And you keep pouring. The milk is about halfway now. How much did you want anyway? It does not matter, as long as you get your milk. Everyone has those days, when you come home or wake up and realize what you crave most in that moment is a cold glass of milk, or two, or three. You get the point. It is the milk that matters, the satisfaction that can only be attained by it. There is no liquid that is quite like it, not too thin or thick, not salty nor sweet, just milk. And it is not the same as milk with added flavours, it just is not. Untainted milk is what your body seeks, what it yearns for. Perhaps echoing the earliest stages of life. When milk was all the food you knew. All you could ever want for; milk was your everything. And yes, that was warm milk, but adults are more rational and restrain themselves from the childish indulgence of warm milk before bed. No, cold, cold milk at the counter. Not even with a meal, the need for cold milk is urgent, it calls all your cells to attention. We. Want. Milk. And now. Please. 

Some would have been done pouring by now, you are not. You keep going. Are you lost in thought or are you certain of the amount of milk you seek? Did you calculate when to stop before you grabbed the glass from the second shelf in the kitchen? Or was it when you were deciding which glass to use? You always choose the plain one for milk, so why were you considering changing your habit? It is not a bad one. Merely a secure one. Staying inside of the lines of what you know is easy. Knowing how much milk you will consume exactly and how much milk will be left in the carton for next times. You already know there will be next times. The boxes of milk in your storage testify against you. Their blue cartons mock you when you glance at them and promise yourself today is not that day. Today you will be stronger. Today never comes. 

Why are milk cartons always blue? Is it because of the supposed calmness that blue radiates, the way it is supposed to remind you of a warm summer day at the beach; while ignoring how cramped it is with other tourists and how everything smells like sunscreen gone bad? Or is it because blue is a smooth tasting colour? Try it, imagine the way blue would slide over your tongue and down your throat. Without a hitch. All the way down. Like milk would. It does evoke the sense of staring at the package somewhere in the milk aisle while drinking a nice glass of milk. Somewhere under the buzzing TL-lamps next to the water aisle.  

You might want to stop pouring now. You are getting very close to the rim. No? Okay. The surface tension will keep you in control, albeit for a second. Will you dare to go behind that boundary and will you lap up the milk from the counter? The plan was to drink the cool liquid from the cup, no? Perhaps the vessel or the method itself is not as important as the milk yet a long gulp always seems much more effective in quenching that craving for a while. Small sips, or laps in a near future, do not give the right amount to fully enjoy the characteristics and leave you wanting more, even if none is left.  

But now you’ve done it, you have spilt the milk. Wasteful after all the thought you put into it. Or wasteful in drinking milk at all. Would it be a sin to simply revel in the craving without indulging into the serene? To seek attainable bliss but discipline oneself away from it. To respectfully decline climbing your personal Olympus. Then again, why would you? Milk can be found in any supermarket. It is cheap. There is no great moral question on whether drinking milk will leave a mark on you, taint you. Milk is milk. Always has been, in a way always will be.  

You keep pouring. The puddle on the table is growing in size. It surrounds the entirety of the glass’s foot. It is quite beautiful really. The perfectly smooth white surface, the clean curled edges. A white mirror, one where everything seems a little less dark. Everything muted and washed out in a simple way. It brings a sense of calm to oneself. Exuberance removed. No, thank you. Did you not get the memo? There can be no ripples. Just a growing pool of milk. Ever expanding to the edge of the counter. What would it feel like to swim in it? Like a soft embrace or like a soft chokehold suffocating your entire body? No sight. No light filtering in. Suspended in a pool of white. Drowning in what gave you life. History is doomed to repeat itself after all. 

The milk is running down the counter now. The man-made waterfall creates a puddle on the floor. Kitchens have tile flooring for a reason. You created this reason. This must be a good thing as reason is hard to come by if you do not find a way to create it for yourself even if it is by overpouring a glass and wasting creamy milk. This creaminess you so seek is elevated when turned into butter yet that same quality outbalances the possibility to consume it cold. How are you supposed to spread it upon bread, or worse, toast? Ripped bread resembles a coast eroded by the harshest of stormy waves in October. Toast melts the butter, creates another puddle, one that would make sinking easier done than said. Milk in its purest form will remain superior. 

You have not stopped pouring. I am doubting that you ever will. I am doubting you ever planned on it. What was your plan if not to stop and drink the milk? The longer you keep pouring the warmer it is becoming. You are going against everything in the unwritten rule book of human need for milk. Do you feel you are superior or are you a bystander in your own body, in the moment? Have you been watching yourself this entire time, unable to move a muscle? Screaming on the inside. Or perhaps numb and uncaring as to what happens to you or the glass or the milk inside as well as outside of it?  

