dwars slijpt het virtuele fileermes en gaat langs de graat van boeken, films, series, games, muziek, theater, haarproducten en rubberen eendjes. Dinsdag 22 november trokken we naar Bootsman, een voorstelling gespeeld door Ivan Pecnik en aangeboden via de UAntwerpen Plus Pass. We namen plaats aan de bar van het Zuiderpershuis, een warme gloed vulde de zaal en de toon was gezet voor een gezellige avond cultuur.
Ivan Pecnik vertelde ons het levensverhaal van zijn grootvader, die een belangrijke rol speelde in het Antwerpse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tussen de scènes door konden we genieten van jazzmuziek zoals die klonk in de jaren ’40, prachtig uitgevoerd door drie muzikanten en met een tikkeltje humor gezongen door Ivan Pecnik in eigen persoon.
Terwijl de voorstelling voortkabbelde, deinden wij mee op de tonen van deze jazz standards. Ondertussen vertelde Pecnik zo levendig, dat het leek of we samen met hem op zijn grootvaders bed aan diens lippen gekluisterd zaten. Zijn levensverhaal begon als bootsman in Boom en eindigde met een dramatisch en ontroerend weerzien met zijn vrouw in de haven van Antwerpen. De reeks gebeurtenissen daartussen waren de moeite waard om te vertellen. Zo zullen we bijvoorbeeld de absurd spannende ontsnappingspoging uit de gevangenis van Sint-Gillis in het midden van de Tweede Wereldoorlog niet snel vergeten.
De Vlaamse acteur maakte onze cultuuravond er alleen maar beter op door gul met zijn feitenkennis te strooien. Zo kwamen we te weten dat een bootsman de man is die aan het hoofd van de lichtmatrozen staat. Hij is de persoon die het schip drijvende houdt door waar nodig reparaties uit te voeren. Een kort internetonderzoekje na de voorstelling leerde ons dat de Antwerpse Haven nog steeds bootsmannen aanwerft. Overweeg je dus in een moment van wanhoop je academische carrière overboord te gooien en avontuurlijkere horizonten op te zoeken? Misschien is het beroep van bootsman wel iets voor jou!
Ook over het verzet in Antwerpen leerden we een en ander bij. Pecnik verzekerde ons dat hij de waarheid en niets dan de waarheid vertelde, zodat wij ademloos luisterden naar de scène waarin de grootvader zijn leven riskeerde om de Duitse vlag van de toren van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te stelen. Vooral indrukwekkend was echter de grenzeloze loyaliteit van verzetsgroepen onderling, die in loodzware omstandigheden vele levens redden en families herenigden.
De 50-jarige Antwerpenaar, onder andere bekend van zijn rol als Giovanni Baggioni in de film Dag en Nacht uit 2010, vertelde het verhaal van zijn grootvader alsof het zijn eigen leven betrof; je voelde de bewondering voor zijn “bompa” in elke scène. We kwamen na de voorstelling dan ook doordrenkt van levenslessen en in licht filosofische stemming buiten. Steeds vaker zullen dit soort verhalen zich ontvouwen via kinderen en kleinkinderen van de oorspronkelijke verteller. Die verbale traditie is een bodemloze schat aan herinneringen. Door te luisteren naar de verhalen van je ouders en grootouders leer je immers over de evolutie van de wereld, de mens, je eigen familie en hoe jij als persoon in de wereld staat op een manier die je niet kan vatten in boeken.
Pecnik slaagde erin om, ondersteund door de muzikale inbreng van zijn band Bootsman, zo’n hoogstpersoonlijk verhaal op een universele manier te delen met zijn publiek. Alleen al daardoor verdient hij ons respect. Wij trokken in elk geval verzadigd en met de tonen van Let’s Get Lost van Chet Baker nog naklinkend in onze oren naar huis, vastbesloten om onze grootouders eens uit te horen. Je weet nooit welke absurde, meeslepende of verrassende pareltjes van verhalen klaarliggen om verteld te worden. We weten nu dat het belangrijkste is dat ze verteld én doorverteld worden.
Bootsman was het tweede cultuurevenement in een reeks van vier. Je kan dit jaar nog meegenieten van de balletvoorstelling Viva Brasil en de operavoorstelling Opera Mobile. Voor meer informatie, surf naar www.uantwerpenplus.be.
