Dat de fijnstofproblematiek in het Oosterweeldossier sinds kort zo veel aandacht krijgt, is mee te danken aan de vzw Ademloos, een vereniging van Antwerpse artsen die in naam van de volksgezondheid de strijd aanbond met de Lange Wapper.
Ademloos wil die strijd voeren door burgemeester Janssens’ slogan in de praktijk te brengen: als ’t Stad van iedereen is, redeneerde hun voorzitter Wim van Hees, moet elke Antwerpenaar het recht hebben om zich uit te spreken over de vraag of hij die Lange Wapper over zijn stad eigenlijk wel wil. Daarom wil Ademloos van de stad Antwerpen een volksraadpleging over de Oosterweelverbinding afdwingen. “Moet de stad Antwerpen een gunstig advies geven voor de stedenbouwkundige vergunning van de Oosterweelverbinding op het huidig voorziene tracé tussen Zwijndrecht/Linkeroever en Merksem/Deurne? Ja of neen.” Dat is de vraag die Ademloos op de volksraadpleging hoopt te kunnen stellen aan de Antwerpenaren. De aanvraag daarvoor werd inmiddels al ingediend en goedgekeurd. Bij wet is echter bepaald dat de volksraadpleging maar daadwerkelijk georganiseerd mag worden als de aanvraag ondersteund wordt door 10% van de bevolking van de Antwerpse agglomeratie. Dat betekent dat minstens 48.000 Antwerpenaren van 16 jaar of ouder, ingeschreven in Antwerpen of één van de districten (Ekeren, Merksem, Deurne, Borgerhout, Berchem, Wilrijk, Hoboken en Berendrecht-Zandvliet-Lillo), hun handtekening moeten zetten op een officieel verzoekformulier. Van Hees mikt op minstens 50.000 handtekeningen tegen Kerstmis, en rekent voor het verzamelen van die handtekeningen op de massale steun van vrijwilligers, maatschappelijke verenigingen en politieke partijen. Alle oppositiepartijen op het Vlaamse niveau schaarden zich intussen al achter van Hees’ project.
Na drie weken inzamelen stond de teller al op zo'n 7500 handtekeningen. Als Ademloos 50 000 geldige handtekeningen bij elkaar krijgt, is de stad verplicht de volksraadpleging te organiseren. Van Hees hoopt dat dat in februari kan gebeuren. De stad moet daarbij vooraf de bevolking grondig en objectief te informeren over de Oosterweelkwestie. Die informatiecampagne is volgens van Hees erg belangrijk: “De berichtgeving nu is buitengewoon eenzijdig. Niet verwonderlijk: de BAM heeft een communicatiebudget van drie miljoen euro per jaar; wij werken met 250 euro per maand. Het is echt een strijd van klein duimpje tegen de reus. Als elke burger dan een document in zijn bus krijgt waarin voor- en tegenstanders van het BAM-tracé hun argumenten kunnen uiteenzetten, weten de mensen eindelijk waarover de hele kwestie gaat.” Een volksraadpleging verloopt precies zoals verkiezingen, met dat verschil dat er geen opkomstplicht is.
Opdat het resultaat van de raadpleging echter geldig zou zijn, moeten 15% van alle Antwerpenaren ouder dan 16 jaar, dat zijn zo’n 50.000 personen, die dag hun stem hebben uitgebracht. Zelfs als dat opkomstcijfer wordt gehaald, blijft de volksraadpleging bovendien wettelijk niet bindend. De morele impact van een overweldigend ‘neen’ van de Antwerpenaren valt echter niet te onderschatten, zegt van Hees: “De pleitbezorgers van de Oosterweelverbinding blijven halsstarrig beweren dat er een groot maatschappelijk draagvlak bestaat voor hun project. Als de meerderheid van de Antwerpenaren dan ‘neen’ stemt, wordt het voor politici wel héél moeilijk om dit project er toch nog door te duwen.” En als de meerderheid ‘ja’ stemt? “Dan zijn we roemvol verloren”, zegt van Hees. “Maar ik vertrouw erop dat dat niet zal gebeuren.”
Meer weten?
Meer informatie over de Oosterweelverbinding en het alternatieve tracé vind je op www.bamnv.be, www.antwerken.be en www.stratengeneraal.be
Alle informatie over de volksraadpleging vind je op www.ademloos.be. Als je wil helpen handtekeningen inzamelen, kan je daar ook het formulier downloaden.
Nog tot dit najaar stelt BAM een maquette van de Oosterweelverbinding tentoon op de eerste verdieping van het FelixArchief, aan de Oudeleeuwenrui 29, 2000 Antwerpen. De infotentoonstelling is elke woensdag toegankelijk voor het publiek van 13u tot 19u30. Op dinsdag 21 oktober organiseert Ademloos de conferentie ‘Volksgezondheid en Mobiliteit in Antwerpen, een medische visie’. Sprekers zijn Prof. dr. Dirk Avonts (UA), Dr. Marc Goethals, Prof. dr. Tim Nawrot, Dr. Dirk van Duppen, Dr. Guido Verbeke en Wim van Hees. De conferentie vindt plaats van 13u tot 15u in het Tropisch Instituut, Nationalestraat 155, 2000 Antwerpen.
Op zondagavond 26 oktober zendt Panorama op Canvas een reportage uit over de Oosterweelverbinding.
zie ook: Oosterwel en wee, Welles! Nietes! en Vrachtverkeer door volkstuintjes