The steady cascade is unending. There is more milk on the floor than a bottle is supposed to hold. Is this a bottomless bottle of milk? What if it is the only one in existence and now that you possess it there will be no ending to this moment. Will pouring a single glass of milk become your new eternity? Ending only when all strength leaves your body and your arm no longer has the power to stay suspended. 

Sinds ik de Belgische avant-première van Promising Young Woman mocht bijwonen, georganiseerd door Girls On Film op 15 juni, krijg ik het verhaal niet meer uit mijn hoofd. Na een korte kadering door Ayke Gubbels, oprichtster van PUNT. vzw, doofden de medewerkers het licht in de cinemazaal en was ik vanaf de eerste minuut haast betoverd door het grote scherm. De fantastische soundtrack, sterke cinematografie en mijn onvoorwaardelijke crush op Bo Burnham hielpen daar uiteraard bij. Wat deze film echter zo speciaal maakt, is de vernieuwende manier waarop er omgegaan wordt met wraak. I Spit On Your Grave zou er wat van kunnen leren.  

“Hey. I said what are you doing?” 

Cassie, geportretteerd door Carey Mulligan, gaat elke week naar een nachtclub, waar ze telkens doet alsof ze te bezopen is om te functioneren. Vervolgens gaat ze mee met de mannen die haar ‘willen helpen’, maar keer op keer ‘toevallig’ met haar in hun eigen appartement belanden op weg naar huis. Hier confronteert ze de mannen in kwestie met hun eigen vertekende zelfbeeld. Wanneer ze nuchter blijkt, kan ze rekenen op enkele verontwaardigde reacties van de mannen in kwestie – die plots niet meer met haar naar bed willen.  

De drijfveer achter haar rancuneuze escapades is de zelfmoord van haar beste vriendin die door een medestudent verkracht werd toen ze samen geneeskunde studeerden. Zo is Cassie een perfecte weergave van hoe seksueel geweld niet alleen een grote impact kan hebben op het leven van het slachtoffer, maar ook op de naasten. Er is een fijne lijn tussen het rechtzetten van onrechtvaardigheid om erge gebeurtenissen een plaats te geven, en jezelf verliezen in de allesverterende machteloosheid die dergelijke ervaringen met zich meebrengen. Die lijn wordt doorheen de film ontzettend geslaagd verkend, tot het moment waarop er echt iets breekt in Cassie. Haar realiteit raakt immers zo verdraaid dat ze uiteindelijk tot op het randje van waanzin gedreven wordt.   

"We were just kids" 

Opmerkelijk aan de eerder genoemde ‘gentlemen’ die Cassie ‘willen helpen’, is vooral de casting. De filmmakers maakten de briljante keuze van acteurs die doorgaans de rol van de ‘nice guy’ vertolken, de rol van mannen die ‘toch nooit zulke verschrikkelijke dingen zouden doen’. Dit beeld sluit misschien niet aan bij het stereotype beeld van de vieze meneer met het witte bestelbusje, maar des te meer bij de realiteit. De gemiddelde pleger van seksueel geweld is een bekende van het slachtoffer. Het zijn vaak schijnbaar toffe mensen, misschien zelfs je vrienden. Het zijn onder meer de mannen die je weg zou laten komen met beschuldigingen van seksueel geweld, de voormalige frat guys die te veel potentieel hebben om gevolgen van hun daden te ondervinden. De veelbelovende jonge mannen van de universiteit. De castingkeuze doorbreekt mee de zwart-witvisie en toont hoe eenvoudig het is voor iedereen om geruchten over verkrachting weg te lachen alsof het niet meer dan een klein ongemak is. Kennelijk is het verloren potentieel van de veelbelovende vrouw minder waard. 

“You didn't think this was the end, did you?” 

Door de manier waarop het verhaal escaleert, is vooral het einde controversieel. Hoewel het heel hard binnenkwam, denk ik persoonlijk dat er geen beter einde had kunnen zijn om de boodschap met dergelijke kracht over te brengen. Het verhaal is en blijft fictie, en hoe extreem het ook wordt, moeten we dat in het achterhoofd houden.  

Er zijn tal van recensenten die zich ontzettend gevat voelden om het personage van Cassie te bestempelen als een losgeslagen ‘sociopate’. Het is natuurlijk ontzettend modieus om mensen de diagnose van ‘sociopaat’ of narcist toe te kennen, samen met de notie dat we allemaal door iedereen gegaslight worden wanneer we het niet eens zijn met iemand. Is een meesterplan opstellen door je systematisch stomdronken voor te doen om potentiële verkrachters tot introspectie te brengen het beste idee? Wellicht niet. Ik zou het althans niet aanbevelen. Dat gezegd zijnde zie ik Cassie als een van de meest bewuste, intelligente personages uit heel de film. En als Cassie gek is, dan ben ik dat ook.  

