Hrabal gaat zwaardere thema’s niet uit de weg, integendeel, hij neemt ze gretig onder handen en transformeert de meest sombere situaties tot sketches. Een stationschef wiens trein op tijd, maar ejaculatie te vroeg komt. Een nymfomane hotelmanager met een gigantisch Napoleoncomplex, die keer op keer ontslagen wordt omwille van bordeelbezoeken. Een papierpletter die boeken redt van de vernieling en zo zelf ongewild filosoof wordt.

Een “eind goed, al goed” zit er echter zelden in. Hrabal groeide op in het Tsjecho-Slowakije van de Eerste Wereldoorlog en het Interbellum. Veel van zijn verhalen gaan dan ook over de bezetting en de harde realiteit van leven in een verdeeld land. Voor Hrabal zelf zat een happy ending er ook niet in: hij viel van de vijfde verdieping uit zijn raam toen hij duiven wou voederen, een einde dat hij interessant genoeg deelt met enkele van zijn personages.

Verpletterde schoonheid is een eerbetoon aan de wrange glimlach, en een rechtstreeks ticket naar literair Tsjechië.

Voor wie nu denkt dat de aanschaf van een bestelwagen de sleutel is tot romantisch succes, een kleine introductie. Pickup is een verzamelnaam voor allerhande technieken die helpen bij het vinden, aantrekken en verleiden van mogelijke partners in het échte leven. Wie zich deze technieken eigen heeft gemaakt mag zich een pickup artist noemen en als personal coach zijn ervaringen en tips delen met een publiek van gretige mannen, tegen betaling uiteraard. Er bestaan zowat evenveel verschillende strekkingen als er religies zijn, allemaal met hun eigen geboden. Ja, er is zelfs een pickup-bijbel. In 2006 dompelde de Amerikaanse journalist Neil Strauss zich onder in de datingwereld en schreef hij daarover het razend populaire boek The Game, dat naar analogie met de christelijke Bijbel werd uitgegeven in een leren kaft.

De reacties van brave burgers variëren van lacherig tot ronduit negatief. Geen wonder als vooral acties van opvallende figuren de media halen. Zo is er bijvoorbeeld de beruchte Julien Blanc die als datingcoach en pickup artist de hele wereld rondreist om versiertips te geven. Sommige van zijn tips zijn zo omstreden en vrouwonvriendelijk – wat dacht je van "mannen moeten hun fysiek overwicht gebruiken om vrouwen te versieren" – dat hem de toegang tot onder andere Australië en Groot-Brittannië ontzegd werd. Het zou gemakkelijk zijn om dit af te doen als een louter Amerikaans fenomeen, maar de tips van Blanc en consorten worden gretig overgenomen op allerhande fora, ook in het Nederlands. Ja, google maar.

Heeft pickup eigenlijk wel iets te maken met het vinden van een lief? Vaak zijn de tips immers nogal manipulatief en eerder gericht op het vinden van een partner-voor-één-nacht. Toch valt er wat te zeggen voor versieradvies door dating coaches: ze weten hoe het werkt en willen bovendien die kennis met je delen. Sonny De Meester, oprichter van het Belgische The Clique Experience, mikt hoger dan zoveel mogelijk vrouwen versieren. Hij organiseert bijeenkomsten die mannen moeten helpen om een ‘Global Dating Awakening’ te ervaren, een manier van daten die voorbij pickup gaat en gebaseerd is op wederzijds respect. Een paar kernthema’s uit zijn datingfilosofie.

ik heet Quinten, hoe heet ben jij?

Alles begint met een goede openingszin. Maar, in tegenstelling tot wat velen denken, hoeft deze zin niet per se weldoordacht te zijn. Het hoeft niet eens een volledige zin te zijn. Het belangrijkste is niet wat je zegt, maar dat je een meisje durft aan te spreken. Door gewoon naar haar te kijken op straat ga je geen meisje versieren, dus grow some balls en ga naar haar toe om een praatje te slaan. Dat kan angstaanjagend klinken, maar het is de enige manier om opgemerkt te worden (die niet inhoudt dat je dronken op de toog staat te dansen). Om het nog angstaanjagender te maken: je zal afgewezen worden. Het is niet omdat je iemand aanspreekt dat die persoon meteen met je wil trouwen en sommige mensen hebben gewoon geen behoefte aan je gezelschap. Kan gebeuren; in ieder geval heeft iemand je bestaan opgemerkt en heb je een beetje lef gekweekt waarmee je nòg een meisje kan aanspreken. Oefening baart kunst, en als je twintig vrouwen aanspreekt is er misschien wel eentje die jou ook leuk vindt en dan is je doel bereikt. Het is een beetje zoals de lyrics van Hey Jude: je gebruikt dezelfde zinnen, mits een kleine aanpassing, en als je die genoeg herhaalt wordt het better, better, better, better.

eerlijkheid gezegd

Naast een beetje zelfvertrouwen is ook eerlijkheid een kernwoord. Je hoeft daarvoor geen psychiatrische verslagen of strafbladen te overlopen alvorens over te gaan tot een echt gesprek, gewoon duidelijk zijn over je intenties en verwachtingen volstaat. Zo creëer je ruimte voor wederzijds vertrouwen en respect en voorkom je nodeloze gekwetst te worden. Wil je alleen seks? Zeg dat. Verwacht je dat de ander elke dag je rug masseert? Direct opbiechten. Wil je graag in een prieeltje in het park gaan kussen in de regen? Kleffe bedoening, maar toch eerlijk toegeven. Op die manier geef je de ander de kans om in te schatten of hij/zij daaraan tegemoet wil komen. In het slechtste geval is dat niet zo en kunnen jullie beiden verder. In het beste geval hebben jullie gelijkaardige of aanvullende verwachtingen en heeft het zin om eens op date te gaan. Eerlijkheid is ook: tonen wie je echt bent. Heb je schrik dat het meisje van je dromen je verafschuwt omwille van je postzegelverzameling? Dan is zij misschien niet het meisje voor jou en kan je beter iemand zoeken die niet zo kortzichtig is.

