1 en 2/04 Theater Zuidpool | ‘LINOLEUM/SPEED’

Theater Zuidpool pakt in april uit met drie sterke voorstellingen, waaronder ‘LINOLEUM/SPEED’. Abke Haring, binnenkort vast theatermaakster voor Het Toneelhuis, schreef het stuk en staat samen met Marlies Heuer op de planken. De voorstelling speelt in op de (slechte) communicatie tussen kind en ouder, en de inwisselbaarheid van deze rolpatronen.

1 t.e.m. 5/04 HETPALEIS | ‘Twee oude vrouwtjes’

De Standaard beschrijft dit stuk als “een aangrijpende voorstelling, die je toch voortdurend aan het lachen brengt met rake typeringen en absurde conversaties à la Beckett.” An De Donder en Sien Eggers nemen de tekst van Toon Tellegen onder handen en worden begeleid door de muzikale installatie van Dominique Pauwels.

3/04 Rataplan | ‘Cryptonique’

De getalenteerde accordeonisten Fabian Beghin en Didier Laloy spelen catchy folksongs met balkan en Indiase invloeden. Hun nieuwe cd draagt de naam ‘Cryptonique’ en is zeker het beluisteren waard. Een concert van het vingervlugge duo maakt de kous echter af.

7/04 cc De Kern | Film: ‘Secret Sunshine’

Deze Zuid-Koreaanse prent uit 2007 verhaalt over Shin-ae, een vrouw die na het overlijden van haar man verhuist naar Miryang. Als het noodlot nogmaals toeslaat, probeert Shin-ae haar leven opnieuw betekenis te geven. Een lokale garagehouder, Jong-Chan, tracht hoop te brengen.

10/04 Zuiderpershuis | Zita Zwoon: A Band in a Box Benefiet

Zita Zwoon stond vorig jaar al twee keer in een uitverkocht Zuiderpershuis, en doen dat dit jaar weer over in de vorm van een benefietvoorstelling. De opbrengst van het concert gaat namelijk integraal naar De Facktorij, een kunstatelier van en voor psychiatrische patiënten.

17/04 Scheld’apen | Matthieu Ha et les Avrilistes

Na een Volxkeuken Deluxe (vegetarische keuken aan drie euro, elke zaterdag in Scheld’apen) staat een concert van Matthieu Ha et les Avrilistes op het programma. Ha, een Brusselse Vietnamees, maakt intrigerende cabaretmuziek met zijn accordeon en zelfgemaakt taaltje. De groepsnaam van de band verandert met de maand: geniet in april dus van les Avrilistes.

22 en 29/04 Het Oude Badhuis | Drums voor beginners

Geboren muzikant? Wannabe percussionist? Grijp je kans! Stedelijk ontmoetingscentrum Het Oude Badhuis organiseert tien lessen van een half uur, waarin je grondig kennis kan maken met de wereld der percussie. Er is geen muzikale voorkennis vereist en er staat een drumstel voor je ter beschikking.

28/04 Monty | Darwintrilogie Luik 1: lezing Dirk De Ridder

2009 is het jaar van Darwin: 200 jaar geleden werd hij geboren en 150 jaar geleden kwam zijn wereldberoemde werk ‘On the Origin of Species’ uit. Gezelschap Wolff maakte daarom de Darwintrilogie: een drieluik van wetenschap, expo en theater. Het eerste luik bestaat uit een reeks lezingen van wetenschappers die de evolutietheorie vanuit hun vakgebied benaderen. In april is neurochirurg Dirk De Ridder aan de beurt.

T.e.m. 7/06 FotoMuseum | ‘EyeCandy 1984-2009’

Erwin Olaf, één van Nederlands bekendste en meest controversiële fotografen, kent zowel in het galeriecircuit als in de reclamewereld succes. Deze tentoonstelling, die foto’s vanaf 1984 tot heden bevat, toont het beste van deze beide fotografiewerelden. Voor meer info, zie www.dwars.ua.ac.be.

Liefste dwars,

Het is bewezen dat Tsjechisch één van de moeilijkste talen is om aan te leren. Ik heb dus een excuus voor het feit dat ik na ruim een half jaar in Praag nog steeds niet verder kom dan "ja”, “nee”, “dank u”, de hoeveelheid broodjes en “tot ziens”. Met Engels kan je je bovendien buiten de toeristische restaurantjes en winkels niet redden.

Het communisme is intussen al even verdwenen uit Oost-Europa, maar nog niet uit de mensen. Pragenaars kunnen nors uit de hoek komen, maar ze zijn ingetogen, netjes, correct en werken hard. En ze zijn trots op hun stad met haar eigen cultuur en geschiedenis. En dat is terecht.

Praag hunkert naar het westen. De luxe die Praag uitstraalt, kunnen alleen westerlingen zich permitteren, het inkomen van de gemiddelde Tsjech is daarvoor te laag. Voor studenten is Praag echter alvast een droomoord. Je ontmoet hier studenten van allerlei nationaliteiten. En met enkel halve dagen les in een groep van maximaal twintig studenten en examens verspreid over het hele jaar, kon ik voor het eerst sinds lange tijd onbezorgd van mijn kerstvakantie genieten.