Promising Young Woman is vanaf 23 juni te zien in de Belgische cinemazalen. 

Er zijn zo veel blogposts over het hele idee van de natuur als heelmeester, de natuur als identitaire wegwijzer. Op een gegeven moment in de verdwaalde tijd werd ik geboren, hartje stad, en zelden ben ik daarvan afgestapt. Waarom zou ik? Vind je jezelf in de natuur? Ik volgde mijn familie af en toe richting natuurparken om er dan toch op wonderbaarlijke wijze achter te komen dat herten ook echt bestaan en niet slechts in spreekwoorden en kinderboeken verschuild gaan. Maar welke invloed had dat reeënbestaan op mij? Ging een ree mij vertellen hoe ik mijn leven leiden moest? Fluisteren de paddenstoelen in de herfst je wijsheden toe als je de tijd neemt om naar ze te luisteren? Beloven de planten je rust te bieden als je niet op hun bloemen stapt? En als je op de wortels van een eeuwenoude boom zit, leer je dan werkelijk iets bij? Ik weet niet of ik de tijd er ooit voor genomen heb. 

Vind je jezelf in de natuur? Ik vind een reflectie in het meer, elk kenmerk weerspiegeld, zoals het is, zoals het wordt vervormd door de wind, door rumoer onder het wateroppervlak. Er zit iets bedreigends aan de neutraliteit ervan, een laissez faire met het oog op confrontatie. Ik kan doen wat ik wil – da’s het ding met de natuur, nietwaar, een passiviteit waarbij elke daad zo weinig respons krijgt dat het telkens weer het slechte lijkt. Maar dat is het probleem, toch? Ik ben gewend aan respons. Er is niets ergers dan vergetelheid, dan negeren (maar iets negeren is slechts actieve vergetelheid), en steden onthouden alles. In de stad ben je en dat is een actie op zich. In de natuur ben je niets. 

Vind je jezelf in de natuur? Ik zet mezelf neer aan de rand van het meer, op een grote steen. De natuur maakt zitplaatsen, of de mens maakt zitplaatsen op een onoplettende natuur en slijt, of allebei, een samenspel in gewilligheid. Of iets anders, iets groters, een vraagstuk waarover ik me in het gekraak van de natuur om me heen niet durf te buigen. Of is dat iets kleiners? Concreters misschien, in alle ongrijpbaarheid. Maar alles lijkt ongrijpbaar, nu ik hier zit. De wind, de ruisende bladeren, het beweeglijke water in het meer. Geen mens om me heen. Ongrijpbaarheid maakt me rusteloos. Ik wil grijpen, begrijpen, bereiken – wie is de natuur om me dat te ontzeggen? Ik sta op en ik spring binnen alle geheimen en ik grijp. Vind je me in de natuur? 

Is het niet gemakkelijk? Je sluit de ruis buiten, dan is het niet meer jouw probleem. Nu ja, ‘meer’ ... is het ooit werkelijk jouw probleem geweest? Dat is niet eens slecht bedoeld: als je erover nadenkt, is er weinig wat, als probleem, aan iemand toegewezen kan worden. Dingen waarvan je zelf een probleem maakt, wel, dat is jouw zaak, maar daarin kan je de keuzevrijheid lezen. Is iets jouw probleem als je ervoor kiest om er een probleem van te maken? Is het dan niet eerder een project? En jij, jij hebt toch echt geen nood aan nog een project. Je krijgt je to-dolijst niet eens meer op één A4 genoteerd. 

En toch! Wanneer je het venster sluit, wordt het zo stil. Je woont alleen, het kot voor jou alleen en dat telkens weer. Niets raakt verplaatst tenzij jij daarvoor kiest. Als je een stem wil horen, moet je je telefoon erbij pakken en een nummer uitkiezen. Of je stapt het huis uit, maar telkens weer heb je wel een reden om het niet te doen. Het regent, je voelt je moe, het heeft geen zin, je wil niet ziek worden, je weet niet of het de moeite wel waard is … Of zoals laatst: geen zin om één specifieke persoon tegen te komen, ook al had je geen idee of die persoon zelfs in de buurt was. 

