godzjumenas

het laatste woord

14/10/2019
🖋: 

Je zal het maar voorhebben: het ligt op het puntje van je tong en toch kan je er niet opkomen. Dat ene woord ontglipt je keer op keer. Of een woord dat je altijd uit een andere taal gebruikt, zonder überhaupt te bedenken of het ook in onze taal bestaat. Ook dit jaar schiet dwars alle schlemielen in zulke navrante situaties weer te hulp. Maandelijks laten we ons licht schijnen op een vreemd woord, eentje waar de grappigste verhalen achter schuilgaan, een onvertaalbaar woord met een lading van betekenis of uitdrukking waarvan de herkomst al tijden niet meer duidelijk is. Deze editie het begrip ‘godzjumenas’.

Op een mooie lentedag in mijn prille jeugd had de plezantste1 nonkel2 van de familie mij het briljante idee ingefluisterd om de keukenvloer van de bomma3 om te toveren in “de blauwe zee”. Terwijl voorgenoemde bomma een kommiesjke4 was gaan doen, was ik dus ijverig aan de slag gegaan met blauw stoepkrijt. Ik weet niet goed wat ik in mijn naïviteit precies verwacht had bij haar terugkomst. Helaas was het geen lof waarop mijn kunstwerk werd onthaald, maar wel de luide en welgemeende kreet “godzjumenas!”.

Volgens de overlevering is God Zjumenas een afgodsbeeldje boven de inkompoort van het Steen in Antwerpen met een geweldig groot geslachtsdeel. Het edele deel zelf is al lange tijd vermist na een chirurgische interventie van puriteinse medeburgers. Wie de godslasterlijke naam aanroept van dit heidens icoon, doet dit gewoonlijk om zijn verbijstering uit te drukken over de zeer bedroevende staat waarin de wereld zich nu weer bevindt. Terwijl jongere generaties kozen voor hippere, veelal uit het verre westen geïmporteerde platte krachttermen, kwam ik als jonge snaak die wat mispeuterd had oog in oog te staan met deze volkse vruchtbaarheidsgod. Ik wist in zijn aanschijns dan ook precies hoe laat het was: tijd om mijn leven te beteren.

Zeg nu zelf, de generische fucks en damns van deze wereld moeten het op vlak van zeggingskracht toch afleggen tegen de waarlijke ontsteltenis van wie zich keert tot God Zjumenas. Dus als de postbode je post half uit de brievenbus heeft laten hangen in de stortregen, als je kleine broer je kamer heeft ‘heringericht’ of als je per ongeluk zout bij je koffie hebt gedaan, probeer dan in plaats van shit-shit-shit eens een luidkeelse godzjumenas!

1 plezant: “grappig”, in Antwerpen vaak gebruikt voor flauwe grappenmakers

2 nonkel: oom

3 bomma: oma

4 kommiesjke: boodschap