Het cultureel centrum werkt hiervoor onder andere samen met “Martha!Tentatief”, een Antwerps theatergezelschap dat toneel brengt op locatie. Dit laatste aspect is trouwens erg belangrijk want mensen met weinig culturele bagage voelen zich niet altijd op hun gemak in het theater. Voor het C.C De Kern komt het er dus op aan om projecten in hun eigen buurt te organiseren. Vandaar dat projecten niet plaatsvinden in het cultureel centrum in Wilrijk zelf maar op het Kiel, in Hoboken, op het Valaar.

Neem nu “Allo! Silvertop”, een coproductie met “Martha!tentatief” over de bewoners van de Silvertopblokken en hun leefwereld. Om ruchtbaarheid te geven aan de opvoering werd er vooraf een pannenkoekenslag georganiseerd en werd van deur tot deur gegaan om mensen te verzamelen voor een groepsfoto. De toneelvoorstelling vond plaats in de ondergrondse parking en bewoners konden er gratis heen. “Precies opdat ze voeling zouden krijgen met het reservatiesysteem, moesten ze zelf naar het C.C. De Kern bellen voor tickets want dit kon niet ter plaatse geregeld worden”, stelt Marc Temmerman. Uiteindelijk resulteerde dit alles eind vorig jaar in een groot buurtfeest met muziek. Een ander project is nog volop aan de gang. “Cultuurcafé De Rits” op het Kiel is een initiatief van het C.C. De Kern in samenwerking met “Een paar Apart vzw”. In haar brochure staat te lezen dat deze vereniging “projecten organiseert waarbij ze op zoek gaat naar manieren om de kennissenkring van mensen die in armoede leven uit te breiden met mensen die geen armoede kennen en omgekeerd”. Zodoende werd er samen met “Een paar Apart” gezorgd voor gratis vervoer, gratis tickets en kinderopvang. Nu wordt dit stelselmatig afgebouwd zodat bezoekers die niet echt vertrouwd zijn met culturele activiteiten geleidelijk aan leren hoe ze zelf de praktische kant moeten regelen. Kortom, mensen worden als het ware “kunst-matig” bij elkaar gebracht in het buurthuis dat de infrastructuur biedt. In tegenstelling tot het cultureel centrum is het buurthuis een neutrale locatie én men bereikt er de plaatselijke bewoners mee. Een keer per maand op donderdag wordt er een gratis voorstelling georganiseerd in het “Cultuurcafé De Rits”. De mensen kunnen er eten, drinken en praten terwijl er iets cultureels gebeurt op de scène. Het aanbod is erg gevarieerd: Wannes Van de Velde, Karel Vingerhoets, Pieter Embrechts, een videopresentatie van Dixie Dansercoer, The Best of Tres Tigres Tristes.

Wanneer er iemand zoals Wannes van de Velde geprogrammeerd staat, komen er bovenop het reguliere publiek nog eens honderd personen bij want sinds het C.C. De Kern het programma van het cultuurcafé in zijn jaarfolder heeft opgenomen, krijg je als het ware een gemengd publiek. “Het is precies deze mix die de kansarme bewoners het belangrijkste vinden. Ze voelen zich nu niet echt bekeken wat bijvoorbeeld wel het geval zou zijn wanneer je een dergelijke groep mee zou nemen naar het cultureel centrum”, aldus Temmerman. Wie zich afvraagt wat er binnenkort op het programma staat, kan een kijkje gaan nemen op de website van het cultureel centrum. Het maandelijkse Cultuurcafé De Rits vindt telkens plaats in buurthuis De Tiret – E. Laermansstraat 23, 2020 Kiel. Allen daarheen!

