Heel wat studenten van de Stadscampus stellen zich vragen bij de prijzen van hun cursussen. Sommige exemplaren kosten slechts 3 euro, maar voor vele andere, die er niet eens veel dikker uitzien, betaal je al snel 15 euro. Vaak wordt er geklaagd dat dat te duur is, des te meer omdat het gerucht de ronde doet dat cursussen op de buitencampussen stukken goedkoper zijn.

Recto verso

“Dat kan kloppen”, zegt Mireille Smet, verantwoordelijke voor de cursusdienst op campus Drie Eiken en campus Groenenborger. “Op de buitencampussen staat de UA zelf in voor de cursusdienst, terwijl die op de Stadscampus door een privébedrijf, Universitas, georganiseerd wordt. Aangezien de UA met die dienst geen winst wil maken en Universitas wel, is het logisch dat de prijzen op de Stadscampus iets hoger liggen.”

Toch kunnen de cursussen bij Universitas niet overdreven duur zijn. “Een aantal jaar geleden hebben wij afspraken gemaakt met de UA over de prijzen”, verklaart Tom Van Uffelen, manager van Universitas. “Er wordt een vaste bladzijdenprijs gehanteerd, maar er zijn natuurlijk ook verschillende afwerkingsmogelijkheden die de cursuskost beïnvloeden.” Proffen kunnen zelf kiezen of ze hun syllabi liever laten inbinden of niet, al dan niet geperforeerd, en of ze recto of recto verso gedrukt moeten worden. “Vroeger konden proffen ook kiezen tussen wit en gerecycleerd papier. Op vraag van de Bond Beter Leefmileu en de Associatie Universiteit en Hogescholen Antwerpen drukken we nu standaard op gerecycleerd papier, tenzij er nadrukkelijk gevraagd is om dat niet te doen”, voegt Van Uffelen daaraan toe. Gerecycleerd papier is wel iets duurder, maar dat wordt volgens hem niet doorgerekend naar de studenten.

Prijzig papier?

Vroeger was ook de cursusdienst op de Stadscampus, toen nog UFSIA, in beheer van de universiteit zelf. Maar eind jaren zeventig richtte TEW-student Frank De Smet een eigen bedrijfje op, Universitas, en nam hij na verloop van tijd de cursusdienst van UFSIA over. Ondertussen print en verkoopt Universitas niet alleen cursussen voor de Stadscampus, maar ook voor de Plantijn Hogeschool en drie campussen van de Artesis Hogeschool.

“Natuurlijk zouden wij ook graag de buitencampussen van de UA voor onze rekening nemen”, zegt Van Uffelen. “Er zijn vijf jaar geleden al gesprekken gestart voor een overname, maar we wachten nog een beetje af. Ik denk dat we binnen ongeveer een jaar de gesprekken zullen voorzetten.”

Maar zo'n vaart zal het wellicht niet lopen. “Er zijn inderdaad een tijd geleden gesprekken geweest, maar toen hebben we beslist dat we de cursusdienst in eigen beheer houden”, reageert Mireille Smet. “We hebben bovendien nog maar net plannen gemaakt om in maart nieuwe machines aan te kopen.” Studenten op de buitencampussen kunnen dus gerust zijn, de prijzen voor cursussen zullen niet stijgen.

Voor de studenten op de Stadscampus zal de prijs jammer genoeg ook hetzelfde blijven. Sommigen zullen het oneerlijk vinden, maar die kunnen zich troosten met de gedachte dat ook Universitas afspraken met de UA maakt en geen willekeurige prijzen hanteert. En voordat er misverstanden ontstaan: proffen krijgen noch op de Stadscampus, noch op de buitencampussen een vergoeding voor de verkoop van hun syllabi. Ze kunnen wel een invloed hebben op de uiteindelijke prijs, door voor een goedkope afwerking te kiezen.

Op 9 oktober werd de openingsmeeting van de Actief Linkse Studenten aan de UA verstoord door een gemaskerde knokploeg, op z'n minst indirect gelieerd aan de Nationalistische Studenten Vereniging (NSV!). Enkele dagen ervoor werden, volledig los daarvan, in Gent enkele kopstukken van de NSV! en het Katholiek Vlaams Hoogstudenten Verbond, kortweg KVHV, in elkaar geslagen met een ijzeren staaf, een fietsketting en een fles wijn. De politie is er vrij zeker van dat de daders in extreem linkse hoek moeten worden gezocht. Deze voorvallen kaderen in een ruimere context van geweld dat haar oorsprong vindt in extreme overtuigingen. Maar daar waar een overheid in uitzonderlijke gevallen geweld kan verantwoorden, geldt dit voor geen enkele andere actor in onze samenleving, hoezeer die ook overtuigd mag zijn van het eigen gelijk.

Een universiteit leert haar studenten onder andere hoe je een mening met rationele en onderbouwde argumenten onderuit haalt. Maar er bestaan hieromtrent nog andere theoretische modellen, zoals 'een toek oep a bakkes, ja!', een tactiek die al honderden jaren door autoritaire groepen wordt gebruikt als intimidatietechniek. Wiens bakkes er precies een toek krijgt, doet er vaak zelfs niet zo heel veel toe.

Het is verre van de eerste keer dat studentenverenigingen aan beide uitersten van het politieke spectrum geweld gebruiken als er iets is dat hen niet zint. Dit is niet toelaatbaar. Geweld van deze aard is niet acceptabel binnen een democratische maatschappij. Dit heeft niets te maken met links of rechts, dit is het onderscheid tussen autoritair en democratisch. En als je moet nadenken over die keuze zijn er genoeg voorbeelden, in de geschiedenis, maar ook in onze huidige wereld, die laten zien waar dit soort geweld toe leidt. We kunnen dit niet tolereren, niet in onze samenleving, maar zeker niet aan onze universiteiten, die een bron van rede en debat zouden moeten zijn voor de rest van de maatschappij. Wat ook de rationalisering, zulk geweld kan en mag niet worden geaccepteerd.

