een punt achter je studie

rugzakjes en stoplichten

Om te beginnen kan je studie stopgezet worden wanneer je leerkrediet op is. Studentenbegeleider Hanne Van Balen licht toe: “Het leerkrediet is een systeem van de Vlaamse Overheid. In het begin van je opleiding krijg je een virtueel ‘rugzakje’ met 140 studiepunten leerkrediet. Die studiepunten kan je inzetten. Behaal je op het einde van het jaar dat opleidingsonderdeel, dan krijg je die studiepunten terug. Niet slagen voor een vak betekent dat je die studiepunten kwijt bent. Wanneer je te weinig leerkrediet hebt, zal je inschrijving in principe aan elke hogere onderwijsinstelling geweigerd worden.”

Wie lichte paniek voelt opwellen bij zo’n uitspraak, hoeft zich niet meteen zorgen te maken. “Je leerkrediet raakt niet op door te struikelen over een paar buisvakken. Je hebt echt heel wat leerkrediet: meestal wordt het uitgeput door meer dan één jaar heel weinig studiepunten te halen”, zegt Hanne Van Balen.

Ik haalde het drie jaar na elkaar niet, en werd daarom één jaar lang geweigerd. – Gert

Wat vaker gebeurt, is dat studies stopgezet worden door het systeem van studievoortgangsbewaking. Je komt onder studievoortgangsbewaking te staan als je minder dan zestig procent van je studiepunten behaald hebt op een jaar. Wanneer dat gebeurd is, krijg je een waarschuwing – een oranje licht, zeg maar – van de universiteit. Heb je het jaar erop opnieuw geen zestig procent behaald, dan krijg je een rood licht en kan je je niet meer inschrijven voor die studierichting.

Sofie, die tot vorig jaar Toegepaste Economische Wetenschappen studeerde, moest stoppen nadat ze twee jaar na elkaar te weinig studiepunten behaalde. “Het vak accountancy heeft mij genekt, dat sleepte ik al vijf jaar mee. De laatste twee jaren vond ik ook weinig tijd om te studeren omdat ik mijn eigen bedrijf had opgestart.” Opnieuw inschrijven bij TEW ging niet meer, maar omdat Sofie nog genoeg studiepunten had, kon ze zich probleemloos inschrijven bij een nieuwe studierichting.

ongelijkheid tussen de universiteiten

Het leerkredietsysteem is dan wel voor alle universiteiten gelijk, maar hoe studievoortgangsbewaking wordt ingevuld kan sterk verschillen. Bij UAntwerpen geldt zo de zestigprocentregel, terwijl je aan KU Leuven en aan UGent pas onder studievoortgangsbewaking komt te staan als je twee jaar na elkaar vijftig procent van je studiepunten niet hebt gehaald. Op dat vlak worden onze Leuvense en Gentse collega’s dus minder streng behandeld. Toch heeft bijvoorbeeld KU Leuven een regel die je aan de Universiteit Antwerpen niet vindt: wie voor bepaalde vakken na drie jaar niet slaagt, zal geweigerd worden voor alle studierichtingen waar dat vak in voorkomt.

Dat gebeurde bij Gert, die Criminologie studeerde. “Methodologie was een vak dat me absoluut niet lag. Ik haalde het drie jaar na elkaar niet, en werd daarom één jaar lang geweigerd. Na een jaar probeerde ik het opnieuw, maar ook toen heeft Methodologie mij genekt.”

Nog frappanter is dat je aan sommige Vlaamse universiteiten studiepunten kan 'kopen', terwijl dat bij andere universiteiten niet mogelijk is. Aan KU Leuven, VUB en UHasselt kan je een aanvraag voor verhoogd studiegeld doen. Voor ongeveer het dubbele van het normale inschrijvingsgeld kan je je toch aan die instellingen inschrijven, ook al is je leerkrediet op. Aan de Universiteit Antwerpen en aan de Universiteit Gent gaat dat niet. 

stoppen uit eigen beweging

Niet iedereen stopt omdat zijn of haar studiepunten op zijn. Hanne Van Balen: “Maar een klein percentage moet geweigerd worden. Een groot deel van de studenten beslist na één of meer teleurstellende jaren zelf dat herinschrijven geen goed idee is.” William is zo’n student. Tien jaar geleden startte hij met de studie Psychologie. “Ik was toen totaal niet gemotiveerd en heb vooral veel gefeest. Na een jaar had ik geen enkel vak gehaald, dus moest ik van mijn vader ‘iets nuttigs’ gaan doen. Uiteindelijk koos ik voor Marketing. Dat hield ik twee jaar met matig succes vol, tot ik ook dat spuugzat werd.”

Ik was toen totaal niet gemotiveerd en heb vooral veel gefeest. – William 

William besloot daarna zonder diploma de arbeidsmarkt op te gaan en kwam na een paar jaar bij de opleiding Taal- en Letterkunde terecht. “Dat was wél mijn passie, en daar heb ik mij ook volledig voor gesmeten. Ik moest wel, want door die vorige studies was mijn leerkrediet gereduceerd tot 65 studiepunten.” Hij had naar eigen zeggen dus maar een marge van vijf punten om te falen. “Dat was een grote stimulans, want dan ga je nooit voor de tien.”

er is leven na de unief

Wanneer je stopt met een studierichting, hoeft dat dus niet het einde te betekenen van je studiecarrière. William behaalde enkele maanden geleden zijn diploma Taal- en Letterkunde en ook Sofie begon weer aan de hogeschool. “Omdat ik nog wel studiepunten genoeg had, was beginnen aan een nieuwe richting geen probleem”, zegt ze. “Nu heb ik bovendien het statuut student-ondernemer, wat de combinatie met mijn bedrijf veel gemakkelijker maakt.”

Omdat ik nog studiepunten genoeg had, was beginnen aan een nieuwe richting geen probleem. – Sofie 

Gert is drie jaar lang geweigerd aan de universiteit en werkt ondertussen. “Ik vond het langs de ene kant normaal dat ik moest stoppen, maar langs de andere kant is het natuurlijk spijtig. Gelukkig ben ik goed begeleid door de universiteit, zo konden we samen zoeken naar oplossingen en alternatieven.”

Stoppen met je studie is geen fijne ervaring, maar er is altijd een alternatief. Wie zelf twijfelt over zijn studiekeuze, kan altijd terecht bij de dienst Studieadvies en Studentenbegeleiding (STIP). Zij bieden individuele begeleiding en workshops aan.