Houd je van die stilte? Die stilte, dat algehele gebrek aan een tegenstem is wel rustig zo. Ergens schuilt er iets aangenaams in. En echt waar, als je het allemaal wil horen, kan je het raam wel openen. Dat zeg je, maar ik heb je het raam de laatste tijd niet meer zo vaak zien openen. En ik mis je. Mag ik dat zeggen, zelfs met al mijn gedoe? Ik sta hier op straat, onder je raam, en ik raas. Wil je je raam opendoen? Meetieren? Over alle problemen die de jouwe niet zijn? Over alle obstakels die je je eigen zou willen maken? Wil je je raam opendoen? Meelachen? Zelfs over de ongepaste grappen, over de moppen die alleen maar komisch zijn omdat ze op de slechtste manier zijn verteld? Wil je je raam opendoen? Het lawaai van een ander toelaten? 

Valheim is een Viking-survival game waar je zonder pardon op een onbewoond eiland wordt gegooid en maar moet uitzoeken hoe je overleeft. 'Survival' is inmiddels een uitgekauwd genre dat desondanks razend populair blijft onder gamers en developers. Dat Valheim in early access binnen die oververzadigde markt met kop en schouders boven veel concurrenten uitsteekt, is dan ook ronduit bijzonder. De lage prijs, twintig euro op Steam, helpt zeker een handje, maar daarbuiten is Valheim gewoon een sterke game. Voor een ruwe versie is de game opvallend gepolijst en groot: na tientallen uren speeltijd ben ik maar zelden gamebreaking bugs tegengekomen en heb ik het nog maar tot de vierde van de huidige vijf eindbazen geschopt.   

In essentie is Valheim nog het best te vergelijken met Minecraft, beide zijn een sandbox survival met procedureel gegenereerde werelden: voor iedere speler die een spel start, is de wereld net iets anders. De progressie binnen het spel doet juist weer denken aan Terraria. Elke biotoop geeft de speler nieuw materiaal om zijn uitrusting te upgraden en een eindbaas om te verslaan. Boss fights vinden net als in Dark Souls in een grote arena plaats, waarbij tijdens het gevecht elke input het verschil tussen leven en dood kan maken. Visueel is het spel vooral alternatief. In contrast met de hang naar realisme die veel 3D-spellen hebben, ziet Valheim er vrij ongedetailleerd uit, op dat vlak zou de game makkelijk twintig jaar geleden uitgekomen kunnen zijn. Maar die retro-vormgeving zorgt evengoed voor imposante vergezichten en prachtige gebouwen. Een downgrade is het dus zeker niet.  

Vergelijkingen daargelaten blijft Valheim dicht bij de kern van het survival-genre. Wanneer ik aan het begin door raaf Hugin in de stromende regen op het eiland word gedumpt, moet ik vooral zo snel mogelijk eten, warmte en onderdak vinden. Daar neemt Valheim je bij de hand: Hugin hint subtiel dat je rotsen en kreupelhout moet oppakken om je eerste rudimentaire gereedschappen te maken. Helaas zegt hij niet dat vallende bomen pijn doen. Toen ik luttele minuten en een death by tree later met mijn houten hamer de laatste nagel in mijn huis timmerde, wenste ik al kuchend ook stilletjes dat hij had gezegd dat ik de rook van mijn haard een ontsnappingsroute moest geven. Roken is dodelijk, zo blijkt.

Wanneer ik aan het begin door raaf Hugin in de stromende regen op het eiland word gedumpt, moet ik vooral zo snel mogelijk eten, warmte en onderdak vinden.

Na mijn tweede opstand uit de doden viel me bij terugkeer op de plek des onheils wel meteen op dat mijn eerste grafsteen er stond. Een week later stond hij er nog steeds. Wanneer je doodgaat blijven je items min of meer permanent in je graf zitten, zo elimineert Valheim een van de meeste frustrerende aspecten van survival. Bij games waar je alles kan verliezen, kan het uren duren om dat weer recht te trekken, waardoor veel spelers geagiteerd het spel afsluiten. Daarbij behoudt Valheim je hele inventaris als je op een andere wereld inlogt, zodat je niet telkens helemaal opnieuw moet beginnen.

Niet de hele game is dus zo realistisch mogelijk. Valheim probeert eerder de tussenweg te vinden tussen praktisch en realistisch. Gebouwen moeten bijvoorbeeld een goede fundering hebben om overeind te blijven, maar bij instorting kunnen vallende dakdelen je karakter niet beschadigen. Voor spelers die geen zin hebben om steeds opnieuw naar een afgelegen plek te reizen, zijn er zelfs portalen waarmee je vliegensvlug over je wereld kan teleporteren. Nadeel is wel dat de game je verbiedt sommige items te teleporteren, waardoor je alsnog heen en weer moet gaan. Voor wie meer gehecht is aan zijn tijd dan aan realisme, kan dat gelukkig omzeild worden door je items tijdelijk op een andere wereld te dumpen.