De redactie van dwars
Studentenblad van de UA

Niet dat referenda een goed idee zijn, begrijp me niet verkeerd. Het herleiden van een maatschappelijk probleem tot een ja-neevraag, om vervolgens te hopen dat de ongeïnteresseerde massa zich plots ter dege gaat informeren, is ofwel zeer naïef, ofwel zeer cynisch. Nee, referenda lossen niets op. Maar een geëngageerde bevolking kan wel een oplossing betekenen voor veel andere problemen. Misschien is het eindelijk tijd om onze ogen van de grond te halen en op de toekomst te richten. Niemand lijkt nog te geloven in de maakbaarheid van de maatschappij, terwijl dat nu net is wat dit referendum representeert. We denken niets aan het systeem te kunnen veranderen, dus stellen we ons angstig en kleinmenselijk op, in de hoop een lapje grond veilig te stellen voor ons en de onzen. À côté de moi le déluge. Maar die Andere die ons zo veel angst aanjaagt, angst die we wegstoppen achter lagen van holle rituelen, hebzucht en onverholen stupiditeit, die Andere is in feite niets anders dan een vervormd spiegelbeeld, een versie van onszelf die we, door toeval of door keuze, niet geworden zijn.

Millennia aan evolutie, biologisch en maatschappelijk, en nog steeds staan we klaar om elkaar de kop in te slaan, terwijl we allemaal hetzelfde willen, hoe banaal het ook klinkt. Iedereen wil een betere wereld, en we hebben de mogelijkheid om dit te doen. Enkel ons brein wil nog niet mee. En elke dag, stap voor stap, komen we dichter bij het laatste gebruik van onze voortschrijdende technologie door onze achterophinkende hersenen. De menselijke beschaving wordt gemaakt, of ze wordt vernietigd. En de enigen die daar verantwoordelijk voor zijn, zijn u en ik.

Dominik Boiy werkt al zes jaar als geluidstechnicus in deSingel. Hoe zit het met zijn oren?

Dominik Boiy Weinig tot geen last. Ik zorg er ook voor dat het geluidsvolume nooit boven de 95dB gaat. Bijna geen enkele artiest heeft daar ooit over geklaagd, hoewel ik wel een keer bijna door het publiek met bier ben bekogeld op een punkfestival.

In de Humo van 25 september zei geluidsmixer Peter Claes anders dat je voor sommige concerten nu eenmaal 105dB nodig hebt.

Boiy Daar ben ik het helemaal niet mee eens. Je kan perfect een optreden afmixen op 95dB terwijl het een stuk luider lijkt. Omgekeerd kan echter ook: het volume kan een stuk stiller lijken dan het in feite is, en dat is niet ongevaarlijk.

Ligt de wettelijke limiet niet op 90dB?

Boiy Ja en nee. Eerst en vooral: die limiet geldt enkel voor elektronisch versterkte muziek. De percussionist van een symfonisch orkest mag dus zo hard hij wil op zijn pauken slaan. Bovendien: in de wetgeving uit '73, die nu nog steeds van kracht is, wordt de limiet inderdaad op 90dB gesteld, maar die wet was in de eerste plaats bedoeld om buurtoverlast te vermijden. Volksgezondheid komt er in het geheel niet bij kijken. In '77 werd de wet aangepast, zodat mensen die bijvoorbeeld naast een discotheek wonen, een meting in hun huis kunnen laten uitvoeren. Als het volume daar boven de 35dB uitkomt, kan de discotheek verplicht worden om het volume nog verder te verlagen, tot onder de grens van 90dB. Dit heeft geleid tot de schijnbaar willekeurige regelgevingen, die verschillen van gemeente tot gemeente.

Maakt het eigenlijk veel uit, 85dB, 90dB, 95dB?

Boiy Je moet weten dat de decibelschaal een logaritmische schaal is. Bij een stijging van één decibel stijgt de geluidsdruk op het oor in het kwadraat. Het verschil tussen 30 en 40 decibel zal je amper opmerken, maar hoe hoger je gaat, hoe groter het verschil per eenheid. 90dB zal nog niet héél luid klinken, maar 95dB echt wel.

Het oor is bovendien ook lui. De iris van het oog past zich aan het beschikbare licht aan, maar het oor werkt helemaal anders: na een tijdje treedt er gewenning op. De geluidstechnicus op een concert of iemand met een mp3-speler in zijn oren, zal na verloop van tijd de neiging hebben om het volume luider te zetten. Wat ervoor nog luid leek, wordt het nieuwe normale volume.

Kan je mixen met oordopjes?

Boiy Nee, dat is onverantwoord. Een geluidstechnicus beschermt dan zijn eigen oren, maar stelt zijn publiek wel bloot aan te hoge volumes. Bovendien is het ook technisch onmogelijk om te mixen met oordopjes, want die vervormen altijd in zekere mate het geluid. Maar als ik op een festival ben en niet zelf aan het mixen ben, steek ik mijn oordoppen altijd in. Je wordt daar immers een hele dag aan lawaai blootgesteld. Ik heb zelf op maat gemaakte oordoppen. Die zijn behoorlijk duur, maar in de betere muziekwinkels kan je degelijke oordoppen kopen voor tien à vijftien euro.

Ik neem aan dat er wel wat technici zijn met gehoorproblemen, als ze sowieso geen bescherming kunnen gebruiken?

Boiy Zonder twijfel. Ik merk het vaak bij gasttechnici van bepaalde groepen. Bij hen liggen er dikwijls al wat trilharen plat. Zij gaan veel luider dan technici die wel goed horen. Maar voor festivals is er niet echt een wettelijk kader. De organisatoren kunnen een limiet vastleggen in het contract, maar als een groep weigert te spelen met zo'n limiet, is dat te nemen of te laten. De rockgroep My Bloody Valentine speelde op Pukkelpop bij momenten tot 114dB. De organisatie heeft het nog proberen in te perken, maar het contract, dat die exorbitante geluidseisen stelde, was wel al getekend. De organisatoren van Pukkelpop kregen daarover in de pers de volle laag, maar ook elders worden de toelaatbare geluidsgrenzen vaak overschreden. We zullen nooit kunnen verhinderen dat mensen vrijwillig hun gehoor beschadigen, maar zoals de situatie nu is, worden concertgangers haast tot gehoorschade verplicht.

