dwars blaast kaarsjes uit

“Student zijn is de beste tijd van je leven”, horen studenten veelal van hun afgestudeerde kennissen, vrienden of familie. Op een zeer korte tijd worden grootse dingen van studenten verwacht. Misschien daarom dat het in de aard ligt van een student om gericht te zijn op mijlpalen die ver in de toekomst liggen. Voordat we het weten zijn we niet meer dat 18-jarige groentje dat vol anticipatie het academische- en studentenleven wil ontdekken, maar zijn we in de 20, beginnen de leslokalen te klein te worden voor onze ambitie en dromen en kunnen we niet wachten om af te studeren.

Voor de organisatie van een magazine zoals dwars ligt dat niet zoveel anders. Hoewel redactieleden komen en gaan, hebben we doorheen de jaren op vele vlakken vooruitgang gemaakt. Om eens te breken met de toekomstgerichte blik van een student dook dwars in haar archieven.

2002 - 2005

Een eerste bevinding tijdens onze duik in het archief was ineens ook het startpunt van dwars. Aan UIA bestond de studentenkrant De Gans, maar in de aanloop naar de samensmelting van de drie toenmalige Antwerpse universiteiten werd dat in 2000 opgedoekt. Na een jaar geen studentenpers verscheen daar dwars in november 2001. De jaren 2000 werden gekenmerkt door grote onzekerheden van studenten en personeel. De eerder kleine samenwerking ‘confederale Universiteit Antwerpen’, tussen enerzijds RUCA en UFSIA (die voornamelijk ‘kandidaturen’ aanboden) en anderzijds UIA (dat ‘licenties’ aanbood), zou transformeren in een grote Universiteit Antwerpen. De drie universiteiten hadden in hun laatste jaren tegenvallende inschrijfcijfers geboekt terwijl er toch grote uitbreidingsplannen waren, zoals de constructie van de Meerminne en de aula Rector Dhanis.

Heel deze kwestie zorgde voor veel verwarring, artikelen en interviews in dwars. Zo vroeg een redacteur zich af of de zekere Universiteit Antwerpen geen doodgeboren kind zou zijn. Departementen werden verhuisd, waardoor er voor sommige faculteiten grote besparingsrondes aankwamen. Ook curricula werden verplicht om te voldoen aan de normen van de Bologna-akkoorden, een bijkomende complexiteit. Zo was het voor de (toenmalige) studenten moeilijk te begrijpen waarom zij ineens een jaar langer moesten studeren. Menig student vond dit een erg slechte evolutie. Met dit geheel aan redenen is het misschien logisch dat veel dwarsedities gedomineerd werden door bovenstaande thema’s. Vanaf het begin al werd erop gelet om van dwars geen stadscampusbladje te maken: met redacteurs uit alle faculteiten kon een divers aanbod aan onderwerpen worden aangesneden.

2005 - 2010

Nu de vloed van veranderingen en verhuizingen grotendeels gepasseerd is, zou men denken dat een studentenmagazine zich meer zal bezighouden met andere zaken, die dichter bij de levenssfeer van studenten liggen. Niets is minder waar. Door de eenmaking kwam er een grote reorganisatie. Dat was te merken aan de studentenclubs, aan de oprichting van VUAS en aan de invoering van een nieuw participatiedecreet van de Studentenraad. dwars hield de vinger aan de pols en schreef in die tijd veel artikelen. Sommige om de nieuwe structuren uit te leggen, andere om ze mee vorm te geven door de zwakke punten aan te duiden, en nog andere om er dan weer grandioos mee in de clinch te liggen. Zo kwam het weleens voor dat personeelsleden kritiek op de artikelen uitten in een lezersbrief. Zulke onderwijsgerelateerde thema’s hadden zelfs een eigen rubriek: ‘Kort. Over onderwijs’. Ook werden in deze periode grote namen uit het onderwijs geïnterviewd voor verduidelijkingen. Ooit kon de redactie zelfs de Eurocommissaris van Onderwijs strikken.