De Kern: www.dma.be/dekern

een paar apart vzw: 03.825.35.02

“De cultuurantenne is het eerste aanspreekpunt voor alle culturele informatie”, zegt Geert Gielis, cultuurantenne van het district Antwerpen. “Zo maken we het culturele aanbod kenbaar bij de inwoners door bijvoorbeeld de lokale activiteitenagenda van het stadsmagazine.” Als je lid bent van een vereniging, dan kan je de cultuurantenne dus maar beter op de hoogte brengen van je culturele activiteiten (ten laatste anderhalve maand op voorhand) zodat je evenementen in De Antwerpenaar aangekondigd kunnen worden.

Naast deze informatieve opdracht houden de cultuurantennes zich verder bezig met de ondersteuning van culturele organisaties. Ze kunnen je helpen als je op zoek bent naar de juiste apparatuur, een degelijke infrastructuur en mogelijke subsidiekanalen. Ook studentenverenigingen zijn welkom bij de lokale cultuurantenne, want naast poëzieavonden of tentoonstellingen helpen ze je verder om activiteiten te organiseren die de mensen dichter bij mekaar brengen zoals fuiven. “Met studentenorganisaties heb ik nog niet samengewerkt, dat zal in de nabije toekomst zeker nog gebeuren”, stelt Geert Gielis. “Al zullen individuele studenten al wel van onze diensten gebruik hebben gemaakt bij de tientallen oproepen die de cultuurantennes wekelijks te verwerken krijgen. Wel heb ik in het verleden locaties helpen zoeken voor de eindejaarstentoonstellingen van de Academie en andere tijdelijke naschoolse projecten.”

Ten slotte geven de cultuurantennes nog advies aan de verschillende beleidsniveaus van de stad. Ze stelden vorig jaar voor ieder district (Antwerpen, Berchem, Borgerhout, Hoboken, Wilrijk, Deurne, Ekeren, Merksem en Berendrecht- Zandvliet-Lillo ‘Bezali’) een lokaal cultureel beleidsplan op. “De andere taken van de cultuurantennes zijn sterk toegespitst op de lokale omstandigheden, aangepast aan de specifieke sterktes en zwaktes van het culturele veld en verenigingsleven”, vertelt Geert Gielis. Elk district heeft ondertussen een eigen cultuurantenne en zij weten als geen ander wat er nog ontbreekt in de lokale cultuur en kunnen zo een representatief overzicht bieden aan het stadsbestuur.

Ondertussen vinden steeds meer mensen de weg naar de cultuurantennes, die daarom hard blijven werken om de deskundigheid en herkenbaarheid verder uit te bouwen. Dit jaar zullen de cultuurantennes daarom een overkoepelend, stedelijk project opstellen. Verder blijven ze natuurlijk vooral bezig met buurtgerichte cultuurprojecten, zoals buurtfeesten, amateur-kunstenfestivals en workshops. De cultuurantennes willen bovendien graag iedereen leren kennen die in Antwerpen bezig is met kunst en cultuur. Dus als je schildert, muziek maakt, danst, acteert, in een vereniging zit of nog andere dingen doet, neem dan contact op met de cultuurantenne van jouw district. Zij zullen zeker openstaan voor al je ideeën en culturele plannen.

Meer informatie over de cultuurantenne van jouw district kan je vinden op de volgende website: www.cultuur.antwerpen.be/antennes. De cultuurantenne van het district Antwerpen, Geert Gielis, vind je in de Lange Gasthuisstraat, 2000 Antwerpen. Je kan bellen (03-201.35.05), faxen (03-201.35.11), of e-mailen cultuurantenne@stad.antwerpen.be.

Een eerste vaststelling is dat we weer veel grootheden mogen verwelkomen. Zo opende onlangs ‘Catch Me If You Can’, de nieuwste megaproductie van ‘superregisseur’ Steven Spielberg, wiens vorige film ‘Minority Report’ (met Tom Cruise) vorig jaar de zalen deed vollopen. De plot is eenvoudig: een meesterbedrieger (naar de historische figuur van Frank W. Abagnale) wordt geviseerd door een FBI–agent die hem absoluut te pakken wil krijgen. Maar sobere plot of niet, van Spielberg mag je altijd net iets extra’s verwachten, zeker wanneer hij het over historische personages heeft. Hij zorgde bovendien voor een aantrekkelijke cast, met Leonardo DiCaprio en Tom Hanks.

