mannequin

Het woord mannequin ben je het laatste jaar ongetwijfeld talloze keren tegengekomen door de internethype van de Mannequin Challenge. Dat was dan het laatste wat daarover gezegd gaat worden. In de modewereld is het een alom gekende term. Zowel de paspoppen als de modellen die over de catwalk dartelen, worden mannequins genoemd.

Het woord mannequin klinkt even Frans als baguette, croissant of omelette au fromage, maar voor de verandering hebben de Fransen het woord overgenomen van het Nederlands. Van het Middelnederlandse woord mannekijn om precies te zijn, wat zoveel betekent als mannetje of beeldje van een mensenvorm. Mannekijn vind je tegenwoordig nog altijd in het Nederlands terug in de vorm van manneke. In het Antwaarps dialect toch alleszins.

De Nederlandse schilders begonnen in de Middeleeuwen hun houten poppen, die ze gebruikten om menselijke houdingen over te schilderen, mannekijns te noemen. Vele anderen namen dit woord over als term voor beelden van mensen (denk maar aan Manneken Pis). Vanaf de vijftiende eeuw werd het ook in Frankrijk overgenomen. De vele kleermakers daar gebruikten houten poppen om hun kledij te presenteren. Deze poppen zijn ze mannekijns beginnen noemen en zoals algemeen bekend is, zijn de Fransen niet zo’n fan van leenwoorden dus besloten ze het woord volledig te verfransen.

De Franse kleermakers en ontwerpers verkochten hun kledij over heel Europa en namen hun paspoppen met zich mee om alles mooi te presenteren. Hierdoor werd al snel over heel Europa de term mannequin gebruikt voor de paspoppen. Zelfs de Nederlanden namen het woord over. De betekenis was zo goed als hetzelfde als daarvoor, maar dan met de Franse spellingswijze.

Tot op de dag van vandaag worden paspoppen en etalagepoppen nog altijd mannequins genoemd. Ook modellen die de kledij presenteren in showrooms en op de catwalk vallen onder deze term, maar alleen als ze de kledij aan een publiek laten zien. Fotomodellen blijven we gewoon fotomodellen noemen.

Dus zo zie je maar: wanneer het Nederlands met een efficiënt woord afkomt, zullen de Fransen dit overnemen en het zich eigen maken. Wie weet hoeveel keer ze dit al gedaan hebben. (*kuch* french fries)