Nog één maand te gaan en de rectorverkiezingen kunnen in alle hevigheid losbarsten. De officiële kandidaatstelling gaat immers 1 december in. Gedurende vijftien dagen kunnen alle voltijdse hoogleraren van de Universiteit Antwerpen die de komende vier jaar de pensioengerechtigde leeftijd niet bereiken, zich per brief melden bij de voorzitter van het Centraal Stembureau (CSB), Serge Simon. Vanaf 16 december kunnen de verschillende faculteiten voorverkiezingen houden zodat het kiescollege (zie kader) kan worden samengesteld. Deze voorverkiezingen moeten ten laatste 27 januari 2012 afgerond zijn.

Waarschijnlijk vervroegde verkiezingen

De verkiezing zou dan in de week van 20 februari plaatsvinden. “Voor de universiteit is het belangrijk dat er snel zekerheid komt over wie volgend jaar de rector is”, zegt rector Verschoren. “Ook voor een mogelijk nieuwe rector: hij of zij heeft dan zes maanden de tijd om zich in te werken.” Wellicht zullen de verkiezingen van februari een week vervroegd worden. “Hoewel er aan de Universiteit Antwerpen geen krokusvakantie is, merken we wel dat verschillende personeelsleden die week gebruiken om er enkele dagen tussenuit te knijpen”, verklaart CSB-voorzitter Serge Simon. De universiteit wil zo voorkomen dat kiesmannen of -vrouwen afwezig zijn tijdens de stembusgang. Indien geen van de kandidaten in de eerste ronde meer dan 50 procent van stemmen haalt, volgt twee weken later een tweede stemronde.

Vanaf deze verkiezing wordt ook een derde stemronde voorzien, indien nodig zelfs meerdere. Bij de vorige verkiezingen behaalden Alain Verschoren en Dirk Van Dyck immers evenveel stemmen in de tweede ronde. Dat was niet voorzien in het verkiezingsreglement, waardoor er vertwijfeling heerste over hoe het verder moest. “We hebben veel geleerd uit de vorige verkiezingen”, zegt Serge Simon. “We hebben het verkiezingsreglement verder uitgediept. Zo was het vorige keer mogelijk om een kiescollege samen te stellen zonder dat de kandidaten bekend waren. Zulke hiaten zijn er uitgehaald.” Ten laatste in maart volgt de benoeming van de (nieuwe) rector door de Raad van Bestuur.

Wat zonder tegenkandidaten?

Gesteld dat er geen uitdager is voor Verschoren, zal de huidige rector alsnog herkozen moeten worden. Het lijkt een formaliteit, maar als de meerderheid van de kiezers een geldige blanco-stem uitbrengt, volgt een tweede stemronde met alweer Verschoren als enige kandidaat, waarbij de rector opnieuw een poging moet doen een meerderheid van de stemmen te behalen. Ongetwijfeld weten we binnenkort meer.

Neusverstopping

De kans is reëel dat ook jouw neus verstopt is terwijl je dit leest. En dat snuiten niet helpt. Veel artsen hebben al vaker opgemerkt dat het gemelde verstoppingsgevoel niet te herleiden valt tot een echte blokkage. Een pas gepubliceerde studie in het vakblad PloS One door Kai Zhao en collega’s toont aan dat de sensatie van neusverstopping eerder zintuiglijk kan zijn. Zo zou koude of vochtige lucht eerder een verstopt gevoel geven dan droge, warme lucht. De auteurs vermoeden dat vochtigheid en temperatuur in de neus samenwerken om nasale koeling te beïnvloeden. Die koeling wordt opgepikt door ‘koeltesensors’ die bepalen of de luchtstroom als vlot of belemmerd aangevoeld wordt. Deze kennis biedt mogelijkheden voor meer doelgerichte therapieën in de toekomst. Ondertussen zult u het nog moeten stellen met Eucalyptol.

