Vrijdag 13 oktober werd het statige Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen (KMSKA) ingepalmd door meer dan duizend jongeren, met als resultaat een bedrijvigheid waar het meer dan honderd jaar oude gebouw normaal enkel van kan dromen. Reden voor deze massale opkomst was het groots opgezette evenement Soiree Royale, georganiseerd door de vzw AmuseeVous. Begenadigde jonge artiesten – originele performers, beeldende kunstenaars en verschillende bands – injecteerden het museum met inspiratie en geestdrift. Rubens keek toe en zag dat het goed was.
AmuseeVous noemt zichzelf een ‘relatiebureau voor jongeren en musea’. Isabel Lowyck, coördinator van de vzw, is er alvast van overtuigd dat zo’n bemiddeling nodig is: “Musea lopen leeg, net als kerken. Iedereen kent het prachtige gebouw van het KMSKA, maar wie loopt er ook effectief binnen? Wij proberen musea in een aantrekkelijk daglicht te zetten, opdat meer jongeren op vrijwillige basis naar een collectie zouden gaan kijken. Dat wil daarom niet zeggen dat we een museum naar aanleiding van een evenement als Soiree Royale tot een feesttent herleiden. Het is de bedoeling dat zowel het publiek als de jonge artiesten meegesleept worden door de schoonheid van de kunstwerken, zodat het museum fungeert zoals het zou moeten: als een huis van inspiratie.”
Dit lijkt misschien vechten tegen de bierkaai, maar de combinatie van een goede werking en steun uit bekende hoek doet wonderen. AmuseeVous is ontkiemd tijdens de JongerenMuseumDagen in 2000. Maar voor een echte doorbraak was het wachten op Herman Schueremans, de organisator van Rock Werchter, wiens steun een geschenk uit de hemel zou blijken. Schueremans lanceerde het idee van de polsbandjesactie: in 2005 konden jongeren voor het eerst met hun Werchterpolsbandje als toegangsticket één van de 26 deelnemende musea bezoeken. Uiteindelijk zouden 8000 jongeren van deze actie profiteren – een gigantisch succes, volgens een enthousiaste Lowyck. Bovendien hebben 48 Belgische en Nederlandse rockartiesten zich bereid getoond om als peter of meter ‘hun’ museum te promoten bij het grote publiek. Maar AmuseeVous stampt nog meer initiatieven uit de culturele grond. Het bekendst zijn de Soirees: de Soiree Royale heeft al verschillende voorgangers en in maart is er alweer een nieuwe gepland.
‘Jong’ is het absolute trefwoord in het hele opzet. Niet alleen richt AmuseeVous zich tot een jong publiek en jeugdige artiesten, ook de hele organisatie wordt draaiende gehouden door jonge vrijwilligers. “Het is fantastisch om te zien hoe enthousiast jongeren zich inzetten voor het hele project”, vertelt Lowyck. “We zijn van start gegaan met een relatief kleine groep, maar steeds meer mensen hebben de microbe te pakken gekregen en ondertussen kunnen we al op een behoorlijk aantal vrijwilligers rekenen.”
Of het museumbezoek ook de hoogte in gegaan is sinds AmuseeVous het daglicht heeft gezien, weet ze niet precies: “Dat zou een publieksonderzoek vergen. Wat we wel weten, is dat AmuseeVous ondertussen bekendheid heeft verworven, zowel onder het grote publiek als onder de performers en musea. Maar eigenlijk gaat het ons niet om de cijfers; wat voor ons telt is de animo. Wij mobiliseren en sensibiliseren jongeren én musea, maar nadien geven wij de fakkel door aan de musea zelf.”
Met acties als Soiree Royale worden twijfelaars misschien wel over de streep getrokken, maar voor niet-bezoekers zullen nieuwe strategieën bedacht moeten worden, geeft Lowyck toe. “Misschien moeten we voetballers optrommelen? We proberen nieuwe wegen te bewandelen, maar een strategie implementeer je niet van vandaag op morgen. Ondertussen zijn we echt tevreden wanneer we ten minste de twijfelaars kunnen overtuigen van de schoonheid van een museum.”