Natuurlijk is het bevorderlijk als je niet op droge toon alles overloopt over je persoonlijkheid, wensen en verlangens. Een béétje mysterie mag best, anders is de lol er snel af. Het succes van 'de Flair’ is volledig gestoeld op dit gegeven, met eindeloze variaties van ‘vindt hij jou echt leuk?’-testen tot gevolg. Laat ons hun marktaandeel in ere houden. Moeten we dan collectief hard to get spelen? Niet als daar manipulatie aan te pas komt, maar je mag best oprecht een beetje gedesinteresseerd zijn, dat hoeft een leuk gesprek niet in de weg te staan.

Je moet vooral ook eerlijk zijn met jezelf. Een blik in de spiegel en een goed gesprek met jezelf kunnen helpen om vast de stellen wat je wil bereiken, wat je verwacht en over welke waarden je geen toegevingen wil doen. Wederom hoeft dat niet zo heel letterlijk, een handleiding is beter bedoeld voor IKEA-meubels, maar krijtlijnen helpen je al een heel eind op weg. Pas wanneer je weet waar je staat en waar je heen wil, kan je iemand zoeken die zich daarbij aansluit. Alles begint met introspectie: eerst de hand in eigen boezem steken, dan pas in die van een ander. Dat gaat niet vanzelf, dus gooien we er nog een cliché tegenaan: tijd brengt raad.

reflecteren zal je leren

Een belangrijk element is de idee van self-improvement. Dit lijkt strijdig met het streven naar ‘gewoon jezelf' kunnen zijn bij je partner, maar wanneer je de kunst van het daten vergelijkt met pakweg een cursus 'spreken voor publiek', wordt het belang ervan duidelijk. Aan het einde van de cursus ben je nog steeds gewoon jezelf, maar voel je je wel meer op je gemak terwijl er honderden ogen op jou gericht zijn. In vage termen kan je werken aan persoonlijke groei of je zelfvertrouwen opkrikken, veel concreter gaat het over zaken als taalgebruik en lichaamshouding.

Daten kan je dus leren. Net als bij alle andere vormen van onderwijs kan je het leerproces bevorderen door te observeren, proberen (falen en nog eens proberen), reflecteren. Maar ook door te lezen en door vragen te stellen aan mensen die er meer van weten.

haantjesgedrag en lekkere kippetjes

Ondergetekende zelfverklaarde journaliste en redactrice van dwars zat aandachtig te luisteren naar wat datingcoach Sonny vertelde, stiekem hopend er nog wat van op te steken. Op het stuk waar vrouwen mannen versieren was het echter vruchteloos wachten. Kan dat nog steeds niet, in 21ste-eeuws Europa? Dat brengt ons gevaarlijk dicht bij de licht ontvlambare discussie over mannen versus vrouwen. Volgens Sonny is wel de sociale structuur van onze samenleving veranderd, maar blijven mannelijkheid en vrouwelijkheid hetzelfde. Mannen moeten dus nog steeds jagen, vrouwen netjes afwachten tot ze gevangen worden. In de op mannen gerichte wereld van pickup blijft dating gebaseerd op mannelijke dominantie. Geen sandwich-dominantie, maar schijnbaar snakken vrouwen echt naar iemand die initiatief toont en beslissingen neemt. Een dooddoener, die Sonny direct nuanceert: er moet een evenwicht zijn tussen mannelijkheid en vrouwelijkheid binnen een relatie.

Mannen en vrouwen hebben nochtans gelijkaardige noden: een leuke babbel, een leuk lief of gewoon leuke seks. In theorie zou een vrouw die op dezelfde manier kunnen vervullen als een man, door boudweg iemand aan te spreken met een stoere openingszin. In de praktijk vinden mannen dat vaak niet aantrekkelijk en doen vrouwen het zelden. Dat wil niet zeggen dat vrouwen geen gesprek kunnen aanknopen. Dat doen ze wel, zij het vaak op een subtiele manier, met minder directe humor. Laat ons dat eens overboord gooien en schaamteloos de omgekeerde wereld omarmen, foute openingszinnen gebruiken en daar hartelijk om lachen. Humor blijft tenslotte voor alle partijen de beste gespreksstarter. In combinatie met wat lef, eerlijkheid en een reflex tot introspectie geeft het mannen én vrouwen een goeie basis om een lijn uit te werpen in een zee vol vette vissen. Nu hopen dat ze bijten.

Als we de talloze lijstjes, adviescolumns en tips moeten geloven, bevordert een goede maaltijd de algemene studievoortgang. Een snelle manier om te zien of je bordje verschillende vitaminen en al het andere goeds bevat waar de blokkende student op moet teren: Is het een bruine beige massa? Meh… Of een kleurrijk pallet? Ja! 