2011 Ig Nobel Prizes

29 september werden de jaarlijkse Ig Nobel prijzen uitgereikt. De Ig Nobel prijzen worden toegekend aan studies die je eerst aan het lachen brengen en vervolgens aan het denken. Hun bedoeling is “het ongewone te vieren, het creatieve te eren – en de interesse aan te wakkeren in wetenschap, geneeskunde en technologie.” In de geneeskunde was prof. Luc Warlop van de K.U. Leuven een van de laureaten die gekroond werden voor hun onderzoek naar de invloed van dringend moeten gaan plassen op het beslissingsvermogen. Interessanter voor studenten misschien was de prijs voor literatuur, die naar John Perry van Stanford University ging en zijn theorie over ‘gestructureerd uitstelgedrag’. Die stelt dat, om een toppresteerder te zijn, je steeds aan iets belangrijks moet werken, om te vermijden dat je moet werken aan iets dat nog belangrijker is. Alle laureaten van dit jaar zijn terug te vinden op: http://www.improbable.com/ig/winners/#ig2011

Hormonen verstoord door kastickets?

Bisphenol A is een chemische stof met een kwalijke reputatie. Het komt in ongelofelijk veel gebruiksvoorwerpen voor. Best gekend zijn de babyflessen, die ondertussen uit de handel geweerd worden. Bisphenol A zou oestrogene effecten hebben, maar het is niet duidelijk of de lage concentraties waaraan we dagelijks blootgesteld worden enig gevaar opleveren. In een recente publicatie stellen Tinne Geens en prof. Adrian Covaci van de Universiteit Antwerpen en prof. Leo Goeyens van de VUB dat naast de bekende bronnen van bisphenol A, zoals voedsel en drank, er ook andere bronnen zijn die niet uit het oog verloren mogen worden. Huisstof, thermisch papier zoals in kastickets en ook papieren geld brengen er ons dagelijks mee in contact. Reden tot ongerustheid? “De waardes die wij meten liggen duizend maal lager dan de huidige limiet,” zegt Tine Geens. “Anderzijds zijn er nog zoveel onzekerheden dat voorzichtigheid geboden blijft.”

Sporttelex

IFIUS World Interuniversity Games: AUHA stuurde afgelopen maand vier teams naar Amsterdam. De volleybal heren pakte de wereldtitel. De damesvoetbalploeg, de zaalvoetbalheren en basketbalmannen kwamen echter niet verder dan de poulefase * Rugby: Als voorbereiding op het EK-duel tegen Tsjechië wist België, met Jef Vantricht, Kroatië met 31-12 te verslaan. * Hockey: Dragons, de ploeg van Jeffrey Thys, Felix Denayer, Matthew Cobbaert, Josslin Niessen en Louis Rombouts speelde eind oktober de poulefase van de EHL. De Brasschaatse club bereikte 1/8ste finale door het Zwitserse Rotweiss Wettingen en het Nederlandse HC Rotterdam te verslaan.

Duwtje in de rug voor tutoraatleerlingen

Sinds 2005 kunnen kansarme en allochtone leerlingen uit de derde graad van het ASO en TSO dankzij het tutoraatproject gratis bijlessen volgen. Die worden gegeven door geëngageerde studenten uit de AUHA. Vijf van de voormalige leerlingen die dit jaar van start gaan in het hoger onderwijs werden geselecteerd en krijgen dankzij het project en serviceclub ZONTA een financieel duwtje in de rug, ter waarde van 300 euro. De prijzen werden 13 oktober uitgereikt.