En dan is er de nieuwe prent van Steven Soderbergh: ‘Solaris’ (19/02) met George Clooney. Goed nieuws dus, want de combinatie van deze twee heren is altijd goed voor vuurwerk, denk maar aan ‘Out Of Sight’ en vooral ‘Ocean’s Eleven’. James Cameron (‘Terminator 2: Judgement Day’ en ‘Titanic’) vervolledigt het winning team als producer. In deze nieuwe film speelt Clooney een psycholoog die de situatie moet onderzoeken aan boord van een ruimtestation dat rond de planeet Solaris draait. Het lijkt sciencefiction, maar het is eerder een love-story in een sci-fi setting: hij komt ginds terug in contact met zijn overleden vrouw. Clooney komt overigens in maart nog eens langs, met een eigen film ‘Confessions Of A Dangerous Mind’ met Julia Roberts.

Na ‘Moulin Rouge’ verschijnt er rond deze tijdweer een musical: ‘Chicago’. Voor de verfilming van dit razend populaire Broadway-spektakel uit de jaren zeventig bracht regisseur Rob Marshall een indrukwekkende cast bijeen, met hoofdrollen voor Renée Zellweger, Catherine Zeta-Jones en Richard Gere. Het nogal slappe verhaal draait rond de vluchtigheid van succes. Maar zoals bij elke musical is de plot niet het belangrijkste, vooral de muziek en de dynamische mise-en-scène zorgen ervoor dat het een zeer genietbare film is geworden. ‘Chicago’ is meteen het voorbeeld van een tweede vaststelling over dit filmjaar: muziek is zeer belangrijk. Neem nu ‘8 Mile’ (26/02), het debuut van Eminem. Hij heeft zich omringd door bekwame mensen: Curtis Hanson regisseert en Kim Basinger speelt de rol van de moeder. Het is echter allemaal wat voorspelbaar (‘a star is born’), al betekent dat niet dat het geen film is om naar uit te kijken.

De kruisbestuiving tussen muziek en film is ook merkbaar aan het grote aantal muzieksterren dat zich met film bezighoudt. Zo is er ‘Swept Away’, van Guy Ritchie, met vrouwlief Madonna in de hoofdrol. Het koppel had waarschijnlijk gehoopt op een groot succes, maar in de US en UK was de film een enorme flop. Guy en Madonna richten nu alle hoop op het Europese vasteland. Grote budgetten staan dus blijkbaar niet altijd garant voor succes. Nee, dan liever het filmdebuut van ‘onze’ Tom Barman: ‘Anyway The Wind Blows’, is dan wel geen miljoenenproductie, maar lijkt toch meer dan de moeite waard. Spijtig genoeg is er -net als bij de cd’s van dEUS- nogal wat onduidelijkheid over de precieze details van de release: de film zou afgewerkt zijn tegen eind februari, maar het kan nog even duren voor hij uitgebracht zal worden (misschien pas na de zomer). Hoe dan ook, als Barmans film even goed is als zijn muziek zitten we gebeiteld.

Ten slotte is het ook opvallend hoeveel sequels we voorgeschoteld krijgen. Vooral vanaf mei worden alle registers opengetrokken met o.m. een nieuwe ‘Matrix’-film (en misschien nog één in november). Verder kruipt Angelina Jolie weer in de ‘huid’ van cyberbabe Lara Croft in ‘Tomb Raider 2’, zijn Drew Barrymore, Lucy Liu en Cameron Diaz terug als ‘Charlie’s Angels (2)’, mag ‘Ahnuld’ nog eens opdraven als Terminator (3: ‘Rise Of The Machines’), en ga zo maar door.