Hoe dit te bereiken met een minimum aan budget en tijd? Maak gewoon 'roze droom-couscous' klaar!

 

 

 

Ingrediënten voor
roze droom-couscous

 

• couscous
• bieten
• bladspinazie
• feta
• rozijnen
• peper en zou
• bouillonblokje (optioneel)

 

 

 

 

Kook water in een pan of waterkoker. Doe de couscous in een pot of kom – de regel is doorgaans een beker couscous per persoon – en kruid het met wat peper en zout. De echte zoutliefhebbers kunnen nog een bouillonblokje aan het water toevoegen. Giet vervolgens het water over de couscous tot er een dun laagje op staat.

 

Laat de couscous een tijdje rusten en laat ook de rozijnen even wellen in een kommetje water. Snij ondertussen de bieten in kleine blokjes, was indien nodig de spinazie en scheur het in  kleinere stukken. Snij of verbrokkel tot slot de feta.

 

Roer de couscous wat los met een vork en kruid eventueel nog wat verder af met peper en zout. Meng de couscous met alle andere ingrediënten in een grote kom of pot.

 

Zit je er even doorheen? Zie je door de notities en fluo-markeringen het bos van reeds vergaarde kennis niet meer? Doe jezelf tegoed aan eenvoudige maar hartverwarmende soulfood.

 

 

 

Ingrediënten voor
maïssoep voor de ziel

 

• 1 of 2 blikken maïs
• lente-uitjes
• teentje knoflook
• bouillonblokje
• tortillachips
• geraspte kaas
  (liefst cheddar)

 

 

 

 

Snij 2 of 3 lente-uitjes en het teentje knoflook. Doe het samen met de maïs in een blender of een pot (om in te pureren met een staafmixer). Kook een liter water en meng het bouillonblokje er in. Giet een scheut water bij de ingrediënten en mix/pureer. Hoeveel water jij erbij doet of niet mag je zelf bepalen. De maïssoep is wel het lekkerst als een dikke soep. Wanneer alle ingrediënten gemixt zijn en de soep de gewenste dikte heeft, kan ze nog wat worden opgewarmd op een laag vuur.

 

Ben je in het bezit van een oven, verspreid de tortillachips dan over de bakplaat en strooi de kaas eroverheen. Laat het opwarmen tot de kaas gesmolten is. Geen oven? Geen nood, doe de tortilla chips in een grote pan, strooi de kaas erover en zet een deksel op de pan. Warm op tot de kaas is gesmolten.

 

Giet de soep in een flinke kom en doe er nog een flinke schep tortillachips met kaas boven op.

 

Als we de talloze lijstjes, adviescolumns en tips moeten geloven, bevorderd een goede maaltijd de algemene studievoortgang. Een snelle manier om te zien of je bordje waarschijnlijk verschillende vitaminen en al het andere goeds bevat waar de blokkende student op moet teren: Is het een bruine beige massa? Meh… Of een kleurrijk pallet? Ja!

Hoe dit te bereiken met een minimum aan budget en tijd?

 

 

 

Ingrediënten voor
Pasta Tricolore

 

• Spaghetti
  (best volkoren)
• 1 of 2 avocado’s
• basilicum
• olijfolie
• peper en zout
• kerstomaatjes
• klein blikje maïs
• feta

 

 

 

 

Kook de pasta zoals beschreven op de verpakking. Ontdoe de avocado van zijn schil en snij in blokjes. Stop de avocadoblokjes met de basilicum wat peper en zout in een blender of in een grote maatbeker of kom en pureer met een staafmixer tot een gladde maar dikke substantie.

 

 

Snij de kerstomaatjes in halfjes of kwartjes en snij of verbrokkel de feta. Giet de spaghetti af en schep het avocadomengsel erdoor. Schep een portie op je bord of in je kom en strooi er maïs, tomaatjes en feta naar eigen smaak overheen.

 

 

Buon appetito!

 

Zat je ook voor dag en dauw achter je computer om je eigen examenrooster te ontwerpen? Ik liet liever de Shetland Sheepdog van mijn buurman een luchtje scheppen. Want wat nu het SisA-fiasco wordt genoemd, kan weldegelijk werken.

Waarom het nieuwe systeem ondanks kinderziektes kans op slagen heeft en je dit najaar zelfs een week vroeger je studieplan kon uitwerken, lees je verderop in deze dwars.

Het is december, later licht en vroeger donker. Aan iets anders merken we het helaas niet, nul komma nul sneeuw in het verschiet! Tijdens de klimaatconferentie van Parijs speelden regeringsleiders ‘stompe driehoek’ en gaven de schuld liever aan hun conculega’s. Dit terwijl burgers op de barricades hingen om de opwarming tegen te gaan. Maar na al dat collectief drama: hoe zuinig zijn wij echt? Doe alvast alle overbodige lichten uit en zet de chauffage een paar graden lager wanneer u dit leest.

