anti-stress-stress

de dwarsdoorsnede

02/01/2019
🖋: 

dwars slijpt het virtuele fileermes en gaat langs de graat van boeken, films, series, games, muziek, theater, haarproducten en rubberen eendjes. Ditmaal ligt een boek op tafel dat elke student kan bekoren tijdens de meest stressvolle periode van het jaar. Of dit nu de examens zijn of de onafwendbare familiefeesten, laat ik daarbij in het midden. 

Hét anti-stress boek. Zo profileert Enjoy Your Life, F*ck The Stress zichzelf. De letters in kapitaal die de hele cover vullen lijken naar je te schreeuwen. Toch is het niet het lettertype dat me mijn reis naar een stressvrij leven zuchtend doet beginnen, maar de imperatieve vorm van de titel. Ik krijg van weinig minder lust dan van het gebod om ergens van te genieten. Een ober die me beleefd 'smakelijk' toewenst, kan ik nog afschuiven als een goedbedoelde conventie. Laat echter een concert ingeleid worden door een overenthousiaste performer die me komt vertellen hoe leuk dat ik het die avond wel niet zal vinden en ik begin ongemakkelijk in mijn stoel te schuiven. Je kan je dus inbeelden hoe kregelig ik werd van een boek dat mij, met net geen zwaaiend vingertje, komt vertellen dat ik van mijn leven moet genieten.

Gelukkig maakt de achterflap het goed, ze verzekert me dat ik heus niets moét doen. Integendeel, misschien is al dat moeten wel wat me net stressed-out maakt. Schrijvers én uitgevers van het boek, Willem en Jan Schouten heten me welkom bij de club van stresslijders die het slachtoffer zijn van een veeleisende wereld waartegen ze geen 'nee' kunnen zeggen. Mensen die aan stress lijden, zijn geen zwakkelingen, maar net topmensen die misschien meer aan zichzelf moeten denken. En dit boek zal daarbij helpen, zonder me de les te spellen. Tegen het uitlezen het verkooppraatje verschijnt er dus toch iets als een glimlach op mijn gezicht. 'Iets als', want eigenlijk ben ik mijn tanden uit ergernis dusdanig op elkaar aan het klemmen, mezelf vermanend dat ik het echt een objectieve kans moet geven.

 

anti-inhoud

Het zal jullie niet ontgaan zijn dat ik bij deze doorsnede al twee alinea's over de verpakking aan het praten ben en niet over de inhoud. Dit valt eenvoudig te verklaren door erop te wijzen dat er tussen de voor- en achterkant weinig inhoud aanwezig is. Eigenlijk is hét anti-stress boek zelfs helemaal geen boek. Het 158 pagina's tellende werk doet denken aan een werkschriftje van het minst belangrijke vak in het secundair. Dit is incluis de zelf in te vullen witregels, doe-vragen en bijna tachtig exercises – 'oefeningen' zal niet professioneel genoeg geklonken hebben. In het midden vult het boek zichzelf met twintig uitscheurbare, kartonnen pagina's vol motiverende quotes die wat doen denken aan wat je minst succesvolle vrienden delen op sociale media. Sommige daarvan kan je als postkaart gebruiken, een creatief gebaar dat me zin doet krijgen om mijn cynische vrienden te irriteren, maar die daarbuiten mijn stressniveau niet doen zakken.

Het kwart-boek dat resteert, is niet onkundig geschreven. Het probeert te prikkelen en je aan jezelf te laten werken en de eigen aannames over het leven te ontwrichten. Maar zelf is zo'n boek uiteraard evenmin gespeend van denkbeelden. Het kader wordt nooit expliciet gemaakt, maar ruikt naar een nauw behaviourisme waar sommige mensen meer aan zullen hebben dan anderen. Je zal dus geen Boeddhistische leer vinden ter verantwoording van de concrete tips zoals het bakken van een grote taart met je kinderen. Evenmin vertelt het boek, via een therapeutisch stappenplan, hoe je nu stopt met zinloos piekeren, het zegt enkel je dat je daarmee moet stoppen want dat het niet nuttig is. De auteurs zijn dan ook geen psychologen of zenmeesters maar oprichters van niet enkel een designstudio maar ook een uitgeverij, waarvan dit boek deel uitmaakt. Ze ontwijken de details achter soms mooie, maar evengoed vaak ergerlijke boutades en refereren voor meer inhoud steeds naar andere boeken die ze uitgeven.

 

anti-advies

Het gevolg van al deze bedenkingen is dat de kwaliteit van het boek staat of valt bij het nut en de waarde van het advies dat de schrijvers je geven. Dit komt uiteindelijk altijd neer op niet te streng zijn voor jezelf, van het leven genieten en de dingen doen die je graag doet. Met de vraag of dit haaks kan staan op andere adviezen zoals meer sporten, gezonder en bewust eten, ben ik bij dit boek niet aan het juiste adres. "Ga wat vaker op café", "Koop eens dat ene te dure jurkje" of "Zeg nee tegen iedereen die er niet volledig voor je is." Persoonlijk denk ik dat mijn leven een pak minder stressvol zou zijn als ik minder op café zou plakken, wat meer geld zou sparen en minder de brui geef aan mijn sociale verplichtingen. Je kan je dus afvragen hoe opvolgbaar al deze tips&tricks dan eigenlijk zijn. Zelfs als ik mee zou gaan in het verhaal van de auteurs, dat samengevat kan worden als pluk-de-dag, lijkt me dit advies niet altijd zinvol. Het zijn dingen die we allemaal graag horen, en die dus vast goed verkopen, maar waar elke student al de, niet zelden letterlijke, kater van heeft gehad.

Ik heb na het lezen van hét anti-stress boek mijn schoeisel niet in de vuilnisbak gekieperd om me voortaan blootsvoets naar de aula te begeven. Evenmin leg ik elke kritiek naast me neer met een onverstoorbaar "Yeah well, that's just, like, your opinion man." In plaats daarvan heb ik 'ja' gezegd tegen mezelf en onvermoeibaar het boek tegen een van mijn muren gekeild tot de inspirationele quotes door mijn kamer vlogen. Ik denk dat dit de grootste stress-relief is dat dit boek mij kon bieden.