Sorry voor wie een recept voor hersentjes verwacht had, en nog grotere verontschuldigingen aan onze ondode zombie-medemensen. Met de examens, die toch wel erg dichtbij beginnen te komen, willen we allemaal wel dat ons brein een beetje meewerkt. Gelukkig kan je dit resultaat verkrijgen door gewoon wat te letten op wat je eet. Hier is een lijstje met snacks die ervoor kunnen zorgen dat die vage definitie net iets beter blijft hangen.

Vitamine E en C
Te vinden in: avocado, olijfolie, noten en zaden, citrusvruchten, bessen (en dan vooral bosbessen en aalbessen)
Vitamines zorgen ervoor dat de gifstoffen die je brein aanmaakt worden afgevoerd, en maken dat je hersenen over het algemeen beter werken. Studentenhaver is dan ook een topsnack voor tijdens de blokperiode, maar probeer ook vers fruit te eten. Desnoods week je een tros druiven in vodka (of misschien best niet).

Foliumzuur
Te vinden in: broccoli, bladgroenten zoals spinazie, boerenkool en (bleegh) spruitjes.
Belangrijk voor de werking van je brein, en om ervoor te zorgen dat je je altijd afvraagt of er niets tussen je tanden zit.

Onverzadigde vetzuren
Te vinden in: pindakaas, avocado en vette vis zoals zalm, makreel of tonijn.
Omdat je brein voor een groot deel uit vet bestaat, is het belangrijk om genoeg gezonde vetten te eten. Jammer genoeg tellen frituursnacks en kebab niet als bron van gezonde vetten.

Vezels
Te vinden in: volkoren producten zoals bruin brood en havermout, maar ook fruit en groenten
Vezels zorgen ervoor dat je spijsvertering vlotter werkt en dat je minder snel energiedipjes krijgt. Omdat je brein een gestage aanvoer van suiker nodig heeft, is het belangrijk dat je bloedsuiker min of meer constant blijft, en vezels kunnen hierbij helpen. Een bruin boke met choco als ontbijt is de boodschap dus.

Flavonoïden
Te vinden in: pure chocolade en rode wijn!
Wie denkt dat je moet overleven op konijnenvoer tijdens de blok is mis! Chocolade en rode wijn mogen, maar dan wel met mate. Alcohol kan er namelijk voor zorgen dat je geheugen achteruitgaat, terwijl te veel suiker je enorm opgefokt en dan weer vermoeid kan maken. Dit is wel het laatste dat je wilt tijdens de blok.

Water
Te vinden in: de kraan
Je lichaam bestaat voor driekwart uit water, dus zorg ervoor dat je genoeg water binnenkrijgt. Groene thee is een lekker alternatief als je water beu bent. En nee, Nalu en Red Bull tellen niet mee als vochtinname.

Betekent dit nu dat je nooit meer een McDo’tje mag doen en moet leven van salades en studentenhaver tijdens de blokperiode? Bijlange niet! Zoals veel andere grillen is de superfood-rage enkel dat: een rage. Toch is het nooit slecht om veel groenten en fruit te eten en genoeg water te drinken. Het is echter waanzin om tijdens deze stressvolle periode jezelf nóg meer beperkingen op te leggen. Die ene bicky burger met een grote friet gaat er niet voor zorgen dat je een extra herexamen hebt. 

In examentijd krijgt de moderne student liever internet van zijn laptop dan liefde van zijn lief. En terecht ook, want tegenover je laptop hoef je je tenminste niet te schamen voor wie je bent: vuil, chagrijnig, in baggy jogging met ongegeneerd grote choco- en ketchupvlekken op, die ongewassen, onplofte harencoupe... Je kent het beeld.

Om in deze tijden van lelijkheid nu toch niet de band met je lief en andere belangrijke contacten té radicaal te breken, kan je hen altijd uitnodigen om een uurtje of twee film te komen kijken – op je laptop weliswaar, je minnaar zelve dus. Met als voorwaarde dat de kamer pikdonker is of je tenminste een zak over je hoofd mag dragen. Ook een afspraak is dat ze na de film meteen opstappen, want er ligt nog een tweehonderd paginatellende cursus Taalkunde te wachten om bedolven te worden met jouw zoete tranen van wanhoop… Je kent wederom het beeld.

Voor deze studenten die ook meer moed putten uit een passieve dan actieve ontspanning – hoewel een wild dansje van tijd tot tijd zeker op zijn plaats is – volgt hieronder een lijstje met films die geselecteerd werden op basis van hun hoge entertainmentgehalte, mooie plotwendingen, sappige dialogen, filmmagie, kortom films die je je miezerig studentenbestaan even doen vergeten. Geen lijst dus in de aard van “10 films to watch before you die”, wel een van “10 films to watch before you die of exam nightmares, stress and chaos”.

1. Before Sunrise, Before Sunset en Before Midnight – Richard Linklater

Eentje voor de dromers en romantische zielen. Deze avant-Boyhood trilogie brengt het concept boy-meets-girl – mét de ontmoeting in een trein dan nog – naar een hoger niveau. Cynici die overigens beweren dat deze films overlopen van vrouwengezwets, zijn simpelweg zo gevoelloos geworden van het studeren dat ze niet meer in staat zijn om de eerlijke menselijkheid van deze romance te vatten.

2. American Psycho – Mary Harron

Bekijk deze film om in te zien dat er nog monsterlijkere mensen zijn dan de prof waar je binnenkort mondeling examen bij zal afleggen. Het boek is dan wel beter dan de film, en acteur Christian Bale is beter dan regisseuse Mary Harron, maar American Psycho blijft een geweldig entertainende cultfilm.

3. Good Will Hunting – Gus Van Sant

Je hebt het altijd al geweten, maar eigenlijk ben je diep vanbinnen ook zo’n rebels genie als Will Hunting die ondanks alle aanmoedigingen van profs en avances van de ladies, strijdt met zijn eigen innerlijke demonen. Daarom krijgt hij hulp van de meest sympathieke psychiater die de filmgeschiedenis ooit gekend heeft. Wel blijft het wrang aanvoelen om de betreurde Robin Williams aan het werk te zien. In deze film zet hij echter één van zijn beste rollen neer. Gedurig heb je de neiging om je handen naar het scherm uit te strekken om zijn harige handen in de jouwe te nemen. RIP Robin.

4. Annie Hall – en eigenlijk zo goed als alle Woody Allen

Woody Allen-films zijn als je het mij vraagt het ultieme ontspanningsvoer tijdens de examens. Natuurlijk, wie mijn favoriete schriele intellectueel een onuitstaanbare acteur vindt, zal misschien niet snel afstemmen op Annie Hall, hoewel hij met deze erg grappige, atypische praatfilm over een chaotische relatie bewijst wat voor een briljante filmmaker hij is.

5. The Grand Budapest Hotel (en eigenlijk alles) van Wes Anderson

Van het rijke kleurenpalet op het scherm alleen al, zal je vergeten dat je grijze, bruinige bureauplek ooit bestaan heeft. En dan heb ik nog niets gezegd over de acteerprestaties van Ralph Fiennes die als knotsgekke hotelmanager de ene oneliner na de andere declareert: "She was shaking like a pissing dog.” Wel, wij allemaal, Ralph, wij allemaal.

