Studio Sheherazade: de intelligente mildheid van de ziel

Sommige kunst zet je op je plaats. Dan bedoel ik niet per se in de spreekwoordelijke, ietwat opvoedende zin. Zoekend naar een focus stelt dit soort kunst verhoudingen scherp. Maatschappelijke verhoudingen of individuele relaties, misschien de balans in je eigen persoonlijkheid: de lens wordt bijgesteld tot de focus haarscherp is. Beelden worden gedupliceerd, in een andere context geplaatst of in het absurde getrokken tot je als toeschouwer meer ontwaart dan wat zichtbaar is. Ontastbare draden verbinden mensen, ze trekken strak tot er een web ontstaat. En ergens op een knooppunt in dat web ontdek je jezelf. Je wandelt helder buiten, en voor een wonderlijke vijf minuten lijk je jouw plaats in de wereld te kunnen vatten. 

Studio Sheherazade heeft zo’n effect. De theatervoorstelling vertrekt van het werk van fotograaf Hashem El Madani, die in de jaren ’50 in Beirut een fotostudio openhield waar mensen discreet geportretteerd werden. Ze konden er hun ware aard tonen zonder de druk van maatschappelijke verwachtingen op hun schouders. In Studio Sheherazade herinterpreteren en deconstrueren Gorges Ocloo en Haider Al Tamimi de beelden van El Madani tot enkel de essentie overeind blijft. Nu eens wankelend en stuiptrekkend, dan weer strijdvaardig op naaldhakken jagen ze die essentie na. Ze passen haar toe op hun eigen context of smeren haar uit over de denkbeelden van het Westen, tot er niet meer overblijft dan een flinterdunne laag vernis. Wervelend over het podium grijpen de twee acteurs je aandacht soms zo intens, dat een plotse vlaag van humor verlichtend waait en het publiek opgelucht doet lachen. The true story about aids? God in een Ford Focus en George Michael hebben er alles mee te maken. Huisje tuintje? Dan wel met een hond met de naam Leopold II. Protestkreten verweven zich met de lachsalvo’s en prikken als zandkorrels in een windvlaag in je gezicht. 

Cryptisch, denk je? In dit stuk wordt de kunst van de suggestie uitgepuurd. Ocloo en Al Tamimi nemen hun publiek serieus: het is aan de toeschouwer om te interpreteren. De acteurs breken als een stormram door de werkelijkheid en ze doen dat met een intelligente mildheid die alle stereotypen verpulvert. Denkpatronen worden genadeloos blootgelegd en zakken voor je ogen in elkaar. Als toeschouwer zie je het web van onzichtbare draden zich rond je opbouwen, af en toe zie je in een flits een connectie die je niet eerder legde. Je vraagt je vertwijfeld af welk verhaal jij wilt vertellen. En dan daalt het stof neer, applaus weerklinkt en je verlaat je plaats.

Studio Sheherazade speelt nog tot vrijdag 20 oktober in Mechelen. Daarna gaat het op tour door verschillende Vlaamse cultuurcentra. De speeldata vind je hier.