Die gewonnen tijd kan je dan ook veel efficiënter gebruiken. Zoals kenmerkend voor het genre ben je grotendeels gewoon bezig met je leefsituatie te verbeteren. In Valheim betekent dat nieuwe materialen vinden en nieuwe recepten ontgrendelen. Recepten voor nieuwe werktuigen, wapens of andere items krijg je pas te zien als je elk benodigd materiaal hebt verzameld. Meestal vormt dat geen probleem omdat elke nieuwe biotoop upgrades in dezelfde categorieën geeft, waardoor duidelijk is dat je simpelweg een nieuw erts of een nieuw soort hout moet vinden om vooruitgang te boeken. Unieke wapens vereisen uiteraard wat meer speurwerk.

Tijdens die zoektocht naar verbetering weet Valheim heel goed het gevoel op te wekken dat het nooit helemaal veilig is. De wereld leeft en reageert op jouw acties. Als je iets te enthousiast je omgeving ontbost, komen de lokale monsters bliksemsnel op je afgestormd. Wanneer je je stulpje op die bomenvrije lap grond hebt gebouwd, kunnen diezelfde monsters ook onaangekondigd je huis bestormen. Toegegeven, die raids zijn nog niet bepaald moeilijk, maar passen naadloos binnen het idee van de woeste wereld waar de ontwikkelaars voor gingen.

Tijdens die zoektocht naar verbetering weet Valheim heel goed het gevoel op te wekken dat het nooit helemaal veilig is.

Alle lofprijzingen ten spijt is er zeker ook kritiek te geven op het spel. Die woeste, onberekenbare wereld kan heel snel getemd worden. Monsters hebben een heel gelimiteerde moveset en zijn eenvoudig te voorspellen; zeker wanneer je de riposte-techniek perfectioneert, is er maar weinig waar je nog van opkijkt. Door jou overwonnen werelden verliezen daarnaast heel snel hun spanningselement: monsters levelen niet met je mee, je bent dus al snel veel te sterk voor ze. Bovendien heeft Valheim geen intrigerend plot om opnieuw te beleven. Dat leidt vanzelf tot een lage replayability voor het spel. Als je het één keer hebt uitgespeeld, kom je waarschijnlijk niet meer terug.

Dat Valheim nu nog in een vroegere productiefase werd uitgebracht, is aan veel dingen ook goed te zien. Voor alle waardevolle items zijn er evenveel nutteloze items die je niet of nauwelijks gebruikt. Sommige game-mechanics, zoals het temmen en broeden van wilde dieren, zijn de moeite helemaal niet waard. Wat betreft de werelden is Valheims oceaan nu erg saai, er zwemt bijna niets in rond. Ook hebben de ontwikkelaars er een lege wereld ingelaten die ze pas veel later vol willen stoppen.  

Met de multiplayer-modus heeft Valheim wel de nagel op zijn kop geslagen: ze maken geen onderscheid tussen multiplayer- en single-player-servers, waardoor elke wereld die je aanmaakt gewoon tussen de twee modes kan wisselen. Stabiel zijn de werelden ook, ik heb tot nog toe nog geen servercrash meegemaakt. Daarbij kunnen op elke server maximaal tien mensen spelen, voor de meeste mensen is dat meer dan genoeg. Leuk is dat Valheim de wereld ook op het aantal spelers aanpast: hoe meer mensen er online zijn, hoe sterker alle monsters worden.  

Halverwege mijn eigen avontuur op Valheim kan ik dan ook niet anders concluderen dan dat de game meer dingen goed dan fout doet. Ik kan dan ook niet wachten tot Iron Game AB aankondigt dat ze de finale versie van de game uitbrengen. Veel van de kritiekpunten die ik nu gaf, zouden in dat eindproduct al opgelost kunnen zijn. Tegelijkertijd hoop ik niet dat de ontwikkelaars te haastig een halfslachtige update uitbrengen om de hype train maar niet te missen. No Man’s Sky heeft geen opvolger nodig. 

Naar aanleiding van het recente inzicht dat de tuinen zo’n tien procent van alle oppervlakte beslaan in Vlaanderen, besefte Bart De Wever dat dat niet zo was in de stad: “Ah nee, daar staan te veel huizen, hè.” Een terechte opmerking, maar waar planten we de aardappelen dan? “De meeste van die huizen hebben wel een dak. We dachten eraan om niet alleen op de platte daken grond te leggen, maar ook op de schuine daken: daarop zouden we aan terrasbouw doen.” Zo creëert het Antwerpse stadsbestuur kleine zelfvoorzienende landbouwcommunes – mini-autarkietjes. Lekker gezellig. “Vooruit met die patatten!” klinkt het luid vanuit het gemeentebestuur.

