geloof (niet) wat hier staat

Ik ben niet de enige bij wie bijwijlen zachte nostalgische gevoelens de kop opsteken. Ter vulling van dit bescheiden prachtblad had ik een fijn onderhoud met Tom Naegels die zich afvraagt waartoe al dat geopinieer leidt. Wel, deze coronacrisis verschaft ons daar een niet onaardig beeld van. Waar voorheen vooral, of uitsluitend, de lijvige en ondoorgrondelijke Facebookepistels van uw nonkel u in verlegenheid brachten (al wil ik niet de hele nonkelsgemeenschap over één kam scheren, er zijn ook goede nonkels, n.v.d.r.), bestaat de kans dat mensen die u altijd hebt beschouwd als mild, intelligent en redelijk, plots uw Facebooktijdlijn inpalmen met fabuleuze theorieën afkomstig van obscure blogs die menen de ongecensureerde waarheid menen te verkondigen. Begin dan maar eens niet te twijfelen. 

Naegels haalt aan dat attitudes die anders worden gestimuleerd als kritisch denken en twijfelen aan wat gezaghebbende figuren vertellen in coronatijden een kwalijk effect hebben. Al doen we er goed aan kritisch denken niet te verwarren met verdenken. Als naar beneden afgerond onder 99% van de wetenschappers een consensus is, ben je niet kritisch door op basis van YouTubefilmpjes die algoritmen door al je lichaamsopeningen naar binnen persen, het tegendeel te beweren. Je bent niet kritisch door een vaccin te weigeren en heilig te zweren bij een door een Instagraminfluencer aangeprezen tube muntgeurige kruidenpasta die belooft je immuniteit te boosten. 

Waar mensen vroeger netjes in hun afgebakende zuil vertoefden, kunnen we nu ieder voor onszelf een eigen waarheid boetseren waarbij we ons comfortabel voelen. Het internet is groot genoeg om voor elke waarheid genoeg bronnen af te leveren om die te blijven koesteren, gestimuleerd door algoritmen die verlekkerd zijn op sensationele berichten. Door Arjen Lubach omschreven als de online fabeltjesfuik.  

In binnen- en buitenland werd de jongste jaren het wantrouwen in media (beter bekend als de mainstreammedia, de traditionele media, de leugenpers, de media et cetera) en wetenschap (zie ook: het establishment, de elite) gulzig gevoed en de coronacrisis is nu de gedroomde brandversneller. Stelselmatig media en wetenschap aanvallen en voorstellen als een homogeen blok dat burgers een rad voor de ogen draait en hen negeert, is kwaadaardig en ondermijnt een liberale democratie.  

De liberale democratie is de enige plaats op aarde waar mensen in de media vrijelijk kunnen oreren dat de media hen muilkorven. Die bedenking lees je natuurlijk niet in de reguliere media die de waarheid verafschuwen. Gelukkig behoort dwars niet tot de mainstreammedia. En kunt u met een gerust hart alles geloven wat hier staat.