Is er een makkelijke en voor de hand liggende oplossing die we allemaal over het hoofd zien?

Boiy Helaas. Er zijn verschillende problemen met het bepalen van een limiet. Alles hangt af van waar je het volume meet. Meet je aan de boxen? Meet je bij de technicus? Op sommige festivals worden er delay speakers gebruikt: dat zijn boxen die in de helft van het terrein worden geplaatst. Hierdoor moet je de boxen vooraan niet meer zo luid zetten, wat goed is voor de oren van de mensen vooraan, maar je krijgt wel een nieuwe geluidsbron die te luid staat om het er een heel concert naast uit te houden. En dan heb je ook nog de monitors op het podium. Die zorgen al voor veel indirect geluid in de zaal. Om dat te overstemmen, moet het volume dat uit zaalspeakers komt nog een stuk luider. Gelukkig komen de zogenaamde in-ear monitors steeds meer voor, ter vervanging van de monitors op het podium. Door deze mini-monitors in de oren van de muzikanten gaat het volume op het podium drastisch naar omlaag, wat voor de muzikanten comfortabeler spelen is, en voor mij ook makkelijker mixen.

Dus oortjes zijn helemaal niet slecht?

Boiy Pas op, in-ears zijn geen mp3-oortjes. Mp3-oortjes hebben een kleine luidspreker, die nauwelijks de bastonen kunnen weergeven. Om het gemis van die lage tonen te compenseren, ga je je mp3-speler automatisch luider zetten. Dat leidt al snel tot gehoorschade. Een koptelefoon daarentegen heeft een veel grotere luidspreker, die de bassen veel beter weergeeft. Je moet die minder luid zetten om hetzelfde gevoel van ‘luidheid’ te ervaren. Een koptelefoon is dus veiliger voor je oren, én geeft een veel betere geluidskwaliteit.

Lawaaierige ratten

De decaan van de faculteit Geneeskunde, professor Paul Van De Heyning is tevens diensthoofd van de afdeling Neus-keel-oor, met onderzoek dat zich toespitst op het binnenoor. En zijn uitleg klonk luid en duidelijk.

Wat kan geluid met ons doen?

Paul Van De Heyning Er zijn twee problemen die geluid kunnen veroorzaken. Ten eerste is er lawaaitrauma, de beschadiging van het auditief systeem door een blootstelling aan te harde geluiden. Daarnaast is er chronische blootstelling, waarbij het niet zozeer om de sterkte van het geluid gaat, maar over de constante aanwezigheid ervan.

Laten we beginnen met lawaaitrauma.

Van De Heyning Lawaaitrauma beschadigt het oor vooral ter hoogte van het slakkenhuis. Dit geeft een zeer kenmerkend gehoorsverlies, met name wat betreft hoge tonen, van 3 tot 6kHz. Op lange termijn zullen er progressief lagere frequenties verloren gaan. Maar je moet een onderscheid maken tussen twee soorten lawaaitrauma's: acute lawaaitrauma's enerzijds, een zware overbelasting op een korte periode, een avond, een paar uur of zelfs maar een uur, en anderzijds wat in de arbeidswetgeving staat als een chronisch te hoog niveau van lawaai. Op een 40-uren week, bijvoorbeeld, mag het lawaai niet boven de 85dB komen. Indien die drempel overschreden wordt met 3dB, dan betekent dit dat de totale lawaailast moet gehalveerd worden. Dus op 88dB mag het maar twintig uur zijn, op 97dB is dit nog maar tweeënhalf uur.

Dus na drie uur aan 97dB zal ik permanent minder goed horen?

Van De Heyning Waarschijnlijk, maar de hoeveelheid schade die men ontwikkelt is voor een groot deel afhankelijk van de genetische achtergrond. Net zoals de ene in de zon kan lopen zonder te verbranden en de andere wel verbrandt. Het is allebei normaal, maar toch moet de ene oppassen en de andere wat minder.

En als ik onder die drempels blijf, zal ik even goed blijven horen?

Van De Heyning De richtlijnen van de arbeidswetgeving spreken over een gehoorverlies dat binnen de normen blijft. De norm is dat het gehoorverlies binnen de perken moet blijven over het verloop van vele jaren. Sowieso kan je minder goed tegen lawaai wanneer je ouder wordt, maar er is een befaamde studie over de autochtone bevolking van de Paaseilanden. Een deel bleef op de eilanden wonen en een deel trok naar het vasteland. Bij de bevolking die in het lawaai van de steden ging leven trad meer gehoorverlies op dan bij diegenen die voornamelijk in een omgeving van natuurlijke geluiden leefden.

Wacht even, u had het over tweeënhalf uur aan 97dB voor een hele week? Is een avond in een club niet al langer en luider?

Van De Heyning Acute belasting, heel hoge geluidsniveaus over relatief korte periodes, wordt al te zeer onderschat. We zijn bezig met een experiment rond het genereren van oorsuizen en hyperacusis bij proefdieren, en een van de klassieke paradigma's om dat te doen is om een proefdier één uur bloot te stellen aan 120 dB. Achteraf heeft het proefdier vrijwel gegarandeerd oorsuizen en hyperacusis. Mensen kunnen er wel beter tegen dan onze ratjes, maar zelfs korte periodes, bijvoorbeeld wanneer iemand bij het uitgaan een tijdje naast een box staat, geeft al een hoog risico op binnenoorschade.

Wat kan die schade precies inhouden?

