er is geen einde en geen begin
wij lossen niet op, wij kunnen niet schuilen
wij horen hoe ergens, dichtbij, een krekel
begint met zijn lied, haperend eerst, dan dapper
en onverstoord, we vinden hem niet
maar we zoeken, we zoeken
Ze vergeleek de Herman de Coninckprijs met een schaamteloze afvalrace die de waardigheid van de poëzie en haar dichters ondergraaft. Ook Van hee’s winnende voorganger, Charles Ducal, beklaagde zich eerder in dwars over de bijbehorende mediaspelletjes. Want, hoe hard de tamtam rond gedichten ook luidt en hoe bekroond bundels als 'Buitenland' wel zijn, ze worden zelden gelezen. Tijd om daar verandering in te brengen.
Het gedicht 'Zomereinde aan de Leie', dat onlangs de publieksprijs kreeg, werd afgedrukt op posterformaat. Toch lees je de bundel beter in zijn geheel, als een lange zucht die nostalgisch klinkt maar nooit bitter – of zoals Czeslaw Mislosz het dicht: “Niet uit droefheid vraag ik dit maar al mijmerend”. De jury van de Herman de Coninckprijs waardeerde de intieme werkelijkheid in Van hee’s poëzie “die met herinneringen, geheimen, eenzaamheid te maken heeft en met een zoeken naar een vroeger verband.” Dat zoeken is er één zonder vinden, maar wordt zo vertederend beschreven dat de poëzie in het dolen zelf al haar bestemming krijgt. Thema’s als reizen, de tijd en het weer roepen vergankelijkheid op, en toch komt alles “terug in golven”. Het voortvluchtige vertaalt zich in gestroomlijnde verzen zonder punten, zonder hoofdletters. Witregels bepalen de fluisterende toon van de bundel, die zich steeds weer afvraagt en aftast. Beeldend en ritmisch registreert Van hee het stille onderweg zijn der dingen, naar een rand, iets tussenin, een beetje buiten-land. En dat reizen is als “wonen in treinen, […] schommelen achter de ramen en alles begrijpen”.
Eerdere commentaren bleven haken aan de "overgeromantiseerde" beelden in Van hee’s poëzie en bestempelden de bundel als "irrelevant" en "passé". Weerspiegelt Van hee’s ijdele, doch hoopvolle zoektocht naar een buitenland niet net de postmoderne crisis van het centrum? Misschien romantisch, misschien hedendaags – maar vooral erg mooi.
Miriam Van hee, ’Buitenland’. De bezige bij, 2007.