elektronische hersenen

Je hersenen bestaan uit een netwerk van zenuwcellen – neuronen – die elektrische signalen aan elkaar doorgeven. Als het binnenkomende signaal in een neuron een drempelwaarde overschrijdt, dan stuurt het een elektrische puls naar alle verbonden neuronen, die op hun beurt geactiveerd worden. Zo kan een binnenkomend signaal van koudereceptoren in de huid leiden tot de beslissing om een trui aan te trekken.

Veelgebruikte verbindingen in de hersenen worden versterkt en waar druk verkeer is worden nieuwe verbindingen gelegd. Bijgevolg leren we. (Helaas wordt het doorgeven van signalen belemmerd door methanol, ofwel alcohol.) Klinkt eenvoudig genoeg. Kunnen we dit ook nabootsen met een computer? Absoluut, programma's die dit doen noemen we artificiële neurale netwerken. Deze gesimuleerde hersenen worden gebruikt om bijvoorbeeld automatisch gezichten te herkennen op Facebook, kankerdiagnoses te verbeteren of de wereldkampioen Go te verslagen.

Artificiële neurale netwerken zijn uiteraard geen exacte simulaties van hersenen. Daarvoor is de werking van het brein nog niet precies genoeg gekend. Er is bovendien geen garantie dat een natuurgetrouwe kopie de efficiëntste oplossing is. Voorlopig hebben gesimuleerde hersenen nog verschillende nadelen in vergelijking met echte: ze verbruiken bijvoorbeeld meer energie en zijn niet even gesofisticeerd. Dit maken ze wel deels goed door hun perfecte focus en uithoudingsvermogen. Welke student zou er niet dagenlang zonder onderbreking willen kunnen studeren?

Zullen deze neurale netwerken computers slimmer maken dan de mens? Dat hangt af van wat je zelf graag gelooft. Als je weet dat de beste spelers in de wereld voor schaken, Go, en "Jeopardy!" (of "Waagstuk!" in Vlaanderen) al verslagen werden, het spel dammen definitief opgelost werd door een computer en zelfs nieuwe wiskundige bewijzen tegenwoordig vaak met behulp van een computer gemaakt worden, dan zal je andere uitdagingen moeten zoeken om je slimheid als mens te bewijzen.

Kies zorgvuldig, want voor je het beseft hebben de neurale netwerken je ingehaald.

Wil je eens een artificieel neuraal netwerk in actie zien? Dan kan je terecht op de Google tensorflow playground.