Van De Heyning Het mechanisme wordt niet volledig begrepen, maar de hele lijn – van de haarcellen, over de gehoorzenuw, die dan naar een vijftal kernen in de hersenen gaat, tot je het geluid gewaarwordt – wordt overbelast én overgevoelig. De fijne regeling raakt beschadigd, waardoor je een te grote versterking krijgt. Vergelijk opnieuw met UV-stralen: als je eens hard verbrandt, zal je er de volgende keer veel minder goed tegen kunnen en makkelijker opnieuw verbranden, ook al heb je de eerste keer geen enkele permanente schade aan de huid opgelopen. Als je het verhaal leest van de jongeman die zelfmoord heeft gepleegd (Dietrich Hectors pleegde zelfmoord omdat hij de zware gehoorschade waaraan hij leed niet meer kon verdragen, nvdr.), zie je ook dat het gaat over verschillende blootstellingen aan lawaai, waarbij het iedere keer slechter ging, omdat de gevoeligheid van het systeem stelselmatig toenam. Hoe het mechanisme precies werkt weten we dus niet, maar de schade zit alleszins niet alleen in de oren.

Ook ertussen?

Van De Heyning Eén van de theorieën zegt dat de neurotransmitters, in dit geval glutamaten, die de cellen in het oor in staat stellen informatie door te geven naar de hersenen, in te grote hoeveelheden gaan voorkomen, waardoor ze toxisch worden voor de zenuwcellen. Dit heet exitotoxiciteit en zorgt ervoor dat het systeem overactief en prikkelbaar wordt. Stel: een aantal personen gaat naar een dancing. Achteraf zullen velen wat last hebben van oorsuizen, maar na een dag is dat voorbij. Dat gesuis gebeurt op het niveau van de haarcellen in het oor: ze zenden, door het lawaai, veel neurotransmitters uit, maar blijven dit achteraf ook nog doen, als het lawaai verdwenen is. De zenuw blijft daardoor geprikkeld en je hoort gesuis, maar na een tijdje herstelt alles zich weer tot de oorspronkelijke toestand. Dat is wat er meestal gebeurt. In een aantal gevallen is er echter blijvende schade, waarbij er een aantal cellen kapot gaat en de ontvangende cellen in je hersenen een veranderd signaal krijgen en permanent actief blijven.

Over luchthavens en viaducten

Van De Heyning Het oor heeft echter ook nog andere functies, zoals het dag-nachtritme, schrikreacties, een aantal emotionele belevingen. Als je een liedje hoort dat je blij maakt, gaan de impulsen niet alleen naar de auditieve cortex, maar gaat het ook naar het limbisch systeem, verantwoordelijk voor je gemoedstoestand. Bijgevolg kan je door lawaaitrauma ook daar schade oplopen, waarbij het oorsuizen niet alleen wordt waargenomen, maar het je ook een slecht gevoel geeft. Dat is wat men het tinnituslijden noemt, de negatieve gevolgen als angst, vermijdingsgedrag en depressie en het is ook medeverantwoordelijk voor zelfmoordneigingen bij mensen die hieraan lijden.

Is chronische blootstelling minder destructief?

Van De Heyning Anders destructief. Bij chronische blootstelling gaat het niet over 70 of 80dB, maar over geluid boven de 35db. Als je slaapt en je wordt blootgesteld aan 40dB, kan dit in de eerste plaats leiden tot slaapverstoring en hartritmestoornissen. Die hebben dan een aantal chronische aandoeningen tot gevolg, waaronder depressie, een aantal psychiatrische symptomen zoals alcoholmisbruik, cardiovasculaire aandoeningen en diabetes. Een paar jaar geleden is er een studie rond Zaventem uitgevoerd door een gezondheidseconoom. Hij berekende de kost van het lawaai rond het vliegveld, van ongeveer 55 tot 70dB. Dat kwam uiteindelijk neer op 150 miljoen euro aan gezondheidskosten. Dan spreken we zelfs niet over gehoorschade. Om eens een ander voorbeeld te geven: onder een viaduct dat meer dan 35dB afgeeft, kan je best niet slapen.

Minister Schauwvliege is van plan een commissie op te richten om de geluidswetgeving opnieuw te bekijken.

Van De Heyning De huidige wetgeving volstaat eigenlijk, maar ze moet wel worden nageleefd. Er zijn veel richtlijnen, voor dancings, cinema's, de werkvloer, enzovoort. Als die normen worden gerespecteerd, is men al heel ver. Een commissie kan uiteraard ook een informatief aspect hebben, dus ik ben er wel helemaal voor. De bewustmaking dat één te hoge blootstelling aan lawaai al een blijvend effect kan hebben, is broodnodig. Recent is het thema, door de jongen die zelfmoord heeft gepleegd, uiteraard meer in de pers gekomen, maar oorsuizen is een zeer frequent voorkomende aandoening. Over een hele bevolking gezien schommelt het aantal personen dat er aan lijdt, rond de tien procent. Van die groep heeft één op zes er zo veel last van dat het de levenskwaliteit ernstig vermindert.

Het probleem is recent niet erger geworden?

Van De Heyning Er is een algemene verschuiving merkbaar, van volwassenen en industriële geluidsbelasting, wat nu zeer sterk gecontroleerd wordt, naar jongeren en geluidsbelasting in de vrije tijd, of het nu gaat om mp3-spelers, dancings of optredens. Al die zaken hoeven geen probleem te zijn, het is pas bij een te lange en/of te luide blootstelling dat ze problemen opleveren. Er zijn te weinig mensen die weten dat het de totale lawaaiblootstelling is die telt, niet slechts op het werk of bij het uitgaan, maar alles samengenomen over een hele week. Op Pukkelpop heeft men op grote schaal gehoorbescherming uitgedeeld. Dat is zinvol. Oordoppen halen ongeveer 10dB van het volume af, wat een wezenlijk verschil kan zijn tussen schade en geen schade.

