The xx

De vorige twee albums van The xx bevonden zich op de dunne scheidingslijn tussen minimalistische indierock en eerder elegante emorock. Met het nieuwste album I See You werd vrij abrupt een andere weg ingeslagen. Een weg die ongetwijfeld geplaveid is door techno-wonderkind Jamie xx. De nieuwe plaat is een pak minder ingetogen, om niet te zeggen opgewekt. Dit oeuvre was voor mij The xx niet meer. Het was hele goede muziek, maar niet meer die duistere, contrasterende zang begeleid door subtiele beats met een ontzettend schril en hoog afgestemde gitaar die maximaal afstak tegen de prominente basgitaar. Toch groeide ik er stilaan in, muziek hoort nu eenmaal niet continu hetzelfde te zijn. Er bleef iets uniek aan The xx dat andere emotioneel beladen rockmuziek niet had. Tenzij misschien Daughter, dat ik eigenlijk niet wilde zien verdwijnen.

Ik was dus benieuwd naar de live performance van The xx. Ze zijn op dit moment met hun nieuwe soort muziek populairder dan ooit, voordien was het concept toch eerder underground te noemen. Die groei heeft Jamie xx op zijn geweten. Zijn steengoede solodebuut In Colour heeft hij merkbaar doorgetrokken in het derde album van The xx. Ook de zang is veranderd. Vroegere platen waren eerder poëtisch, niet per se technisch moeilijke zang met complexe noten, maar wel zwaar en sinister. Nu komt er veel meer techniek en trilling aan te pas, vooral bij de ontzettend fragiele stem van Romy Madley Croft. De discrepantie tussen haar stem en die van Oliver Sim is een succesformule, mede doordat hun gitaarwerk dezelfde frequentieverschillen geeft. The xx is als zwart en wit. Jamie xx is dan weer de regenboog die er sinds dit laatste album doorheen schijnt. Hun muziek is op dit moment exact zoals de cover van Dark Side Of The Moon van Pink Floyd.

De live opstelling van Jamie xx heeft wat weg van een ruimtestation en is achteraan en hoger op het podium gesitueerd. Ervoor ontstaat een lege ruimte met enkel Romy en Oliver en hun gitaren. Het heeft iets duaal; klassiek en gestript versus modern en overdadig. De combinatie van stijl levert een prachtige symbiose. Van een ingetogen begin met pure melancholie en weemoed, gedomineerd door de klassieke The xx, verplaatst de focus zich meer en meer naar Jamie’s deel van het podium. De beats worden dansbaar en de sfeer gemoedelijker, echter zonder dat het geheel aan kracht verliest. Tot Romy de golfbeweging resoluut naar het klassieke spectrum trekt met een uiterst fragiele versie van haar solonummer Performance. Kippenvelmoment.

The xx beschikt over het talent om live hetzelfde te klinken als op cd. Daarom besloten ze sommige nummers in een nieuw jasje te steken. Het naar mijn mening mooiste nummer van The xx, Fiction, werd van zijn klassieke essentie ontdaan en geconfigureerd tot een intro van formaat voor het volledig gerestylede Shelter, dat een dansplaat van jewelste werd. Nochtans een van de meer suïcidale schijven van weleer. Hierna werd eigenlijk niet meer teruggekeerd naar het klassieke van The xx en werd heel Vorst meegenomen op één groot feest langsheen het repertoire van The xx. Nooit gedacht dat ik met een bezwete rug van het dansen The xx zou verlaten. Sommige groepen vallen wat uiteen als er intern verschil optreedt, The xx niet. Dijk van een plaat, dijk van een groep, dijk van een concert. Binnenkort opnieuw te zien op Pukkelpop. Dwarsers, niet twijfelen.