Aan jou om het kaf van het koren te scheiden. Maak er een geweldig filmjaar van!

Wie, zoals wij, een inhoudelijke dialoog over journalistieke deontologie verwachtte, kwam bedrogen uit. Wie, en dat probeerden wij, onbevooroordeeld trachtte te luisteren, was een vreemde eend. Een al te brave moderator Tom Naegels (journalist) bleek niet in staat zijn panel bij de les te houden. Steeds weer namen persoonlijke agenda’s en misplaatste discussies de bovenhand. Een ontstellend zwakke Desmet kon geen vuist maken tegen de populist Abou Jahjah. Voets bleef wijselijk op de achtergrond en Everaerts was enkel met zichzelf bezig. Veel meer dan dit gewouwel naast de kwestie, stoorde ons echter de ondermijning van de dialoog. De vooringenomenheid die Abou Jahjah de media verweet, kwam des te schrijnender tot uiting in de kinderachtige reacties van zijn eigen militanten. Massaal applaus steeg op bij iedere sloganeske uitspraak van de aanvoerder, awoert-geroep deed elke kritische bemerking verstommen. Wát gezegd werd deed niet terzake, enkel door wie. Waar elke rationele grond voor deze extrem(istisch)e uitingen van samenhorigheid ontbrak, leken wij wel de niet-geassimileerde allochtonen.

Niet enkel het collectieve handjeklappen beklemde ons. Ook het feit dat Abou Jahjah de sfeervolle zaal bezette met een legertje duistere bodyguards, zou ons nog met een echt onveiligheidsgevoel kunnen opzadelen. Nu het debat toch al lang geen debat meer was, kregen ook de toeschouwers nog de kans op hun moment van glorie. De vragenronde werd voor ons de druppel die de emmer van het krediet deed overlopen.

Een allochtone journaliste getuigde over haar belevenissen in een internetcafé waar ze op zoek was naar de AEL-vrouwenpatrouilles. Geen meisje te bespeuren echter, wel een bende mannelijke AEL-activisten die haar onomwonden ‘hoer’ en ‘slet’ noemden. Een gedrag dat door het allochtone publiek in de zaal best gesmaakt werd. Onze blik richtte zich hoopvol op de nieuwe politieke leider van deze jongeren voor een gezondere reactie. “Wat verwacht je dan, dat is toch normaal”, was het onrustwekkende antwoord.

Tijdens de redactionele werkuren, wanneer de zon reeds lange tijd met haar stralen over andere continenten streelt, kroop een van onze fotografen uit de redactionele zolder.

De scherpe winterwind legde nog meer dan gewoonlijk de onzichtbare nadruk op de koele schoonheid van ‘s stads meest verlichte accenten. De gevoelige film (100 ASA om precies te zijn) legde legendarische en historische stadsburgers vast; u herkent linksboven Brabo op de Grote Markt en daarnaast Van Dyck aan de Meir.

Een schijnbaar verdwaald harmonciaspeler zat op diezelfde Grote Markt te mokken. “Geen kat op straat.” Voor twee euro poseerde hij vervolgens een dik half uur met veel enthousiasme voor het stadhuis. De lucht stroomde rijkelijk en harmonieus in en uit z’n longen en z’n instrument!
De ‘ijzeren noodbrug’ uit de jaren stillekes (linksonder) ligt vlak bij de plaats waar de vijfde foto (rechtsonder) is getrokken. U zou op de achtergrond van dit zicht op de Keizerlei het Centraal Station herkennen, indien de voorbijrijdende bus haar sporen niet had achtergelaten.