6. Barney’s Version – Richard J. Lewis

Maak kennis met Barney Panofski die met een dikke sigaar in de hand, maar een klein hartje in zijn borstkas, alles op het spel zet om samen te zijn met de vrouw van zijn dromen. Maak bovendien ook kennis met de prachtige acteerprestaties van Paul Giamatti.

7. Seven Psychopaths – Martin McDonagh

Tijdens examens houden we de moraal zo hoog we kunnen, dus krijg je nog maar eens psychopaten voorgeschoteld; in deze boevenklucht zelfs zeven, maar telkens op zo’n manier dat je lachsalvo’s zal produceren die de beste psychopaat je niet zal kunnen nadoen. Dat zegt alvast veel over het effect van studeren op de student.

8. The Life of Brian – Terry Jones

Nee, deze film staat niet in de lijst wegens het platgedraaide “Always look on the bright side of life”, een lied dat elke bekommerde ouder al eens durft af te spelen wanneer je op de rand van een zenuwinzinking de keuken komt binnengestrompeld, "om de goede moed erin te houden voor je examen morgen." Of… misschien wel. We moeten ergens onze leerenergie vandaan halen.

9. Burn After Reading en – ik val in herhaling maar – eigenlijk alles van de Coen brothers

Er kan nooit absurditeit genoeg zijn tijdens de examenperiode en daarom nóg een klucht in deze lijst. Ook omdat je in deze opeenstapeling van gekheid zal ontdekken wat voor kapsel Brad Pitt had toen hij nog geen acteur was en in een boysband zong. (Voor een iets serieuzere Coen-toon, stem af op No Country For Old Men of hun recentste Inside Llewyn Davis.)

10. Some Like It Hot – Billie Wilder

Waarom ik van alle vlekkeloze samenwerkingen tussen regisseur Billie Wilder en acteur Jack Lemmon Some Like It Hot verkies – een film die bijvoorbeeld heel wat ergernis opwekt bij Woody Allen – is niet vanwege de zwoelheid in Marilyn Monroe’s zangpartijen, wel vanwege dat andere, perfect gecaste duo: Jack Lemmon en Tony Curtis die in hun vlucht voor de stereotiepe maffia geen andere uitweg zien dan zich op te tutten als vrouwen; en dat in een film die dateert van 1959.

Pauzes zijn een noodzaak. Pauzes zijn heilig. Uiteindelijk studeert ieder van ons ernaartoe. En geef maar toe, vijftien minuten pauzeren loopt al gemakkelijk uit tot een uur of twee. Onoverkomelijk en allesbehalve een schande, dus we genieten er met volle teugen van. Vergeet daarbij Royco-soepjes of chocolade Pick Up's, wie deftig een break wil nemen doet dat niet door te schranzen, maar door de wijde natuur in te trekken. De wijde natuur van ’t Stad welteverstaan, want we richten ons vandaag op enkele toplocaties in Antwerpen die jouw innerlijke boeddha zullen doen kirren van genot.

de lichtjes van de Schelde

Uitwaaien tijdens de blok kan uiteraard het beste daar waar een stevige doch aangename wind blaast. Aan de kilometers lange Scheldekaaien, waar de beaufortschaal hoog durft oplopen, vind je ongetwijfeld de uitgelezen plek. Maar er stelt zich één probleem: je bent niet de enige die hiervan afweet. Iedere Antwerpenaar en diens moeder zakt op een zonnige dag af naar de rand van het water, zeker ter hoogte van het Noorder- of Zuiderterras of waar de barbecues staan. Uitwaaien is daar misschien wel mogelijk, maar zeker niet in totale rust. En die zoeken we. Daarom is het een beter idee de Voetgangerstunnel (Sint-Annatunnel voor de pietjes-precies) te nemen – liefst te voet, zo werk je voor je rust – en op Linkeroever een bankje uit te kiezen. Daar is het gegarandeerd rustiger én het zicht is er mooier dan aan de overkant.

kleinste steegje van ’t Stad

Daterend uit 1591, gerestaureerd in 1969 en vandaag nog steeds aanwezig: de Vlaeykensgang. De haast geheime gang was eens het domein van de schoenmakers en werd vermoedelijk vernoemd naar een vlaaien- en wafelenhuis dat niet ver van de steeg gevestigd was. Te vinden tussen de Hoogstraat, De Oude Koornmarkt en de Pelgrimstraat. Misschien ietwat claustrofobisch, is het toch de perfecte plaats om – zeker ’s avonds – tot rust te komen. Er staan maar enkele bankjes ter beschikking, dus wie het eerst komt het eerst maalt. Maar eenmaal je er een hebt veroverd, word je – op misschien enkele passanten na – niet meer gestoord.

en zuipen maar

Alhoewel je tijdens de blok beter niet te veel alcohol nuttigt, kan er bij tijd en stond wel eens een drankje af. Vergeet de drukke Ossenmarkt, waar je om de vijf minuten bekend volk tegen het lijf loopt, of de verschillende keten op de Grote Markt en de Groenplaats, waar toeristen zich als volleerde vissenscholen van terras naar terras begeven. Niets voor jou, jij zoekt rust! Daarom valt het aan te raden af te zakken naar meer kalme, rustgevende en schijnbaar verstopte terrasjes. Barbouf in de Lange Nieuwstraat en De Groote Witte Arend in de Reyndersstraat beschikken over zulke terrassen. Of beter gezegd 'binnenkoeren', want daar hebben de terrasjes nog het meeste van weg.

Rust, peis en vree in het midden van 't Stad? Het is mogelijk.

Het terras van Barbouf

08.00u: Natalie Prass - My Baby Don’t Understand Me

Op een hysterische wekker na – je moest maar eens niet wakker worden op de dag van je examen! – weerklinkt ‘s ochtends bij voorkeur toch het gecomponeerde equivalent van vogeltjeszang. Natalie Prass haar stem zweeft langs je voorbij als een kleurrijke vlinder en haar melodieën komen waarschijnlijk stiekem uit een Disney-fabriek; ideaal om je dag te starten dus.

09.00u: Felicita - Doves

Je hebt net de examenvragen een eerste keer doorgelezen en de gevolgen zijn catastrofaal. Nervous breakdown en black-out; je grijze massa is veranderd in een pot platgekookte spaghetti. Chaos in je hoofd.

10.00u: John Cage - 4’33”

Shhhhht.

11.00u: Jay Z - 99 Problems

Het einde van het examen nadert en er is nog zo veel werk voor de boeg. Je gaat er echter met de werklust en swagger van Jay Z tegenaan, want zo’n kanjer ben je dan ook weer wel.

12.00u: Twin Shadow - Tether Beat

Je schuifelt de R-blok uit en merkt: DE ZON SCHIJNT. Al je vriendjes en vriendinnetjes waren zoals steeds weer een uur voor je klaar en dus moet je alleen richting koffie-automaat, bruine kroeg of bureau. Echt erg is dat niet, want in je hoofd knettert het gezellig, hoe slecht dat examen ook verlopen is.

