Als studenten dienen we in zekere mate grenzen af te tasten. Maar niet elk grensoverschrijdend gedrag is even nobel en vooruitstrevend. Op de Ossenmarkt, aan de Stadscampus, is er een traditie van dronken balorigheid met ondergepiste brievenbussen, rondgestampte vuilniszakken en de occasionele gekloofde wenkbrauw tot gevolg. Het is verre van een oorlogszone, maar er is toch genoeg gebeurd om de irritatie van (een deel van) de buurtbewoners op te wekken. In het kader van het actieplan Leefbare Studentenbuurt, zal er in de loop van dit semester dan ook een camera komen te hangen op de Ossenmarkt, tot groot ongenoegen van sommige studenten.
De voorzitter van de Antwerpse tak van het Liberaal Vlaams StudentenVerbond (LVSV), Mathias Adriaenssens, heeft in december de Facebook groep 'Geen camera op Antwerpse Ossenmarkt!' opgericht, die ondertussen al meer dan tweeduizend leden telt en studentenclubs samenbrengt die anders zelden samen gezien worden; naast het LVSV hebben ook onder andere het KVHV, Wikings-NSK en Comac hun ongenoegen geuit. En hoewel de beweegredenen ongetwijfeld verschillen, is er zonder twijfel toch een draagvlak tégen deze camera.
“Niemand ontkent dat er problemen zijn,” vertelt Adriaenssens, “maar een camera is geen oplossing. In het beste geval worden de problemen verlegd, in het slechtste geval is er veel geld geïnvesteerd zonder enig effect, en sowieso vind ik dit een inbreuk op de privacy. Kijk naar Londen, daar heeft men enorm veel camera's, maar is er op lange termijn geen enkele meetbare daling geweest van de criminaliteit. In Gent heeft men ook overwogen om een camera te plaatsen aan de Overpoort, maar uiteindelijk is er gekozen voor meer overleg tussen de politie en de studenten, wat weldegelijk vruchten heeft afgeworpen.” Het Antwerps Studentenoverleg (ASO), het orgaan dat als aanspreekpunt voor alle Antwerpse studenten fungeert, laakt vooral de eenzijdigheid van de beslissing. “Het Studentenoverleg stelt vast dat, ondanks aandringen op actief overleg, een dergelijk gevoelige beslissing (de camera, nvdr.) is genomen zonder de stem van de Antwerpse studentenpopulatie hierin te horen”, aldus hun visietekst over het actieplan Leefbare Studentenbuurt. Niettemin is het ASO “a priori niet gekant tegen cameratoezicht indien de beelden enkel gebruikt worden om criminaliteit te bestrijden. Cameratoezicht mag echter niet leiden tot een schrikbewind op de Ossenmarkt.”
Enige vorm van schrikbewind zal uiteindelijk best meevallen, al was het maar omdat het continu bekijken van al die beelden (er hangen al ruim vijftig camera's in Antwerpen) nu eenmaal te veel manuren zou opslorpen. In de praktijk worden de beelden één maand bijgehouden en kunnen ze, in het kader van een gerechtelijk onderzoek, opgevraagd worden door politie en justitie. Of je kan het zelf doen; weliswaar enkel voor beelden waar je zelf opstaat en je vraag moet voldoende gemotiveerd zijn, maar toch, goed om te weten.
Drie vragen dringen zich dan ook op. Ten eerste: wat zal het praktische effect zijn van de camera? De stad koppelt het uiteraard aan andere maatregelen, zoals een verhoogde politieaanwezigheid, dus de precieze impact wordt moeilijk te meten, zelfs met de meeteenheid bpf, ofte ‘boefjes per frame’. Ten tweede: zullen mensen zich na twee Duvels de camera nog herinneren? In die zin dat als je op café gaat, de mooie brunette nu eenmaal de aandacht langer en completer weet vast te houden, eerder dan dat je de hele avond zit te denken dat je bekeken wordt (zoals dat arme meisje). En ten derde: hoe lang overleeft een camera temidden van een studentenpopulatie die er (toch voor een deel) sterk tegen gekant is? Een beetje meer communicatie naar de studenten toe was mooi geweest; nu is het slechts een kwestie van tijd voor een goed opgejutte student zijn of haar bovengemiddeld intellect aan het vernietigen van een camera wijdt. Wat ik ten stelligste afkeur. Wordt ongetwijfeld vervolgd ...