardig mee te kunnen lopen in de geldstroom, zonder dat die verlenging misschien inhoudelijk gemotiveerd is.

Hoewel het ministerie niet onmiddellijk van plan is een hogere financiering te voorzien, gaat die verlenging op termijn wel geld kosten, alleen al qua beurzen voor de studenten. Vandaar ook die capaciteitsstudie: we moeten aantonen dat we de organisatie van tweejarige Masters aankunnen, voordat de regering extra gaat investeren.

Kan Letteren en Wijsbegeerte die organisatie wel aan? Het is algemeen geweten dat opleidingen als Geschiedenis en Wijsbegeerte zuinig omkaderd zijn.

Verschueren In de meeste gevallen is dat niet zo’n onmiddellijk probleem. Met het eenjarig Masterprogramma is er zo weinig ruimte voor een vakkenpakket dat de beschikbare expertise niet optimaal benut kan worden. Anders heb je te veel keuzes voor te weinig studenten. Er zijn natuurlijk onderomkaderde richtingen die de mogelijkheid zullen moeten benutten om vakken slechts tweejaarlijks aan te bieden. Daardoor verdubbel je de capaciteit zonder dat de studenten iets verliezen.

Buiten het lesgeven komen er toch allerlei andere dingen bij kijken – administratief werk, evaluaties, etc. Is de invoering wel haalbaar zonder extra subsidies?

Verschueren Een personeelsprobleem hebben we inderdaad. Hoe zwaar daaraan getild moet worden, is een andere vraag. Het programma van Taal- en Letterkunde is heel ruim, dat van Geschiedenis dan weer heel sober – daar kan men absoluut niet aan raken. Verder hebben we een assistentenprobleem, maar die nood gaat niet veel groter worden door de verlenging van de trajecten. Het aantal studenten en het aantal cursussen dat aangeboden wordt, zal immers niet noodzakelijk verhogen per jaar. Dat effect zal je enkel heel even hebben in de overgangsfase en dan nog minimaal, want aan het einde van het traject zit je niet meer met grote groepen. De proportionele verhoging van het studentenaantal is dus zeker geen struikelblok.

We hadden het net over het financiële voordeel dat meespeelt in de beslissing. Is die overgang naar een tweejarig traject ook inhoudelijk gemotiveerd?

Verschueren Jazeker, dat vierjarig traject met slechts één Masterjaar is een fundamenteel probleem dat we vóór het van start gaan van de actuele structuur al hebben aangekaart, maar Vanderpoorten had er toen geen oren naar en Vandenbroucke is er ook lang doof voor gebleven. Uiteindelijk zal het toch niet anders gaan, want het heeft geen enkele zin om een vierjarige structuur te behouden die een brede opleiding beoogt in de driejarige Bachelor en meer verdieping in een specifiek georiënteerde Master. Die specialisatie kan je niet in één jaar realiseren. De student moet zich immers eerst kunnen oriënteren in een bepaald vakgebied, zijn thesis afwerken, en dan moeten er ook nog mogelijkheden voor internationalisering opengehouden worden – dat allemaal tesamen kan gewoon niet.

Het opstarten van die actuele Masterstructuur is een voorbeeld van mismanagement. Ik heb er geen ander woord voor.

Is het maatschappelijk verantwoord om studenten humane wetenschappen nog een jaar hetzelfde te laten studeren als zij de kans lopen op werkloosheid?

Verschueren Dat is een belangrijke vraagstelling die in de besprekingen voortdurend meespeelt. In principe kan je afstuderen na drie jaar, maar dat is natuurlijk niet de bedoeling en het zou ook niet goed zijn als dat te vaak gebeurt. Dan krijg je een tweesporentraject waarbij je met dezelfde maatschappelijke problematiek geconfronteerd wordt, namelijk dat minder gegoede studenten niet kunnen doorstoten. Wat de doorslag gegeven heeft in de besprekingen is de inhoudelijke kwestie van de doenbaarheid van een traject dat voldoende wetenschappelijk verdiepend is en op een zodanige manier dat je studenten kan afleveren die op een ruimer internationaal niveau in competitie kunnen treden met anderen. Dat is dus óók een heel belangrijke maatschappelijke overweging. Hoe je die problematiek ook draait of keert, een stavend antwoord krijg je nooit. Ik kan niet ontkennen dat er een probleem is, studeren kost geld en men moet voldoende ondersteuning voorzien voor studenten uit armere milieus. Maar goed, naar mijn aanvoelen staan ze nu ook al in de kou, dus die problematiek is veel ruimer en wordt niet noodzakelijk erger door een extra jaar.