De prijsstijging die de Studentenraad Universiteit Antwerpen (SRUA) laakt, dateert alweer van augustus 2010. De universiteit voerde toen onaangekondigd de prijzen op. “Toen studenten voor hun herexamens terug in de restaurants kwamen, bleek het eten plots veel duurder”, zegt voorzitter van de studentenraad Kevin Wyckmans. Een prijsstijging is volgens de universiteit noodzakelijk om het tekort van de Sociale Raad terug te schroeven. Sinds de eenmaking van de Universiteit Antwerpen is deze opgelopen tot 800.000 euro, wat ongeveer 0,4 procent van de totale universitaire begroting is. “Omdat er op het budget van de Sociale Raad te veel zaken stonden die daar niet thuishoorden, was de Sociale Raad een grote verliespost geworden”, zegt Wyckmans. Zo krijgt de pastorale dienst haar financiën niet meer uit dit budget. In 2010 is er besloten om de Sociale Raad break-even te laten draaien, waardoor een prijsstijging in de resto's onvermijdelijk was. “Wij als studentenraad stellen luidop de vraag waarom het budget break-even moet zijn”, zegt Wyckmans. “Uiteraard is een tekort van 800.000 euro ook niet gezond.”

De studentenrestaurants vallen nog wel onder de Sociale Raad en moeten mee de tering naar de nering zetten. “Een hogere prijszetting is zeker niet alleen de oplossing”, begint Wyckmans. Binnenkort zal het restaurant op Campus Middelheim helemaal verbouwd worden. “Hierdoor zal er minder energieverbruik zijn en kan er op een efficiëntere manier gewerkt worden.” Een andere aanpassing om de schulden te beperken is het opgeven van de gelijke prijzen. Tot voor vorig jaar kostte alle ‘typemaaltijden’ evenveel. “Nu gebruikt men variërende prijzen”, verklaart Wyckmans. “Vandaag de dag betalen studenten twee keer de voedselprijs, personeelsleden drie keer.” Door een gevarieerde menukaart op te stellen, zijn er echter duurdere en goedkopere weken ontstaan. “Dit heeft als averechts effect dat studenten minder in de resto's eten dan vroeger”, zegt de voorzitter. “In plaats van minder werd er juist meer verlies geleden.”

Ist eten nog nie gereed?

Op de vraag waarom het zo lang duurde vooraleer de studentenraad reageerde, is de SRUA-voorzitter duidelijk: “De studentenraad had zich vorig academiejaar voorgenomen om zich constructief op te stellen. We wilden niet bij het eerste het beste probleem stevig naar de universiteit uithalen.” Uit de verslagen van de studentenraad blijkt dat de vertegenwoordigers hun dossier eerst op punt wilde stellen om daarna naar de universiteit te stappen. Pas op 19 mei 2011 vond er een gesprek tussen SRUA en Bruno De Loght, hoofd Departement Studentgerichte diensten, plaats. “Daar hebben wij onze bevindingen uit de doeken gedaan”, zegt Kevin Wyckmans. Een van de opmerkingen was het prijsverschil tussen de verschillende resto's. De Stadscampus was veruit het goedkoopst. Door de gelijktrekking is een maaltijd plots duurder geworden. “Voorts meldden we dat de vegetarische schotel proportioneel duurder was dan een vleesschotel”, voegt Wyckmans nog toe. Volgens de SRUA heeft de universiteit gereageerd met: “We begrijpen jullie standpunt, maar we gaan er niets aan veranderen.” Deze repliek voelde bij de studentenraad aan als een ferme kaakslag. Een actie kon niet uitblijven.

Gratis mayonaise

De verhogingen kunnen niet uitsluitend aan de universiteit worden toegeschreven. Vroeger was het bijvoorbeeld mogelijk om mayonaise te nemen uit een sauspomp. Na een negatief advies over de hygiëne besloot de Universiteit Antwerpen mayonaise voortaan aan te bieden in afgesloten, plastieken potjes. Daarvoor rekent men in de resto's wel 20 eurocent aan. “Dat men deze sauspompen niet meer mag gebruiken, daar kan de universiteit niets aan doen”, zegt Wyckman. Al vinden ze bij de SRUA wel dat de universiteit een elegantere oplossing hadden kunnen verzinnen. De studentenraad vindt die potjes typerend voor het restobeleid. “Om de alsmaar stijgende prijzen aan te kaarten, zal de studentenraad iedereen die dat wenst enkele dagen gratis van mayonaise voorzien”, vertrouwt Wyckmans ons toe. Of deze ludieke mayonaiseactie enige zoden aan de dijk zal brengen, durft men zelfs bij de studentenraad betwijfelen, “maar als we niets doen, gebeurt er zeker niets.”