Gelukkig nieuwjaar! (een beetje laat maar welgemeend) *** Ik hoop dat iedereen genoten heeft van zijn/haar vakantieweekje dat spijtig genoeg weer veel te kort was. *** De studenten van de universiteit van Parijs-Orsay hebben op dit gebied meer geluk. De instelling bleef namelijk een extra week gesloten. Door geldtekort en hoge stookkosten moest de universiteit bezuinigen. *** De enige oplossing om deze kosten te drukken, was de unief een tweede week sluiten. *** De Belgische universiteiten kennen dit probleem blijkbaar niet. Volgend academiejaar wordt er 30 miljoen euro extra vrijgemaakt voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. *** Dit krijgen we niet rechtstreeks in onze handen gestopt. *** De universiteiten zullen dit geld ontvangen in de vorm van een gedeeltelijke vrijstelling van bedrijfsvoorheffing ten laste van de werkgever (universiteit) over het loon voor wetenschappelijke medewerkers. (wel, het is alvast ingewikkeld genoeg). *** Het wiskunde- en natuurkundegebouw van de vrije universiteit van Amsterdam heeft een huisdier. *** Het lieftallige beestje, een bruine rat, heet Max en huist in het toilet. *** Gebruik van het toilet is niet aan te raden! *** Op de UIA zijn er in ieder geval ook huisdieren genoeg ! *** En hoe zijn de examens afgelopen? *** Iemand betrapt op spieken? *** 58 uniefstudenten uit Bangkok hadden dit jaar dikke pech. *** Of mag ik zeggen geluk bij een ongeluk? *** Zij werden betrapt met vibrerend ondergoed. *** Deze studenten hadden hun biepers in hun onderbroek gestopt om op die manier de antwoorden van de vragen te ontvangen. Hadden ze nu maar aan die trilfunctie gedacht… *** In een van de vorige dwars-nummers stond een oproep van het bedrijf Condomi, dat studenten zocht voor een natte droomjob. 10.000 studenten stelden zich kandidaat om tegen betaling een selectie condooms uit te testen. *** Slechts tien jongemannen kregen de kans om hun talenten te benutten. Ik vraag me wel af hoe de sollicitatie verliep… *** 11 studenten van de Our Lady Higher Secondaryschool uit Pudukurucchi (India) werden op basis van een wel heel bizarre reden van school gesmeten: ze hadden alle 11 een snor. *** De school verbood dit omdat het onhygiënisch en onfris zou zijn. Inmiddels zijn 8 van de 11 studenten bekeerd en gaan ze snorloos door het leven. *** Ik sluit deze keer af met een oproep van een student van de UA: *** Ik zoek het meisje met de fonkelende ogen dat vorige week in ‘t Kaf van de UIA zat. Je droeg een grijze broek en een zwarte jas en dronk een kopje koffie. Sinds ik je zag, kan ik aan niets anders meer denken. Spreken we eens af ? Je kan me altijd een mail sturen: bramzoektjou@hotmail.com.

De beslissing tot het oprichten van de UA moet door het Vlaams Parlement worden goedgekeurd. Voor de veelbelaagde Minister van Onderwijs, die wij ook moeiteloos niet met rust kunnen laten, is 2003 het jaar van de waarheid. Niet alleen vanwege die fusie (wat kan het haar schelen?), maar vooral vanwege het Structuurdecreet. Al het werk dat ze in haar ambtstermijn over hoger onderwijs heeft uitgekraamd, is hierin neergeschreven. Het document is echter totaal onvolledig (“Lerarenopleiding? Dat regel ik later nog wel eens...”), het komt veel te laat en is op Leuvense leest geschoeid. Meer dan ooit lijkt Vanderpoorten een éénmansminderheidsregering; nog nooit zat er zoveel volk in de onderwijsoppositie. Het nieuwe jaar is dus veelbelovend, zeker voor de studentenpers in Antwerpen. We hadden gedacht om over de verkiezingen van de allereerste rector van de UA te berichten. Het blijkt echter dat huidig rector-voorzitter Van Loon het eerste jaar deze functie zal dragen. De kandidaat-rectoren zijn ongetwijfeld hun messen reeds aan het scherpen. Mijn opvolgers zullen er nog een kluifje aan hebben, mits wat onderzoeksjournalistiek. Ambiance.