13.00u: I will, I swear - Long Days

Je had je voorgenomen om meteen na de lunch weer voor school te beginnen, maar stiekem wist je ook wel dat dit moment ging komen: dutjestijd. Gelukkig maakt I will, I swear bij tijd en stond een verstild pareltje dat iets fijner is om bij in slaap te vallen dan de drilboor of grasmachine van je buurman.

14.00u: Arcade Fire - Ready To Start

TURN UP!

15.00u: Heino - Komm in meinen Wigwam (Regenbogen-Johnny)

Je kent elke seconde de precieze coördinaten van de vlieg die in je kamer zit, hebt werkelijk elk quizje gedaan dat Buzzfeed het voorbije jaar gepubliceerd heeft en als iemand je een Duitse schlager doorstuurt, beluister je die met het grootste plezier van de wereld.

16.00u: Cults - Go Outside

Tijd voor een welverdiende pauze. Je hebt weliswaar enkel nog maar de inhoudstafel bekeken, maar je hebt wel twee uur achter je boeken gezeten. Noeste arbeid was het.

17.00u: Charli XCX - Doing it (feat. Rita Ora)

Je hebt nood aan een echte schijf om weer in gang te schieten. Na de examenperiode ben je gegarandeerd finalist in So You Think You Can Bureaustoeldance?

18.00u: Mac DeMarco - Eating Like A Kid

Fretten, schranzen, alles wat voor je neus verschijnt gretig en zonder gêne binnensteken. Hoewel je de hele middag lang pindanootjes aan de lopende band verorberd hebt, kan je wel een hele koe (voor de vegetariërs: een heel weiland) op.

19.00u: Lotic - Suspension

Uh-oh, zeven uur en nog geen klop gedaan. Dit loopt fout.

20.00u: Thuis-generiek

“TIJDENS DE EXAMENS MOGEN ZE ALLES VAN MIJ AFPAKKEN, MAAR NIET MIJN THUISJE,” uhu.

21.00u: De honderdduizendste symfonie van Johan Sebastian Mozart

Ze zeggen altijd dat je beter kan leren met klassieke muziek, dus nu is het geschikte moment om die strategie eens uit te testen. Intelligente muziek om intelligente boeken in een intelligent hoofd te verwerken; match made in heaven.

22.00u: Olivia Newton-John - Physical

De examens zijn een geweldige aanleiding om nog eens aan wat lichaamsbeweging te doen. Want een gezonde geest in een gezond lichaam, maar vooral: eventjes je bureau kunnen verlaten.

23.00u: P!nk - Just Like A Pill

Ode aan de cursus van P!nk. Stilaan heb je in de smiezen dat het weer een kort nachtje zal worden. Helemaal klaar om het te accepteren ben je nog niet, je zwelgt liever nog even in zelfmedelijden.

00.00u: Iceage - New Brigade

Je staat op het punt om je cursus op te fikken...

01.00u: Mitski - Carry Me Out

... maar bent daar eigenlijk veel te braaf voor. De crisis bereikt haar hoogtepunt en al je Facebookvrienden zullen geweten hebben hoe moeilijk de leerstof is en hoe klein je ogen zijn.

02.00u: A. G. Cook - Beautiful

De cocktail van vermoeidheid, stress en sloten energiedrank maakt je helemaal HYPERRRR.

03.00u: Aisha Devi - Hakken Dub

Je staat strakker dan een gabber in een Kempense hardstylekeet. Niets of niemand kan je afleiden en als een legertank met raketsnelheid storm je over de powerpoints (cursus heb je intussen opgegeven). Night time is your time baby!

04.00u: Jon Hopkins - Collider

De duisternis dreigt je te verzwelgen, maar je moet. blijven. gaan.

05.00u: Jamie xx - Sleep Sound

Komt er buiten een eerste streepje zon door de nachtlucht priemen? De laatste loodjes zijn zo zwaar dat geen enkele weegschaal ze aankan, maar toch ga je ervoor, want opgeven is voor pussy’s.

06.00u: Burial - Rival Dealer 

Je ramt een scherpe potloodpunt in je arm en ergens diep vanbinnen voel je onder je verlept zombievel toch nog iets levends. Study, study, study, repeat.

07.00u: The Chordettes - Mister Sandman
HALLO BED!

In dezelfde jaren was het aantal Nederlanders in Antwerpen altijd een onderwerp in de media. Tijdens mijn allereerste bezoek aan een Delhaize was ik naar de kritiek op een voorpagina van een krant aan het kijken. Een man wees naar een krantenkop: “En dat allemaal van onze belastingcenten.” Ik antwoordde: “Maar we doen hier ook onze boodschappen." Ook onze eigen rector Verschoren leek nogal negatief over de toestroom van de Nederlanders. Hij vertelde ons dat dat niet zozeer om de afkomst van studenten gaat, maar dat de vraag zich voordeed of al die studenten nog goed bediend kunnen worden.

Komend academiejaar zal er nog steeds onbeperkt ingeschreven kunnen worden. De drukte aan de universiteit is goed te merken, probeer om half tien eens een plekje in de bib te bemachtigen. Papers, examens, deadlines. Een idee: zonder u af en zwijg erover. Als men half zoveel tijd aan de betreffende studietaken zou besteden als dat men het erover heeft, dan gaat niemand buizen. "Ik heb een heel zwaar leven, moeilijk, moeilijk, moeilijk?" Horen jullie het jezelf ook haast zingen? Brigitte Kaandorp staat je bij, vanaf pagina 16.

"I’m not bossy, I just have better ideas", ik vond dit credo op een bord en kon het niet nalaten om dit in het redactielokaal te plaatsen nadat ik verkozen was als hoofdredacteur. De redactie gaf mij een voorzittershamer en the bitch was born. Tina Fey [1] relativeerde dat lot: “Yes I am a bitch. Know what? Bitches get stuff done.” Ik heb veel te danken aan dwars en heb er vrienden voor het leven gevonden. Uiteraard zoeken we weer nieuwe redactieleden voor het komende jaar. Ik kan het je van harte aanraden! Blijf niet stilzitten. Blijf bazig. Blijf dwars.

Om met de Sinksenfoor naar Park Spoor Oost te verhuizen is een weloverwogen keuze geweest volgens Frans Lauwers: “Er waren weinig alternatieven. Er is twee jaar geleden een besluit geweest van de kortgedingrechter, twee maanden voor de start van de Sinksenfoor. We hadden tegen dat vonnis van de kortgedingrechter in beroep kunnen gaan. Maar tegen de tijd dat je dan een arrest hebt, ben je een half jaar verder. Dan is die Sinksenfoor al niet meer doorgegaan.”

alternatieve locaties

Lauwers: “We kwamen bij het verlaten overslagterrein van de spoorwegen uit. Dat was de beste plaats voor de Sinksenfoor. Dat betekent niet dat de Sinksenfoor daar de volgende tien, twintig jaar blijft staan. Het plan is om het er vijf jaar te laten plaatsvinden. Eventueel kan het daarna verhuizen naar de Kaaien, op voorwaarde dat de Kaaien zijn heraangelegd. Voor dit moment is de beslissing van de Sinksenfoor op Spoor Oost tijdelijk, omdat wij als stadsbestuur ook andere plannen hebben met Spoor Oost. Dat het een park moet worden staat in het bestuursakkoord. Dat kunnen we nu nog niet realiseren, omdat we met de werken aan de ring, de Oosterweelverbinding, zitten en dan gaat er aan het Sportpaleis een grote werkzone ontstaan. Daar zitten we dan met een enorm parkeerprobleem.”