Een witte kerst laten we dan wel aan ons voorbijgaan, waar de feestdagen echt om draaien blijft onverwoestbaar overeind: heel veel cadeautjes met een klein beetje familie (omgekeerd mag ook natuurlijk). Haha, in examentijd komt de béste humor weer even boven. Maar vergaat het lachen je en voel je je door al dat studeren compleet gedeprimeerd? Ook Adele wist het al, een simpele hello kan wonderen doen. Al wandel ik liever naar Antananarivo dan dat nummer nog één maal op de radio te horen …

PS. Nog snel een extra portie motivatie nodig? Youtube nog eens Shia ‘just do it’ LaBeouf en ‘don’t let your dreams be dreams!’ Go get ’em tigers!

“Seks. Aids. Homo. Onenightstands. Het kon allemaal bij W817. Wanneer je dezelfde thema’s nu naar voor schuift bij Ketnet, wordt er ongemakkelijk geschuifeld op de stoel.” Aan het woord zijn Bart Vaessen en Steve De Wilde, de breinen achter televisieparels als W817, En Daarmee Basta!, Quiz me Quick en Spitsbroers. In 2010 namen ze met Click-ID afscheid van het jongerenpubliek, maar van hun jeugdige zelve namen ze nooit afstand. Nu nemen ze hun pen weer ter hand voor Ketnet en leven ze zich uit in de leefwereld van een 17-jarige gamer. Puberproblemen verzekerd. Met dit nieuwe programma zijn zij de ideale ervaren rotten in het vak om de etherevolutie onder de loep te nemen.

golden oldies

Hoe pak je het aan om een jongerenprogramma met seks en liefde op het kleine scherm te brengen? Buiten De Zone liet zijn personages los in sketches. Hierin kan je veel verder gaan dan in een narratief verhaal. (Wie nog niet geboren was in 1994, kan zijn kennis eerst even verrijken door “koffiekoekensketch” als zoekopdracht op Youtube in te geven.) Bart en Steve waren zelf fervente kijkers van het kantoor van de Jongerentelefoon. “Buiten De Zone is één van onze grote inspiratiebronnen geweest. Dat was een beetje onze heilige graal.” Het concept van W817 kwam echter vooral uit Amerikaanse hoek.

“W817 was ons eindwerk aan het Rits. We kregen de opdracht elk apart een concept te bedenken en één aflevering te schrijven. Maar omdat Friends toen huge was, bleken we met vijf te werken rond een idee dat in diezelfde lijn lag. We hebben dan voorgesteld aan de docenten om samen één concept en elk één aflevering te maken. We hadden hiermee een mooi pakket om mee langs productiehuizen te gaan.” Ketnet zag er toekomst in en ging met het script aan het werk. Vijftien jaar later kloppen Bart en Steve opnieuw aan hun deur. Wat is er nu veranderd?

het staat in het bijbelke geschreven

“De programma’s zijn nu preutser geworden. Men is voorzichtiger geworden.” Met deze woorden van Bart start ons gesprek en lijkt de conclusie van onze vraag al op tafel gegooid. “Is het interview dan al afgelopen?” Ze lachen. “Zo simpel is het natuurlijk niet. Elk thema kan nog steeds aan bod komen, maar het moet gebeuren volgens de filosofie van Ketnet. Die is over de jaren heen namelijk mee geëvolueerd.” De zender ondergaat een voortdurende verjongingskuur sinds zijn geboorte. Zowel technisch als inhoudelijk zijn de programma’s aan steeds meer nieuwe richtlijnen onderworpen.

“Bij het eerste seizoen van W817 hadden we carte blanche. Het was net de opstart van Ketnet en de zender wilde een doelgroep tot zestien jaar bereiken.” Hierdoor konden de eerste afleveringen van W817 bijvoorbeeld 25 minuten duren en werden woorden als kak, shit, fuck en pijpen veel in de mond genomen. Na de eerste verjaardag van Ketnet werd vastgesteld dat de kijkertjes toch iets jonger waren dan gedacht. Zestienjarige pubers vonden toen een zender die ook Samson & Gert uitzond niet hip genoeg en zapten naar The Fresh Prince of Bel Air. Twaalfjarigen werden de kerngroep wat leidde tot kortere programma’s (de aandachtsspanne van kinderen is niet adembenemend lang) en een ban op vieze woorden.

“Zo ontstond Shuck, een combinatie van shit en fuck, en konden we ons ding blijven doen.” Bart en Steve werden daarna niet meer op de vingers getikt door Ketnet, ze schijnen het juiste buikgevoel te hebben. Het Ketnet-boek met daarin de Ketnetwaarden, “het Bijbelke”, hebben ze hoogstens eens doorbladerd. Maar Ketnet was tevreden, de ouders af en toe iets minder. De telefoon rinkelde soms wanneer de bende van W817 op televisie verscheen, maar dat weerhield de zender niet om vijf seizoenen in te blikken en nog steeds uit te zenden.