Hoewel de buitenwereld dat misschien niet steeds gelooft, beseffen we hier in Antwerpen ook dat er nog een wereld is buiten ‘t Stad. Ook daar zal er het komende jaar heel wat gebeuren. Verkiezingen bijvoorbeeld op Belgisch niveau. In de volgende nummers van dwars gaan we verder met onze reeks met inbreng van studentenmilitanten. Onze politieke redactie bruist als nooit tevoren.

Verder zal 2003 ook enkele examenreeksen brengen. De ganse redactie wenst u veel succes. Als afleiding in deze stresserende tijden, zorgen de Verenigde Staten en dito Koninkrijk voor een oorlogje, ver van uw bed, maar op uw televisie. Het is uitkijken naar de mening van kardinaal Danneels op dit vlak, eens hij binnenkort tot paus verkozen wordt. Tot volgend jaar.

Binnen enkele jaren zullen de Leien in een volledig nieuw kleedje gestoken zijn. Vernieuwing meneer, dát is wat een haven waaraan ergens onderaan een stad bengelt tot een metropool maakt. En ze pakken het groots aan deze keer: het Astridplein is herschapen tot een bouwwerf om plaats te maken voor de Train à Grande Vitesse, er wordt een nieuw Justitiepaleis gebouwd, allerhande mode-, en designmusea rijzen als paddestoelen uit de grond en het Filmmuseum krijgt een nieuwe locatie.

Littekens

Dat de vernieuwingsgeschiedenis zich herhaalt wordt mooi geïllustreerd door het grote verhaal van de Antwerpse Boulevards. Het is immers niet de eerste keer dat de sakkerende sinjoor geconfronteerd wordt met grootse vernieuwingswerken die op een of andere manier de stad ten goede moeten komen. Misschien kunnen we alle verkeersellende in het Antwerpse even vergeten door enkele sprongetjes terug te maken in de tijd. De Leien vormen een sikkel rond het oude stadsgedeelte. Die sikkelvorm is een litteken van de omwallingen die in vroegere tijden rond de stad zijn gebouwd. Eentje daarvan was de Spaanse Omwalling, gebouwd in de 16e eeuw, toen nieuwe verdedigingswerken om diverse redenen nodig waren. De middeleeuwse muren waren in erbarmelijke staat en dus niet meer voldoende om de nieuwe ijzeren kanonskogels te weerstaan. De hoge pieten uit het Antwerpse economische leven van toen vonden dat de stad niet meer veilig genoeg was en drongen aan op moderne bastions naar Italiaans model.

Zo gezegd zo gedaan, in 1542 begon men de greppels voor de omwalling te graven. Het hoeft niemand te verwonderen dat het stadsbestuur de belastingdruk ferm de hoogte injoeg om dit alles te kunnen bekostigen. Daar kwam dan nog bij dat er bij de bouwwerken flink gesjoemeld werd door onder andere de stadsbouwmeesters en de fiere burgervader, die een deel van de centjes investeerde in een ‘hof van plaisantie’, tegenwoordig ook wel buitenverblijf genoemd. Om te voorkomen dat de lonen van de metselaars zouden stijgen, trok men mensen van buiten de stad aan om te komen werken aan de nieuwe stadsmuren.

Stadsverdediging

Rond 1553 was het grootste deel van het werk opgeknapt en werd meteen ook een nadeel van een stevige stadsverdediging blootgelegd. Stadsuitbreiding werd moeilijker wegens plaatsgebrek: al die immigranten moesten immers ergens kunnen wonen. Bovendien werden alle huizen binnen een straal van 700 meter rond de nieuwe muren afgebroken zodat hun bewoners een nieuwe woonst moesten zoeken binnen de stadsmuren. Drie eeuwen later was het weer zover: er moest een nieuwe vesting komen rond Antwerpen. De Brialmontgordel (beter bekend als Fort 1 tot 8) was in 1853 afgewerkt. Op de plek waar vroeger de Spaanse Omwalling stond prijkten nu de Avenue du Sud, Avenue des Arts en de Avenue du Commerce; de Leien waren geboren.