Misschien kwam het door deze vijver van thema’s rond institutioneel getouwtrek dat er ook een vergrote interesse uit de redactie kwam om artikels te schrijven over de bredere politieke en levensbeschouwelijke context rond de universiteit. Zo begon men vertegenwoordigers van politieke partijen te interpelleren rond hun studentenbeleid en begon ook de traditie om (oud-)burgemeesters te interviewen. Ook de minister van Onderwijs moest er meerdere keren aan geloven. Daarnaast werd er ook licht politiek gekleurde inhoud geproduceerd. Zo gaf dwars in de rubriek ‘snor van de maand’ politici een snor voor hun aanwezigheid in de actualiteit.

2010 - 2015

De schaduw van de eenmaking was afgegooid, grote onderwijshervormingen waren achter de rug en zo kwamen de politiek- en beleidsgeoriënteerde artikels op een lager pitje te staan. dwars spendeerde in deze periode meer tijd en aandacht aan zachtere thema’s zoals reisverslagen van Erasmusstudenten en filmverslagen. Ook verslaggeving rond culturele initiatieven en concerten kreeg meer aandacht. Dat merken we aan de start van de rubriek ‘de cultuurstrook’. dwars start in 2010 ook de traditie om een jaarlijkse quiz te organiseren. Daarnaast wordt vaker verslag gedaan van het reilen en zeilen binnen de studentenbuurt. Zo wordt over de interne werking van (nieuwe) studentenclubs en cafés geschreven. Interessant is ook dat het aantal edities dat in een jaar uitkomt merkbaar omhooggaat. Een gevolg hiervan was misschien dat er zo ook meer ruimte was voor cocreatie. Zo kreeg onder andere de studentenclub Capitant enkele jaren aan een stuk een column rond financiële onderwerpen. Naast cultuur werd occasioneel nog iets geschreven over onderwijsbeleid. Wat wel interessant is, is dat de rector en de burgemeester in deze periode vaak werden geïnterviewd.

2015 - 2019

Het dwarsboekje kreeg vanaf 2015 een flinke stroomlijning. Op visueel vlak werd consequenter gebruikgemaakt van hoogkwalitatief beeldmateriaal. Op inhoudelijk vlak ging die stroomlijning verder in de vorm van een groter gebruik van vaste rubrieken. Voorbeelden van deze inhoudelijke stroomlijning zijn: ‘in het bed met …’, waarbij interviews met interessante kotstudenten worden gevoerd, en ‘het proffenprofiel’, waarin professoren over hun persoonlijke leven worden geïnterviewd.

Cultuur blijft inhoudelijk de belangrijkste focus. Daarnaast kent deze periode ook een opgang van artikels rond taal. Dat zien we bijvoorbeeld aan de opstart van de vaste rubriek ‘het laatste woord’. Er lijkt minder interesse te zijn voor het studentenleven an sich en politieke onderwerpen zijn ook niet aanwezig in de artikels, naast een occasioneel interview met een functionaris.

2019 - ...

Nu de reis door het archief tot een einde komt, komen we terug in het beangstigende heden met haar (nog) onvervulde verwachtingen en mijlpalen. Wanneer je het traject van dwars bekijkt doorheen de jaren kan je enkel maar merken dat het een heel parcours is geweest. In een gesprek met de hoofdredacteur over dit artikel kwam volgende vraag boven: nu we bovenstaande mijlpalen hebben doorkruist, is dwars nu in haar finale vorm? Wat zeker wel geobserveerd kan worden, is dat dwars als organisatie mijlengrote passen voorwaarts heeft gezet. Wat begon als een passieproject van enkele studenten zonder praktische kennis, is in haar 20-jarig traject uitgegroeid tot een semiprofessionele organisatie die zonder vaste werknemers consistent een afgewerkt magazine kan afleveren.

Tot slot willen wij onze lezers nog bedanken voor hun steun en voorspellen wij alvast nog eens 20 interessante dwarse jaren extra!