“Ketnet kan nu nog voorspellen wanneer ze telefoontjes en mails kunnen krijgen van ongeruste ouders bij de heruitzendingen van W817. Desaleniettemin zenden ze de afleveringen nog steeds uit. Dat vinden we wel knap van hen.” Het toont aan dat Ketnet achter alle thema’s van W817 staat. Dat seksualiteit een deel van hun educatieve rol is, staat steevast in hun antwoord aan deze ouders te lezen. “We weten dan ook dat we voor Ketnet schrijven. Het is evident dat we zo’n thema’s kaderen, met voor- en nadelen. Hierdoor brengen we geen choquerende of op sensatie beluste televisie.” En dat ze dat goed deden, werd ook van buitenaf bevestigd.

realistisch en niet te veel spel

“We wonnen de homofilieprijs met het personage Steve. Hij was eigenlijk de eerste homo op de Vlaamse televisie die geen überjanet was. Wij kwamen met een gewone jongen, die toevallig homo was. Punt. We hebben daar niet te veel spel rond gemaakt. Sowieso hebben we in het algemeen niet de behoefte om naar extremen of karikaturen te gaan.” De aanwezigheid van een homo geeft de vriendengroep meer kleur waardoor de kijker in contact komt met een waaier aan seksuele voorkeuren van jongeren. Zoë rijgt de seksuele partners openlijk aan elkaar, Tom probeert een lange relatie te doen werken, Jasmijn gaat blozend en giechelend op verkenning en Akke lijkt tevreden met af en toe een zoen. Deze diversiteit van personages en een goede kadering van seksuele thema’s is volgens Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, belangrijk voor jongeren.

De beste manier om een jongen te versieren? “Je moet naar een park gaan, op een bank gaan zitten en mooi zijn”, aldus een meisje dat meedeed aan een onderzoek over films. Kinderen kunnen dus wel wat oppikken uit wat ze zien. “Disney is eigenlijk even erg als porno, in die zin dat kinderen daar het idee aan overhouden dat romantische liefde steeds voor het hele leven is”, vertelt Lies Verhetsel van Sensoa. Nu merk je vast op, aandachtige lezer, dat de laatste Disneyfilm Frozen dit beeld ontkrachtte. De eerste prins die Anna tegenkomt, blijkt toch niet de ware. Een pluim voor Disney, maar vergeet ook niet dat de vormgeving van de personages invloed heeft op de kijkertjes: slanke tailles en geblokte mannen bepalen nog steeds het scherm.

Aan deze volgroeide lichamen hebben kinderen de verkeerde boodschap. Opgroeiende kinderen kunnen nooit aan deze idealen tippen, waardoor hun onzekerheid bevestigd wordt.

“Seksuele objectivering verbergt zich in één op de tien scènes bij typische televisieprogramma’s, zoals F.C. De Kampioenen”, vervolgt Lies. “Een ogenschijnlijke onschuldige tik op de billen wordt door vrouwelijke personages met een gilletje onthaald, terwijl de mannen dit niet toestaan. Hierdoor kan je als meisje denken dat je het fijn moet vinden.” Televisie kan bepaalde gedragsconventies opwekken, maar pas ook op met betutteling en het invoeren van taboes. We moeten niet te zwaar tillen aan elk detail. Kinderen en volwassenen hebben immers een andere perceptie. “Ouders willen hun kind behoeden van sexy kledij. Maar een meisje van zes dat een minirokje draagt denkt: ‘Ik heb een mooi rokje aan’ en verder niets. Zoek er ook als ouder niets meer achter. Het zijn de volwassenen die verstandig genoeg moeten zijn om hun kind te blijven zien als een kind.

op de groei

“Seks voor iedereen!”, roept Zoë in een aflevering van W817 terwijl ze condooms in het rond strooit. De eerder beschreven bezorgde mails van ouders komen natuurlijk niet uit het niets. Hoewel haar kreet geen seksuele objectivering is, eerder een feministische uitspraak, kunnen we erin komen dat dit soort uitspraken wenkbrauwen doet fronsen. De kijkertjes zijn toch geen twintigers? Steve nuanceert: “Ketnet is natuurlijk een jongerenzender en veertienjarigen zijn zeker geen studenten. Maar toch kijken tieners graag naar programma’s waarbij de personages ouder zijn dan zijzelf. Dat noemt men de aspirationele context. Een volgende levensfase wordt uit de doeken gedaan.”

Maar delen de kijkers dan straks ook condooms uit naar haar voorbeeld? “Ten eerste moet je condooms in de serie als een pluspunt zien. We promoten iets positiefs. Veilig vrijen was dan ook de kern van deze verhaallijn”, verklaart Bart. “En natuurlijk kijken er ook jongere kinderen naar de serie, waaronder mijn kinderen van acht en tien. Maar de seksueel getinte moppen krijgen zij niet mee.” Sensoa beaamt dit:

“Een kind dat nog niet toe is aan informatie, laat dit aan zich voorbij gaan.” Wat ze niet begrijpen, zien ze niet. “En wij gaan ze het ook niet leren”, benadrukt Bart. “Als ze het wel begrijpen, hebben ze het eerder al ergens anders opgepikt.” Geen probleem dus met aspirationele contexten, maar op welke leeftijd wordt de aangekaarte seksualiteit wel een meerwaarde?

Ondanks dat kinderen nu sneller lichamelijke kenmerken van de pubertijd vertonen, is het niet zo dat jongeren ook sneller met seks bezig zijn dan vroeger. “De seksuele carrière van jongeren is de laatste vijftien jaar stabiel gebleven,” zegt Lies. “De leeftijd waarop jongeren een eerste kus delen en het eerste seksuele contact hebben is hetzelfde gebleven of zelfs een beetje verlaat.” Een goede seksuele opvoeding en communicatie vanuit de school of de ouders is één van de verklaringen. De nieuwsgierigheid is al voor een deel beantwoord, waardoor jongeren hun eigen keuzes kunnen maken op een moment dat zij zich er goed bij voelen. Elk kind groeit op zijn eigen tempo.

