VLAAMSE REGERING KOMT EIGEN FINANCIERINGSMODEL NIET NA

Het Vlaams financieringsmodel bevat parameters op basis waarvan universiteiten en hogescholen geld krijgen van de Vlaamse overheid. Die parameters krijgen een kwantitatieve invulling: hoe meer studiepunten er binnen een universiteit worden opgenomen, maar ook hoe meer doctoraten of publicaties een universiteit aflevert, hoe meer geld een universiteit ontvangt. 

De Vlaamse Interuniversitaire Raad, het overlegorgaan van de Vlaamse universiteiten, trapte het academiejaar af met het Verkiezingsmemorandum 2024, dat als een onheilspellende noodkreet leest. De Vlaamse Regering komt de afspraken van het financieringsmodel niet na. Ze onderindexeren alle componenten binnen de basisfinanciering (de werkings-, investerings- en sociale toelagen), stelden in 2016 en 2021 de decretaal voorziene groeipaden uit tot minstens 2024-2045, voerden een reeks lineaire besparingen door in 2011 en 2015, en kenden de decretaal voorziene kliks niet toe in 2015, 2016, 2021 en 2023. Die kliks houden in dat bij een toename van 2% van de studenten de toelagen ook met 2% stijgen. Alles opgeteld zorgt dat ervoor dat de hogescholen en universiteiten sinds 2008 een bedrag van 349,5 miljoen euro zijn misgelopen. De periode 2020-2022 neemt hier 136 miljoen euro voor haar rekening.

Vooral de onderindexering slaat flinke gapen in de begroting: de universiteiten zagen zo 194,7 miljoen euro door de neus geboord de afgelopen vijftien jaar. Ook het overslaan van de kliks is een zorgenkind. Hierdoor zijn de hogescholen en universiteiten al 73,8 miljoen euro misgelopen, daarvan was ruim 51,3 miljoen euro bedoeld voor de universiteiten. 

Ook de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling heeft weet van de problematiek: “Publieke middelen vormen de belangrijkste bron van inkomsten voor het hoger onderwijs. De middelen zijn het afgelopen decennium niet meegestegen met de toename van het aantal studenten, wat een daling van financiering per student in reële termen als consequentie heeft.”

We vroegen UAntwerpen hoeveel middelen ze de afgelopen jaren zo is misgelopen. Die laat weten dat het bedrag van de onderfinanciering alleen is berekend en gecommuniceerd op Vlaams Universitair niveau, juist om polemieken te vermijden. Ze liet hierbij weten dat UAntwerpen goed is voor 14% van het financieel marktaandeel dat wordt gebruikt voor de verdeling van de werkingsmiddelen. “Dat levert uitdagingen op quasi alle vlakken op, zo maken de zeer beperkte investeringsmiddelen het onmogelijk om aan de gevraagde duurzaamheidsvereisten te voldoen.”