Minister Crevits is razend enthousiast en geniet heel wat achtergrondkennis als aardappeladept: “Ik werk zelf soms in mijn tuin, ja. En zo af en toe eten wij aardappelen thuis. Wat de beste variëteit betreft, zijn we nog wat onze weg aan het zoeken. Je hebt lange aardappelen, stompe aardappelen, aardappelen met een meer bruine schil, aardappelen met een gelere schil ... We houden voorlopig alle opties open, een beetje variatie kan bovendien geen kwaad.” Louter bij de patat blijft het immers niet; voor de Antwerpse airco’s zouden mangobomen geplaatst worden omdat het daarvoor net dat beetje warmer is. “Mango’s, inderdaad. Goed toch?”

De zaaigrond zou uit Wallonië aangevoerd worden. De Wever: “Het is ook een verbindend project dat Vlamingen en Walen dichter bij elkaar zal brengen – letterlijk: door die heuvels in het zuiden af te graven, verkleinen we het hoogteverschil en staan de Walen net dat beetje dichter bij ons Vlamingen. Wie had gedacht dat uitgerekend de aardappel de communautaire breuklijn zou lijmen. Ik niet, hoor. Het blijft wel de bedoeling dat er louter Vlaamse kost met de aardappelen wordt gemaakt. We moeten ook niet te gek gaan doen natuurlijk.”

Het project zou Vlaanderen wel eens op weg kunnen zetten richting de hoogste echelons van de competitieve globale voedselmarkt. Als economische apotheose kan dat wel tellen. Hilde Crevits geeft schoorvoetend en verlegen toe dat dat stiekem ook wel enigszins een beetje het doel was: “Ja, Bart vertelde me iets over de VS die hier hun graan kwamen verkopen. Awel, wij binden de strijd met hen aan. Met onze aardappelen. Bart kan zich binnenkort kronen tot aardappelburgemeester. Dat de VS maar opletten.”  

Vlaamse professoren ecologische geschiedenis zijn alvast razend enthousiast.

Het nadeel aan spontane zelfontbranding is dat de kans klein is dat het echt bestaat. Het voordeel is dat de echte doodsoorzaak bij zogenaamde gevallen van spontane zelfontbranding in de buurt komt: lichaamsweefsel brandt best goed, zij het wel erg langzaam. Spontaan gebeurt het – helaas! – niet, maar met een welgemikte kaars, sigaret of aansteker in de buurt kan je het proces wel een handje helpen. Jezelf in brand steken is natuurlijk niet zo prachtig flamboyant als het idee waarbij je lichaam er gewoon klaar mee is en dan maar lekker verbrandt, maar goed, we werken met de middelen die we hebben. 

Het is uiteraard belangrijk dat je je ‘spontane’ zelfontbranding goed timet. Je allereerste examen is wat laf, dan voel je de blokwanhoop nog helemaal niet genoeg om tot deze knapperige oplossing te komen. Je tweede is ook niet ideaal, maar vanaf ongeveer je derde kan je eraan beginnen denken. Daarnaast moet je er rekening mee houden dat een zelfontbranding in feite niet om jou draait, maar om de groep medestudenten die je uit de brand helpt met je offer. Welk examen heeft een macaber mirakel het meest nodig om iedereen erdoor te laten? Het klinkt misschien utilitair, maar wat pragmatisch rekenwerk is essentieel. Wat is tenslotte het nut van taking one for the team als de teamleden die er iets uit halen met drie zijn? Een messiascomplex heb je niet, dat verdien je door zo veel mensen als mogelijk te traumatiseren en te redden. 

Wat heb je nu eigenlijk nodig? Goed nieuws! Je kan behoorlijk veel gebruiken – het moeilijke is het om het in de examenaula te smokkelen. Een kaarsje voor goed geluk is om onbekende redenen sociaal niet aanvaard op je lessenaar, maar je kan altijd beginnen met roken om een aansteker te verklaren. Gezien het feit dat geen surveillant heden ten dage dicht bij een ander in de buurt wil komen, zal de aansteker eenvoudig onopgemerkt blijven. Een accident met een sigaret faken wordt misschien wat lastig, maar dat een aansteker aan spontane zelfontbranding doet, dat is best geloofwaardig. En oeps, ga jij er nu ook aan? Gelukkig maar dat al je medestudenten ver genoeg van je afzitten om zelf niet ten onder te gaan.  