In ruil voor die verhuizing naar de nieuwe locatie heeft de Stad wel een interessant aanbod moeten doen aan de foorkramers. Michel Franssens: “De foorkramers hebben zich er bij neer moeten leggen. Ze zijn wel flink gecompenseerd: ze moeten minder stageld betalen, blijven langer open (zowel in aantal weken als in dagelijkse sluitingstijd) en de Stad voert een grote reclamecampagne.“ De Stad zegt de Sinksenfoor slechts de komende vijf jaar in Park Spoor Oost te willen organiseren, maar de bewonersvereniging PSO twijfelt daaraan. Franssens: “Onze vrees is dat er veel andere evenementen zullen volgen en dat het een permanent pretpark wordt. Dat evenementen als BorgerRock, Zomer van Antwerpen en Laundry Day ook allemaal naar dat terrein verhuizen. Mensen die op ’t Zuid gingen wonen wisten dat die foor er was, maar dat is in onze buurt niet het geval.”

participatie

Toen de plannen van de Stad bekend werden gemaakt met betrekking tot de site Spoor Oost, stonden de bewoners daar nog niet meteen onwillend tegenover. Zij werden betrokken in het meedenken, maar de participatiemogelijkheden werden door beide partijen anders ervaren.

Franssens: “Onze actiegroep is ongeveer anderhalf jaar geleden tot standgekomen. Toen kwam de hele problematiek van de site naar boven en de buurt wilde daar positief op ingrijpen. Bij aanvang zijn we uitgenodigd door de Stad om mee te denken hoe we de site konden invullen. Zo waren er een aantal denkdagen waar we in werden betrokken die veel creatieve ideeën opleverden. Dat leidde bij ons tot een argwanend enthousiasme. We hebben daar al ervaring mee. Ook bij de ontwikkeling van het Moorkensplein en de Turnhoutsebaan werden we als buurt betrokken, maar van al die participatievoorstellen is niets terechtgekomen.”

Frans Lauwers licht de intenties van de Stad toe: “Helemaal op het begin was de bewonersvereniging uitgenodigd om mee te denken over de site. Ze zijn toen een paar keer op het kabinet geweest, maar hadden al snel een bepaald programma voor ogen. Ze realiseren zich niet dat het om een participatiebeleid gaat om zaken te realiseren met de andere stakeholders op Spoor Oost. We hebben hen de hand gereikt en gezegd: wij willen samen met u overleggen op voorwaarde dat alle voorbereidende documenten als work in progress worden beschouwd en dat we die de volgende dag niet in de krant zien staan, want als dat het geval is, dan kunnen we niet meer praten. We willen met jullie overleggen in ruil voor bepaalde discretie en dan vragen wij ook om wederzijds begrip over de te nemen beslissingen. Een stadsbestuur wordt democratisch verkozen en als stadsbestuur probeer je met alle belangen van de bewoners van je stad iets te doen. Een actiegroep kijkt alleen naar de eigen belangen, maar Borgerhout is groter dan de belangenroep PSO alleen.”

bestemming

Actiegroep PSO zelf ziet dit uiteraard anders, namelijk dat de inspraak een illusie was.

Franssens: “Er werd ons eigenlijk een rad voor de ogen gedraaid. Er werden drie bestemmingen naar voren gebracht; evenementen, parking en groen en het laatste is dus weggevallen. Als je de Sinksenfoor toelaat, dan komt er asfaltering en dan is er meteen niet meer de mogelijkheid om nog veel groen te creëren. Schepen Van de velde wilde wel dat we zouden zwijgen, maar onze functie is om druk uit te oefenen op de politiek. Vandaar dat we daar niet mee akkoord zijn gegaan, wij willen een drukkingsgroep blijven. Dat hele participatieproces is eigenlijk fake. Dat is ook een eenmalig gebeuren geweest. Daarna waren die participatiebijeenkomsten, die denkdagen, gewoon informatiedagen. Alles was al beslist, er kon nog weinig ingebracht worden.”

Beide heren laten de tekening van Spoor Oost zien volgens het huidige bestemmingsplan. Zij wijzen op dezelfde punten, maar leggen ze anders uit.

Franssens: "Er is gewoon weinig groen. Het is nu een kale betonnen vlakte. UFO’s en vliegtuigen zouden er zonder problemen kunnen landen. Wat wij daar uiteindelijk willen is een multifunctionele groene zone. Een speel- en ontmoetingsplek. Wij spiegelen ons ook wel aan Park Spoor Noord. Met een grote as van Noord naar Zuid zou je van Park Spoor Noord door kunnen lopen naar Park Spoor Oost. Richting het Rivierenhof kun je dan een slinger van groene zones vormen.”

Lauwers kijkt naar hetzelfde kaartje en legt de multifunctionaliteit van asfalt uit: “De bedoeling is dat daarop de parkeerzones afgebakend worden. Naar de benodigde capaciteit aan parkeerplaatsen zal er voor bepaalde zones gekozen worden en zullen die vrijgemaakt worden. Als er niet zo veel nodig zijn dan zijn die andere zones beschikbaar voor andere doeleinden. Het zal parking in combinatie met sportmogelijkheden zijn. Aan de zijkanten heb je groen. De situatie zal zo blijven tot Oosterweel gedaan is, dan wordt dat opnieuw aangepakt. Dan gaat dat terrein terug dicht. De Stad heeft een bouwvergunning en dan zal alles heraangelegd worden.”

groen of poen?

Lauwers: “PSO is teleurgesteld door de korte termijnoplossing. Dat er nu nog altijd geparkeerd gaat worden. Alhoewel, het is sowieso maar tijdelijk. Het gaat er van ‘s ochtends tot ’s avonds niet vol met auto’s staan. Ze aanvaarden niet dat je de aankoop voor een deel financiert met zo’n ontwikkeling. Ook over vijf jaar moet er wel een deel ontwikkeling zijn waardoor het terugverdiend wordt. Maar dat zal ook aan het zittende stadsbestuur liggen. Er zijn geen middelen beschikbaar om die prijs voor een park te betalen. PSO verwijst altijd naar Park Spoor Noord, maar dat is niet realistisch. Park Spoor Oost was een woestenij, nu is er tenminste al iets.”

Dat ziet Franssens toch heel anders, hij vindt dat de prioriteiten anders zouden moeten liggen: “Het gaat om het welzijn van duizenden mensen, niet enkel om het commerciële gebeuren. Wat is nu het belangrijkste: evenementen organiseren of de gezondheid van mensen? Studies wijzen uit dat we hier al zwaar belaagd zijn, een levensduurvermindering van een half jaar. Moet je daar in de eerste plaats niet mee bezig zijn in plaats van met botsauto’s en frietkoten?”