De Vlaamse universiteiten willen geen minderwaardige diploma’s afleveren. Toch zal dat onvermijdelijk gebeuren in België: je krijgt een generatie afgestudeerden die slechts een eenjarig traject hebben gevolgd.

Verschueren Vandaar dat het opstarten van die actuele Master-structuur een voorbeeld is van mismanagement. Ik heb er geen ander woord voor. Er zullen wel overgangsmaatregelen bedacht worden zodat studenten die begonnen zijn aan een eenjarig traject toch in een tweejarig kunnen stappen, maar je blijft door de tijdspanne met een tussengeneratie zitten. Als het aan de meeste academici gelegen had, was dat niet gebeurd. Het is werkelijk een politieke beslissing geweest.

Hoe zal het tweejarig traject concreet ingevuld worden?

Verschueren Het ministerie wil niet afwijken van het basisstramien dat nu binnen de wetenschappelijke opleidingen bestaat, namelijk een traject van 90 + 30 studiepunten. Daarbinnen heb je de mogelijkheid om dertig studiepunten van de lerarenopleiding in te bouwen, maar studenten die daar geen interesse voor hebben of zich willen voorbereiden op een doctoraat kunnen wel het volledige, vakspecifieke programma van 120 studiepunten volgen. In principe zullen ook alle ManaMa’s van de eigen faculteit in die twee jaar indalen. Wanneer het op financiering aankomt, gaan die zeker nooit apart gefinancierd worden. In bepaalde opleidingen pleit men ook voor de invoering van stages. Die heb je nu al in TFL (Theater-, Film- en Literatuurwetenschappen, nvdr.), maar ook een ander type stage wordt overwogen: wanneer je bijvoorbeeld de Master Taalkunde volgt, kan je daarbinnen een onderzoeksstage lopen aan een universiteit. De vakspecifieke uitbreiding is dus niet noodzakelijk groot voor alle studenten. Wel zal de spreiding in de tijd voor iedereen een verdiepend effect hebben.

Een laatste opmerking: bij de besprekingen tussen de verschillende universiteiten worden de studenten(raden) amper betrokken en gebeurt alles erg binnenskamers.

Verschueren Ik pleit inderdaad schuldig. Het lijkt me een goed idee om studenten systematisch te betrekken. Door de huidige drukte en chaos in de academische wereld ontsnappen er soms dingen op een onverantwoorde manier aan het aandachtsveld. Er is ook geen duidelijkheid over het kader waarbinnen we moeten werken. Jullie suggestie wordt hierbij genoteerd.

Wat vindt u ervan?

De voorwaarden van VVS (Vlaamse Vereniging van Studenten) voor studieduurverlenging

1. Het moet een duidelijke meerwaarde zijn voor het bereiken van de beoogde kennis en vaardigheden.
2. De studiedruk ligt te hoog en dit kan niet opgelost worden door curriculahervormingen of het invoeren van andere onderwijsvormen.
3. Afgestudeerden vinden geen werk en een studieduurverlenging kan dit verhelpen.
4. Vergelijkbaarheid in internationale context.
5. De instelling moet de capaciteit hebben om een extra jaar in te richten.
6. De studenten moeten gehoord worden in een enquête.

Garanties die ingebouwd moeten worden bij studieduurverlenging

1. Er moeten extra middelen en inspanningen komen om te vermijden dat de opleidingen door studieduurverlenging minder toegankelijk worden voor kansengroepen.
2. Minder thesisjaren: studenten moeten beter begeleid worden.
3. De overheid moet het geld hebben voor de studieduurverlenging. Deze mag niet ten koste gaan van iets anders.
4. De transparantie van het opleidingsaanbod moet gevrijwaard worden. 