Colleges worden gegeven in een vaak onvindbare Posloucharna, een kleine hoorzaal in het ziekenhuis zelf, waarna meteen de witte jas wordt aangetrokken. Het valt me op dat de bereidheid van de dokters om een student een dag op sleeptouw te nemen hier groter is dan in Antwerpen. Toch valt er aan de Praagse ziekenhuizen nog veel te verbeteren wanneer ik ze met het UZA vergelijk. De patiënt-artsrelatie, de communicatie en de ziekenhuisvoorzieningen kunnen niet tippen aan de Belgische situatie, hoewel de kennis van de dokters adequaat te noemen is. Het niet altijd gewaardeerde vak Communicatie aan de UA blijkt dan toch zijn vruchten af te werpen!

Ben je een keertje in Praag? Ga dan zeker naar de top van de Petřínheuvel en geniet van het uitzicht op de stad. Het gevoel dat je dan krijgt is onbetaalbaar, voor jong en oud, voor oost en west. Want met Praag aan je voeten, voel je je de koning te rijk en ligt de wereld voor je open.

Florence

Sinds het Oscarsucces van Danny Boyle's ‘Slumdog Millionaire’ – een intrigerend Indiaas verhaal over een straatjoch van de laagste kaste dat onverwacht miljonair wordt – kent Mumbai een ongekende piek qua internationale populariteit. De Bollywoodsensatie verspreidt zich als een zingend en dansend virus. Hollywoods kleine, vrolijke broertje heeft ons allen in het vizier. Aan de rode stip valt niet te ontkomen.

Little India

Het komt misschien als een kleine verrassing voor sommigen, maar Antwerpen beschikt over een bescheiden doch kleurrijke Indiase gemeenschap. Evenementen als het India Festival en het Durga Filmfestival zijn jaarlijks grootse verzamelplaatsen voor liefhebbers van de cultuur. Durga presenteert dit najaar samen met onder andere ccBe, het Muhka en de Stad Antwerpen voor de derde keer “een waaier aan Indiase film en cultuur”. Sinds 2006 probeert ook Metropolis Antwerpen tijdens de zomerperiode enkele Indiase monsterhits in het programma te mengen, wat tot nu toe steeds uitverkochte zalen heeft opgeleverd. Kleinere shows en gespecialiseerde videotheken kunnen, met een scherp oog, gevonden worden doorheen Antwerpen.

No Sex

“De zaken gaan erg goed”, vertelt Asim Mujahid me. Enkele jaren geleden opende hij zijn videotheek ‘Bollywood’ in de Quellinstraat. Nu wordt hij beschouwd als de grootste bron voor Indiase cinema in Antwerpen. Zijn uitspraak is niet overdreven: zelfs tijdens het rustige namiddaguur waarop ik hem bezoek houden klanten hem bezig. Aan de toonbank staan enkele Belgische schoolmeisjes. Ze willen weten waar ze de nieuwe Salman Khanfilm kunnen vinden. “Zijn films zijn zo romantisch”, hoor ik er eentje zeggen.

Het eerste jaar had Asim voornamelijk Indiase en Pakistaanse klanten, maar nu vormen ze een minderheid van het cliënteel. Steeds meer Belgen komen bij hem over de vloer, zelfs Franstalige. Asim merkt ook op dat er zeer veel Marokkanen en Turken zijn films komen huren. Waarom ? “No sex”, antwoordt hij kordaat. Erg handig als je religie het verbiedt. “Bollywood is puur”, en dat is een zeer zeldzame eigenschap in onze samenleving.

Bollywood voor Dummies

De geschiedenis van de Hinditalige cinema is extensief en ingewikkeld, maar één ding is meteen duidelijk: Bollywood is kitsch. Beschouw dat maar als een compliment. Kleurrijke kostuums, nostalgische decors en zeemzoete dialogen zijn de bestanddelen van een formule waarvan nauwelijks wordt afgeweken. Het meest typerende van Hindi cinematografie is de uitgebreide zang- en dansroutine: het item number. Wanneer de acteurs en actrices beginnen te kwelen, klinken ze echter meestal compleet onherkenbaar. Voor deze belangrijke scènes, gemiddeld zes à zeven per film, worden immers playback singers ingehuurd.

De geliefden naderen elkaar, de tedere muziek zwelt aan en plots duiken er een twintigtal dansers met hoge hoeden uit het gras. Een kus is nooit deel van het plan. De censuur in India laat dit soort gedrag immers niet vaak toe. Vergis je dus niet door de vele dvd-hoesjes met halfnaakte dames: in de films gaat het er steeds keurig en zedig aan toe.

Dat op deze hoezen vaak sterren met dezelfde achternaam staan, is geen toeval. Zonen en dochters treden vaak in de voetsporen van hun ouders en meerdere generaties vormen zo samen een familieclan. Wat kan je anders verwachten van een land met een kastenstelsel?

Intussen heeft de invloed van Hollywood de strikte tradities wel al wat verzacht. Heftige actie en seksualiteit sijpelen steeds meer door naar de grote schermen in Mumbai. Geniet dus van Bollywood in haar onschuld zolang het nog mogelijk is.

