internationale studenten, hoe gaat het?

Maarten timmert aan een inclusievere universiteit voor internationale studenten. “Als Coördinator Participatie vind ik het belangrijk om de focus te leggen op de inclusie van internationale studenten, ook binnen de opleiding en de faculteit. Op die manier raken zij duidelijk en gemakkelijk aan de nodige informatie en worden ze betrokken bij de universiteit en haar activiteiten”, vertelt Maarten. “In de praktijk zijn er regelmatig problemen met de cursussen zelf: internationale studenten hebben niet altijd dezelfde voorkennis als studenten van hier, die de bacheloropleiding aan dezelfde universiteit hebben gevolgd.” Aangezien die studenten zulke voorkennis vaak als vanzelfsprekend zien, kan zulk gebrek aan voorkennis voor internationale studenten een grote barrière vormen om aan te geven dat ze hulp nodig hebben. 

In de praktijk is Maarten medeorganisator van enkele activiteiten, zodat de internationale studenten beter ontvangen worden. Een voorbeeld daarvan is een aparte Openingsdag, speciaal voor hen. “Op die manier kunnen we hen in contact brengen met een groepje studenten”, stipt hij aan. “Dan hebben ze alvast informele contacten kunnen leggen met andere studenten. Zo kunnen ze iets gemakkelijker met de groep mee.” In een nieuw land contact leggen met studenten in een groep van wie het merendeel elkaar al kent, is tenslotte niet zo evident. Dat zag Maarten al binnen zijn eigen opleiding: “Ik merkte dat men internationale studenten enigszins links liet liggen. Ik heb toen samen met enkele andere studenten een gids geschreven vol informatie die internationale studenten nodig hebben. Aanvankelijk was die gids vooral bedoeld voor de opleiding Chemie, maar toen duidelijk werd dat dat probleem ook elders bestond, heb ik de gids herschreven voor de gehele faculteit Wetenschappen.” 

Tussen opleidingen bestaan er enkele afwijkingen die er ook specifiek in staan. Als je voor de ene opleiding een bepaald programma nodig hebt en voor de andere niet, zal dat bijvoorbeeld duidelijk vermeld worden. Op termijn zou de gids naar de volledige universiteit uitgebreid moeten worden zodat het vol algemene informatie staat die internationale studenten als houvast kunnen hanteren. 

“Er wordt meer en meer ingezet op voldoende informatie en voorkennis voor internationale studenten”, aldus de stuver. Bij de introductiemomenten wordt er bijvoorbeeld expliciet vermeld dat je zeker met je medestudenten en/of met je docenten moet praten, mocht je problemen ondervinden. “Een belangrijk aspect is dat internationale studenten de professoren niet helemaal kunnen inschatten”, vertelt Maarten. “Stel, je begint aan je masteropleiding. Heb je de bacheloropleiding in dezelfde faculteit en universiteit afgerond? De kans is groot dat je een behoorlijk aantal van je professoren in de masteropleiding al een keer hebt gehad. Dan weet je hoe zij lesgeven, wat voor vragen ze stellen op examens, hoe ze hun cursussen structureren… Maar heb je die bacheloropleiding in een ander land gevolgd? Dan kom je bij wijze van spreken blind in de master. Dat aspect vergeten we dikwijls, terwijl dat voor internationale studenten wel een grote barrière kan vormen.”  

Een andere mogelijke barrière is het sociale aspect. “Dan heb ik het niet per se over de talenkennis: zowat iedereen heeft wel een basiskennis Engels”, zegt Maarten. Het is in de praktijk niet altijd even gemakkelijk om binnen de vriendengroep van Nederlands naar Engels te switchen, maar een kleine moeite betekent veel voor een student die geen Nederlands spreekt. Om het sociale isolement te doorbreken zijn er ondertussen projecten zoals MONDO, dat maandelijkse activiteiten organiseert om internationale studenten, personeelsleden, doctorandi enzovoort samen te brengen. Deze activiteiten zijn erop gericht om de Belgische cultuur te leren kennen. Zo staan een boottocht, een brouwerijbezoek en een kerstmarkt allemaal op de planning. “Maar het kan ook kleiner”, zegt Maarten. “De meeste activiteiten onder studenten gaan door in het Nederlands, wat vaak niet evident is voor internationale studenten. Als alternatief kan je de internationale studenten in de lesgroep uitnodigen om samen te lunchen. Zulke inclusie is er nog niet direct. Je kan mensen natuurlijk niet verplichten, maar je merkt dat zulke inspanningen ontzettend gewaardeerd worden.” 

Op veel manieren kunnen studenten dus een rol vervullen in de internationalisering. “Uiteraard moet het redelijk blijven: we hoeven internationale studenten niet bij het handje nemen en hun examens voor hen gaan maken, maar we kunnen wel basisondersteuning aanbieden.” Die basisondersteuning kan vele vormen aannemen: van een internationale student betrekken in sociale activiteiten tot pointers geven over professoren. “Daarnaast geloof ik dat er enige verantwoordelijkheid ligt bij de docenten zelf. Daarmee wil ik zeggen dat docenten bijvoorbeeld een moment zouden moeten plannen om met de internationale studenten in hun vak te spreken. Bij Chemie wordt dat bijvoorbeeld na de lessen gedaan. Als stuver vind ik dat we de taak hebben om zulke ervaringen door te communiceren naar andere faculteiten wanneer ze gelijkaardige problemen ondervinden”, besluit Maarten. “Zo kan de internationalisering van de universiteit door studenten vooruitgeholpen worden.”