Dat er te weinig groen is beaamt Lauwers wel: “Borgerhout is een van de dichtbevolkste wijken, waar weinig open ruimte en groen is. Die wijk heeft daar wel nood aan, die wens is dus begrijpelijk. Maar is dat realistisch daar? Dat terrein is aangekocht door de Stad Antwerpen en dat moet terug verdiend worden. Dat zijn dan hele dure vierkante meters. Park Spoor Noord heeft in aanleg tien jaar geduurd. Dat was ook van de spoorwegen, maar voor het terrein moesten ze niets hebben. In ruil daarvoor hebben de spoorwegen bouwrechten gekregen op een stuk van de Noorderlaan, waar je de torens nu al ziet verschijnen. Je kunt dus niet zomaar zeggen als stad: 'hier gaan we eens een park leggen'. Bij Park Spoor Oost is dat eigenlijk hetzelfde verhaal. Dat is een investering die de stad moet doen, maar elke belastingbetaler in heel Antwerpen betaalt daar aan mee. Heel Vlaanderen betaalt mee. Die kosten moet je terugverdienen met andere bestemmingen, andere mogelijkheden.”

milieu

Franssens: "Er is een bodemanalyse geweest en er blijkt een historische verontreiniging met zware metalen aanwezig te zijn. Men minimaliseert dat en zegt dat het niet over het gehele terrein zo is. Dat is een van onze argumenten om grondiger te onderzoeken. Om die schadelijke invloed in kaart te brengen. Stad stelt dat het vanwege de betonnen verharding niet nodig is. Of die bodem vervangen moet worden is aan milieuexperts, maar wij zijn daar wel door verontrust. Het is een kankerplek in een druk bewoonde buurt.” Dezelfde feiten worden ook hier door de andere partij anders uitgelegd.

Lauwers: “Dat schijnt geen probleem te zijn, de bodemvervuiling. Het is een terrein dat opengesteld wordt voor publiek. Die vervuiling is niet zo groot dat het een gevaar is voor de volksgezondheid. Er is geen aanleiding tot bodemsanering. De noodzakelijkheid van bodemsanering hangt hangt af van de eventuele overschrijding van de normen. En dan hangt het er nog vanaf wat je er mee doet. Als je het asfalteert dan moet je het niet snel saneren.”

En dan zijn er nog de zorgen omtrent geluidhinder. PSO vindt dat deze onderschat worden.

Franssens: "Er was onlangs het Terlopleinfeest en het geluid werd ook weerkaatst door de hoge flats daar. We gaan het aantal decibellen meten en telkens als het overschreden wordt gaan we een klacht indienen.”

Lauwers vindt het overdreven, zoveel last kunnen zij daar niet van hebben volgens hem: “Op de Gedempte Zuiderdokken stond de foor veel dichter bij de bewoning. Vanaf het hartje van de foor naar de eerste bewoners, is het nu zo’n 200 meter. De enigen die daar wel direct hinder van ondervinden, zijn niet de bewoners van Borgerhout aan de andere kant van de spoorweg, maar de bewoners van de blokken van TSO, die zitten daar het dichtste tegen. PSO heeft bij die groep weinig aanhang. Die hebben een eigen groep, die constructief meewerken. Zij zouden het hardst moeten klagen en zij doen het niet.”

actiegroep vs. kabinet

Hoe anders zou de situatie er uitzien onder het vorige stadsbestuur? Franssens vindt het een delicate vraag: “We zitten met een heel moeilijke politieke situatie. Borgerhout is een links eiland in een rechtse zee. De districtsraad hier met Groen, SP.A en PvdA staat achter ons, maar de districtsraad heeft niet veel te zeggen. Indertijd van Patrick Janssen waren er wel plannen om hier een park van te maken, ook voor het Moorkensplein waren onteigeningen goedgekeurd. Die plannen zijn allemaal door het huidige stadsbestuur van de kaart geveegd. Men zegt dat er groen is, maar dat stelt niets voor op al die hectares. Als je naar de glossy reclamefolders kijkt, dan lijkt dat een groen terrein en dat is volksbedrog. We zijn bovendien heel angstig dat dit een permanent evenementenpark gaat worden. De groennorm per inwoner wordt hier absoluut niet gehaald, met het park zou dat enigszins gecompenseerd kunnen worden. Men laat die historische kans nu links, of eigenlijk rechts, liggen.” Lauwers vindt dat PSO weinig argument heeft, maar weet inmiddels dat ruimtelijke ordening veel losmaakt: “Ik heb als beleidsmaker de emotionele reacties van mensen onderschat. Je grijpt daarmee rechtstreeks in op het leven en welzijn van mensen. Daarom dat de samenwerking met de bevolking heel belangrijk is, die moet dan ook goed verlopen en daar ligt een moeilijkheid. Beleidsmakers weten niet goed hoe ze met die inspraak moeten omgaan en bewoners zien participatie voornamelijk vanuit hun eigen belangen.“

Op donderdag 28 mei, de dag dat deze editie van dwars uitkomt, zal de rechter uitspraak doen. Volg onze facebookpagina om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen.

Guy Cassiers is sinds 2006 artistiek leider in het Toneelhuis. Naast hem creëren nog een zestal andere artiesten er hun werk, namelijk Olympique Dramatique, Bart Meuleman, Abke Haring, Benjamin Verdonck, FC Bergman en Mokhallad Rasem. Dit zorgt voor uiteenlopende vormen van theater, verschillend qua discipline en schaal. Van puur teksttheater tot sterk visueel beeldend theater, van klank- en beeldtechnologie tot artisanaal kleinschalig handwerk. Het verschil tussen deze makers wil een afspiegeling zijn van de verscheidenheid die zo kenmerkend is voor 't Stad. Voor ieder wat wils!

Passions humaines

De voorstelling Passions humaines is een typisch Belgisch verhaal, dat draait rond de beeldhouwer Jef Lambeaux en zijn controversiële werk De menselijke driften. Uit dit werk spreekt Lambeaux' passie voor het menselijk lichaam en vooral voor de beweging. Het kunstwerk zorgt voor controverse tussen enthousiaste liberalen en verontwaardigde katholieken vanwege het pornografische karakter ervan. Die onenigheid wordt alleen maar erger wanneer koning Leopold II de opdracht geeft om het werk in marmer uit te voeren. Schrijver Erwin Mortier buigt zich over dit verhaal en maakt van de controverse rond het beeldhouwwerk een panorama van menselijke drama's, maatschappelijke tegenstellingen en ideologische gevechten. Rond de figuur van Lambeaux verzamelt hij een groep kleurrijke personages die samen de tijdsgeest, de normen en waarden en de hypocrisie aan het einde van de negentiende eeuw incarneren. Met een tweetalige Frans-Nederlandse cast is Passions humaines in alle opzichten een Belgisch verhaal.

technische doorloop

Maar hoe gaat dat er bij zo'n voorstelling nu backstage aan toe? Ik word rondgeleid door productieleider Michaël Greweldinger en chef techniek Joost Man. Vanavond speelt Passion humaines voor de tweede week in het Toneelhuis, na een aantal avonden gespeeld te hebben in Frankrijk. Het is vier uur 's middags, maar achter de schermen van de Bourla wordt er al hard gewerkt aan de voorstelling van vanavond. Er wordt een technische doorloop zonder acteurs gedaan waarbij alle technische aspecten (geluid, licht en decorwisselingen) per scène worden doorlopen en gecheckt. Het is heel apart om datgene wat je normaal als kijker vanuit de zaal ziet, eens vanachter het doek te beleven. Alles loopt hier heel gestructureerd, iedereen heeft zijn eigen taak. Het is aan Joost om dit alles te coördineren. Aangezien er nu al meerdere voorstellingen zijn gespeeld, is de technische doorloop binnen vijftien minuten gedaan. Maar bij een eerste voorstelling is dat wel anders. Ieder theater is namelijk weer anders, bijvoorbeeld qua hellingsgraad van het podium. Tijdens een tour moet hier in ieder theater weer rekening mee worden gehouden en moeten decorstukken daar soms aan worden aangepast.