Rioolpers

Mumbai heeft nauwelijks een riolering, laat staan een goede rioolpers. Er zou ook geen markt voor zijn. Bollywoodsterren worden immers beschouwd als halfgoden en ontvangen de bijna onvoorwaardelijke liefde van hun publiek. Showbizz is echter nogal saai zonder een sappige roddel af en toe.

Hoewel zijn ouders geen bloedverwanten zijn, werd superster Hritik Roshan geboren met een extra duim aan de rechterhand. Het genetische foutje werd echter nooit gecorrigeerd omdat dit fenomeen in Azië beschouwd wordt als een gelukssymbool. Ondanks, of net dankzij deze imperfectie, bereikt Roshans respectabiliteit als acteur steeds nieuwe pieken en verdienen zijn prestaties in de ogen van miljoenen three thumbs up.

Amithab Bachchan, beter bekend als The Big B, wordt bijna letterlijk verheven tot een godheid door zijn fans. Zo zou hij vrouwen zwanger kunnen maken door naar ze te staren. Tot nu toe is hij echter zijn penis blijven gebruiken, zoals een gewone sterveling.

Aishwarya Rai en Abhishek Bachchan sieren elke week de bladen als Bollywoods meest befaamde celebrity couple. Fans van Brangelina, kijk alvast uit naar de opkomst van ‘Abhishwarya’, zoals ze hopelijk nooit genoemd zullen worden.

Salman Khan is de bad boy van Bollywood. Met vier arrestaties, een celstraf van vijf jaar en drie aparte fatwa's op zijn naam is hij die titel ook meer dan waard. Mocht je hem nog niet stoer genoeg vinden: in zijn vrije tijd jaagt hij graag op bedreigde diersoorten.

Geen ‘FC De Kampioenen’ of ‘Temptation Island’ voor professor populaire cultuur Alexander Dhoest. Nochtans vindt hij die programma’s vanuit professioneel oogpunt wel bijzonder fascinerend. In het boek ‘Media/Cultuur/Identiteit’ verzamelde hij samen met collega Hilde Van den Bulck de belangrijkste bijdrages van UA-onderzoekers over de media als bron van hedendaagse cultuur. Geen kwaad woord over de avonturen van Boma, Xavier en Pascalleke, zo steekt hij van wal.

Alexander Dhoest Vroeger was hoge cultuur de enige legitieme. Nu is daar gelukkig verandering in gekomen. Academici maken geen krampachtig onderscheid meer tussen hoge en lage cultuur. Mengvormen zijn alomtegenwoordig.

Veel mensen maken wel nog steeds het onderscheid tussen hoge en lage cultuur. Vaak heeft dat met persoonlijke smaak te maken. Sla de eindejaarsvraagjes van Humo er maar eens op na. Veel reality-tv zul je daar niet tegenkomen. Onze smaak is erg sociaalwenselijk, of toch minstens gesocialiseerd.

Dhoest ‘Temptation Island’ is zo’n programma waar de gedeelde kijkervaring een meerwaarde biedt. Het wordt dan ook vaak in groep bekeken. Mensen nemen dan een ironische kijkhouding aan: lachen met mensen die compleet verschillen van hoe ze zelf zijn.
Daarnaast behandelt het programma thema’s waar jongvolwassenen erg mee bezig zijn. Dan is er ook nog het simpele plezier dat je kunt krijgen door naar ‘Temptation Island’ te kijken: het gewoon goed vinden. Daar hoef je je niet voor te schamen.

Dhoest Het is fascinerend om te zien hoeveel succes ‘FC De Kampioenen’ heeft. Ik denk dat herkenbaarheid een heel grote rol speelt.

Dhoest Het is nochtans niet alleen dat typisch Vlaamse dat ‘FC De Kampioenen’ zo herkenbaar maakt. In de serie wordt gebruik gemaakt van plots en personages die typisch zijn voor iedere sitcom, bijvoorbeeld: de bazige huisvrouw en de man onder de sloef die in een misverstand verzeild geraken. Overal ter wereld maken komische series gebruik van dergelijke clichés.
Eigen aan het succes van ‘FC De Kampioenen’ is ook de vertrouwdheid. Mensen willen niet constant verrast worden door nieuwe dingen. Je kunt plezier scheppen in het vertrouwde. Komische series zijn daar bijzonder goed in. Dat geldt ook voor zogenaamde alternatieve comedy als ‘Little Britain’. Daar komen ook vaak dezelfde figuurtjes en situaties terug.

Dhoest Het brede publiek vindt eigen fictie leuker. Dat heeft voor een groot deel met de taal te maken. Als een buitenlandse serie hier niet aanslaat, dan kan het volstaan de taal te veranderen en lokale acteurs te vragen. Dat geeft het gevoel typisch van hier te zijn.

Dhoest Dat was dan ook een watercoolershow. Of de Vlaamse variant: een show waar mensen op het werk rond de koffieautomaat over praten. Mensen voelen zich dan deel van een gemeenschap. Het leeft.

Dhoest Fictie komt vaak uit op dvd, zodat je het later kunt bekijken. Dan is er ook nog de commerciële omroep, de kabel, de satelliet, waardoor er veel meer zenders zijn om naar te kijken dan twintig jaar geleden. Toch zie je geen radicale veranderingen in het kijkpatroon. Er zijn programma’s die nog moeiteloos anderhalf miljoen kijkers halen. Maar er zal geleidelijk verandering in komen.