Mr.Mine is de zoveelste in een rij idle games en ook de zoveelste in de rangschikking idle games naar kwaliteit. De nietsdoenscene kende enkele hoogvliegers met games als Realm Grinder – persoonlijke all-time favoriet – en het iedereen bekende Cookie Clicker. Het spel is al sinds 2012 uit, maar werd pas in 2020 gratis beschikbaar op Steam. De ontwikkelaars lokken nieuwe spelers en behouden hun oude publiek met regelmatige content updates. Die aanpassingen zijn voor het spel broodnodig, want binnen het genre staat Mr.Mine (nog) niet al te sterk in zijn schoenen.

Een goede idle game heeft uiteraard vooreerst een sterk uitgebouwde passieve component. De naam zegt het: in het spel neem je de controle over een expansionistisch-kapitalistisch mijnbouwbedrijf. Je gigantische drilboor doet je steeds dieper afdalen en je mijnwerkers ontginnen dag in dag uit (steeds nieuwe) mineralen. De verkoopopbrengsten en een goede portie van de gedolven mineralen kan je herinvesteren in technologische upgrades. Niet alleen wordt het elke kilometer een grotere uitdaging om dieper te graven – id est: het duurt langer – maar elke upgrade kost ook meer dan de vorige. Je mijnwerkers beter uitrusten zorgt ervoor dat je de hoge kostprijzen aankan: na driehonderd uur afgeklokte speltijd loopt dat ongeveer in de biljoenen. Veel meer dan het geraamte van een klassiek klikspel is het niet, maar het voortdurende, eigenlijk eentonige upgraden is tegelijkertijd wat het genre zo geliefd maakt.

De volgende 700 kilometers zijn op dat vlak dus extreem saai.

Mr.Mine laat meteen wat steekjes vallen als het aankomt op de passieve speelstijl. Weliswaar ontdek je aanvankelijk nog heel wat verschillende mineralen, in het begin van het spel is het ten eerste veel micromanagen omdat je maar een bepaalde hoeveelheid mineralen kan bijhouden voor je moet verkopen en je bij een volle cargo geen vooruitgang boekt. Ten tweede is die put van diverse mineralen al snel opgedroogd. Californium is momenteel het laatste van de twaalf mineralen die je op aarde kan vinden en speel je vrij na kilometer 306. De volgende 700 kilometers zijn op dat vlak dus extreem saai. Heel wat incremental games steunen voorts op offline progression. In sommige games levert het je zelfs bonussen op door maximaal passief te spelen en slechts eenmaal per dag heel kort je game open te klikken. In Mr.Mine moet je die away-from-keyboard of lights-off-vooruitgang jammer genoeg vrijspelen in de vorm van de Manager. Het is bovendien nog eens gebaseerd op geluk ook: om de zoveel tijd leggen je mijnwerkers een kist bloot met een extra beloning. De kans om zo’n trouwe onderdaan op te graven is bijzonder klein. Biedt het voordelen om je game te sluiten? Allerminst, de vooruitgang wordt gevierendeeld en loopt maar een paar offline uren.  

Het brengt ons meteen bij het actieve speldeel. De opgegraven schatkisten moet je handmatig openklikken – tot daar ook het merendeel van het geklik in Mr.Mine; in tegenstelling tot in vele andere games levert klikken op je scherm je geen inkomsten op. Het is een flauwe manier om de speler z’n muis te doen gebruiken. Altijd hetzelfde, weinig stimulerend. Kortom: een rotklus die alleen maar saaier wordt naarmate je dieper graaft en je dus meer gangen hebt om kisten in te vinden. De beloning per kist is na verloop van tijd nauwelijks nog de moeite waard. De queestes die je aan het begin van het spel kan vervolledigen om een tijdelijke boost te krijgen, zijn weinig talrijk en bieden vanaf een bepaald punt dus nog weinig soelaas voor een verveelde gamer. Om de leegte te vullen tot aan de duizend kilometer, wanneer je een nieuwe mijnoperatie op de maan kan starten – vraag me niet hoe het werkt – en om de weinig tot de verbeelding sprekende kisten bij te staan, voerden de ontwikkelaars een gevechtssysteem in. Wapens vind je op goed geluk in, jawel, kisten. Upgrades kosten edelstenen, die je vervaardigt uit mineralen, geld en olie. Anders gezegd: vooral heel veel tijd. Het bestrijden van monsters die je werknemers het leven zuur maken, levert wel wat op en is een welgekomen afleiding van de andere mechanics van het spel, ook al blijft het binnen de simplistische krijtlijnen van een idle game.  

Het is een flauwe manier om de speler z’n muis te doen gebruiken.