"Hoe ik op het studentenhome van campus Middelheim terecht kwam? Geen idee, maar ik zit hier nu voor het vierde jaar op rij en heb het me nog geen moment beklaagd," zegt Ward. Dat hij Biomedische Wetenschappen studeert, zal er wel iets mee te maken hebben. Ward zal zich niet gauw vervelen in het studentenhome, daar zorgt Campinaria voor. "Toen ik hier net woonde, stonden er plots twee kerels voor mijn deur met de vraag of ik mij wilde laten dopen." Vandaag is Ward preses van de studentenclub. Het studentenrestaurant is op het gelijkvloers van de peda. Zij verzorgen behalve een warme maaltijd ook het ontbijt. "Pizza, lasagna en frituur zijn ons echter niet vreemd. Eten gebeurt in de gezamenlijke keuken, wat de sfeer enkel ten goede komt." Studeren is voor Ward geen sinecure: "Een gezonde portie karakter of gewoon thuis gaan studeren is de oplossing." Thuis probeert hij te bekomen van de week op kot, terwijl het weekend vroeger diende om uit te gaan. Volgend jaar zit Ward niet meer op kot vanwege een zeven maanden tellende stage. "Behalve op de dagen dat Campinaria iets organiseert, zal ik het nachtbraken toch wat moeten inperken."

Contradictio in terminis: Stephan woont thuis op kot. "Vier jaar geleden hebben mijn ouders, mijn broer en ik besloten om de zolder om te bouwen tot een duplex. Ik was van plan om in Antwerpen te studeren, maar ik wou wel op kot. Mijn ouders vonden het belachelijk om een kot te betalen, dus hebben we voor deze optie gekozen." Stephans broer was student Burgerlijk Ingenieur Architect toen hij de plannen voor de verbouwing tekende. Het resultaat noemt Stephan, student Geneeskunde, een kunstwerk. Het leven op kot in eigen huis is bijna hetzelfde als op kot op kot. "Een nadeel is wel dat ik geen les kan missen zonder dat een van mijn ouders het merkt. En als er vrienden op bezoek komen moeten die eerst de rest van het huis door." Al bij al wegen die kleine ongemakken niet op tegen het voordelige studentenleven dat Stephan nu leidt: "Samen met een paar vrienden ben ik al plannen aan het maken om over een paar jaar samen een huisje te huren en daar te wonen. Maar momenteel voel ik me hier thuis wel goed en ben ik niet geneigd te ruilen met een 'normaal' studentenleven."

Judith is een Nederlandse die op kot zit in Antwerpen. Samen met twaalf andere studenten woont ze in een huis tussen stad en campus. Dat vindt ze een enorm voordeel: "Ik moet er niet aan denken dat je elke dag een uur heen en een uur terug moet reizen." Judith en de andere bewoners zitten vaak in de keuken. "Ik heb hele leuke huisgenootjes die ik altijd rond etenstijd tegenkom. Als je echter van plan bent om na het eten nog te studeren is het soms lastig om daaraan te beginnen." In het weekend gaat Judith naar huis en dat vindt ze prima. "Dan hoef ik even niet een goede student, boodschappenjongen, kok en schoonmaakster tegelijk te zijn." Over twee jaar gaat Judith in Gent studeren. "Dan zou ik graag weer in een echt studentenhuis wonen, met een grote, gezamenlijke keuken." De vraag is of de hoogslaper, door haar vader gemaakt, dan mee verhuist.

Volgens onze bronnen is Alain Verschoren capabel, enthousiast en sympathiek. Hij heeft oog voor complexiteit en zijn beleidsplannen klinken erg menselijk maar zijn ook wat vaag. In de debatten die aan de verkiezingen voorafgingen kwam hij niet altijd als de sterkste kandidaat naar voren en leek hij soms wat te schipperen tussen Soudan en Van Dyck. Men vraagt zich dan ook af of hij wel in staat is tot het nodige lobbywerk. Verschoren kan evenwel rekenen op een goede reputatie en heeft de naam degelijk werk te leveren. In de wandelgangen: – "Alain Verschoren is met voorsprong de meest sympathieke en meelevende kandidaat." – "Met Alain Verschoren aan het hoofd zal er te weinig vernieuwing komen. Hij zal voor vis noch vlees zorgen."

Alain Verschoren, wat denkt u? Moet de Raad van Bestuur nu beslissen wie de nieuwe rector wordt, bent u voor een derde stemronde of wilt u dat de verkiezingen helemaal opnieuw georganiseerd worden?