Dhoest Die generatie groeide op gebonden door een gedeelde kijkervaring. Media waren toen, ondanks hun vanzelfsprekende banaliteit, een belangrijke factor in het dagelijkse leven. En zijn dat nog steeds.

Blote madammen alom

Dhoest Dat is moeilijk te zeggen. Identiteit is een heel brede term. Het verwerkelijkt zich op veel niveaus: er is zoiets als individuele identiteit, er is een collectieve identiteit. Het vormt zich en verandert ook dagelijks.

Dhoest Op die vraag kan ik geen afdoend antwoord geven. Er is geen lineair model waar de media een impuls geven die dan opgepikt wordt door de ontvanger. Mediagebruikers gaan actief om met media: ze zijn kritisch en selecteren op inhoud. Identiteitsvorming is een complex samenspel van factoren, met media als één van de factoren.

Dhoest Vroeger wilden televisiemakers de kijkers echt opvoeden. Ik heb oudere kijkers geïnterviewd over ‘Wij, Heren van Zichem’. Dat programma maakte echt indruk. Ik denk niet dat de makers met het programma de kijkers opgevoed hebben, hoewel dat misschien de bedoeling was. Wel zijn ze erin geslaagd hun beeld van Vlaanderen mee vorm te geven. De openbare omroep vertrok toen van een heel specifieke cultuureducatieve logica.

Dhoest Nog steeds staat in de beheersovereenkomst ingeschreven dat de openbare omroep bepaalde taken moet vervullen: een Vlaamse identiteit propageren, kwaliteit brengen, voor diversiteit op het scherm zorgen. Dat komt voort uit het idee van sociale verantwoordelijkheid. Natuurlijk wordt de openbare omroep nu in grote mate afgerekend op kijkcijfers en het bereik van bepaalde groepen. Het is niet meer de oubollige, paternalistische instelling die het ooit was.

Dhoest Niet helemaal. Mensen hielden van het beeld dat de openbare omroep hen voorschotelde. Heel de cultuur was toen gericht op streekliteratuur, waar dan fictiereeksen van gemaakt werden. Mensen keken er niet met tegenzin naar, integendeel.
Daar is natuurlijk verandering in gekomen. In de jaren 80 maakte de Nederlandse televisie een enorme opgang. Toen kwam VTM er nog bij. Opmerkelijk is dat de BRT in de jaren 80 aan dat typisch Vlaamse is blijven vasthouden. Mensen keken graag naar historische Bokrijkfictie. Het was een beproefd recept voor succes. Praktisch was het ook gewoon gemakkelijker en goedkoper bestaande volksliteratuur te verfilmen, eerder dan bijvoorbeeld een moeilijke conceptuele roman.

Dhoest Amerikanisering was het grote schrikbeeld toen VTM begon. Maar VTM heeft van in het begin dat typisch Vlaamse van VRT overgenomen. VTM is ook helemaal niet plat commercieel. Het brengt deftige commerciële televisie. Vergelijk dat maar eens met de Italiaanse commerciële televisie: blote madammen alom.

Dhoest Echt verontrustend lijkt me die amerikanisering niet. Ik kijk ook naar VT4. Ik denk niet dat dat mijn culturele identiteit gruwelijk aangetast heeft.

Artificiële Mo

Dhoest Het komt inderdaad vaak geforceerd over. Maar volgens mij komt het geforceerd over omdat wij het niet gewoon zijn. Dat de aanwezigheid van Mo in ‘Thuis’ zo opvalt, wijst toch vooral op een ontstellende afwezigheid van allochtonen op tv.
Het is belangrijk diversiteit te promoten, artificieel of niet. Een personage als Mo in een serie met bijna één miljoen kijkers zal veel meer doen voor de multiculturele samenleving dan een heleboel affiches. Het draagt misschien niet zo’n expliciete boodschap, maar het verandert toch iets bij mensen.

Dhoest Er is niet zoiets als een typische allochtoon natuurlijk. Er is een groot verschil in reacties. Sommigen vinden hem veel te verwesterd. Anderen vinden Mo dan weer een wandelend cliché omdat hij gebrekkig Nederlands praat. Eigenlijk is niemand echt tevreden. Het beste zou zijn allochtonen gewoon in de banaliteit van tv te integreren: als kandidaat in Blokken of als specialist in het journaal. En dan niet als specialist over een typisch multicultureel thema, maar over iets doodgewoon.

Dhoest Over geforceerd gesproken. De VRT probeerde met ‘Allemaal SAM’ de sociale cohesie te verhogen. Afgezien van ‘Fata Morgana’ is dat een grandioze flop geworden. Enkel een boodschap brengen, dat werkt niet. Het moet ook een goed format hebben. Het mag er ook niet te dik opliggen. Ik denk dat alle tv-kijkers een gevoelige bullshitdetector hebben ontwikkeld in de loop der jaren. Maar goed ook.