Nu wil men het maximale volume op mp3-spelers beperken – ik denk zelfs dat er al een beperking tot 85dB zit op mp3-spelers die voor kinderen gemaakt zijn. Maar het is natuurlijk niet het gebruik van de mp3-spelers dat het probleem is, het zijn diegenen die ze te luid zetten. Een autoradio zal niet storen, maar als je er een boom-boom-kar van maakt, wil ik niet in die auto zitten. Niet het middel is het probleem, wel de wijze waarop het gebruikt wordt.

Drogere zomers, zwaardere stormen in het regenseizoen, overstromingen, schaarste van vruchtbare grond, conflicten … Je zou van minder zwaarmoedig worden. De cijfers en de feiten liegen er niet om, maar wat moet je daaruit besluiten? En zal de klimaattop in Kopenhagen in december 2009 het tij kunnen keren?

Aan de Universiteit Antwerpen huizen gelukkig kritische, jonge mensen met passie en expertise. Enkele (post)docs staken de koppen bij elkaar en probeerden hun wilde ideeën vorm te geven bij een eerlijke koffie met een biohapje. Stakingen moeten er komen, alle studenten moeten een college volgen over klimaatverandering. En dan de bedenking dat het klimaat vrienden nodig heeft, geen geïrriteerde collega’s en studenten. Je zou van minder zwaarmoedig worden.

En toch moet iedereen het weten. Niet aan de hand van klaagzangen of doemscenario's, of door middel van rapporten en visienota’s die vaker herschreven dan gelezen worden. Toch actie dus, maar niet zonder reflectie.

Hou je vast: in de week van 23 tot 27 november zal je het geweten hebben. Experten uit al onze faculteiten delen hun passie voor klimaatonderzoek met iedereen die het horen wil. Komt dat zien, komt dat zien. En word zelf een kritische deskundige.

www.ua.ac.be/klimaatweek

Bedankt voor de Duvels.

Willie Wartaal Nu ga ik wel zeggen dat jullie die flessen hebben stukgegooid. Dan kan je meteen vertrekken. Nee, goed, laat maar komen die vragen. Dan zullen wij er misschien op antwoorden.

P. Fabergé Denk trouwens niet dat we het makkelijk gaan maken. Oeps, telefoon.

Hoe vonden jullie het optreden eigenlijk?

Willie Wartaal Kut, k-u-t-dubbele t-d-t. Het was alweer een slopende dag op de werkvloer. In Vlaanderen komen werken betekent lang pendelen. Daarom is het in Antwerpen, en Vlaanderen in het algemeen, kut om op te treden. (monkellachje) Het eten was wel lekker. Jullie bier mag ik ook wel.

Vieze Fur, wat heb jij een leuk marcelleke aan.

Vieze Fur Hoe noemen jullie dat? Een marcelleke? Dat is een grappig woord. Jij bent wel een beetje een gek meisje.

Willie Wartaal Maar wel een leuk meisje. Heb jij je vriend meegenomen?

Welke vriend? Ik ben er helemaal voor jou alleen.

Willie Wartaal Helemaal voor mij alleen... (fleurt helemaal op)

Dit optreden was voor StuDay, de start van het nieuwe academiejaar. Hebben jullie eigenlijk gestudeerd?

Willie Wartaal Nee, in Nederland zijn er geen scholen. Trouwens, een genie als ik heeft geen opleiding nodig.

Vieze Fur Ik ben wel naar school geweest.

Wat heb je daar dan gevolgd?

Vieze Fur Beeldende kunst aan de Rietveld Academie in Amsterdam.

Maak je nu nog kunstwerken?

Vieze Fur Ja, hoor. Ik maak installaties, filmpjes en beeldende kunst en af en toe exposeer ik. Maar ik verkoop mijn werk niet, alleen aan de gemeente. Dat wordt dan tentoongesteld, of zo. Mijn inspiratie haal ik bij mijn muzes Willie Wartaal en P. Fabergé.

Waar kunnen we je kunstwerken vinden?

Vieze Fur Jij bent de journalist, ik niet. Zulke dingen moeten jullie opzoeken of gewoon weten. Misschien op internet, misschien ook niet. Als je wil kan ik er nu wel één maken. (begint een vlak figuur op een ruitjespapier te tekenen) (Voor de kunstliefhebber: even googlen op Freddy Tratlehner en je vindt kunstwerken van Vieze Fur, nvdr.)

Willie Wartaal Jullie zijn wel luie journalisten.

Jullie hebben zowat op ieder festival in Nederland en Vlaanderen gestaan. Tijd voor vakantie? Of wat zijn jullie toekomstplannen?

Willie Wartaal Gewoon doorgaan. Er gaan mensen de nieuwe plaat voor ons maken, teksten en muziek voor ons schrijven en dan gaan wij dat gewoon terug inzingen.

Tijdens jullie vorige optreden in Antwerpen gingen jullie langs de studio van dEUS. Er zouden plannen zijn om in januari samen te werken aan het nieuwe album van Magnus. Wat zijn die plannen juist?

Willie Wartaal Tom Barman is een vriend van P. Farbergé. Zelf vind ik Belgen stom. Waarom zou ik dan met Tom samenwerken? Trouwens, voor De Jeugd van Tegenwoordig wordt het werk gedaan. Ik voer geen hol uit op die plaat. Waar heb je dat eigenlijk gehoord? Zo lui ben je dan toch niet.

P. Fabergé gaat dus alleen meewerken aan het nieuwe album van Magnus?

Willie Wartaal In januari lig ik samen met vrienden op onze kont op Curaçao. Wat Faberyayo gaat doen, is zijn zaak.

Ja dus. Waar is P. Fabergé trouwens? Hij staat niet meer te telefoneren?

Samen Hij is gaan huilen. Hij is erg verlegen.

Willie Wartaal Je hebt hem geen handkusje toegeworpen.

Huh?