Sinds enkele maanden krijgen de gele studentenfietsen van de Fietshaven in het straatbeeld het gezelschap van de rode Velo’s. Wie niet voor een van deze initiatieven kiest om zich van campus naar kot naar café te verplaatsen, vertrouwt waarschijnlijk op zijn eigen trouwe tweewieler. Daarom zou het ongetwijfeld handig zijn, moesten de kleine mankementen zoals een platte band of een droge ketting op de universiteit hersteld kunnen worden. Dat was ook de idee achter het ‘Fietspunt’ dat de Universiteit Antwerpen in samenwerking met Leerwerkplaats Garage vzw in de fietsenstalling van De Meerminne wilden inrichten. Op 23 november 2010 werd vanuit het Departement Communicatie dan ook een persbericht verstuurd met als titel ‘Werkzoekenden herstellen fietsen’. Laaggeschoolde werkzoekenden die een opleidingstraject volgen bij Leerwerkplaats Garage (LWP) vzw zouden voor een zacht prijsje kleine herstellingen uitvoeren aan fietsen van personeel en studenten van de universiteit. Het persbericht nodigde journalisten uit om de feestelijke opening van het ‘Fietspunt’ door rector Alain Verschoren bij te wonen.

Vele bezwaren

Een dag later, op 24 november, valt er aan De Meerminne echter weinig meer te zien dan de dagelijkse stroom studenten die de aula’s binnen- en buitengaan. Op het Departement Communicatie is die ochtend dan ook naar geïnteresseerde journalisten getelefoneerd om hen een vergeefse verplaatsing te besparen: de opening van het ‘Fietspunt’ werd op het laatste ogenblik afgelast. En alsof dat nog niet vreemd genoeg is, wil geen van de betrokken partners veel kwijt over de exacte reden van het uitstel. Gevraagd om een reactie, laat LWP vzw weten dat ze geen antwoord geven op onze vragen alvorens “alle instanties en personen overleg hebben gepleegd”. Eén ding staat wel vast: het project zal niet langer ‘Fietspunt’ heten. De naam ‘Fietspunt’ is namelijk eigendom van FIETSenWERK, de organisatie die een heleboel Vlaamse fietsondernemingen uit de sociale economie overkoepelt. Aangezien LWP vzw – dat traditioneel opleidingen in de automechanica aanbiedt – geen lid is van FIETSenWERK, mogen ze de naam ‘Fietspunt’ niet gebruiken.

Een tweede struikelblok is de verspreiding van fietsprojecten voor studenten. De Fietshaven aan het Centraal Station onder het Astridplein voorziet behalve verhuur van studentenfietsen namelijk ook herstellingen, eveneens door langdurig werkzoekenden. Tom Caals van Levanto, dat de Fietshaven uitbaat, zegt echter geen probleem te hebben met andere fietsprojecten. De Fietshaven werd in 2007 trouwens omgevormd tot, jawel, Fietspunt-Antwerpen-Centraal. Bovendien heeft Stad Antwerpen enkele maanden geleden veel middelen ingezet om het fietsverhuurproject Velo te lanceren, waardoor een kleinschalig intiatief voor fietsherstellingen aan De Meerminne niet bepaald op groot enthousiasme wordt onthaald.

Een laatste heikel punt is de financiering van wat ondertussen Fietsherstelplaats Meerminnne moet gaan heten. De VDAB subsidieert LWP vzw enkel voor de opleidingen automechanica, dus wegen de lonen van een deeltijds instructeur en een lesgever op het budget van het fietsproject. LWP vzw beseft zelf dat de financiële zekerheid niet gegarandeerd is, maar argumenteert dat het in het verleden steeds heeft gestreefd naar een evenwichtig resultaat.