Rioleringen en archeologen

Weer enkele eeuwen later, op 6 augustus 2002, werd het startschot gegeven voor de definitieve heraanleg van de Leien. Hoe het er straks gaat uitzien kunnen we alleen maar dromen. Van hoe het geweest is bestaan er echter wel stille getuigen: de werken aan de rioleringen rond de Nationale Bank geven archeologen een uitgelezen kans om de fundamenten van de Spaanse Omwalling te bestuderen. Aan de Nationale Bank kan je nog een hoek van een bastion herkennen. De vreemde bouwsels op de Leopoldplaats zijn eerder iets voor de betere puzzelaar maar, toch de moeite waard om te bekijken, al was het maar om tegen de kinderen te kunnen zeggen dat je de Spaanse Omwalling nog gekend hebt. Allen daarheen!

Het centrum De Winkelhaak, dat op 21 september zijn deuren opende, werd precies in die buurt neergezet om de verloedering tegen te gaan en een frisse wind te laten waaien door de omgeving. Het is bovendien de bedoeling dat ontwerpbureaus en designwinkels zich vestigen rondom dit kloppende hart. Lang hoefde men hierop trouwens niet te wachten, want tegenover het designcenter is al een eerste meubelwinkel geopend: de Kartellshop, waar men kleurrijk, Italiaans design aantreft. Men verwacht dat ook de buurtbewoners aangezet worden om hun huizen op te knappen. De meesten hebben reeds positief en trots gereageerd op de nieuwe injectie die de buurt moet oppeppen.

Het designcenter heeft echter nog een andere missie meegekregen. Naast een sociale impuls moet het ook een economische stimulans bieden aan jonge, zelfstandige ontwerpers die hun zaak willen uitbouwen. Zo stelt het achttien ateliers aan een spotprijs ter beschikking van bedrijven die gespecialiseerd zijn in productontwikkeling, architectuur, grafische communicatie en multimedia. Bovendien worden deze ondernemingen administratief en promotioneel ondersteund. Verder kunnen zij steeds terecht in een uitgebreide vakbibliotheek. Ten slotte worden de verschillende ateliers aangezet om contacten te leggen en samen te werken; hiervoor zijn er vergaderruimten voorzien. Na hun huurperiode, die uiteraard slechts tijdelijk is, worden de ontwerpers gestimuleerd om zich definitief in deze buurt te vestigen (wat natuurlijk ook deel uitmaakt van de sociale kant van het project). Op deze manier kan er een kern van gespecialiseerde middenstand ontstaan. Voorlopig zijn er reeds vier ateliers in gebruik genomen.

Behalve deze sociale en economische inbreng, levert De Winkelhaak ook nog een derde, esthetische bijdrage: het gebouw waarin het designcenter is gevestigd, is immers een mooi staaltje van hedendaagse architectuur. Het werd ontworpen door de architecten Coby Manders en Filip Pittillion en het telt vier etages en een kelder die als expositieruimte gebruikt wordt. De façade, die bijna volledig uit glas is opgetrokken, geeft het geheel een transparante structuur. Elektrische zonneweringen aan de buitenkant moeten de kantoren afschermen en ook binnenin kunnen er witte of oranje gordijnen voor de ramen geschoven worden. Behalve glas, werd er ook veel gebruik gemaakt van beton om een duurzame constructie te garanderen.

