de moderne Vlaamse rederijkers

studentenverenigingen in vriendschappelijke literaire competitie

25/03/2018
[Landjuweel 2018] (© [Rense Verweerden] | dwars
Bron/externe fotograaf

Rense Verweerden


“Welkom op het allereerste moderne Landjuweel”, krijgen we te horen. Jawel, sinds het laatste Landjuweel in 1651 werd het vriendschappelijk strijden om de literaire overwinning niet meer georganiseerd. Niet dat je in de tussentijd niets meer te horen kreeg over het Landjuweel – wellicht ving je het begrip al eens op in je lessen Nederlands, anders wel door Opendoek, een sportevenement van de KLJ of een Nederlands aardappelmerk.

Geen aardappelen of sport op donderdag 22 maart 2018, waar het oude evenement nieuw leven ingeblazen krijgt. Wel elf studenten die poëzie, dans, muziek en/of proza brengen. Dankzij een plots idee van Bastiaan De Groote – lid van het praesidium van Babylon – komen immers de vier taal- en letterkundeverenigingen die Vlaanderen rijk is bijeen in de Vesaliusaula in Leuven. Waar in 1651 alleen de Brabantse Rederijkerskamers zich verzamelden in Antwerpen, mocht dit jaar Gent aldus wel van de partij zijn. Ook de studentenverenigingen van Rotterdam en Amsterdam werden door Bastiaan gecontacteerd, maar zij geraakten er dit jaar (nog) niet.

 

(her)ontstaan

De plotse ingeving van Bastiaan ontstond toen hij (voor de derde keer) vroegmoderne literatuur aan het blokken was. "Ik stuitte op het concept Landjuweel en bedacht dat het dé manier was om contact met onze zusterkringen te onderhouden. Ik had vorig jaar met het ILP – de Interuniversitaire Literaire Prijs die we elk jaar met Babylon organiseren – voor ons lustrumjaar immers heel Vlaanderen en Nederland rondgereisd om contact te leggen met andere kringen en studenten. Dat was een interessante onderneming en ik vond het jammer dat het daarbij bleef", vertelt Bastiaan. "Door het Landjuweel kunnen we meer dialoog creëren tussen universiteiten. Want er leven vele vooroordelen: die van Leuven zijn snobs, Antwerpenaren zijn arrogant, en de VUB is eigenlijk 'maar' een hogeschool."

Door meer in contact met elkaar te komen, hoopt Bastiaan dat de studenten elkaar beter begrijpen en het beste in elkaar naar boven brengen. "Ietwat naïef en idealistisch", geeft Bastiaan toe. "Maar wel de moeite waard." En dat zagen ook Anna De Wolf en Ella D'Hoe. Zij sprongen mee op de kar om het idee verder mee uit te werken, zodat ze met z'n drieën aan de slag konden. En zo stroomt de Vesaliusaula vol studenten die warm gemaakt zijn voor datzelfde plan.

 

pover acteertalent en onsubtiele steken

Zoals het een Rederijkse avond betaamt, opent professor Meeus het Landjuweel met een korte sketch in het oud-Nederlands. Bijgestaan door Benjamin Heirbaut – praeses van Lingua – en een spiekbriefje stapte de professor van UAntwerpen het podium op. Zijn acteertalent is niet om over naar huis te schrijven, maar zijn korte opfrissing van de Rederijkers is welkom en wordt bovendien gekruid met een onsubtiele liefde voor de stad Antwerpen. Dat laat professor Van Vaeck (KU Leuven) niet aan zijn hart komen, en wanneer hij de microfoon overneemt om de intro verder te zetten, vliegen de ludieke steken in het rond. Een payback, maar dat hoort kennelijk bij een Landjuweel.

Die van Leuven zijn snobs, Antwerpenaren zijn arrogant, en de VUB is eigenlijk maar een hogeschool.

En hoewel de organisatie de heren voor de start duidelijk aankondigde met ‘een kort woordje’, lopen we na de intro van beide professoren al flink achter op schema. Maar ach, het heeft gewerkt en het publiek is opgewarmd.

 

de strijd

Antwerpen mag de spits afbijten met tedere poëzie, geschreven en gebracht door Silke Wossmann. Zij kwam uit een tiental kandidaten naar voor, na een oproep die Lingua lanceerde in oktober. Liesl Van Britsom –  die dit jaar de functie van Landjuweel-verantwoordelijke binnen Lingua op zich nam – zocht daarna samen met Silke naar een concept voor haar act. Passend bij haar beginnende woorden Oh zoete poëzie / dans met mij, danst Lore Fremau op pianomuziek van Reinout Arents. Hun optreden werkt, en later op de avond mag Antwerpen dan ook met de publieksprijs huiswaarts keren. 

"We hebben allemaal een overvloed aan positieve commentaar gekregen en volgens mij waren we echt op ons hoogtepunt", vertelt Silke ons achteraf. "Beter dan dat we het hebben gedaan kon niet, en dat is een zeldzame gedachte voor iemand zoals ik."

De vier dichters van Brussel betreden daarna het podium, in het zwart en met rozen gooiend. Je liefde heb ik / losgelaten gelaten eindigt in mijn hemel is een blauwig vuur en een roos die haar hart breekt. Waar LWK koos voor een voor de rest bescheiden performance, gooit Leuven drie brokken energie op het podium. Kring Babylon gaat voor acteertalent, nihilisten en vadsige pony’s. Met hun net niet overdreven gebaren slepen ze later de juryprijs in de wacht.

Door het Landjuweel kunnen we meer dialoog creëren tussen universiteiten.

Als laatste mag Gent het podium betreden. Met een tekst die zowel Paul van Ostaijen en Rudyard Kipling samenbrengt, heeft Filologica als enige met bestaande teksten geëxperimenteerd. Met een performer die tekst en dans zelf combineert, was een greep naar de overwinning zeker mogelijk. Totdat er overduidelijk tekst vergeten wordt. ‘Shit’. Maar Lize De Ryck herpakt zich in haar dans en laatste stuk. Ook dat is een chapeau waard.

 

trots

Ontroerd en uitermate trots nemen organisatoren Anna De Wolf en Ella D’Hoe de microfoon weer op na de pauze. De stemmen zijn geteld, maar eerst mogen we nog smullen van de poëtische voordracht van Mustafa Kör. Hij beschrijft hoe de aanwezige verantwoordelijken elkaar acts zo aanmoedigden en daarmee vat hij precies het doel van de avond samen: studenten die vooroordelen over andere clubs even opzij en verbroederen.

En daar mogen ze fier op zijn. Wat we vanavond te zien kregen, zou weleens het begin van iets groots kunnen worden. Wie weet sluiten er volgend jaar toch nog een heleboel andere steden aan. Maar de Vlaamse bijeenkomst was alvast erg waardevol.