Het skelet is er, nu het vlees op de botten nog. Binnen de idle game community genereerde het spel heel wat positieve weerklank en dat motiveert de ontwikkelaars. Dat het spel momenteel nog content mist, staat duidelijk vast. Het echoot wat in de lege gangen van de mijnschachten. Het is lang tellen tot je op een nieuwe feature botst. Maar misschien hebben de klassiekers in het genre te veel de toon gezet en ons spelers verwend. Misschien is Realm Grinder helemaal geen idle game per se en is het fout Mr.Mine daaraan te spiegelen. De positieve keerzijde van niet zo verslavende (lees: saaie) games is dat ze alleen maar positief kunnen zijn voor ieders examenresultaten. Red je examens, speel Mr.Mine.

Zoals Socrates vroeger al zei, is jezelf zo goed mogelijk ontwikkelen het allerbelangrijkste. Ontwikkeling kan volgens Socrates alleen van binnenuit komen; het kan niet worden aangeleerd. Door kritische vragen te stellen kan je de ander wel begeleiden naar dat inzicht. Dat noemde hij de vroedvrouwtechniek. Dat is volgens mij ook de rol die de onderwijzer op zich moet nemen.

Het is net deze dialoog die we volgens mij uit het oog zijn verloren in het onderwijs. Ondanks de talloze hervormingen is het moeilijk om het klassieke beeld los te laten: leerlingen die stil achter hun tafeltjes zitten, luisterend naar de orerende leerkracht. Het blijft helaas de meest gebruikelijke manier omdat het efficiënt zou werken, maar wanneer pragmatiek wordt verkozen boven menswaardigheid, ontstaan er altijd problemen. 

Gelukkig zijn er al methodes zoals die van de Steiner en Freinet, die wel meer de focus leggen op die zelfontplooiing en zelfstandigheid. Kinderen zijn ontzettend kneedbaar, daar moet je gebruik van maken op de juiste manier. Vul hen niet met doctrines, maar focus op interactie en de ontwikkeling van het kind zelf. Natuurlijk is niet elke leerkracht bezig met het afratelen van de leerstof, maar de vrijheid van ons onderwijs staat momenteel onder zware druk. Laten we proberen geen papegaaien te produceren. Ik stel voor om te streven naar kwaliteitsonderwijs waarbij we kritisch denkende leerlingen creëren.

Wanneer pragmatiek wordt verkozen boven menswaardigheid, ontstaan er altijd problemen.

Volgens hoogleraar christelijke filosofie Renée van Riessen zijn het die docenten die je weten te raken, dat vonkje weten over te brengen, die het verschil maken. Het is aan hen om de dialoog open te houden, het innerlijk van hun toehoorders aan te spreken en hun betrokkenheid op gang te brengen, zoals hij de drie essentiële punten van onderwijs samenvatte. “In het raken van de leerling zit (…) de heilige essentie van onderwijs. Dan draag je wat over. Dat lukt natuurlijk lang niet iedere les, maar dat moet wel het streven zijn.”

Helaas hebben leerkrachten niet altijd de tijd om meer energie en creativiteit in hun lessen te steken, om dat vonkje echt na te jagen. Een overgroot deel van hun tijd gaat niet eens op aan lesinhoud, maar aan administratieve taken. Die taaklast is tijdrovend en vaak zinloos. Zo verliezen ze kostbare tijd die ze zouden kunnen steken in het ontwikkelen van nieuwe projecten en kwalitatievere lessen. (Jonge) leerkrachten gaan hierdoor hun ‘verplicht to-dolijstje’ af en denken dat het zo wel goed is. Nochtans zijn het de leerlingen die de eindtermen moeten halen, niet de leerkrachten.

Desondanks is het aansporen van je leerlingen om kritische vragen te stellen van cruciaal belang. Die nadruk op dialoog moet er altijd zijn, want door de leerstof als ‘pap in de mond te geven’, gaat het er bij de leerling veel moeilijker in. De confuciaanse filosoof Xun Kuang, heeft dit prachtig verwoord:

“Zeg het me en ik zal vergeten. Onderwijs me en ik zal het misschien onthouden. Betrek me en ik zal leren.”

Dat raakt de kern van wat volgens mij het doel van onderwijs zou moeten zijn. 

de vadsige varkens verorberen de slappe karkassen  

van patatten en prei, penen, 

tuinkers, spinazie 

een stronkje witlof, selder, 

venkel 

uit hun trog, 

dat doen ze met smaak. 

ondertussen slurpen chique slokoppen het sterke aftreksel 

van knollen en stengels, wortels, 

scheuten, bladeren 

een hart, een voet, 

loof 

uit goudomrande kommen, 

zonder ook maar iets te proeven.