Het Calamartesfestival ontsproot uit het brein van enkele geëngageerde studenten aan de UA. Speelterrein van dit culturele geesteskindje was het Hof van Liere tijdens de week van 9 tot en met 13 maart. In een authentieke spiegeltent werden honderden studenten dagelijks getrakteerd op een stevige portie entertainment pur sang. Culturele fijnproeverij, hoewel de meesten gulzig genoten van wat hen op het podium werd voorgeschoteld. Jazz, comedy, dichtkunst, zang, theater, muziek en dans: er is geen enkele artistieke discipline die niet langs de bühne is gepasseerd. Een heus festival binnen de muren van onze eigenste campus, een primeur die voor herhaling vatbaar is!

Antartik was een initiatief van de Associatie en richtte zich tot alle studenten van de hogescholen en de UA. Van 18 tot en met 21 maart kon je op ontdekkingstocht langs de verschillende campussen om werken van kunstzinnige studenten te bewonderen. Een tentoonstelling van talenten die je langs de artistieke studierichtingen van de stad voerde. Acteurs, kunstenaars, componisten, dansers en modeontwerpers toonden het beste van zichzelf - voor één keer ook eens aan biologen, fysici en andere collega's - en maakten van Antartik een kunsthappening om U tegen te zeggen.

Voor de koepel van de studentenraden van de associatie Leuven (StAL) was eind december vorig jaar de maat vol. VVS functioneerde niet meer naar behoren, volgens voorzitter Thijs Smeyers. De Leuvense studentenraden stapten op. Daarmee volgden ze het voorbeeld van LOKO, de studentenraad van de KULeuven. Die verliet drie jaar geleden al VVS uit onvrede met de interne werking.

De belangrijkste breekpunten waren, volgens Smeyers, een gebrekkige achterbanwerking, een aftakelende representativiteit en te veel macht voor de stafmedewerkers tegenover de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering. Ook de politiek linkse koers van VVS ergerde hem. Geconfronteerd met deze kritiek zag de Raad van Bestuur van VVS zich genoodzaakt op te stappen. Door middel van diverse rondetafelgesprekken hopen de Vlaamse studentenvertegenwoordigers VVS terug op de rails te krijgen, en een nieuwe structuur voor de organisatie uit te denken. Jeroen Vansina, voorzitter van de associatie Studentenraad Antwerpen, volgt de besprekingen met argusogen. Ten persoonlijken titel heeft hij heel wat kritiek.

“Alleen al de samenstelling van de rondetafel: het zijn weer de universiteiten en grotere hogescholen die de lakens uitdelen. De grotere instellingen hervormen VVS. De kleinere hogescholen blijven aan de kant staan. Dat kan natuurlijk niet. Een van de breekpunten van StAL was immers het gebrek aan achterbanwerking.”

Dat bleek ook afgelopen vrijdag, toen er een nieuwe Raad van Bestuur werd voorgedragen. Er waren acht kandidaten. “Geen enkele kandidaat kwam van een hogeschool”, constateert Vansina. “Niemand stelde zich de vraag hoe dat komt.”

Uiteindelijk koos de rondetafel voor Klaas Keirse en Bert Vandekendelaere, de voormalige voorzitter en ondervoorzitter van LOKO, Thijs Verbeurgt van de UGent en Jonas Vincken van de UA en voormalig bestuurslid.

Vansina wijst er fijntjes op: “Geen enkele vrouw zit in de nieuwe Raad van Bestuur. Gertie De Fraeye en Julie De Fraeye van de oude Raad van Bestuur hadden zich nochtans kandidaat gesteld. Over hun deelname werd echter geen consensus bereikt. En het was tijd voor de laatste trein. Dat maakt dat we nu met een universitair mannenteam zitten. Representativiteit: nihil.”

“Enkel Jonas Vincken is van de oude Raad van Bestuur overgekomen”, vervolgt Vansina. “Dat is geen goede zaak. De Raad van Bestuur staat nu veel zwakker dan vroeger. De expertise van de vaste stafleden zal in fel contrast staan met de onervarenheid van de nieuwe Raad van Bestuur. Net daarom is StAL enkele maanden geleden uit VVS gestapt.”

De redenen waarom er geen beroep meer wordt gedaan op de expertise van de oude Raad van Bestuur zijn eerder flauwtjes volgens Vansina. “Verder gaan met de oude ploeg zou een slecht signaal geven aan de buitenwereld. Tegelijkertijd zouden er ook persoonlijke vetes zijn geweest tussen voormalige bestuursleden en bepaalde studentenraden.”

Op de Algemene Vergadering van 12 maart zal de nieuwe bestuursploeg wellicht verkozen worden. Vansina vindt dit niet verstandig. Hij besluit: “Ik geloof sterk in VVS. Ik denk echter dat het momenteel niet de goede kant uitgaat met de rondetafelgesprekken. Democratisch is het allemaal niet. Er wordt hervallen in de fouten die al jarenlang eigen zijn aan VVS. Het wordt er niet beter op, integendeel.”

Reageren? contact@dwars.be

Lees ook Onverhoopt overhoop

Location Flanders is een nieuw initiatief om filmmakers naar ons landsgedeelte te lokken. Daarom tonen ze op hun website www.locationflanders.com foto’s van de mooiste plekjes in Vlaanderen. Zoek je iets klassiek of eerder iets postmodern, kerkhoven of gewoon een leuk terrasje: je vindt het er allemaal. Stel je voor: ‘King Kong’ aan de Boerentoren of ‘Saving Ryan’ aan de Mexicobrug.

dwars neemt je mee naar wat had kunnen zijn.