Tijd voor evaluatie

Al deze argumenten samen leiden ertoe dat ook Stad Antwerpen bedenkingen heeft bij een fietsherstelplaat aan de Universiteit Antwerpen die op zulke manier wordt gerund. Het kabinet van schepen Robert Voorhamme – die verantwoordelijk is voor Onderwijs, Werk, Economie en Middenstand – volgt het dossier op. Kabinetsmedewerker Stefan Rooms kan niet genoeg benadrukken dat als Universiteit Antwerpen en LWP vzw het allebei willen, ze het project mogen lanceren. Anderzijds stelt hij zich vragen bij de haalbaarheid ervan. Stad Antwerpen is namelijk van plan alles omtrent studentenfietsen te evalueren. Als voorbeeld noemt Rooms de vzw StudentENmobiliteit, die in Gent al wat met studenten en fietsen te maken heeft, coördineert. Een eenvoudige prijsvergelijking toont dat die evaluatie hoogstnodig is. In Gent een studentenfiets huren voor tien maanden kost 30, 35 of 45 euro, afhankelijk van het type. In Antwerpen biedt Fietshaven één type aan voor 60 euro. Een gevolg van schaalvoordelen.

Vraag blijft of de Fietsherstelplaats aan De Meerminne er, in afwachting van een geïntegreerd beleid voor studentenfietsen, nu komt of niet. Marc Tobback van de afdeling Preventie en Bescherming op het Werk, die voor de universiteit verantwoordelijk is voor het project, wil niet veel kwijt over de oorzaken van het uitstel en waarom het een jaar moet duren alvorens er vorderingen worden gemaakt. Volgens Tobback is de Universiteit Antwerpen alleszins nog steeds vragende partij voor de herstelplaats. “Alles is en was voorzien, tot aan een betaalautomaat toe.” Aan De Meerminne hangt momenteel echter nog steeds een blad met daarop: “De opening van de herstelplaats voor fietsen is voor onbepaalde tijd uitgesteld.”

“Alles is herleid tot waar, men heeft de wereld geprivatiseerd en de burger onteigend.”

De elite weigert het toe te geven, maar het economisch en politiek systeem dat sinds de jaren 1970 opgang gemaakt heeft (de zogenaamd vrije, wereldwijde markteconomie), is mislukt. Het zorgde immers voor ecologische rampen, financiële crises, werkloosheid en de malaise van het onderwijs.

Het vermarkten van het leven is geen nieuw gegeven. De mens heeft immers altijd de aarde en haar grondstoffen verhandeld. Graan en olie werden verruild voor schapen, kledij, huizen, grond en geld. Nieuw is echter dat men tegenwoordig ook onvervangbare goederen, het leven an sich en publieke goederen zoals water, zon, gezondheid, kennis, onderwijs of veiligheid te koop aanbiedt. Een rivier, een woud, een ziekenhuis of een universiteit ontlenen vandaag de dag hun waarde niet aan het feit dat ze essentieel zijn voor ieders leven, maar aan het feit dat zij die er baat bij hebben rijkdom kunnen scheppen uit hun productie en consumptie.

De bewoner van de aarde, de burger, telt als zodanig niet meer als zodanig mee. Die burger werd vervangen door de ‘share’- en ‘stakeholder’. Het recht op waardig leven vormt niet langer het fundament van onze maatschappij. Die plaats is ingenomen door de koopkracht. Zonder deze macht zijn we als mens eigenlijk niets meer waard. Onze maatschappij verleent legitimiteit aan het bestaan en de waarde van welk goed dan ook, enkel en alleen omdat het de motor is van financiële inkomsten en macht. Daarom sluiten we scholen en ziekenhuizen als ze niet economisch rendabel blijken.

Dit zorgt ervoor dat iedereen voorrang geeft aan rijk zijn of rijk worden, want men moet nu eenmaal ‘zijn’ opleiding, ‘zijn’ school, ‘zijn’ kleuterschool en ‘zijn’ ziekenhuis kunnen betalen. De lokale gemeenschappen die ‘hun’ infrastructuur of noodzakelijke collectieve diensten niet kunnen financieren of rendabel maken, hebben geen toekomst. Zij zijn voorbestemd om langzaam te verdwijnen.

