een goede raad

editoriaal

16/05/2023

Grosso modo heb je twee stromingen binnen de wijze citaten over wraak. Je hebt enerzijds de hippiecitaten die je wijselijk bezweren dat je beter bent dan dat. Echte wraak is verder gaan met je leven, het verleden vergeten als verheven amnesie. Zoiets ongeveer, alsof je een inherent beter mens bent als andermans misdaden je niet eens opvallen. Anderzijds heb je de revanchecheerleaders. Gij zult het zo lang uitrekken als menselijk mogelijk is, opdat het kwestieuze slachtoffer zich onmenselijk behandeld voelt zonder te weten uit welke bron hun lijden komt. Wat is tenslotte anders het nut van wraak?

Om het alvast uit de weg te hebben: enige wijsheid omtrent revanche heb ik niet in pacht. Daarvoor verwijs ik je best door naar de artikelen over het thema, maar zelfs die hebben weinig concrete tips. Wat moet je doen als iemand je onheus behandelt? Een superioriteitscomplex ontwikkelen of de metaforische knieën eruit kloppen? De echte goeroes hebben daar ongetwijfeld een antwoord op, maar ik vrees dat mijn opleiding dat onderwerp evenmin in het curriculum heeft gezet. Klachten mogen aan het adres van de onderwijscommissie gericht worden.

Dat houdt me – al een geluk – niet tegen om een mening te hebben gevormd over het concept. Menselijkheid zit tenslotte in de kleine kantjes, de scherpe randjes; met een egale kei van een ziel zal je niet snel een goede wraakactie kunnen plannen. Quitte staan doet veel voor een mens, wil ik maar zeggen, en hier en daar een wrokkige daad houdt je rein. Zo is een bepaalde plausible deniability cruciaal. Wraak werkt het best als er een sterk vermoeden van daderschap bestaat, maar als het niet bewezen kan worden. Anders kom je in een cyclus terecht. Ik verwijs je door naar de Erinyen en de gehele Griekse canon voor verdere informatie.

Ook essentieel is dat je wraak idealiter bestaat uit kleine ongemakjes die de uitverkorene na verloop van tijd hard raken. Eén grote actie vereist te veel planwerk om genoegen te verschaffen; meerdere kleine acties halen de druk van de ketel, waardoor je optimaal kan genieten. Al helemaal relevant is dat je niet continu wraak kan nemen. Rancune is geen goede hobby, dus kies je uitverkorene goed uit. Het kan niet de eerste de beste zijn. En daarna? Dan moet je dat superioriteitscomplex beginnen kweken. Jij hebt nergens iets mee te maken, want woede is als gif drinken en hopen dat de ander sterft. Jij hebt na de toxinen van die persoon alleen maar nood aan een fijne spadag. Oh, nee, ik geloof niet in wraak. Daar ben ik te volwassen voor, te kalm, te gelukkig, mijn kinderlijke impulsen en nood aan oog-om-oogrechtvaardigheid allang van me afgeschud in de loop van jaren. Ik geloof gewoon sterk in jouw potentieel. De deadlineperiode is het ideale moment om te stoken bij je nemesis. Dan ben je net op tijd klaar om in de zomervakantie te herrijzen als een zenfeniks. Succes!