TRUMPS GILEAD

Als fervent liefhebber van film en literatuur zag ik al snel gelijkenissen tussen zijn versie van Amerika en die in The Handmaid’s Tale. Dat is een dystopische roman die geschreven is door de Canadese auteur Margaret Atwood die ook als een serie te bekijken is. De republikeinse visie, duidelijk samengevat in Project 2025, kwam me akelig bekend voor. De concentratie van macht, de autoritaire tendensen, de beperkingen van vrouwenrechten en de controle over hun lichamen, de theocratische invloed en de afbrokkeling van de scheiding tussen Kerk en Staat, de onderdrukking van de pers: Amerika verandert stilaan in Gilead.

macht in één hand

Trump heeft herhaaldelijk geprobeerd de macht van de uitvoerende tak te versterken, met bijvoorbeeld pogingen om de rechterlijke macht te ondermijnen en de federale regering te herstructureren. Project 2025 versterkt de presidentiële macht door de rol van het Congres en van onafhankelijke controle-instanties te beperken. Dit doet denken aan Gilead, het fictieve land waar de macht gecentraliseerd is in de handen van de Commanders en er weinig ruimte is voor democratische processen.

Toen rechters tijdens zijn eerste termijn uitspraken deden die hem niet bevielen, noemde Trump hen so-called judges. In The Handmaid’s Tale bestaan er zelfs geen rechters meer. De rechtszaal maakt plaats voor een systeem waarin één groep de regels bepaalt en afwijkende stemmen het zwijgen wordt opgelegd, in Gilead vaak met de doodstraf.

controle over vrouwenlichamen

Een van de meest huiveringwekkende aspecten van Gilead is de volledige controle over vrouwen. Zij mogen niet werken, geen eigendom bezitten, geen geld verdienen, geen onderwijs volgen. Het enige doel van een Handmaid is voortplanting, ongeacht de gevolgen. Deze onveiligheid keert ook terug in de Verenigde Staten.

Trumps benoemingen van conservatieve rechters, waaronder Amy Coney Barrett, hebben geleid tot het terugdraaien van Roe v. Wade, waarmee de federale bescherming van abortusrechten werd opgeheven. Vanaf nu liggen de beslissingen omtrent abortus bij de staten. Project 2025 pleit voor het verder inperken van vrouwenrechten. Dit kan er zelfs toe leiden dat sommige vrouwen retroactief schuldig worden verklaard voor abortussen uit het verleden.

In sommige staten moeten vrouwen nu verplicht naar crisiscentra die hen overtuigen hun zwangerschap te behouden, zelfs in gevallen van verkrachting of incest. In The Handmaid’s Tale gebeurt hetzelfde: Handmaids worden gehersenspoeld in het Rode Centrum, waar ze leren dat hun enige rol in de maatschappij reproductie is.

geen scheiding Kerk en Staat

Trump heeft het integreren van religie in de politiek versterkt, met beleidsmaatregelen die de scheiding van Kerk en Staat laten verwateren. Zo werden er tijdens zijn termijn stappen gezet om religieuze groeperingen invloed te geven in politieke besluitvorming. Project 2025 gaat nog een stap verder door de invloed van religie in het openbare leven te versterken. Dit zou kunnen leiden tot een grotere integratie van religieuze normen in de wetgeving, net zoals in Gilead, waar religie de basis is voor het regime.

Tijdens een toespraak in 2023 riep Trump: “We are one nation under God, and we will keep it that way!” Die woorden klinken als een echo van de theocratische fundamenten van Gilead.

controle over de media: fake news!

Trump is berucht om zijn aanvallen op de media, die hij vaak beschuldigt van het verspreiden van fakenieuws. Dit beleid van mediaonderdrukking en het bevorderen van gefabriceerde feiten komt overeen met Gileads strikte controle over informatie.

In The Handmaid’s Tale wordt alle pers gecensureerd en verdraaid om de machthebbers te dienen. Pure propaganda dus, en niet heel verschillend van Fox News. Project 2025 promoot het idee om de media verder te controleren en mogelijk meer staatsinterventie toe te staan. Dit zou kunnen leiden tot een situatie waarin onafhankelijke journalistiek en persvrijheid worden beperkt, net zoals in Gilead.

polarisatie: lock her up!

Onder Trump is de polarisatie in de Amerikaanse samenleving toegenomen. Hij maakt vaak gebruik van vijandbeelden en ‘wij tegen zij’-retoriek. Project 2025 lijkt dit te willen verankeren door een duidelijke scheiding tussen conservatieve en liberale waarden te creëren en door sterke sociale normen op te leggen. Dit doet denken aan de polarisatie in Gilead, waar afwijkingen van de norm worden bestraft en sociale controle het fundament van de samenleving is.

Tijdens zijn campagne en rally’s riep Trump al naar het publiek om zijn politieke tegenstander, Kamala Harris, op te sluiten. Zijn beweegreden hiervoor? Ze staat voor liberale principes. Volgens hem is dit al voldoende.

In Gilead eindigt dat soort retoriek niet met een arrestatie, het eindigt met een publieke ophanging aan de Muur.

de waarschuwing van Gilead

Hoewel de Verenigde Staten nog niet het dystopische niveau van Gilead hebben bereikt, zijn er al verontrustende gelijkenissen in de trends die onder Trump zichtbaar worden. Project 2025 lijkt een plan dat deze tendensen verder zou versterken. Het is belangrijk om waakzaam te blijven en de ontwikkelingen van de Amerikaanse samenleving goed te volgen, want als we niet opletten, zou de wereld van The Handmaid’s Tale wel eens dichterbij kunnen komen dan we denken.