pandemonium

het laatste woord

25/10/2018
🖋: 

Je zal het maar voorhebben: het ligt op het puntje van je tong en toch kan je er niet opkomen. Dat ene woord ontglipt je keer op keer. Ook dit jaar schiet dwars alle schlemielen in zulke navrante situaties onverdroten ter hulp. Maandelijks laten we ons licht schijnen op een woord waar de meest vreemde betekenis, de meest rocamboleske herkomst of de grappigste verhalen achter schuilgaan. Deze editie het begrip ‘pandemonium’.

Bij de buren begint een baby luidkeels te krijsen, op straat loeit een autoalarm al enkele minuten, bij de andere buren wordt er stevig geboord. In je tuin zetten krolse katten een waar gejammer op en om de zoveel tijd vliegt er een vliegtuig over. Het geluid wordt je allemaal te veel. Je bent in een waar pandemonium beland.

Sterker nog, dit pandemonium bestaat uit meerdere pandemoniums. Al die helse lawaaien bij elkaar zorgen voor een chaotische drukte, veel te luid om te kunnen verdragen. Een pandemonium is dan ook niets anders dan een hels lawaai of een wanordelijke toestand die door zulke lawaaien gecreëerd wordt.

Het woord kennen we uit John Miltons Paradise Lost waar het de hoofdstad van de Hel is, gebouwd door Satan zelf. Hels lawaai, heb je hem? Milton heeft het woord dan weer gehaald uit het Grieks, meer bepaald door het samenvoegen van pan (alle) en daemon (demon). Een geschikte naam dus voor de hoofdstad van het demonenrijk.

Nog maar weinigen kennen vandaag de oorspronkelijke betekenis van het woord. Als iemand tegenwoordig de term nog gebruikt, is het eerder in de algemene betekenis van chaos of verwarring. Of ze kennen de Amerikaanse achtbaan in Six Flags, een van de bekendste pretparken van de Verenigde Staten. Uiteraard is deze wirwar van een rollercoaster vernoemd naar dit begrip. Elke rit hangt af van de vier inzittenden, zaken als gewicht en grootte beïnvloeden het traject.

Ook hebben al heel wat punk- en hardrockbands zich naar dit woord vernoemd. Luide muziek vooral dus. Verder is het ook de naam van het — naar eigen zeggen — grootste hardcore evenement ter wereld. Als je er als gabber nog niet geweest bent, kan je er maar beter snel naartoe gaan. Deze december is het namelijk voor de allerlaatste keer in Amsterdam. De buren konden het pandemonium waarschijnlijk niet meer aan.

Laat iemand je er dus nooit meer van beschuldigen dat je gewoon maar kabaal aan het maken bent. Nee, voortaan creëer je enkel nog maar pandemoniums.