Alain Verschoren Het lijkt me geen goed idee om nu en petit comité met 23 mensen – uiteraard zonder mij als voorzitter – te beslissen wie de rector wordt. Dat is niet niet eerlijk tegenover al die mensen die hun stem hebben uitgebracht. De verkiezingsprocedure volledig opnieuw opstarten moet eigenlijk enkel in het geval van een procedurefout en die is niet gemaakt. De universiteit verkeert sowieso best niet te lang in onzekerheid. De nieuwe rector moet zich volgens mij zo snel mogelijk kunnen inwerken, niet pas is oktober. De meest elegante en democratische oplossing lijkt me daarom een derde stemronde, het liefst nog voor de paasvakantie en zonder nieuwe propaganda. Iedereen weet onderhand wel waarvoor we staan. Maar goed, het is uiteindelijk aan de Raad van Bestuur om die knoop door te hakken, niet aan mij.

Hoe het ook uitdraait, de universiteit is duidelijk verdeeld. De nieuwe rector zal geen overtuigende meerderheid achter zich hebben.

Verschoren Dat gebeurt wel eens meer bij verkiezingen, dat is nu eenmaal het spel, anders geraak je er nooit uit. Maar uiteindelijk wil iedereen een goede toekomst voor de UA. Iedereen is het erover eens dat we ons moeten positioneren ten opzichte van Leuven en Gent en binnen de Associatie. Over de wijze waarop we dat moeten, verschillen Dirk Van Dyck en ik inderdaad van mening. Maar als ik rector word, zal ik zeer goed luisteren naar wat Dirk en Bea (Cantillon, nvdr.) van fundamenteel belang vinden.

Willen zij ook met u samenwerken mocht de uitslag in hun voordeel zijn?

Verschoren Ik kan niet in hun plaats antwoorden, maar het is wel duidelijk dat, als er slechts een miniem stemmenverschil is, je daar volgens mij mee rekening moet houden.

Heeft de tandem Van Dyck-Cantillon u parten gespeeld? Heeft Bea Cantillon met andere woorden uw stemmen afgesnoept?

Verschoren Misschien wel, al blijf ik vinden dat een kandidaat-rector er beter aan doet zich onafhankelijk op te stellen, zodat hij niet schatplichtig is aan de Associatievoorzitter na de verkiezingen. Bovendien is dit nergens voorzien, we zijn een rector aan het kiezen, geen tandem. Er zijn trouwens nog wel zaken die mij parten hebben gespeeld. Dankzij de steun die collega Karel Soudan me spontaan verleende via e-mail (Soudan riep – nadat hij er in de eerste ronde uit lag – op om voor Verschoren te stemmen, nvdr.) leek het net alsof ik hem al een postje beloofd had, wat helemaal niet het geval is. Ik heb hem zelfs duidelijk gezegd dat ik dat niet kan of wil. Zijn steun was dus oprecht, al wekte hij op die manier de verkeerde indruk.

Karel Soudan zou als decaan van de faculteit TEW – die financieel sterk moet inleveren – vooral met de belangen van zijn eigen faculteit bezig zijn.

Verschoren Dat een decaan de belangen van zijn eigen faculteit verdedigt, binnen de gehele universitaire context, lijkt me nogal evident. In elk geval, van postjes uitdelen kan er wat mij betreft geen sprake zijn. Het interview in dwars met rector Van Loon heeft er trouwens ook geen goed aan gedaan. Jullie beklemtoonden sterk dat hij zich kandidaat zou stellen als voorzitter van de Associatie en daarom gingen sommigen er van uit dat hij mijn geheime ‘tandempartner’ zou zijn, wat zeker niet het geval is of was. Francis Van Loon heeft in oktober inderdaad belangstelling getoond voor het voorzitterschap van de Associatie. Ondertussen heeft hij evenwel al een sabbatical leave aangevraagd in Zuid-Afrika, dus hij is zelfs niet langer in de running. Er is nooit sprake geweest van een ‘geheim verbond’ tussen ons twee, integendeel, dat is absoluut tegen mijn principes. Maar ook dat zullen de kiezers inmiddels al wel begrepen hebben.

Als u een element van de tabel van Mendelejev kon zijn, welk element zou u dan zijn?