Vieze Fur Hij werd uitgestoten door zijn ouders, omdat hij altijd al een beetje een rare jongen is geweest. Daarna is hij opgevoed door wolven. Hij was een soort van wild Mowgli kind. Dan is hij helaas ook uitgestoten door de wolven en nu is hij vooral op zoek naar zijn eigen identiteit.

Even terug naar jullie optredens. Welk optreden vonden jullie het minst leuk?

Willie Wartaal Dit optreden. Ik zei toch al dat dit echt kut was. Je bent misschien geen luie journalist, maar dan toch wel doof. Antwerpen is geen leuke plek, ik wil zo snel mogelijk naar huis.

Dus je vindt Antwerpen niet zo'n leuke plek. Waarom kom je hier dan vaak op café?

Willie Wartaal Je weet toch overal een antwoord op. Best wel een vervelende eigenschap voor een journalist. Het is niet omdat ik jullie bier graag drink, dat ik jullie land leuk vind. Het is echt een kankerplek.

Vieze Fur Mijn tekening is af. Het is een echte, een ekte ekte.

(Ze worden gehaald om voor Studio Brussel een interview te doen.)

Willie Wartaal Loop nog even mee. (naar een medewerker) Kan jij nog alle snoepgoed en bier meenemen? Dan zijn we toch niet voor niets naar hier gekomen.

We lopen nog even mee, maar dat was buiten Studio Brussel gerekend, die ons de deur in het gezicht gooien. En dan vertrekken ze plots.

Willie Wartaal wil Charis nog kussen, vraagt zelfs of ze meegaat naar Amsterdam, maar houdt het uiteindelijk bij het geven van zijn gsmnummer… Tsss, die Jeugd van Tegenwoordig.

De UA heeft er indertijd voor gekozen, en terecht meen ik, om zich te profileren als actief pluralistische universiteit, met nadruk op ‘actief’, i.e. niet opterend voor het passieve, grijze pluralisme elders, waar de diversiteit aan levensbeschouwingen louter geaccepteerd en getolereerd wordt, maar niet als een meerwaarde ervaren wordt. Antwerpen wil een kleurrijke universiteit zijn, waar de diversiteit aan levensbeschouwingen net een meerwaarde kan betekenen. In plaats van verschillen dood te zwijgen willen we ze juist accentueren en als een verrijking beschouwen. Zelf heb ik herhaaldelijk ervaren dat individuen in vakjes worden geduwd omdat men gewoon niet met elkaar praat of kennis neemt van elkaars levensgezindte. De interactieve confrontatie van ideeën kan hierbij enorm verrijkend zijn.

Is dit een taak van de universiteit? Niet als de universiteit zich louter opstelt als een trainingscentrum van wereldvreemde specialisten. Maar zeker wel indien we onze studenten écht willen voorbereiden voor hun rol in een steeds multiculturelere maatschappij. En er is nog heel wat werk te verzetten. Laatst hoorde ik nog iemand de geschiedenis indelen in het joodse tijdperk, gevolgd door het christendom en daarna het islamtijdperk, alsof de hieraan gekoppelde levensbeschouwingen, waar het vrijzinnig humanisme dan nog als opvolger van de voorgaande beschouwd werd, sequentieel ontstaan en uitdoven.

Binnen de UA pleit ik voor een nog meer geïntegreerde visie hierrond, liefst met gemeenschappelijke activiteiten voor alle studenten, onder meer bij de aanvang van het academiejaar. Dit jaar was er al de mogelijkheid om aan de twee georganiseerde activiteiten deel te nemen. Vorig jaar moest ik nog halverwege de viering in de kathedraal wegspurten om ook een stukje van de vrijzinnige activiteiten mee te pikken. Dit jaar kon ik rustig van de kathedraal naar de Aula Rector Dhanis gaan en mee genieten van de met humor verpakte prikkelende ideeën en uitdagingen van Nigel Williams.

Moeten alle levensbeschouwingen vertegenwoordigd worden? Ja, natuurlijk, in de zin dat geen enkele levensbeschouwing a priori uitgesloten mag worden. Als er anderzijds geen vraag vanwege, bijvoorbeeld, onze islamitische of joodse studenten komt om binnen de UA een aanspreekpunt te voorzien, dan lijkt het me niet zinvol om dit op te dringen. Mogelijk volstaat onze Stille ruimte. De verschillende levensbeschouwingen zelf laten betalen? Dit leidt wellicht tot een verarming, omdat sommige levensbeschouwingen mogelijk niet in zo’n project willen investeren, en andere misschien juist net omgekeerd.

Alleszins ben ik voorstander van een gezamenlijke levensbeschouwelijke dienst. Vergeten we ook niet dat de scheiding katholiek-vrijzinnig ook weer niet zo extreem is (en overigens absurd, alsof elke niet-katholieke student vrijzinnig zou zijn en omgekeerd!). Het gaat hier echt niet om een of/of maar eerder om een en/en. Heel wat studenten verrijken zich door aan activiteiten van beider aard deel te nemen. Bovendien organiseert de pastorale dienst voor de aanvang van het academiejaar verschillende activiteiten die niet ‘gekleurd’ zijn. Ik besef, en dat is een beetje een erfenis van het verleden, dat een en ander niet perfect is, maar niets doen, niets organiseren is nog veel erger. Het feit dat onze studenten, en dwars in het bijzonder, aan het ‘probleem’ (‘pluralisme in actie’) aandacht besteden, bewijst dat er over levensbeschouwing, de rol ervan binnen de UA en de concrete implementatie van ons pluralisme nagedacht wordt, met pro’s en contra’s. En dat alleen al maakt ons pluralisme ‘actief’. Als er geen reactie en geen discussie was, dan zouden we inderdaad met een lege doos bezig zijn. Zonder pralines, zoals in Gent. Of maar met één soort pralines, zoals in Leuven en Brussel.

Als studenten (of andere partners binnen de UA) ideeën hebben om een en ander te versterken, te verbeteren of te verrijken: contacteer het Centrum Pieter Gillis of kom maar langs.