Lokale verantwoordelijken die verkozen zijn om het algemeen belang te dienen zijn mededaders. De burgers die hen verkozen hebben, hebben hun macht verloren. Hun verkozenen zijn bij voorbaat onderworpen aan de logica en de belangen van private investeerders. Daardoor is de echte democratie vernederd, geamputeerd. Vandaar de tientallen miljoenen indignados die overal ter wereld op straat komen.

Wat kan men dan doen? De oplossingen die de heersende klasse voor de economische crisis in het bijzonder en het bestuur in het algemeen voorstelde, zijn allemaal gebaseerd op het geloof in het paradigma van de westerse economie die we nu kennen. Consumptie en het aanboren van nieuwe markten om als het Westen toch maar internationaal competitief te blijven zijn cruciaal. Net die economische mechanismen die aan de basis van de crisis liggen, worden in stand gehouden. In plaats van de hele brand te blussen, redt men de beste huizen en laat men de rest uitbranden. Deze stelling zegt ons immers dat we ons kunnen verwachten aan een ‘natuurlijke’ groei van de werkloosheid tot 10 procent in de komende jaren, terwijl men tot de jaren 80 uitging van een natuurlijke minimale werkloosheid van 3 procent. Ondertussen wordt het onderwijs gedegradeerd tot een machine die enkel menselijk kapitaal produceert, dat ingezet wordt in de prestatiemaatschappij en de competitiviteit tussen onze private bedrijven dient.

Het is opnieuw tijd om de zogenaamde realistische, evidente oplossingen te weigeren. Ze lossen immers niets op, maar hebben wel een uitwerking op alle domeinen van onze menselijkheid.

Vorige zaterdag verzamelden op de Antwerpse Groenplaats een 250-tal ‘verontwaardigden’ die in navolging van Occupy Wall Street hun ongenoegen uitten tegen het kapitalistische systeem. Net als de bezetters in New York en de indignados in Madrid tolereerden de vreedzame betogers niet langer de vermeende hebzucht en corruptie van de maatschappelijke elite. Een enkeling hoopte er met zijn boodschap ook een potentieel lief te overtuigen.

In de Verenigde Staten is Wall Street de zondaar. Wall Street, dat is “die ene procent die alles heeft”. Bovendien, zo schreef Paul Krugman, is een tiende van die ene procent welvarender dan de overige negen tienden – inderdaad, ongelijkheid discrimineert niet. Wie of wat Occupy Antwerp net viseerde was niet helemaal duidelijk. Ook over wat de juiste oplossingen voor het falende systeem zijn, blijven de Occupy-bewegingen vaag, maar volgens andersglobaliste Naomi Klein kan die vaagheid de betogers niet worden kwalijk genomen. Verderop in dit nummer geeft Riccardo Petrella hierover zijn mening.

Occupy Wall Street zegt zich te inspireren op de Arabische lente. Ook in Tunesië, Egypte, Jemen, Syrië en Libië pikken gewone burgers niet langer dat de zogenaamde top van de samenleving alle rijkdom voor zich houdt. In bovenvermelde landen richt de woede van het volk zich doorgaans tot een dictator, zodat de dood van Kadhafi of de val van Moebarak het symbolische einde een systeem markeert. In het Westen lijkt de keuze van een vijand moeilijker. Als alle bestuurders van Dexia één voor één zeggen dat zij geen fouten hebben gemaakt, heeft de massa het moeilijk een schuldige aan te duiden. Dat is maar goed ook, want al wie materiële vooruitgang nastreeft, kan beschouwd worden als verantwoordelijke van de financiële en economische crisis. Een streven dat overigens niemand kwalijk kan worden genomen.