PAPER FASHION

Het gebruik van papier in de mode is van alle tijden en streken. MuHKA toont een unieke verzameling papieren jurken uit de collectie van Atopos Cultural Organisation. In de jaren 60 werd papieren kleding met opvallende en veelkleurige bedrukkingen gebruikt voor uiteenlopende doeleinden: van pop art via politieke verkiezingslogans tot reclamestunts voor het grote publiek. Deze trend werd een ware hype in de Verenigde Staten en Europa. Na de jaren 60 verdween de ‘paper fashion’ echter langzaam uit het Westerse straatbeeld. Atopos Cultural Organisation verzamelde bijna 400 papieren jurken uit deze periode, waarvan de tentoonstelling PAPER FASHION een belangrijke selectie toont en eveneens dieper ingaat op het verhaal van papier in de mode. Naast de historische objecten worden er ook hedendaagse creaties vertoont van ontwerpers als Walter Van Beirendonck, Hussein Chalayan, John Galliano en anderen die nog steeds met papiergelijkend materiaal werken.

Trix breidt uit

Op 1 januari 2009 nam muziekcentrum Trix de aanpalende concertzaal Hof ter Lo over. Een uitbreiding om u tegen te zeggen. In deze nieuwe oude zaal kunnen muziekliefhebbers genres ontdekken die in het verleden in Trix minder aan bod kwamen, van dance over hip hop tot jazz en funk. Wie Hof ter Lo vooral kende als rock-’n-rollhal, hoeft echter niet te vrezen. Ook zij worden nog steeds op hun wenken bediend. Vanaf nu kan u beloftevolle Antwerpse bands, gevestigde waarden van bij ons en de interessantste artiesten uit het buitenland dus aan het werk zien in een Trix met drie podia (bar, club en zaal). Over boeiende figuren van over de grens gesproken: wij willen u alvast Bob Log III op 29 maart aanraden. Het hele programma vind u op www.trixonline.be.

Flight of the Conchords

Nieuw-Zeeland, het West-Vlaanderen van Oceanië. Met Flight of the Conchords heeft het echter een concept waar zelfs Bokrijk nog een puntje aan kan zuigen. Het muzikaal-komische duo Jemaine Clement en Bret McKenzie brengt liedjes die niet alleen grappig en goed zijn, maar ook een satire vormen op zowat elk genre van de populaire muziek. In 2007 creëerden de twee de televisieserie ’Flight of the Conchords’ voor HBO. Hierin wordt het (fictieve) verhaal verteld van Bret en Jemaine die proberen door te breken in New York, te pas en te onpas doorspekt met hun muziek, inclusief videoclip pastiches. Als u niet goed weet wat hiervan te maken, YouTube biedt genoeg materiaal om alle nieuwsgierigheid te verzadigen (aanraders: ’Albi (the Racist Dragon)’, ’Hiphopopotamus vs. Rhymenocerous’), hoewel ik niet hetzelfde durf zeggen over de honger die zal volgen.

Extra Muros: All That Is Solid Melts Into Air/Al het vaststaande verdampt

‘All That Is Solid Melts Into Air/Al het vaststaande verdampt’ is een hedendaagse tentoonstelling van het MuHKA naar aanleiding van het festival Stadsvisioenen in Mechelen. De tentoonstelling handelt over de paradox van het begrip materialistische spiritualiteit en spiritueel materialisme. In vijf hoofdstukken wordt de complexe problematiek rond de spirituele status die hedendaagse kunst in ons ‘postseculiere’ tijdperk gekregen heeft afgetast. Er wordt gezocht naar een ervaring die door de ‘onttovering’ van de wereld uiterst problematisch of zelfs onmogelijk is geworden. De titel van het werk verwijst naar een beroemde passage uit het communistisch manifest van Karl Marx en Friedrich Engels. De historische triomf van het materialisme klinkt hierin door, net als de geestelijke verarming die hiervan onvermijdelijk het gevolg was.

Mauro Ik kan geen kwartier wandelen zonder een platen- of een boekenwinkel binnen te stappen. Dat is veel te plezant. Ik heb een boek over Schubert gekocht, want ik heb dat gezongen op tournee met Ramsey en daar wou ik toch iets meer over weten.

Mauro Heel fijn. Ik heb hem een paar jaar geleden leren kennen op Saint Amour en dat klikte heel goed. De mensen van Behoud de Begeerte hadden ons gezegd dat we samen eens iets zouden moeten ondernemen en bij deze is dat gebeurd. Ramsey is een goede vriend en ik denk zelfs dat de tournee mij als artiest en als mens heeft veranderd. Ik heb minder schroom gekregen en dat was het laatste wat mij een beetje in de beschaafdheid hield. Dat is dan ook weer van de baan.

Mauro De bedoeling was dat ik iedere avond op dat podium zou staan, telkens hetzelfde zou doen en niet zou acteren. Ik denk dat ik daar op een zeer slinkse manier in geslaagd ben. Ik ben gewoon mezelf gebleven.