Alain Verschoren
Rector Universiteit Antwerpen

Antwerpse doctoraatsstudent krijgt kankerbeurs

De Antwerpse doctoraatsstudent An Wouters (27) heeft voor haar onderzoek een beurs van 50.000 euro gekregen van de Vlaamse Liga tegen Kanker. Ze behaalde haar diploma Biomedische Wetenschappen aan de UA en onderzoekt al vier jaar de wisselwerking tussen chemo- en radiotherapie. “In het laboratorium onderzoeken we de reactie van kankercellen op radio- of chemotherapie. Op basis van onze bevindingen stellen we behandelingsschema's op voor patiënten”, vertelt An. “De beurs is een geweldig initiatief. Daardoor kan ik dit onderzoek een jaar langer voortzetten. Broodnodig, want kanker is nog steeds één van de belangrijkste doodsoorzaken.”

De islam in

Sinds dit jaar kan je aan de UA de postacademische opleiding ‘Verdieping in de islamitische godsdienst’ volgen. De opleiding vloeit voort uit een samenwerking tussen het Centrum voor Migratie en Interculturele Studies (CeMIS) en de Moslimexecutieve. “Omdat wij merkten dat daar nood aan is”, vertelt Joris Wauters van het CeMIS. “Het spreekt voor zich dat de meeste van de 100 leerkrachten die hiervoor in aanmerking komen van allochtone afkomst zijn. Inhoudelijk staan de meeste studiepunten op een diepere benadering van de godsdienst, door middel van filosofie, kunst en wetenschap. Daarnaast benadert de opleiding ook het aspect diversiteit en de plaats van de islam in de Westerse samenleving. Tot slot komt ook vakdidactiek aan bod. Leerkrachten moeten weten hoe ze de nieuwe kennis moeten overdragen. Voor het goede begrip, dit is allerminst een opleiding tot imam.”

In Leuven komt het toilet uit de grond

De Leuvense politie heeft de nieuwe campagne ‘Feesten met respect’ gelanceerd, om overlast als vuilniszakkenvoetbal, wildplassen, nachtlawaai en het drinken van alcohol op de openbare weg terug te dringen. De overlastcampagne is een gezamenlijk initiatief van de politie, de studentenkoepel LOKO, de universiteit, de hogescholen en het stadsbestuur. Om studenten eraan te herinneren rekening te houden met anderen, worden tijdens de campagne heel wat flyers en affiches verspreid. Via een spandoek en waarschuwingsborden in de fakbars wordt dat nog eens benadrukt. Om het fenomeen van het wildplassen terug te dringen, heeft de stad een bijkomende investering gedaan in de Tiensestraat. De studenten kunnen er gebruik maken van een verzinkbaar toilet. Elke avond om 22 uur komt het uit de grond te voorschijn, om 's morgens om 7 uur opnieuw te verdwijnen. Cool, maar toch nog geen kathedraal.

UZA bestaat drie decennia

De 2.600 personeelsleden van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) vierden vorige maand het dertigjarige bestaan met een groot feest. Op 26 september 1979 vond de plechtige opening van het UZA plaats - toen nog Academisch Ziekenhuis Antwerpen. Toen waren er slechts 60 bedden, tegen 1982 al 456 en vandaag zijn het er 573. Er worden elk jaar zo'n 25.000 patiënten gehospitaliseerd en ongeveer 525.000 mensen ambulant verzorgd. De ligduur van de gehospitaliseerde patiënten daalde van gemiddeld 10 tot 6 dagen, ondanks de zware medische problemen die er in het UZA worden behandeld.

‘Wildkakkers’ in Gent

De gebouwen en auditoria van de faculteit Geneeskunde in het UZ worden geplaagd door een bizarre golf van vandalisme. In de toiletten worden gebruikte tampons tegen de muren gegooid, in de auditoria zijn er plassen urine teruggevonden en er worden ook uitwerpselen gesmeerd aan de muren van de auditoria en zelfs van de liften. Voorlopig zijn de ‘wildkakkers’, zoals ze onder de studenten worden genoemd, nog altijd niet opgespoord. “Makkelijk zal dat ook niet zijn”, vermoedt Dries Opsomer van de Vlaamse Geneeskundige Kring. “Er zijn 5.000 studenten, van zeven verschillende studierichtingen, die les krijgen op de UZ-campus. Zelf geloof ik alvast niet dat het een student Geneeskunde is. Dan zouden we er al lang op een of andere manier iets over hebben gehoord, en dat is niet het geval.”

Sultanahmet

De donkerblauwe tramlijn doorkruist het hart van Istanboel. Van diep in het Europese gedeelte van de stad rijdt de altijd volgepropte tram over drukke kleurrijke lanen met de ene superette na de andere naar Sultanahmet, waar door een grote fontein gescheiden de Hagia Sophia en de Blauwe Moskee tegenover elkaar staan. Het zijn slechts twee van de 2.562 moskeeën in Istanboel waarvan de muezzins op de minaretten de stad elke ochtend om vier uur wekken met een gebed. Hoewel Atatürk, de oprichter van de Republiek Turkije, van de Hagia Sophia een museum maakte, zijn er toch verschillende ingangen voor moslims en niet-moslims. Binnen in het museum, oorspronkelijk een basiliek, hangen borden met oude Turkse tekens en afbeeldingen van Maria met kind door elkaar. Tussen de metershoge pilaren kronkelt een verdwaalde kat.