Een moeilijke vraag! In een eerste opwelling kwam het element Au (goud) in mij op. Er is geen ander element dat zoveel impact gehad heeft op het ontstaan en de teloorgang van beschavingen. Ook vandaag speelt het nog steeds wereldwijd een belangrijke rol, niet alleen in het economisch en cultureel gebeuren maar ook in de relaties tussen verschillende landen. Bij nader inzien gaat mijn voorkeur echter uit naar het element C (koolstof). Geen enkel element komt zoveel voor in de structuur van natuurproducten als dit. Het zijn juist koolstofverbindingen die de enorme biologisch complexe machine ‘het leven op aarde’ aansturen. Zonder dit element zou onze wereld er waarschijnlijk heel anders uitzien.

Waar vult u, nu u op emeritaat bent, uw dagen mee?

Ik ga nog regelmatig naar mijn bureau op de vierde verdieping van gebouw V op de Groenenborgercampus. Ik zit daar onmiddellijk in de onderzoekssfeer en heb daar de tijdschriften om mijn wetenschappelijke literatuur bij te houden en te praten over het lopende en geplande onderzoek. Er is echter één groot verschil met vroeger: de stress is weg! Verder doe ik dingen waar ik vroeger geen tijd voor had, zoals lezen, sporten, koken, als het beter weer wordt terug in de tuin werken, op reis gaan en meer tijd spenderen met mijn kleinkinderen Laure (5) en Jens (3), en dit alles tezamen met mijn echtgenote Liliane.

Wat was het mooiste moment van uw academische carrière?

Ik heb vele mooie momenten gekend: samen met de doctorandi enthousiast zijn als het onderzoek goed vorderde of een artikel aanvaard werd; de plezante momenten, gesprekken en discussies met de buitenlandse collega’s op internationale congressen en vooral het plezier van het lesgeven: je kennis en ervaring overbrengen op jonge mensen. Indien ik een ruwe schatting maak, heb ik in totaal aan meer dan 4000 eerstejaarsstudenten Geneeskunde, Diergeneeskunde en Biomedische Wetenschappen de basiskennis van de organische chemie en de biomoleculen mogen bijbrengen. Ik heb altijd de indruk gehad – hoewel het geen gemakkelijk vak was – dat deze discipline en de interactieve wijze van lesgeven door hen sterk geapprecieerd werd.

Wat was het grappigste moment uit uw academische carrière?

Ik herinner me dat ik op een congres was van de American Society for Mass Spectrometry in Cincinatti. Het was begin juni maar al behoorlijk warm. Ik lag in bed en hoorde ’s nachts veel lawaai in de gang van het hotel waar ik, samen met een boel andere congresdeelnemers, logeerde. Slaapdronken deed ik de deur van mijn hotelkamer open en zag iedereen in de gang naar beneden lopen: er bleek brandalarm te zijn. Ik ging even verder de gang in en hoorde inderdaad de alarmbellen. Maar op dat moment sloeg plotseling de kamerdeur achter mij toe en kon ik niet meer binnen. Resultaat: ik stond om 5 uur in de ochtend in mijn ondergoed op de straat in Cincinatti te wachten tot we van de brandweer terug binnen mochten. Mijn collega’s hebben mij nog jaren met dit voorval geplaagd!

Als u uw academische carrière kon overdoen, zou u dan nu iets anders doen?

Neen! Ik heb tijdens mijn carrière altijd de vrijheid gehad om mijn ding te doen. Ik heb een internationaal erkende onderzoeksgroep uit de grond gestampt en heb het Centrum voor Massaspectrometrie opgericht aan de UA. Ik blik tevreden terug op al hetgeen ik heb mogen verwezenlijken in onderzoek, onderwijs en dienstverlening en ben dankbaar voor al de steun die ik in die periode van iedereen heb mogen krijgen.

Wat zijn uw toekomstplannen?

Verder blijven doen met wat ik momenteel bezig ben en hopelijk blijf ik nog lang psychisch en fysiek gezond om dit nog een lange tijd vol te houden!