Iedere kijker zijn eigen tempo? Hoe maak je nu een programma voor al deze individuele zieltjes? “De basis van elk programma is natuurlijk de basisemoties die iedereen herkent. We hebben met W817 uiteraard niet alleen maar seksuele thema’s aangekaart. Ook andere zwaardere thema’s kwamen aan bod.” Steve voegt er meteen aan toe: “Al kleden wij die steeds in met een grap en een grol.” Hij schetst de scène rond de begrafenis van Mickey. Mickey, het vriendje van Zoë, sterft in de serie aan de gevolgen van hiv, een zwaar moment voor jonge kijkertjes. Totdat gekke Akke zijn lange regenjas tijdens de koffietafel laat uitpuilen van de pistolets. “We merken dat zwaardere thema’s aankaarten gemakkelijker wordt met humor,” gaat Steve voort. Bart knikt: “Het mag ook niet op je maag gaan liggen.” Humor is echter niet de enige manier om de leefwereld van jongeren in script om te zetten, ook de heren beseffen dat. “We hebben ook ideeën voorgelegd waarbij we de humor grotendeels lieten varen en meer edgy, dramatisch te werk gingen. Maar daar zijn ze nooit op ingegaan, ze hadden er toen nog wat schrik van.”

de jaren ‘10

Tijden veranderen echter en nu draait een soortgelijk programma op Ketnet. Hoewel Ketnet een verdere verjonging onderging rond 2010, met programma’s als Kaatjes Tralalaatjes en Mega Mindy als gevolg, was er voor Ketnet toch nog plaats voor het programma D5R. D5R spreekt ook pubers aan en speelt met scripted reality, waarbij de acteurs scriptlijnen krijgen, maar geen uitgeschreven tekst. “Je ziet dat de ene acteur daar beter mee weg is dan de andere. Hoewel wij steeds kiezen voor echte acteurs, snappen we wel dat het concept van D5R succes heeft. Het is een soap-reeks, een jongerenversie van Thuis. Mensen kijken graag naar miserie.” De verhaallijnen zijn inderdaad veel explicieter. Gaande van een gameverslaving en gescheiden ouders tot kortstondige anorexia en mogelijke tienerzwangerschap kun je de dramatiek inderdaad vergelijken met Thuis. “Maar het is en blijft fictie natuurlijk. Als het helemaal geloofwaardig is, verveel je je als kijker steendood,” vergoelijkt Bart.

Seksuele thema’s hoeven niet altijd expliciet getoond te worden. Het nieuwe programma van Bart en Steve heeft een andere insteek dan een verhaal over een groep twintigers die samen op kot zitten of een reality-tv ondertoon. “Met een verhaal over een eenzaat die op zijn kamertje zit en amper buiten durft komen en amper de meisjes durft aanspreken, kun je veel meer doen. Je legt jezelf al inhoudelijke grenzen op en kan de grenzen die Ketnet opstelt niet overschrijden omdat die jongen bij wijze van spreken niet weet wat hij met een condoom aan zou moeten.”

Hoewel de richtlijnen van Ketnet een rem kunnen zetten op de creaties van de bedenkers, blijven ze nog plaats maken voor Vlaamse jongerenprogramma’s. “Dat valt alleen maar aan te moedigen en te bewonderen”, vinden Steve en Bart. Zeker in deze tijden waarin televisiebudgetten onder druk staan. Televisieprogramma’s zelf maken kost meer dan ze uit het buitenland halen en te voorzien van een sappig Hollands accent. De zapper kiest liever voor een product van eigen bodem, blijkt uit onderzoek. Ook blijken oudere reeksen als Buiten De Zone en Kulderzipke te herleven op dvd. W817 zal je echter enkel via de ether kunnen blijven bewonderen en nooit in dvd-boxvorm kunnen uitstallen als salontafelboek.

“Er wordt heel veel muziek in gebruikt. Het is niet betaalbaar om die rechten te clearen. Voor een uitzending mag dat, het is maar een korte tijdspanne en de VRT betaalt hiervoor een vast bedrag. Een commercieel product maken van W817, is niet betaalbaar.”

post-credits scene

Ondertussen blijven wij verder hopen op een nieuwe jongerenserie die de ongeremde, waarheidsgetrouwe en eerlijke weergave van seks en liefde kan brengen. Op de complexe en persoonlijke manier die de personages van W817 mochten ondervinden. Die speels is, maar de realiteit niet uit het oog verliest. Nu wordt er veel in de ether gegooid dat niet voldoende gekaderd is. Televisieprogramma’s moeten niet te betuttelend zijn, maar mogen ook niet vergeten dat ze een opvoedende rol hebben en zowel de positieve, als negatieve kanten moeten tonen van situaties. Lies besluit echter mooi dat je niet kunt verwachten dat heel de media hieraan bijdraagt en deftige televisie uitzendt.

“Er zit meer in een liedje dan je denkt”, zingen Samson en Gert. Wij zingen dit nu bewuster mee met de televisie, maar nestelen ons toch nostalgisch voor de buis. We zappen naar onze jeugdprogramma’s, horen Jasmijn: “We gaan er samen voor, we slaan ons er wel door!” kelen en voelen ons gesteund tijdens die helse blok.