Mauro (lacht) Ik doe niet anders. Als muzikant geef ik me op een andere manier bloot. Tijdens de tournee met Ramsey stapte ik op het podium en begon ik te spreken zoals ik altijd spreek. Ik moest mij concentreren om niet aan de voorstelling te denken. Maar eind goed, al goed. De mensen kwamen en applaudisseerden.

Een ukulelegenie van 120 jaar

Mauro Op sommige momenten iets te leuk. Nee, het was goed. We hebben tijd en plaats voor alles op tournee. Mensen hebben betaald om naar een optreden te komen kijken, dus op het podium moet je je uiterste best doen. Daarnaast is het fijn om met vrienden rond te reizen en daar je beroep van te maken.

Mauro Led Zeppelin heeft er toch op zijn minst vier goeie gemaakt. Die mening geldt eigenlijk alleen voor mezelf. Voor bepaalde concepten en bepaalde momenten in mijn artistieke saga zijn twee platen meer dan genoeg omdat het anders uitgemolken wordt. Ik wil mezelf voorlopig langs alle mogelijke hoeken en kanten belichten tot ik 120 jaar ben, om dan waarschijnlijk te beseffen dat ik een ukulelegenie ben. Als ik met andere mensen samenwerk, gelden andere regels. dEUS mag van mij nog tien platen maken.

Mauro Dat klopt. De oude dEUS was een heel andere groep. Het zou raar zijn om ons voor te doen als naïeve twintigers. De gemiddelde leeftijd is nu midden dertig. Op een gegeven moment maak je dan classic rock. Ik ben weliswaar al sinds mijn tienerjaren een classic rocker. Ik heb nooit echt van indierock of Nirvana gehouden. Ik hield dat wel een beetje stil en ik stak ook wel wat indierock in mijn muziek, zodat de mensen mij gene rare vonden. Je komt anders niet aan de bak.

Mauro Ja, soms wel. Ondertussen heb ik de luxe om te kiezen wanneer ik mij aanpas. Ik kan nu ook veel onaangepaste zaken ondernemen en daar veel tijd in steken zonder dat zoiets invloed heeft op mijn burgerschap. Maar vroeger hield ik mij wat meer gedeisd, want ik was zo onrijp als een plooibare hazelnoot.

Mauro Als ik het zelf voor het zeggen heb, wil ik dat liever niet aan de grote klok hangen. Ik wil mezelf niet opdringen aan het publiek. Ik ben als gewoon bandlid begonnen en omdat ik geen zanger vond, ben ik zelf maar beginnen zingen. Je kunt mij in de eerste plaats dus gewoon opbellen als je een gitarist nodig hebt. Daarvan ben ik vertrokken. De kern is niet de capriolen die ik zelf uithaal of de muziek waar ik zelf op de voorgrond treed. Ik ben in de eerste plaats honderd procent muzikant, die tegen betaling zijn talent komt spuien.

Mauro Ja, als ik tijd heb, doe ik dat. Je moet me wel boeken. Zonder zeveren, ik zit al volgeboekt tot begin 2011.

Boys will be boys

Mauro (lacht) Belgen houden wel van non-events. Er is eigenlijk niets gebeurd. Ik ben buiten gevlogen, maar daar zeggen ze niets over. Als Tom zich misdraagt, wordt dat in de kranten uitgesmeerd, maar als ik buiten gesmeten word of het decor feng shui-gewijs wat herschik, blijft het stil. Dat is toch wat een rockband doet? Een beetje lol maken, dansen, drinken, het lief van een ander lastig vallen. Ik snap het niet.

We zijn een beetje baldadige jongens, maar boys will be boys. Ik ben daar buiten gegooid omdat ik dacht als VIP ook gratis te mogen drinken. De mevrouw achter de bar werd helemaal hysterisch en dacht dat ik een dief was. Omdat ik het decor ook al had aangepast en op de afterparty misschien wat te veel gelald had, werd ik omringd door security die mij vriendelijk naar buiten hebben geëscorteerd. Ik heb nog kunnen wuiven en sms'en dat ik niet meer binnen mocht.

Ik wil geen schade berokkenen aan andere mensen. Het gebeurt al eens dat ik in een homo-erotische worstelpartij met de vijand verzeild geraak, maar ik maak het altijd goed. Het is een soort gentlemen’s agreement. Die mensen hebben nog niets meegemaakt. Een hardwerkende mens mag zich ook wel eens amuseren en daar bestaan dingen voor als drank, goed gezelschap en goeie muziek. Ik zie dat als een gezonde levenslust. We zijn dan maar naar Antwerpen terug gekeerd.

Mauro Nee, natuurlijk niet. We zijn daar met alle respect naartoe gegaan. Maar we kregen gratis champagne en riepen als enige tafel constant naar de hostesses, want wij trakteerden iedereen, ook de burgers die achter ons zaten. Daar is toch niets mis mee? Wij zijn gewoon rockmuzikanten. Rockmuzikanten horen zich ook zo te gedragen.