Beyoğlu

Na een bocht om het zeshonderd jaar oude Topkapipaleis, waar vele relikwieën van de profeet Mohammed gekoesterd worden, draait de donkerblauwe tram de lelijke maar levendige, door vele vissers bevolkte Galatabrug op om bij de volgende halte aan te komen in het centrum van het moderne Istanboel. Langs straatjes die een lappendeken van nieuw en ouder plaveisel zijn, zoals deze stad een lasagne van bouwstijlen en invloeden is, waar McDonalds en schoenenpoetsers elkaar afwisselen, klimmen we naar het hoger gelegen hart van de uitgaans- en winkelbuurt Beyoğlu. In een wat verdoken barretje met designmeubilair waarvan je de prijzen op de menukaart terugvindt, trakteert de eigenares ons op huiswijn. Het is vreemd dat terwijl het geluid van een repeterend bandje me door een open raam komt toegewaaid en terwijl Turken rond mij op het klavier van hun laptop trommelen, deze wijn ons in koffiemokken wordt aangeboden.

De nacht valt over de stad, zodat het moeilijk lezen wordt in Orhan Pamuk’s weemoedige Istanboel. Herinneringen en de stad. We wandelen naar Istiklal Cadessi, de lange rumoerige winkelstraat die Beyoğlu doorkruist, om daar onze verre kennis Cem te ontmoeten. Over het gedruis van de laat op de avond winkelende massa heen weerklinken luid slogans en handengeklap. Een indrukwekkende protestmars duwt zich in blok over de winkelstraat om de vrijlating van de aan kanker lijdende gevangene Güler Zere'ye Özgürlük te eisen. Misschien ligt het aan de panorama’s van schotelantennes, moskeeën en schepen, aan de gastvrijheid van de geblondeerde dames op de tram en de diensters in de cafés, aan de overstromingen waarbij zopas veertig Turken om het leven kwamen of aan de haast beklemmende energie die hier in de lucht hangt, maar deze demonstranten zijn zo gepassioneerd dat hun actie naar de keel grijpt. Elke seconde wordt deze stad intenser en intenser. Ze palmt mij in.

Adalar

Na een nacht waarin we met kenners Yahuz en Cem vijf van de vele geweldige clubs in Istanboel uitprobeerden, volgen Charlotte en ik wederom de donkerblauwe tramlijn. Deze keer tot aan Kabataş, het eindstation. Bij Kabataş varen veerboten uit naar Adalar, de Prinseneilanden in de Zee van Marmara. In een mum van tijd schijnt de aanlegsteiger achter ons te verdwijnen en wanneer onze boot dwars door de mond van de Bosporus de zee op vaart, krimpen de gebouwen rond Kabataş, maar dijt het silhouet van de stad eindeloos richting Europa en Azië uit. Ik maak me zorgen over hoe onbeheersbaar groot deze stad van dertien miljoen officiële inwoners moet zijn.

Op de bescheiden hoofdstraat met haar kitscherige ijssalons na, bestaat het eiland uit bomen en verlaten straten met verloederde, withouten villaatjes die wel uit de Caraïben geïmporteerd lijken. Nadat we een oud vissershaventje en een barretje met uitsluitend mannen achter ons laten, komt het einde van de wereld steeds dichterbij. Naast een verroeste speeltuin staat een goed onderhouden standbeeld van Atatürk met felle bloemen eromheen. Wanneer ik er een foto van wil maken, duikt uit het niets een soldaat op die zijn hand voor het fototoestel houdt: “No pictures.” Omwille van een verbod op gemotoriseerd verkeer hinnikt af en toe een verloren paard met kar voorbij of fietst een jongetje tot aan het einde van een straat en weer terug. In een van die straten belooft een man ons dat we achter een omheining een strand zullen vinden. Voor 10 Turkse lire hebben we de lege strandstoelen, die bij gebrek aan zand op een stenen kade staan, voor het uitkiezen. Op enkele meters van het verroeste zwembadtrapje dat toegang biedt tot de zee, ligt een grote oude vissersboot aangemeerd. De broeierige stad lijkt hier erg ver weg.

Met dank aan Klaus Jurgens, columnist van de Engelstalige Turkse krant Today’s Zaman.

‘Slaap lekker (Fantastig toch)’ van Diggie Dex ft. Eva De Roovere. Omdat mijn leven wel mag evolueren zoals in de laatste strofe. (Folker Debusscher)

http://www.youtube.com/watch?v=T6YE5h2Xtow

‘Mother’ van Pink Floyd. Omdat het antwoord op de klassieke 'Beatles of Stones'-vraag eigenlijk Pink Floyd is. (Amber Daniëls)

http://www.youtube.com/watch?v=r9rYXZnoMn0

‘Pretty Horny Flow’ van Absynthe Minded. Het was moeilijk kiezen tussen hun nieuwe ‘Envoi’ of dit nummer uit hun beginjaren, maar uiteindelijk is deze toch nog heerlijker om 's nachts al fluitend mee naar huis te fietsen. (Sarah Schrauwen)


http://www.youtube.com/watch?v=jN18-ZK5Zqs

‘My timing is off’ van Eels. Want we don't have a choice in matters of the heart. (Frie Vandemeulebroucke)

http://www.youtube.com/watch?v=UfJkbYT89tU

'Minor Swing' van Django Reinhardt. Een tijdloze klassieker van - als we een oogje dichtknijpen - een grote Belg. (Jonathan Debeer)

http://www.youtube.com/watch?v=AEzsPGHsi90

’Papillon’ van Editors. Omdat dit het prachtige bastaardkind is van Depeche Mode en Joy Division. (Benjamin Theys)

http://www.youtube.com/watch?v=Wq4tyDRhU_4

‘Centje Centje’ van De Jeugd van Tegenwoordig. In tegenstelling tot de keuze van de hoofdredacteur wél een leuk Nederlands hiphop nummer. (Floris Geerts)

http://www.youtube.com/watch?v=Ut0trJtmAgg

‘Radio Silence’ van Stad van Licht. Want ik kan maar niet genoeg krijgen van deze beloftevolle jonge band. (Lieselotte Joppen)

‘Perfectly Good Guitar’ van John Hiatt. Omdat ik de mijne bijna vanaf de derde verdieping van de trap heb laten vallen. (Hannelore De porte)

http://www.youtube.com/watch?v=d5begHSoQ1s