December prijkt weer op de jaarkalender. Het contrast tussen kluizenarij en feestgedruis. Noeste arbeid. Warme kerstverlichting. Stapels cursussen. Prachtig aangeklede kerstboom. Depressie nabij. Vuurwerk bewonderen. Huilen in een hoekje. Dolgelukkig pakjes geven en ontvangen.

Als de blokperiode daar is, zijn we allemaal een beetje bipolair. Verloren. Weg van deze wereld.

Maar blijf niet bij de pakken zitten! In deze vreemde periode kan sport houvast bieden. Als een heldere ster boven de hemel schittert jouw sportsticker op je studentenkaart. Volg zijn pad. Koop sportbroek, t-shirts en sportschoenen. Kies wijs uit het scala van sporten die de universiteit aanbiedt. Ontspanning moet centraal staan. Rugby? Nee! Zaalvoetbal? Nee! Karate? Nee! Stuk voor stuk te intensief. Rust is noodzakelijk! Rust zeg ik! Muurklimmen, zwemmen, basketbal? Allemaal fout!

Pilates is de sport die ik zoek. De sport die mijn gekwelde ziel zal zalven. Die mijn innerlijke boeddha zal doen kirren van genot. Pilates is de Verlosser.

Het is een kille donderdagavond wanneer ik de sporthal van Thomas More National binnentreed. De les pilates gaat zo van start. Met een opgerold yogamatje onder de arm begeef ik me tussen collega-rustzoekers, die duidelijk hun chakra’s al te baas zijn. Ik sluip naar een plaats waar nog genoeg matruimte vrij is, maar nog niet halverwege de zaal word ik al teruggefloten. Dertig paar ogen fixeren zich nu op mij, de ene van meer woede doordrongen dan de andere. In mijn hoofd breekt paniek uit. Shit, wat heb ik verkeerd gedaan? Mijn sportsticker was in orde, ik heb een matje bij zoals gevraagd en sportkledij aan. Wat kan de reden zijn van deze publieke vernedering? Nadat ik voorzichtig terug naar de ingang van de zaal ben geschuifeld, houd ik halt voor de lerares. Zweet parelt op m’n voorhoofd, maar we hebben  nog geen seconde gesport. De lerares maakt me duidelijk waarom ik hier opnieuw sta: ik had mijn sportschoenen nog aan. Pilates gebeurt blootvoets. Domme ik. Mokkend trap ik m’n schoenen uit, waarop de lerares me groen licht geeft. Tijd om mee zen te worden.

De les begint met enkele opwarmers. Simultaan buigen we door de knieën, om vervolgens terug naar boven te veren terwijl we onze armen in de lucht zwieren. Ik ben ooit in het bezit geweest van Wii Fit, deze oefening is dus een peulenschil. De zonnebloem, de rups, de ninja: hoe de beweging ook mag heten, ik voer ze uit. Moeten we ons al ontspannen voelen? Rust, waar ben je?

We worden opgedragen op ons matje plaats te nemen en de Venusschelp uit te voeren. Op de zij gelegen met de arm in de nek, beweeg ik mijn been naar omhoog en omlaag. Een zweem van rust glijdt nu over me heen. Eindelijk, daar is ze. Wat is pilates toch fantastisch. Als een compleet nieuw persoon zal ik hier straks de sporthal uitwandelen. Ik verkeer in een gelukzalige roes. Eén waar je geen kater aan overhoudt. Pilates is daadwerkelijk de Verlosser.

Dan breekt de hel los. Een nieuwe golf van paniek welt in me op. We zijn namelijk weer rechtop gaan zitten en dienen nu onze ontblote tenen aan te raken met onze handen. Zo lenig ben ik echter niet en mijn handen blijven dan ook hangen ter hoogte van mijn knieën. Ik strek mijn vingers uit zover ik kan, maar het mag niet baten. Van overal welt pijn op. Ondertussen verzuip ik in een tsunami van zorgen. Waar is het zengevoel van enkele minuten geleden? Mijn gevorderde mede-yogi’s zijn getuige van mijn onkunde. Sommigen kunnen hun glimlach niet onderdrukken. Dit is pure horror. Wanneer we uiteindelijk mogen lossen, wil ik neerzakken op mijn matje. Tijd voor een pauze?

Niet geloven. De lerares vuurt ons meteen aan de volgende oefening uit te voeren: de plank. Van de regen in de drop. Na 60 eeuwigdurende seconden lig ik uitgeteld op de mat. Terwijl de overige participanten alweer een volgende oefening inzetten, blijf ik in foetushouding bewegingsloos liggen. Wie zijn hoofd hier kan leegmaken, beschikt over een speciaal talent dat ik niet heb. Waarom is iedereen hier volkomen sereen met het feit dat we bijna geradbraakt worden? Ik wil weglopen.

Wanneer de lerares de les heeft beëindigd en afscheid van ons heeft genomen, stuif ik de sporthal uit. Binnensmonds vloekend doorkruis ik de kille straten. Eenmaal thuis aangekomen vlij ik me neer in mijn zetel. Ik denk aan hoe ze mij daar nooit meer zullen terugzien. Die gedachte brengt me iets of wat tot rust.