12/03 - 17/08 MOMU: ‘Moi, Veronique Branquinho, TOuTe NUe (naar aanleiding van het tienjarig bestaan van haar label krijgt de Antwerpse ontwerpster een overzichtstentoonstelling)

02/04 Rataplan: Dimitri Leue, ‘Don Kyoto’ (in tijden van ecologisch bewustzijn voorziet de theatermaker zichzelf van energie door een bakfiets op het podium, geen strijd tegen maar voor de windmolens)

04/04 Lotto Arena: Regi in the mix (behalve de drijvende kracht achter Milk Inc. is Regi Pinxten ook de drijvende kracht achter zichzelf, het resultaat krijgt u op spectaculaire wijze gepresenteerd)

06/04 AMVC- Letterenhuis: 75 jaar Letterenhuis (tot januari volgend jaar viert het Letterenhuis zijn bestaan door negen auteurs in een installatie kritisch te laten nadenken over literair erfgoed)

09- 12/04 deSingel: Jan Fabre.Troubleyn, ‘Quando l’uomo principale e una donna’ (herneming van de succesvolle danssolo, een combinatie van technisch kunnen, grote verbeelding en onbegrensde overgave)

12/04 De Roma: Radio Modern met Lady Linn (een swingende soiree in de ultieme balzaal, het avondfeest kent zijn hoogtepunt in een korte danswedstrijd)

13/04 De Roma: ‘Diva’s van het witte scherm’ (wie in de nostalgische bui van de vorige avond is blijven hangen, kan Elizabeth Taylor tot drie maal toe gaan bewonderen in ‘Cleopatra’, ‘Cat on a Hot Tin Roof’ en ‘Under Milk Wood’)

16/04 Film: George Clooney, ‘Leatherheads’ (dat hartenbreker Clooney zowel kan acteren, alsook regisseren zal hij opnieuw pogen te bewijzen in deze romantische komedie over Amerikaans voetbal)

17/04 Trix: TrixTrax 20/04 De Coninckplein: Boekenplein (maandelijkse boekenmarkt alwaar u omgeven door kraampjes, hapjes, drankjes en optredens gouden koopjes kan doen)

26/04 Petrol: Fnac Unsigned Music Talents (wedstrijd voor beginnende groepen, signed music talents The Blackbox Revelation en de Franse dj Bodrinski sluiten de avond af)

30/04 Cc Luchtbal: ‘Joy Division’ en Dead Souls (screening van een documentaire over Joy Division, volgens bassist Peter Hook het perfecte antwoord op ‘Control’, voorafgegaan door een optreden van Dead Souls)

TrixTrax

Wie muziekcentrum Trix nog niet kent, geven wij nogmaals een reden om daar verandering in te brengen. Behalve een creatief oord waar muzikanten van allerlei status hun ding kunnen doen in de repetitiekoten, opnamestudio’s of andere werkruimtes, is Trix ook dé plek voor de liefhebber om muzikale ontdekkingen te doen. Met die idee organiseert TrixTrax elke derde donderdag van de maand gratis optredens voor al wie geïnteresseerd is, maar bovenal voor studenten. De werkgroep die de optredens organiseert, bestaat voor een groot deel uit jongeren met een stevige vinger aan de pols. Deze maand stelt TrixTrax met trots de über-catchy rock van A School of Quiet en de ingetogen psychedelica van Gel for Michelle voor .

Wie binnenkort op reis gaat naar Roemenië, moet zeker een verkeersovertreding begaan. De verkeersagenten worden er opgeleid door twee professionele balletdansers om zich eleganter te verplaatsen. Volgens de nieuwe ideologie moeten agenten die chauffeurs aan de kant zetten er charmant en welgemanierd uitzien. Béjart heeft te vroeg afscheid van ons genomen…

Lieve kindjes, lees altijd eerst de bijsluiter voordat je medicatie gebruikt. Een 58-jarige Brit lapte deze goede raad aan zijn laars en ziet de wereld stilletjes aan blauw worden. Hij beleefde namelijk zoveel plezier aan die piepkleine blauwe pilletjes – beter bekend als Viagra – dat hij nu het verschil niet meer ziet tussen een rode en een blauwe brievenbus. De pillenfabrikant geeft toe dat dit een nevenwerking kan zijn.

Wat blauw betreft, de smurfen vieren hun 50ste verjaardag! Daarom organiseert het Belgische bedrijf IMP een wedstrijd waarbij je je eigen smurf mag creëren. Een Nederlander kwam op het idee een smurf in een boerka te maken. Het voorstel werd geweigerd, want smurfen mogen niet religieus getint zijn.