Toch heeft Joost niet enkel als taak om de techniek te coördineren, hij wordt al vanaf het allereerste begin van een voorstelling betrokken bij het proces. Guy Cassiers staat er namelijk om bekend dat hij vanaf de start samen zit met alle technici. Op deze manier kunnen zij meteen inspringen op ideeën en zien of deze technisch realiseerbaar zijn of niet.

The Phantom of the Opera

Omdat de technische doorloop deze keer zo vlot verloopt, is er nog wat tijd voor een rondleiding in de Bourla. Joost neemt me mee naar de kelders van het Toneelhuis, onder het podium bevinden zich blijkbaar nog drie verdiepingen. Ineens waan je je in een setting van de musicalfilm The Phantom of the Opera (guilty pleasure van de redacteur). Het is hier een doolhof van houten panelen en katrollen. Vroeger werden deze gebruikt om decorstukken op het podium te laten bewegen, maar ondertussen zijn ze niet meer in gebruik. Toch is het bijzonder dat deze mechaniek nog aanwezig is, het Toneelhuis is namelijk een van de weinige moderne theaters waarbij er nog zoveel oorspronkelijke mechanismen zijn behouden.

een grote familie

Na de rondleiding is het etenstijd en begeven we ons naar de kantine. Hier stroomt het ondertussen vol met alle werknemers van het Toneelhuis. Van de techniekers tot de leidinggevers, van de stagiaires tot de acteurs, iedereen eet hier samen. Het is één grote familie. Dit moet ook wel, voor sommige voorstellingen zijn ze namelijk weken samen op tour. Zo speelt Passion humaines 15 en 16 juni weer op het Holland Festival in Amsterdam. Het voelt nog een beetje onwennig om me als studente plots tussen al dit creatief geweld te bevinden, maar iedereen is heel open en de sfeer is gemoedelijk. Het is mooi om te zien hoe zoveel verschillende soorten mensen zo goed met elkaar samengaan op het moment dat zij naar eenzelfde doel werken, namelijk een geslaagde voorstelling.

showtime

Intussen is het nog maar een uur voordat de voorstelling begint en begeven de acteurs zich naar de kleedkamers. Daarna is het tijd voor de soundcheck die ik vanuit de zaal kan bekijken. Het is de eerste keer dat ik eens in een vrijwel lege theaterzaal zit. Maar niet voor lang, over een halfuur opent de zaal voor het publiek. Ik kan nog net een stukje van de inleiding door Petra Damen – die verantwoordelijk is voor de publiekswerking – meepikken in de hal van het Toneelhuis en daarna kan de show beginnen.

Wanneer ik weer gewoon als bezoeker in de zaal zit tussen de rest van het publiek, vergeet ik al snel de technici die nu achter de schermen hun taken uitvoeren en laat ik me meeslepen door het stuk. Dat lijkt me alleen maar een goed teken. Na de voorstelling drinken de productieleider en regisseur nog een pintje in de foyer en dan is het tijd weer om naar huis te gaan. Maar voor de echte volhouders is er natuurlijk altijd nog café De Duifkens op de Graanmarkt, waar veel theaterbezoekers nog een laatste pintje (of twee) drinken.

c’est quoi ça?

Handelsakkoorden zijn bindende afspraken die de Europese Unie maakt met andere landen of internationale organisaties om zo de handel tussen de verschillende partijen te stimuleren. Voorbeelden van zulke afspraken zijn het vastleggen van lagere invoertarieven waardoor goederen makkelijker tussen de verschillende partners kunnen worden verhandeld. Het sluiten van deze akkoorden haalt dus handelsbarrières weg zodat beide economieën kunnen groeien.

De Europese Unie heeft al eerder verschillende vrijhandelsakkoorden gesloten. Zo werd op 1 maart 2013 vrije handel mogelijk tussen de EU en Peru. Op 1 augustus 2013 werd er dan weer een verdrag met Colombia ondertekend, waar zich in 2014 ook Ecuador bij aansloot. Deze akkoorden zouden naar verwachting 500 miljoen euro per jaar opleveren aan de bedrijven in de betrokken economieën. Ook met landen als Zuid-Korea, Mexico, Zuid-Afrika, Chili, Centraal-Amerikaanse landen en de ACS-landen (African, Caribbean and Pacific Group of States) zijn de afgelopen jaren akkoorden gesloten.

what about TTIP?

De Europese Unie onderhandelt dus nu over het sluiten van zo’n vrijhandelsverdrag met de Verenigde Staten van Amerika. Volgens sommigen zou het sluiten van dit akkoord leiden tot een enorme economische groei bij beide partners, terwijl andere denken dat het wel zeer moeilijk zal worden voor regeringen om de markten zo te organiseren dat de consument voldoende beschermd wordt.

De handelsrelaties tussen de VS en de EU zijn al jaren zeer goed, wat wil zeggen dat er nu al relatief weinig barrières zijn. Toch zou het sluiten van een pact goed zijn voor een handelstoename van 50 procent tussen de twee partners. Men speelt dan ook al sinds de jaren negentig van vorige eeuw met het idee om zo’n vrijhandelszone te creëren. De effectieve onderhandelingen voor TTIP zijn begonnen in juli 2013. Dit akkoord zou de grootste handelszone ter wereld maken, goed voor 46 procent van het BBP van de hele wereld.

Momenteel zitten de onderhandelingen in de negende ronde. Voor de EU wordt er onderhandeld door de Europese Commissie. Die heeft een mandaat gekregen van de lidstaten die hun richtlijnen voor de onderhandelingen aan de commissie hebben doorgegeven. De Europese Commissaris voor Handel, momenteel de Zweedse Cecilia Malmström, leidt de onderhandelingen. De Europese Commissie heeft geen mandaat om een akkoord te sluiten. Als de onderhandelingen zijn afgelopen, zullen de Raad, de parlementen van de lidstaten en het Europees Parlement hun goedkeuring nog moeten geven aan het verdrag. De deadline die was vooropgesteld, eind 2015, wordt hoogstwaarschijnlijk niet gehaald.

was ist das Problem?

Het TTIP heeft dus zijn medestanders waaronder de Europese Commissie, maar ook werkgeversorganisaties en bedrijven. Volgens hen zal het verdrag enorme economische groei met zich meebrengen en honderdduizenden banen creëren. Ook zal het er voor zorgen dat de regelgeving tussen de VS en de EU geharmoniseerd wordt, wat ook kostenbesparend zou werken.