Wanneer spreken we nu eigenlijk van dementie en wanneer van Alzheimer? Dementie is de ouderdomsziekte bij uitstek, het is een verzamelnaam voor een heel aantal syndromen die veroorzaakt worden door een vermindering van hersenfuncties. Het woord dementie is afkomstig uit het Latijn: ‘mens’ is geest of verstand, en ‘de’ duidt op het verlies hiervan. Geheugenverlies is dan ook een symptoom dat op de voorgrond staat, net als gedragswijzigingen en oriëntatieverlies. De ziekte van Alzheimer is veruit de meest voorkomende vorm van dementie, met als oorzaak de opeenstapeling van het eiwit amyloïd tussen de zenuwcellen van de hersenen. Daarnaast ontstaan hierbij ook kluwen van eiwitten die normaal het skelet van de zenuwcellen moeten vormen. Alzheimer is een ongeneeslijke hersenziekte waarbij cellen in sommige delen van de hersenen ophouden te functioneren en afsterven. Dit is een onomkeerbaar proces, waardoor onderzoek naar de preventie en vroegtijdige opsporing van deze ziekte van groot belang is.

verschijningsvormen en risico’s

Andere veel voorkomende vormen zijn fronto-temporale dementie en vasculaire dementie. Dat eerste is een overkoepelende term voor vormen waarbij taalproblemen of gedragsstoornissen op de voorgrond staan. Vasculaire dementie is te wijten aan een gebrekkige doorbloeding, bijvoorbeeld wanneer iemand gereanimeerd is na een hartstilstand of herseninfarct. Ook bestaat er zoiets als secundaire dementie, hierbij is het dementieel syndroom het gevolg van een andere ziekte of psychosociale factor. De factoren die zo’n secundaire dementie voorgaan, zijn meestal wel behandelbaar, dus hoe sneller je deze identificeert hoe beter.

Een voorbeeld hiervan is de zogenaamde alcohol-dementie, een minder frequent voorkomende vorm. Hierbij kunnen mensen eerst lijden aan het syndroom van Korsakov, dat veroorzaakt wordt door jarenlang overmatig alcoholgebruik. Het kortetermijngeheugen slaagt er dan niet meer in om informatie op te slaan, terwijl het langetermijngeheugen nog deels bewaard blijft.

Wie ondanks deze symptomen alcohol blijft drinken, zal evolueren naar een alcoholdementie, waarbij ook het langetermijngeheugen wordt aangetast. Korsakov is te behandelen door het toedienen van vitamine B1 in combinatie met een alcoholstop, wanneer het niveau van alcohol-dementie is bereikt is het proces daarentegen irreversibel.

Velen onder jullie zullen wel een familielid hebben dat aan dementie lijdt, wat niet per se wil zeggen dat jouw kans op de ziekte aanzienlijk vergroot. Slechts plusminus 1 procent van dementie is het gevolg van een erfelijke fout in onze genetische code. Bij mensen met deze erfelijke vorm kan de dementie al relatief jong optreden, meestal tussen de 45 en 60 jaar. Hoge leeftijd blijft echter de grootste risicofactor. Zo heeft in België 5 procent van de 65-plussers een vorm van dementie en dit loopt zelfs op tot 60 procent (!) bij de 80-plussers. Het aanbieden van gespecialiseerde zorg is dus een zeer belangrijk aspect voor zowel het welzijn van de patiënten als hun omgeving, zeker omdat er geen oog is op verbetering.

onderzoek en sponsoring

Christine Van Broeckhoven, hoogleraar aan Universiteit Antwerpen en als moleculair biologe een ware autoriteit op het gebied van Alzheimeronderzoek, gaf aan dwars in een eerdere editie al mee: “Het is eigenlijk paradoxaal, er is niets dat ons meer mens maakt dan onze psyche en net daarvan schrikken.” Hiermee slaat ze de nagel op de kop. Want ondanks de enorm hoge prevalentie blijft dementie een weinig tastbare ziekte, omdat deze zich voornamelijk afspeelt in de geest van een individu. Hetgeen ervoor zorgt dat het voor hun omgeving moeilijker is om dit te kaderen en begrijpen, en er nog steeds een vorm van taboe rond heerst.

Die taboe wordt natuurlijk gevoed wanneer door de ziekte het gedragspatroon verandert en in het extreme wanneer iemand lijdt aan een vorm van dementie die ervoor zorgt dat je ongeremd ongepaste opmerkingen gaat spuien. Ook de patiënten zelf zijn soms beschaamd tijdens korte momenten van helderheid met het besef dat hun geheugen niet meer de oude is.

Sociaal isolement treedt geregeld op bij dementie, waarbij de patiënt zich vervreemd voelt van de wereld om zich heen. Wanneer dit verschijnsel zich aanbiedt is het echter niet nutteloos om eens een bezoekje te brengen aan de dokter voor een controle van de ogen en oren. Aangezien het (meestal) over oudere mensen gaat, kan het zijn dat hun zicht en/of gehoor zo zijn achteruitgegaan dat het lijkt alsof ze zich in een andere dimensie begeven. Onthoud dat men pas van dementie spreekt indien de stoornissen in het denken, de stemming en het gedrag van een persoon zo ernstig zijn dat normaal functioneren in het dagelijks leven beperkt wordt.

Dat Universiteit Antwerpen over excellente onderzoekscentra beschikt, wordt ook bevestigd door de recente schenking van Microsoft-gigant Bill Gates, die een mooie drie miljoen euro over heeft voor onderzoek naar een vaccin tegen kinderverlamming (polio), met als doel tegen 2019 deze ziekte volledig van de aardbol te doen verdwijnen.