Wat in afwachting van systeemveranderingen wel alvast anders kan, is de manier waarop bedrijven/overheden communiceren met hun klanten/burgers. Een toonbeeld van hoe het niet moet is de Europese Unie. Het gebrek aan krachtdadigheid in Brussel vertaalt zich namelijk naar een kakofonie van verklaringen over de crisis die de onzekerheid van de markt aanwakkert en de burger nog meer eurosceptisch maakt. De markt en de burger delen namelijk terecht de eis om meer duidelijkheid. De reden is dezelfde: ze willen zekerheid over hun kapitaal.

Wereldwijd heerst een geweldig wantrouwen tegen vele instellingen. Dat is wel duidelijk. Daarom, zo zegt prof. Frank Willaert, is het essentieel dat een universiteit haar geloofwaardigheid koestert. Jammer dus dat een kritische column van Sven Speybrouck niet werd gepubliceerd in het nieuwe Magazine Universiteit Antwerpen. Ook daarover meer in deze dwars.

‘I Follow Rivers’ van Lykke Li (The Magician Remix). Knap toch hoe Lykke Li je - net als Robyn, die andere Zweedse popprinses - na het dansen steeds achterlaat met een melancholisch gat in je borst. (Yannick Dekeukelaere)

‘Ka Mate’ van All Blacks. Varianten van Tonga en Fiji lonen ook de moeite. Als echter een joelend, Aucklands publiek bij Piri Weepu's aanzet uit z'n dak gaat, krijg ik kippenvel. (Floris Geerts)

‘Let em Come’ van Scroobius Pip feat. Sage Francis & P.O.S. Een nummer dat jongelingen aanspoort een hoodie aan te trekken en figuren van autoriteit te belagen - in de gietende regen. Dat soort nummer. (Max Neetens)

‘Tunak Tunak Tun’ van Daler Mehndi. Een dansinspiratie voor het komend nachtje stappen? Bekijks gegarandeerd! (Bart Goris)

‘Black Swan’ van Thom Yorke. “You cannot kickstart a dead horse.” Een prachtlied en een waarheid als een bus. What more do you want? (Annelies Desmet)

‘Blood’ van The Middle East. Oorverdovende schoonheid, ontdekt bij de credits van Crazy, Stupid, Love. Met ontploffing op het eind. (Yannick Waumans)

‘Snabeln’ van Hugg & Pepp (Dahlbäck remix). Een vleugje I Love Techno uit de oude doos waarvoor je je alvast niet hoeft te schamen. (Bart Van Ballaert)

‘Grândola, Vila Morena’ van Zeca Afonso Het lied van De Anjerrevolutie in Portugal en zoet aan de oren! (Benjamin Theys)

Zelf ook met een dwars in het buitenland? Stuur je foto voor ‘dwars in ...’ naar contact@dwars.be en maak kans op een Knack-abonnement van zes maanden.

Moving forward to a deeper reform of Chilean Society?

The crisis based on the Chilean educational system didn’t rise spontaneously. By 2006, high school students had already set the alert with the so called Penguin Revolution. The political class chose not to listen but to offer a way out which implicated a deepening of the mercantile model of education. Today, five years later, demonstrations start questioning the crisis again, and beyond the educational system begin to question the democracy altogether in our country.

To help the comprehension of what's going on, I'd like to make a brief description of the main events over which the educational system has been built, and how it's transformation has become a potential detonator of important reforms in a country that, little ago, consider itself proudly as the Latin American jaguar.

Bases of the Chilean educatonal system

The foundations of the educational system are established in 1981. In the school field, public education is passed from the State to the municipalities. The state funding is given through a voucher system, in which public and private schools (that have profit motives) receive public resources attending the students assistance.

At university level, the State no longer guarantees free education to students, in order to install a credit system to finance higher studies. Also, the State abandons the technical education, reduces the budget of the state universities and allows the opening of new establishments, which, in spite of the laws against profit, have made arrangements in order to make it a highly convenient and profitable business.

There are over sixty universities. Most of them are dedicated exclusively to teaching, abandoning completely investigation, as well as many other social responsibilities. To give a clear view of the deregulation level on which our system finds itself, it can be mentioned that the current regulation makes it harder to start a liquor store than to found a university. All this deep transformations were made during one of the crudest dictatorships in all Latin America, in the darkest times of our history.