Een Australische backpacker in Nieuw-Zeeland wist niet goed wat hij moest doen: een baantje zoeken als fruitplukker of een lotje van de loterij kopen? Hij koos voor het tweede en won ruim 544000 euro. De Aussie besloot om in stijl verder te reizen. De dollar staat misschien laag, maar knappe meisjes zijn gewaarschuwd! Tijdens een vlucht moesten twee Amerikaanse meisjes wachten op een flesje water tot de rest van het vliegtuig bediend was. Later kreeg één van de meisjes het aan de stok met een man die volgens haar te lang op het toilet zat. “Ze discrimineerden ons omdat we jonge knappe vrouwen zijn en iedereen in het vliegtuig lelijk was.” Hmm, zou het misschien aan hun houding gelegen hebben?

Onze gedachten gaan uit naar de 74-jarige Jack Herdman. De arme man is hopeloos op zoek naar wat liefde, maar was helaas de enige kandidaat op een speed dating event in het Engelse Wolsingham. Hiermee sluiten we af en pinken we gezamenlijk een traantje weg.

Pro

Wetenschap versus antiwetenschap

Hét creationisme bestaat niet. Er zijn immers verschillende soorten creationisme. Toch delen ze een aantal kenmerken, waaronder de idee dat de evolutietheorie niet volstaat om de diversiteit aan leven op aarde te verklaren. Nochtans is de bewijslast voor de evolutietheorie bijzonder groot. Evolutie op basis van natuurlijke selectie ontkennen is vergelijkbaar met de bewering dat de aarde plat is. Creationisten geloven echter dat God een plaats moet krijgen in het wetenschappelijk verhaal, als schepper van hemel en aarde of als intelligente ontwerper van complexe organismen en functionele structuren. Je mag dit geloven, maar met wetenschap heeft het niets te maken. Creationisten willen evenwel hun overtuigingen voorstellen als ‘echte wetenschap’. Ze geven aan een niet-gespecialiseerd publiek de indruk de evolutietheorie met solide argumenten te weerleggen. Daarenboven menen ze het darwinisme als een atheïstische ideologie te ontmaskeren. De evolutietheorie staat echter wetenschappelijk bijzonder sterk en mag niet worden verward met ideologie. Creationisme is niet louter een geloof, het is een pseudowetenschap, of nog erger, een soort antiwetenschap. Creationisten viseren immers ook de wetenschappelijke methode zelf. Aangezien wetenschap belangrijk is voor onze maatschappij en mensen het recht hebben om hierover goed te worden ingelicht, kan je creationisten niet zomaar laten begaan. Kortom, je moet creationisme confronteren met zijn talloze zwakke plekken. Maar beter nog toon je aan hoe de evolutietheorie werkt, wat ze verklaart, waar ze iets te zeggen heeft, en vooral, waar ze niets te zeggen heeft. Door mensen beter te informeren over wetenschap in het algemeen en de evolutietheorie in het bijzonder, verminderen we het risico dat creationisme zich verspreidt en worden confrontaties overbodig.

Stefaan Blancke, verbonden aan de vakgroep Wijsbegeerte en moraalwetenschap van de UGent

Contra

Ontluister het creationisme

Wat zouden we ermee winnen het creationisme openlijk aan te vallen? Ten eerste zouden we het creationisme een podium verschaffen. Immers, een openlijke aanval duidt al aan dat het creationisme ernstig genomen wordt. De indruk wordt zo gewekt dat het creationisme een punt heeft waartegen klaarblijkelijk vanuit een evolutionair standpunt stelling moet worden genomen. Ten tweede bestaat het gevaar dat de evolutietheorie niet langer als een wetenschappelijke theorie wordt beschouwd, maar als een ideologie (hetgeen creationisten ook beweren). Als creationisme een ideologie is – wat het in mijn ogen is – en hiertegenover de evolutietheorie wordt geplaatst, dan suggereert dit een oppositie van twee gelijkwaardige partners. Dat is uiteraard onjuist. De evolutietheorie heeft niets met ideologie te maken – het kan weliswaar voor het karretje van een ideologie gespannen worden, maar dat is iets anders. Er valt zo dus niets te winnen, maar slechts te verliezen.