Mauro Ja, onze goeie vriend Tim Vanhamel kon niet komen dus ze hebben nog geluk gehad op de MIA’s. Onze ritmesectie was ook al op vakantie, maar ik heb me toch goed geamuseerd. Ik heb er wat nieuwe vrienden gemaakt, zoals Hugo van Nicole en Hugo. Ik heb hem verteld dat ik ook ooit op een cruiseschip heb gespeeld. Hij probeerde zo min mogelijk te bewegen en zoveel mogelijk ja te knikken. Aan Regi heb ik gevraagd waar precies in Heusden-Zolder hij heeft gewoond. Dat was leuk, zo’n beetje locals onder elkaar.

Een heer op leeftijd

Mauro Limburg is Mars met moestuintjes. Ik vind Antwerpen fantastisch, want al mijn vrienden wonen hier. Ik vind den Antwerpenaar ook altijd zeer te pruimen, omdat hij overmoedig genoeg is om zich een stadsmens te voelen en toch modder op de broekspijpen heeft. Oorspronkelijk was het plan om naar Brussel te verhuizen, maar door mijn muzikale collega’s ben ik hier terecht gekomen en raakte ik bevriend met de scene.

Mauro Nee, niet meer. Ik ga wel bijna iedere zondag bij mijn familie eten. Dat is een heilige dag en dan laat ik mij behandelen als een prins. Ik zweet er mijn kater uit, mijn moeder poetst mijn schoenen en propt me vol. Ik kijk dan een beetje naar TV Limburg en keer dan met restjes tomatensaus terug naar Antwerpen.

Mauro Ik zit vaak op het Zuid omdat ik daar woon. (ironisch) Ik ga naar de Hopper en Chat Le Roi omdat ik een bekende artiest ben. Ik zoek mijn soort uit de showbizz en hogere kunsten daar op. Ik word ook een heer op leeftijd. Dan moet je korte broek en sneakers afzweren zodat je je perversiteit kunt botvieren. Het voordeel aan oud worden is dat perversiteit echt een waarde krijgt. Vóór een bepaalde leeftijd is dat meer een lifestyle, na een tijd wordt dat een religie.

Mauro Dat valt wel mee. Ik werk wel hard en ik heb ook discipline. Zal ik je mijn dag eens vertellen?

Mauro Ik ben opgestaan. Ik heb een boek van Dorothy Parker gelezen dat ik onlangs heb gekregen met een koffietje erbij. Ik ben naar buiten gegaan om een vriend te bezoeken. Nog een koffietje en wat gelachen over de MIA’s. Dan ben ik langs een paar tweedehands boekenwinkels geweest, bankuittreksels gaan halen, platen gaan beluisteren, naar De Kat gekomen voor een interviewke en straks heb ik vrienden op bezoek. Ik moet wel nog boodschappen gaan halen, want mijn lief gaat koken.

Ik snap niet waar andere muzikanten hun tijdsgebrek vandaan halen. Je werkt en je neemt pauzes. Tijd genoeg. Ik ga wel nooit op vakantie. Je moet gewoon doen wat je moet doen. Vanaf april ga ik op tournee met Wim Vandekeybus. Er komt ook een nieuwe dEUS-plaat en ondertussen breng ik nog een dozijn LP’s, cassetjes en plexi-dvd’s uit. Nu nog een pintje? Ik mag wel niet vergeten inkopen te doen.

De cultuurberichtgeving in dag- en weekbladen en op radio en tv wordt almaar oppervlakkiger en minimaler. Cultuur mag niet te veel plaats innemen en het persoonlijke verhaal van een culturele BV krijgt de voorkeur boven de interpretatie van zijn of haar werk. Cultuur moet het stellen met een marginale plaats in de media, verdrongen door modetips, restaurants en Hollywoodroddels.

Met de petitie ‘PRESS FOR MORE’ (www.pressformore.be) roepen cultuurjournalisten van verschillende kwaliteitsmedia hun hoofdredacties op de populaire en minder populaire cultuurvormen evenwichtiger te behandelen en “even kritisch en kwaliteitsvol in beeld te brengen”. Want deze tendens tot verschraling speelt niet alleen in het nadeel van de lezer, luisteraar en kijker, maar ook van de cultuurbeleving en de maatschappelijke impact daarvan.

Geert Sels, Mark Cloostermans en Wouter Hillaert behoren voortaan tot een verloren generatie cultuurrecensenten. Wat bezielt een krant om zoveel ervaring overboord te gooien? Het lijkt een les van één of andere Amerikaanse manager die bedacht dat kritische blikken op cultuur niet verkopen. Wellicht klopt dat. Maar kranten hebben de plicht om over cultuur te berichten, al was het maar omwille van de vele publieke middelen die de culturele sector krijgt. Mensen hebben het recht te weten wat theaters met hun subsidies doen en tot welke voorstellingen die leiden. Het is aan kranten om het kunstenveld in zijn diversiteit te schetsen, aan critici om een voorstelling te duiden. En dat kan heus op een boeiende en kritische manier, zonder te verzanden in de mediadeals en commerciële overwegingen die steeds vaker een rol spelen in de culturele berichtgeving.

Laat ons echter niet eindigen in mineur: aan onze universiteit wordt de maand maart er wel één vol cultuur. De evenementen ‘Antartik’ en ‘Calamartes’ (zie p. 34) verdienen een prominente plaats in uw agenda en minstens 2000 tekens in de kranten.