The educational discussion during the Concertation governments.

The return to democracy brought high expectations of change along with it, which we can say, sadly, that were torn apart. Under the promis to generate social and democratic reforms in the limits of the possible, the neoliberal model was established over the base of the political agreement between the Concertation Government and the Alliance of supporters of former Dictator Pinochet.

In the early 90s the students movement fought mainly from the inside of their universities, to regain the lost democratic system on which they were built. These early mobilizations were the cause of high levels of active participation among university students, but their results were limited to internal successes, being unable to question the relationship between the State and themselves.

During the years after that, new topics rose behind the students movements, such as better and higher benefits and scholarships, as well as the improvement of public universities. It is only fair to say that this demands left the current governments in a very complicated situation. They were unable, nevertheless, to generate deeper political questionings.

In 2006, high school students revolution came, succeeding at establishing the educational crisis – based on the bad quality and huge inequalities – as a national priority. Over the last 30 years of deregulation in the system, the access to high schools was broadly increased, but social segregation was strengthened as well. Chileans are educated in real social ghettos: rich people mix only with rich people and the rest of the population are left aside, reaching only lousy standards of education and zero social integration. Nowadays Chilean education is not only a weapon that does not help us defeat inequalities but today we clearly see how it increases and reproduces them.

Piñera's arrival and the strengthening of popular forces

Along with the new Government, we would like to move forward but the political system doesn't let us. Their excuses are over. During Piñera's first year (2010), the whole country was moved by the Earthquake of February 27, an event that set the guidelines to every national debate.

This year, without the emotional consequences of the tragedy, the students movement was in a much better position to rise their demands, built over years of discussions and hard academic debates. Professors Union, university and high school students are all in the middle of this educational struggle. All of which have their own agendas, orientated to recover public education, defeating education for profit and the mercantile system.

Little by little public opinion leans forward to our demands, finally leaving the government in a complete isolation situation. Today, Piñera's disapproval ratings reached the highest level since the return of the democracy and left the current administration, unable to empathize with the citizenship, in an absolute state of dismay.

Now what?

If Chile was an ideal democratic country, our demands would be already satisfied, considering over 75% of the population backs up the movement and its cause. A cultural change has developed in our country. Conformism, which defined us for so long, is finally extinguished. Chileans see in the protests as an opportunity to wave their own banners against a system based on a deep economic and social inequality.

Demands such as a plebiscite to give the whole nation the opportunity to decide on educational items and to choose between the government and students/professors proposal. Ideas such as to demand constitutional change or to finance Chilean education through the incomes of our own natural resources, begin to be heard strongly in our society. These topics require attention that goes beyond this mobilization and must reach for majoritarian consensus.

This is a challenge that includes a lot more than just educational demands and reforms, it is an historical moment of which we are responsible for and for wich we must be willing to give it all in order to get Chile's back on track: destroying every Pinochets legacy that still last, building a democratic, sovereign and socially just country.

Wij danken José Manuel Morales voor zijn inzending.

‘Chrome Knight’ van Surkin ft. Chromeo. Vrolijk en opwindend zoals zomermuziek altijd zou moeten zijn.

‘Have Love, Will Travel’ van The Sonics. Of hoe goed vuile rock-’n-roll kan zijn. (Benjamin Theys)

‘The Star Spangled Banner’ van José Feliciano. Hij joeg er in 1968 patriotistisch Amerika de gordijnen mee in, maar het is nu de onnavolgbare intro van het al even onnavolgbare tiende deel van Kens Burns’ documentaire ‘Baseball’. (Floris Geerts)

‘Lillies of the Valley’ van Yun Miyake. Uit de soundtrack van ‘Pina’, een film van Wim Wenders. Adembenemend. (Annelies Demset)

‘Life at the Outpost’ van Skatt Bros. Cowboys met vette snorren en ontblote bast zingen over het harde leven op een buitenpost in een uitzinnige choreografie. Rock-’n-roll. (Yannick Waumans)