Wat moet er dan wel gebeuren? Er moet gekeken worden waar het creationisme vandaan komt, en daarmee bedoel ik: analyseer de drijfveren van creationisten. Waar komt de angst voor de evolutietheorie vandaan? Leg de wortels van het verzet – zowel van christenen als van moslims – tegen de evolutietheorie bloot. Dat vergt sociaalwetenschappelijk en theologisch onderzoek. Dan wordt het creationisme niet openlijk aangevallen, maar ontluisterd. De kritiek van creationisten op de evolutietheorie wordt als krachteloos doorzien. Door de drijfveren bloot te leggen en eventueel te weerleggen, kan worden aangetoond dat het niets meer is dan gebakken lucht en holle retoriek. Met wetenschap heeft creationisme weinig te maken. Juist door met wetenschappelijke argumenten creationisme te bestrijden, speel je creationisten in de kaart.

Dr. Taede A. Smedes, research fellow aan de Faculteit Theologie van de K.U.Leuven en gespecialiseerd in de interactie van theologie en natuurwetenschap.

Wat doet u met grapjassen in de les?

Moeilijk te zeggen, aangezien ik dit jaar nog geen grapjurken heb gehad in mijn lessen. Voor wie zich geroepen voelt alvast wat advies: grappig zijn is helemaal anders dan moppen tappen, en echte humor komt uit zelfspot, niet uit het lachen met anderen. Wie dringend briljante humor kwijt wil tijdens mijn lessen, is vanzelfsprekend welkom, maar mag zich aan een strenge jury verwachten.

Welk boek ligt momenteel op uw nachtkastje?

Aangezien ik tijdens het academiejaar weinig tot geen tijd heb om te lezen, verzamel ik boeken doorheen het jaar om mij er tijdens mijn vakantie in te verdiepen. Liggen nu te wachten: Daniel Kehlmann 'Measuring the World', Bill Bryson 'The Life and Times of The Thunderbolt Kid', Westsey Stave 'Misfortune', Roddy Doyle 'Oh Play That Thing'. Voor mijn verjaardag kreeg ik 'De Avonden' van Reve in een beeldverhaal van Dick Matena. Prachtig. Hij heeft nu ook een boek van Elsschot getekend, ik ben erg benieuwd. Klaar om te herlezen wegens te goed om maar één keer door te gaan: Louis Paul Boon 'Verscheurd Jeugdportret', Willem Elschot 'Tsjip' en 'De leeuwentemmer', Henry James 'The Ambassadors', alvast drie van mijn favoriete auteurs.

Jim Carrey of Bill Murray?

Geen van beiden, al is Jim Carrey een redelijk verdienstelijk stand-up comedian. Mijn favoriete comedians opnoemen is onbegonnen werk. Hierbij toch een lijstje met favorieten. Straffe Britten: Ross Noble, Eddie Izzart, Billy Connolly, Johnny Vegas, Jack Dee; coole Amerikanen: Bill Hicks (RIP, nvdr.), Steve Right, George Carlin en de vroege Robin Williams. Henry Rollins komt om de 18 maanden naar ons land en dat mis ik nooit. Vlaamse komieken: Bert Gabriels en Alex Agnew. Geen echte stand-uppers maar wel beregoed: Wouter Deprez en Wim Helsen.

Wat brengt u aan het lachen?

Wat: zie vraag één; wie: zie vraag drie, alsook mijn vriend en mijn vrienden die allemaal een goed gevoel voor humor hebben.

Een joggingbroek om te gaan lopen, of om uit te zakken voor de televisie?

Iedereen weet toch dat joggingbroeken 'uit' zijn en leggings weer helemaal 'in'! Voor het overige: allebei. Mijn job is het ideale excuus om televisie te kijken, al doe ik het met mondjesmaat en meestal gericht. Niet omdat ik televisie kijken slecht vind – wel integendeel – maar omdat er te weinig tijd is. Sport: fitness (is eigenlijk geen sport, gewoon lichaamsbeweging en damage limitation), zwemmen, vroeger ook (beach) volley, tegenwoordig weer meer fietsen. Het streefdoel is drie keer sport per week maar dat lukt me slechts in les- en vergaderluwe periodes.

Welk nummer heeft u/zou u graag hebben als ringtone?

Geen. Niet-neutrale ringtones wekken bij mij teveel ergernis op. Een vriend van mij had een tijdje 'De Internationale', wat wel grappige effecten gaf in sommige milieus. Welk nummer ligt dezer dagen vaak op: 'The weight of the world' (en de rest van de cd) van The Editors.