Of je nu net begint met studeren, een nieuwe opleiding start of een volgende stap zet in je studententijd: elke overgang brengt veel veranderingen met zich mee. Soms betekent dat verhuizen naar een nieuwe stad of wennen aan een nieuwe vorm van onderwijs, soms gaat het om een stage, een buitenlandse ervaring of gewoon een nieuwe balans vinden. Voor velen voelt die periode spannend aan, maar het kan tegelijkertijd overweldigend zijn. Waar de een zich moeiteloos in een nieuwe vriendenkring stort, merkt de ander juist hoe lastig het is om aansluiting te vinden. Voor je het weet kan eenzaamheid zich ongemerkt in je nieuwe routine nestelen. Maar wat is nu precies eenzaamheid?
Eenzaamheid is meer dan enkel fysiek alleen zijn. Het is het gevoel dat er een kloof zit tussen de contacten die je hebt en de verbinding die je eigenlijk nodig hebt. Dat kan op twee manieren. Soms gaat het om sociale eenzaamheid: je hebt het idee dat je te weinig mensen hebt om dingen mee te delen, zoals vrienden of medestudenten. Soms draait het om emotionele eenzaamheid: je mist iemand bij wie je echt terecht kunt, zoals een hechte vriend of partner. En je bent zeker niet de enige die dat ervaart. Uit onderzoek blijkt dat jongeren tussen de vijftien en vijfentwintig jaar zich het vaakst emotioneel eenzaam voelen. Bij studenten gaat het zelfs om meer dan zes op de tien.
Voor het eerst zelfstandig wonen, nieuwe mensen leren kennen of je draai vinden in een andere omgeving kan je onzeker maken. Daarbovenop komt de druk om goed te presteren, terwijl je eigenlijk ook op zoek bent naar wie je bent en waar je bij past. Misschien scrol je ‘s avonds door Instagram en lijkt het alsof iedereen moeiteloos vrienden maakt, wat het gevoel van isolement nog kan versterken. Al deze factoren samen zorgen ervoor dat studenten extra gevoelig zijn voor eenzaamheid.
Toch is eenzaamheid niet altijd gemakkelijk te herkennen. Soms merk je het aan kleine dingen: geen zin hebben om naar colleges te gaan, moeite met concentratie of jezelf vaker terugtrekken op je kot of kamer. Ook gevoelens van verdriet, frustratie of negatieve gedachten over jezelf kunnen tekenen zijn. Het is belangrijk te beseffen dat dit normale reacties zijn op verandering en nieuwe omstandigheden, en dat ze niet betekenen dat er iets ‘mis’ is met jou. Deze signalen herkennen is de eerste stap om er iets aan te doen en steun te zoeken.
Langdurige eenzaamheid kan meer impact hebben dan je misschien denkt. Het gaat niet alleen om een naar gevoel, maar het kan ook gevolgen hebben voor je gezondheid en studie. Studenten die zich langere tijd eenzaam voelen, ervaren vaak meer stress en piekeren veel. Dat kan leiden tot slechtere studieresultaten of zelfs de neiging om met een opleiding te stoppen. Ook op lichamelijk niveau kan eenzaamheid zwaar wegen: slecht slapen, vermoeidheid en spanningsklachten komen vaker voor. Daarnaast hebben mensen die zich eenzaam voelen de neiging om zichzelf nog verder te isoleren. Daarom is het belangrijk om eenzaamheid op tijd te herkennen en bespreekbaar te maken. Zo kan de negatieve spiraal worden doorbroken.
Gelukkig zijn er manieren om eenzaamheid stap voor stap tegen te gaan. Dagelijkse momenten van contact, zoals kletsen met een medestudent of samen studeren in de bib, maken al verschil. Ook kan het je helpen om je aan te sluiten bij een studentenvereniging, sportclub of culturele activiteit. Daar ontmoet je mensen die dezelfde interesses hebben als jij. Wees ook niet bang om eerlijk te zijn over je emoties bij vrienden of medestudenten. Het kan zomaar zijn dat zij zich hetzelfde voelen. Het belangrijkste is om te onthouden dat verbinding creëren vaak in kleine stapjes gaat en dat je niet meteen een grote vriendengroep nodig hebt om je minder eenzaam te voelen.
Universiteit Antwerpen biedt zelf ook een aantal initiatieven om eenzame studenten te ondersteunen. Via het Studenteninformatiepunt kun je bijvoorbeeld een afspraak maken met een studentenpsycholoog, online of op de campus. Op het studentenportaal vind je onder ‘Ondersteuning & begeleiding’ alle informatie over het volledige aanbod. Ook organiseert de universiteit via Students for Students verbindende activiteiten onder de naam Let’s Connect. De komende weken organiseren zij activiteiten als de Bos Bingo in de week van 13 oktober en Cats & Coffee in de week van 20 oktober.
Eenzaamheid is iets waar veel studenten mee te maken krijgen. Het zegt niets over wie je bent of hoe goed je het doet. Het belangrijkste is te beseffen dat je niet alleen bent: er zijn medestudenten, initiatieven en diensten die er voor jou zijn. Door kleine stapjes te zetten en contact te maken, kun je je beetje bij beetje minder eenzaam gaan voelen. Het studentenleven brengt uitdagingen met zich mee, maar het is ook een kans om nieuwe mensen te ontmoeten, vriendschappen op te bouwen en je plek te vinden in deze nieuwe fase van je leven.
- Login om te reageren