Toch groeit de kritiek op het TTIP met de dag. Bepaalde fracties binnen het Europees Parlement, vakbonden en vele NGO’s wijzen op verschillende problemen die het TTIP met zich mee zou brengen. Zo is er veel kritiek op het gebrek aan transparantie waarmee de onderhandelingen gepaard gaan en de verschillende lobbygroepen en grote bedrijven die het achter de schermen voor het zeggen zouden hebben.

Een ander punt van kritiek gaat over de harmonisatie van de regelgeving tussen de VS en de EU. Critici in de EU hebben schrik dat uit het akkoord zal blijken dat de strenge, EU-regelgeving verzwakt zal worden in het voordeel van de veel meer gedereguleerde VS-regelgeving. Dit zou bijvoorbeeld de deur open zetten voor meer vervuilende wagens naar Amerikaanse normen, of naar de import van Amerikaanse chloorkippen.

Het laatste en misschien wel grootste punt van kritiek gaat over ISDS (Investor-to-State Dispute Settlement). Door het ISDS-mechanisme kunnen overheden gedwongen worden om miljarden euro's belastinggeld te betalen aan multinationals als compensatie voor wetgeving die hun winsten zou kunnen aantasten.

sociaaldemocraten tegen ISDS in handelsverdragen met Canada en VS

De Europese sociaaldemocraten hebben in april hun positie ten aanzien van het omstreden ISDS-mechanisme  bevestigd. Door het ISDS-mechanisme kunnen overheden gedwongen worden om miljarden euro's belastingsgeld te betalen aan multinationals als compensatie voor wetgeving die hun winsten zou kunnen aantasten. In het verleden eiste de Zweedse energiereus Vattenfall een compensatie voor het voor de omslag naar een milieuvriendelijker Duits energiebeleid en ook tabaksgigant Philip Morris daagde Uruguay en Australië voor het Internationaal Arbitragehof omwille van anti-tabaksmaatregelen. “Wij willen niet dat het ISDS-mechanisme wordt opgenomen in de handelsverdragen met Canada (CETA) en de Verenigde Staten (TTIP),” zo klinkt het.

Met de herbevestiging van haar positie omtrent ISDS komen de Europese sociaaldemocraten tegemoet aan de bezorgdheid van duizenden Europese burgers, die in de afgelopen periode hun ongerustheid over ISDS hadden geuit.

Sociaaldemocraten roepen de Europese Commissie nu op om het hoofdstuk omtrent ISDS in de handelsverdragen met de VS en Canada aan te passen en te verbeteren, om ervoor te zorgen dat deze niet worden verworpen in het Europees Parlement. Indien de Europese Commissie beide handelsverdragen alsnog goedgekeurd wil zien in het Europees Parlement, zullen er nog drastische aanpassingen moeten worden doorgevoerd. Als dat niet gebeurd, verliest de Europese Commissie de steun voor beide verdragen.

standpunt Europese Volkspartij omtrent ISDS

De EVP-fractie is verheugd over het initiatief van de Europese Commissie om het ISDS-mechanisme te moderniseren, waardoor het transparanter en onpartijdig wordt. Het voorstel dat gepresenteerd werd door commissaris voor Handel Cecilia Malmström is een stap in de goede richting, in het bijzonder voor de lopende onderhandelingen over het Trans-Atlantisch Vrijhandels- en Investeringsverdrag (TTIP). De EVP-fractie verwelkomt het voorstel om de oprichting van een permanent internationaal onafhankelijk Hof van Arbitrage te ondersteunen op de lange termijn. Ze wil een TTIP dat een gemoderniseerd, transparant en onpartijdig ISDS-mechanisme bevat dat moet voorkomen dat elke discriminerende behandeling van EU-investeerders, in het bijzonder het midden- en kleine bedrijven, door de VS zou worden bestraft.

De EVP-fractiewoordvoerder in de Commissie Internationale Handel van het Europees Parlement, Daniel Caspary, benadrukte het belang van een sterke bescherming van het investeringsmechanisme: "Het is in het belang van iedereen om grensoverschrijdende investeringen te vergemakkelijken en op hetzelfde moment onze beleggers te beschermen. Hiervoor moeten we een gemoderniseerd en transparant geschilmechanisme hebben dat een snel proces mogelijk maakt, de kosten onder controle houdt en vooral, wettelijk geregeld is zodat de politieke bereidheid niet afneemt. Met het voorstel voor de oprichting van een bilateraal hof van beroep en onafhankelijke arbitrage, is een belangrijke stap gezet om bezorgdheid van de burgers verder te verminderen."

"Dit nieuwe concept van de Europese Commissie is een goede basis voor de volgende rondes van onderhandelingen met de Verenigde Staten," zei Godelieve Quisthoudt-Rowohl, EVP-rapporteur voor de TTIP-resolutie in het Europees Parlement. "Het is ondenkbaar voor ons om een investeringspartnerschap af te ronden zonder dat onze investeerders wettelijke bescherming krijgen door moderne arbitrage. We hebben al in de uitgebreide economische en handelsovereenkomst (CETA) aangetoond dat de moderne regels nodig en mogelijk zijn om meer effectief bescherming te bieden aan investeerders zonder afbreuk te doen aan de regelgeving en soevereiniteit van de verdragsstaten. We blijven werken om van de TTIP een succes te maken en zo onze toekomst in handen te nemen, in plaats van de dingen tot stilstand te brengen zoals de tegenstanders van het TTIP willen doen."

Ik zou echt niet weten wat ik anders had willen worden dan cabaretière. Volgens mij was ik dan een heel sneue juf Nederlands met een burn-out geworden. Ik kan natuurlijk goed -daar kwam ik ooit achter- mensen aan het lachen brengen. 'Verbeter de wereld, begin bij jezelf', luidt toch die slogan. Ik hoop door mensen aan het lachen te brengen dat ze iets vrolijker de deur uit gaan dan dat ze binnenkwamen. Dat is mijn missie. M’n kinderen vinden me godzijdank ook best nog grappig. Daar was ik een beetje bang voor, voor die rollende ogen. We hebben een eigen humor thuis, een soort onderlinge gekkigheid. Ze komen ook nog steeds naar mijn shows kijken. Mijn zoon, ondertussen 20 jaar oud, zit wel met een soort techniciteit naar mijn show te kijken, van: 'wat doet die vrouw nou eigenlijk?' Terwijl hij vroeger gemakkelijker alles goed vond.

Het is niet echt een hoofdzonde, maar ik sta altijd een beetje weigerachtig tegenover het maken van een nieuwe show, of om me voor te bereiden op een avondshow. Daarom heb ik, als ik een show geef, steeds een zenmoment van drie kwartier nodig voor ik opkom. Het eerste kwartiertje doe ik een soort gymnastiekje en probeer ik echt de tunnel in te gaan: je moet focussen op wat je gaat doen. In de zaal zit namelijk 800 man, daar moet je doorheen. Je kan niet recht uit het dagelijks leven, hup, de zaal in stappen. Ik heb een soort concentratie dat ik me richt op het publiek en me voorstel dat het leuk wordt en dat ik er zo zin in krijg. Na dat kwartier maak ik me niet meer druk, dus echt stress heb ik dan niet meer want anders word je gek als je er je tot vlak van te voren druk om maakt. Het blijft immers mijn professionele bezigheid, dus heel de tijd stressen heeft echt geen zin.