Het designcenter De Winkelhaak is zonder meer een zeer mooi en idealistisch project om design en architectuur te integreren in een ietwat verloederde buurt en zo een dialoog met de omgeving op gang te brengen. Bovendien worden jonge ontwerpers ook gestimuleerd en geholpen. Op deze manier lijkt er een win-win-situatie te ontstaan. Het valt echter nog af te wachten of dit de stationsbuurt helemaal van haar negatieve imago kan verlossen en of er voldoende creatieve geesten worden aangetrokken om zich in de nog leegstaande ateliers van het designcenter of in de nabije omgeving ervan te vestigen. De Kartellshop ligt er voorlopig eenzaam bij. De uitbreiding van het centrum in 2004 en de waarschijnlijke komst van nog twee andere designwinkels lijken er echter op te wijzen dat het project de goede richting uitgaat.

Voor de doe-het-zelvers zijn er vier designroutes door Antwerpen uitgestippeld, waaronder een bezoek aan het designcenter.

Info: Designcenter/De Winkelhaak
Lange Winkelhaakstraat 26
2060 Antwerpen
03 727 10 30 info@winkelhaak.be

Thuisblijvers kunnen zich verdiepen in de pas opgerichte en driemaandelijkse ‘Designkrant’.

Het Modemuseum (MoMu) legt niet zozeer de nadruk op de manier waarop kledingstukken vervaardigd werden en worden; de aandacht gaat eerder uit naar de artistieke kant van het proces. Mode is een product van en heeft invloed op maatschappijen en is dus zowel historisch als actueel relevant. Om deze ideeën over te brengen bij het grote publiek opteerde het MoMu voor twee grote thematische en dynamische tentoonstellingen per jaar in plaats van haar museumstukken statisch, chronologisch en permanent op te stellen. Aanvullend zullen in de MoMu-galerij een viertal tentoonstellingen per jaar worden georganiseerd. Deze kleinere projecten worden ingericht door gastcuratoren uit verschillende disciplines zoals modefotografie, architectuur, theater, dans en video.

De eerste tentoonstelling Selectie 1: Backstage/Achter de schermen/Les coulisses is een introductie in de schatkamer aan kledingstukken die de Modenatie bezit. Men is vertrokken van het gegeven ‘depot’: hoe worden kleren bewaard achter de schermen van modemusea? Als bezoeker loop je tussen kartonnen dozen de tentoonstelling binnen. Kledingstukken werden oorspronkelijk bewaard in dozen, de Modenatie is sinds kort echter uitgerust met een modern kastensysteem. Je kan zien hoe kostuums, afzonderlijk verpakt in zuurvrij zijdepapier, zonder onderscheid naast elkaar worden opgehangen. Ze worden van hun voetstuk gehaald en op hetzelfde niveau geplaatst, of ze nu van de zestiende of eenentwintigste eeuw zijn.

In de tentoonstellingsruimte staan de kleren willekeurig door elkaar: historische stukken zij aan zij met ontwerpen van de nieuwste – voornamelijk Belgische – ontwerpers. De enige logica die terug te vinden is in de tentoonstelling, is de opstelling per kleur (wit, zwart en rood), per leeftijd en sekse (man, vrouw, jongen, meisje). Verder wordt er specifieke aandacht besteed aan Ann Salens, één van de eerste belangrijke Vlaamse modeontwerpsters. Het vrij nieuwe Antwerpse weefatelier Betet Skara en de historische Gentse katoendrukkerij Voortman worden net zoals een collectie jurken uit de jaren ’20 even in de schijnwerpers geplaatst. Ook borduurwerk, stoffen en kant worden getoond. Een aparte ruimte legt het belang uit van het tactiele aspect van kleding. Kleding is fragiel en verslijt door aanraking. Hier kan de bezoeker echter de replica’s van een zestal kledingstukken naar hartelust bepotelen. Ten slotte werd het restauratieatelier zo ingericht dat je door een glazen wand kan zien hoe museumstukken hersteld worden.