
Dennis Van Der Kuylen
De wereld is ontploft en robots zijn de baas op de brokstukken. Dat is de premisse van de stoomwereld, die ondertussen haar naam heeft gegeven aan een ronduit eclectische collectie games. Het merendeel van die games draait overigens rond het vinden van water. Aangezien water robots doet roesten en hun tere elektrische schakelborden doet kortsluiten, duurde het even voor ik doorhad dat stoom gewoon een andere aggregatietoestand is van water en bijgevolg noodzakelijk is om de boel - letterlijk - te doen vooruitgaan (studenten Fysica schudden nu meewarig het hoofd). De robots in Steamworld zijn met andere woorden geen hoogtechnologische Terminators, maar wel stoommachines in hun stalen hart en gietijzeren nieren. Natuurlijk luistert het literair genre waarin de technologie is blijven stilstaan bij het verbranden van kolen (en al de rest niet), naar de naam steampunk (studenten Letterkunde schudden nu meewarig het hoofd). In het Steamworld-universum ontbreekt ook de typische stijl van de klassieke steampunk, die gekenmerkt wordt door deprimerende visuele elementen. Voorbeelden hiervan zijn herkenbare variaties van grijs, bruin en zwart die doen denken aan de effecten van zure regen op onze monumenten in de jaren tachtig. Ik kan maar hopen dat hierin de voornaamste oorzaak ligt van mijn initiële cognitieve dissonantie en niet in afnemende geestesvermogens ten gevolge van zijn immer voortschrijdende leeftijd (studenten Geneeskunde schudden meewarig het hoofd).
Door zich te bevrijden van de triestige visuele stijl van de tweede industriële revolutie, slaagden de makers van Steamworld er wel in om alle registers open te trekken. In Steamworld Dig resulteerde dat in mechanische cowboys die graven naar eeuwenoude technologie. Steamworld Heist verlegt dan weer alles naar de ruimte, waar voorkomen moet worden dat beginnende totalitaire regimes tot volle wasdom komen. Het vervolg in deze reeks doet hetzelfde, maar dan met piraten en duikboten. Deze twee ‘Heist’-games zijn turn-based rollenspellen waarin de knullige robots zich langzaam ontwikkelen tot dodelijke vechtmachines. De derde variant van de reeks, Steamworld Quest, is evenmin geremd door enige vorm van narratieve continuïteit. Hier kozen de makers voor een kleurrijke high fantasy steampunk setting. Deze keer zet het spel in op het verzamelen van kaarten en het bouwen van een efficiënt deck. De makers van Steamworld geven overigens zelf aan dat ze er een bloedhekel aan hebben om zichzelf te herhalen en veel liever beginnen aan het volgende idee op hun wenslijstje, dan pakweg de piratenkoningin telkens opnieuw te laten herrijzen in een iets dodelijkere versie. Dat houdt het gevaar in om bij elk nieuw spel radicaal op de bek te gaan, maar misschien is dat wel te verkiezen boven langzaam wegkwijnen in eindeloze herhalingen, zoals al menig grote spelontwikkelaar ons heeft voorgedaan.
Los van het gebruik van verhit water in gasvormige aggregatietoestand, lijkt de enige constante in Steamworld er verder in te bestaan dat er geen gebruik gemaakt wordt van de derde dimensie. Het is met andere woorden allemaal plat en het schuift zonder diepte steeds maar zijwaarts over het scherm. Daarmee voelen de games van Steamworld vaak aan als Android-games die ook op een slimme telefoon of op de betere rekenmachine gespeeld zouden kunnen worden. Maar had de grote romantische dichter Goethe niet al de Steamworld-games in gedachten toen hij in 1802 schreef: “Wer Großes will, muß sich zusammen raffen. In der Beschränkung zeigt sich erst der Meister.” (“Wie hoge dingen wil, moet zich bedwingen. In de beperking toont zich pas de meester”)? Hij lijkt in ieder geval te willen zeggen dat het beter is om twee dimensies goed te beheersen dan de derde te verkloten. Wie net als ik opgegroeid is rond de millenniumwisseling kan daarover meespreken, want in die duistere jaren zijn veel voortreffelijke gamereeksen stukgelopen op slecht uitgevoerde 3D. Iedereen zal wel een eigen lijst aan trauma’s en bijhorende titels hebben. Ik beperk me hier tot een eervolle vermelding van Panzer Generals 3D: een voorbeeld van een spel met een dimensie te veel. Maar eigenlijk komt zowat alles met 3D in de titel hiervoor in aanmerking.
Dat het gemis van een derde dimensie ook een meerwaarde kan zijn, blijkt overigens ook uit de immense speeltijd en de goed uitgewerkte gameplay van deze drie totaal verschillende games. Verder zijn de verhalen niet om over naar huis te schrijven, maar blinken ze wel uit door humor en relatief goed uitgewerkte details, zoals dialogen met nevenfiguren. Dat is plezant, want er zit een pervers soort genoegen in het overslaan van extra content waar de makers van een spel tijd en moeite in hebben gestoken. Dat geeft niet enkel de mogelijkheid om boosaardig te zijn zonder slachtoffers te maken, maar in een beweging ook de illusie dat er nog veel meer is dan wat het spel reeds gegeven heeft. Aangezien het hier helaas niet om nevenqueesten gaat, maar om wat extra details en wat bijeengeraapte gevoelens bij het leven van onbeduidend nevenkarakters, is het belangrijk om de illusie van die soort onvermoede werelden achter het spel in stand te houden door vooral niet op de extra dialoog te klikken. Dat levert alleen maar teleurstelling op.
Het hoeft niet meer gezegd te worden dat de valkuilen bij het ontwikkelen van een spel ontmoedigend talrijk zijn. Dat een spelstudio erin slaagt om driemaal op rij een totaal verschillend spel af te leveren dat bovendien nog plezant wegspeelt en geen noemenswaardige bugs vertoont, mag gerust een half mirakel genoemd worden. Het is natuurlijk nog geen Midden-Aarde of Marvel Cinematic Universe, maar de grappige robotten die hun dwaze avonturen beleven op en rond een ontplofte planeet zijn nog lang niet opgebruikt. En zolang de creativiteit blijft stromen, blijven spelers gamen. Ook dat zou een citaat van Goethe geweest zijn, als hij een spelcomputer zou hebben gehad (maar dan had hij waarschijnlijk minder boeken geschreven, zie hiervoor het eerste citaat).
- Login om te reageren