Ik kan echt onmogelijk kiezen tussen zingen of theater. Kiezen is voor mij echt wel verliezen dan. De recensenten noemen het vaak een aangekleed liedjesprogramma en dat klopt ook wel. Ik ben gewoon ooit met liedjes begonnen en het geklets tussendoor kwam er automatisch bij. Je kan mij dus een half-om-halfje noemen. Liedjes, langs de ene kant, zijn heel dankbaar. Ze blijven langer hangen en ik heb een paar gouwe ouwes waar mensen vaak naar vragen dus dan blijf je gewoon zingen. Maar kletsen, ach, dat is ook heerlijk. Een heel nonsensverhaal ophangen en daar mensen volledig in meekrijgen... Ik kan gewoon geen keuze maken!

Bette Midler is absoluut een groot voorbeeld voor mij en heeft me best geïnspireerd. Het is een brutaal wijf, ze is grappig én ze kan goed zingen. Onze eigen Toon Hermans vond ik ook fantastisch, hij had zo een mooi gevoel voor timing. Hij kon zijn publiek aan het lachen brengen met werkelijk niks. Dan zei hij tegen zijn toneelmeester: “Dennis kan je even m’n tennisraket uit de auto halen” en dan ging ‘ie staan wachten op ‘t toneel tot het tennisracket werd gebracht. Dat duurde vijf minuten en mensen pisten echt in hun broek van het lachen. Dat vind ik magistraal. Maar er is echt wel nog steeds een verschil tussen mannen en vrouwen in de cabaretwereld. Zo weet ik van mezelf dat ik een eigen soort humor heb. Ik heb ook het idee dat vrouwen zich sneller ‘te kakken’ zetten dan mannen. Mannen zullen vaker een grote mening verkondigen terwijl vrouwen meer zoiets hebben van “ik weet het niet, ik doe maar wat” en dat vinden mensen dan ineens grappig ofzo. Ik moet toegeven dat ik wel het idee heb dat ik nooit helemaal serieus word genomen door de mannen. Dat is op zich niet erg want ik heb toch wel succes. De recensenten houden echter toch meer van de mannen in het cabaret.

Altijd vrolijk zijn en lachen, kan ik niet. Lachen en huilen liggen erg dicht bij elkaar. In mijn humor zit ergens een grond van waarheid, sommige dingen zijn letterlijk uit mijn leven gegrepen. Dat merk je bijvoorbeeld aan een nummer zoals Zeewind. Dat is zo'n heftig nummer, dan krijg je direct de zaal stil. Het nummer gaat over een vriend die een hersenbloeding kreeg. ‘s Ochtends was er nog niets aan de hand, ‘s avonds lag hij al in het ziekenhuis. Hij lag daar met een gebruind gezicht, hij ademde nog, maar was er niet meer. Ik dacht nog: Dat is veel te privé en veel te gedetailleerd. Maar het publiek voelt dan toch ergens aan dat het écht is. Ook voor mezelf is lachen en huilen soms nauw verweven. Ik kan soms erg somber zijn. Dat zie je bij alle komieken. Neem nou Robin Williams, een van de beste komieken ter wereld, bleek achteraf toch zo depressief als een deur te zijn. Volgens mij kan je pas echt goede grappen maken als je de andere kant ook kent. Als je echt altijd vrolijk bent dan zie je het contrast niet meer.

Over mijn lessen en professoren had ik weinig te zeggen. Hoewel velen de beste bedoelingen hadden, was het niveau van de colleges niet om over naar huis te schrijven. Letterlijk. Toch is het de moeite waard een impressie te geven van één professor. Een vriendelijke man. Het leek soms bijna of hij echt om de lessen gaf.

Van te voren was ik gewaarschuwd dat het universiteitspersoneel van Praag geen vloeiend Engels sprak. Hoewel mijn professoren ons over het algemeen prima te woord stonden, was er af en toe een slip of the tongue.

opening

De docent van het vak ‘Creating Europe’ lijkt het de eerste les een goed idee een voorstelronde te doen. Alle studenten geven hun naam, geboorteland en studierichting. Bij het noemen van de studierichting laat de professor steeds weten of een verwant onderwerp tijdens de lezingen aan bod komt. Wanneer een studente uit Duitsland vertelt dat ze onderzoek doet naar de rol van vrouwen in Europese samenwerking, reageert de professor enthousiast: “I surely can do something on women!” Behalve een Engels meisje is de (onbedoelde) betekenis van de opmerking de klas ontgaan. De Engelse zoekt mijn blik. Het semester kan beginnen.

collegezaal

De collegezaal waar ‘Creating Europe’ plaatsheeft, is geen collegezaal. Het is zelfs geen lokaal. De ruimte is een vierkant kamertje, aan het einde van een gang op de derde verdieping. De muren houden zich schuil achter boekenkasten en bij het raam staat het bureau van de professor. Er is een tafel tegenaan geschoven, met zeven houten stoelen eromheen. De stoelen en tafels hebben veel weg van een showroom van IKEA. Het is het privékantoor van de professor. Afgaande op de geur die er iedere week hangt, zwoegt hij urenlang op taaie dossiers voordat wij binnenstappen. Een raam opent de professor echter niet. Ook al ruikt het naar ontbonden camembert. Ook al is het buiten dertig graden. Ook al staan zelfs de boeken te zweten.

profes-sober

Eenmaal vroeg ik, in een spontane bui, de professor naar tips om de Praagse cultuur te proeven. Levensgevaarlijk. Eindeloze stilte. Ik keek naar buiten terwijl zijn buik rommelde. Weer stilte. Het geluid van moeizaam denken. Ik wilde al zeggen dat het goed was en het lokaal verlaten, maar ineens had hij een ingeving. “You should go for beers, that is what we like to do.” Bier drinken; Praagse cultuur volgens de professor.

verzorgd

Iedere week staat er een blik cola naast zijn laptop. Vanaf mijn stoel kan ik horen hoe hij de koolzuuroprispingen vanuit zijn omvangrijke buik probeert te onderdrukken. Hij drinkt met lange teugen en wrijft dan met zijn handen in zijn gezicht. Vaak kriebelt hij in zijn baard, of in zijn bleke haardos dat altijd als een spel mikado-stokjes alle kanten op steekt. Als hij ons Engels niet verstaat, lacht hij vriendelijk.

test

Halverwege het semester hebben we een onverwachte test. We moeten vijf vragen beantwoorden over artikelen die we moesten lezen. “Please, keep it short”, drukt hij ons op het hart. Hij legt uit dat we zeker geen ingewikkelde zinnen moeten schrijven. Blijf bij de kern, wees to the point. “No complicated sentences”, herhaalt hij. Na een paar minuten vraag ik een nieuw blaadje. “Extra paper?”, hij schrikt. “I told you to keep it short.” Als ik het inlever, pakt hij mijn antwoorden bevreesd aan. Een zucht. “Gosh, that is a lot”, verzucht hij welgemeend maar berustend.

Bij het verlaten van de laatste les staat hij bij de deur. Hij geeft ons een hand. Ik ga die dolle dinsdagmiddagen aan het einde van de gang op de derde verdieping, in dat kleine lokaaltje nog missen. Net als die professor.

Praags aanzicht