veelzijdigheid in de verf

de schilder in Pieter Embrechts

23/03/2017
Pieter Embrechts (© Jeroen Janssens | dwars)

Hij zit er vanavond “gaar” bij, zo zegt hij zelf. Een week van late avonden en vroege ochtenden tekent zijn gezicht. Pieter Embrechts zit niet stil. Zijn voorstelling A Street Concert verovert eindelijk de planken en ondertussen regisseert hij ook een voorstelling van Hugo Matthysen. Toch is er om halftien ’s avonds nog tijd voor een slaapmutsje. Hij bestelt een exclusieve jasmijnthee, grinnikt daar een beetje bij.

Er is meer dan tien jaar verstreken tussen het uitbrengen van zijn eerste Nederlandstalige album Maanzin en zijn nieuwe dubbelalbum Onderwoud. “Maar intussen heb ik natuurlijk niet stilgezeten.”

 

In die tussentijd verschenen er inderdaad nog heel wat platen. De vier platen met El Tattoo del Tigre, de twee met The New Radio Kings en de dubbel-cd van de vrolijke jongerenvoorstelling Sunjata zijn daar maar een greep uit. “Muziek is eigenlijk een constante in alle projecten die ik doe.”

 

“Het klopt echter wel dat het lang geleden was dat ik nog eens een album had uitgebracht met eigen Nederlandstalige songs die niet geschreven waren voor een project of voorstelling. Puur om de muziek op zich.”

 

Jezelf vervelen met een gitaar in de buurt is een hele goede potgrond om songs te schrijven.

 

“Songs ontstaan steeds wanneer ik even niets om handen heb. Jezelf vervelen met een gitaar in de buurt is een heel goede grond om songs te schrijven. Ik merk dat ik dat soort rust echt moet inbouwen. Je hebt immers tijd nodig om zoiets te laten groeien.”

 

“Doordat ik zoveel dromen heb, ontbreekt die tijd me weleens. Ik ben vaak ook zo gek om al die dromen in realiteit te willen omzetten, zonder een al te groot commercieel plan. De wil om te maken is vaak gewoon te groot en ik ben iemand die mezelf toelaat veel te verkennen.”

 

verhalen in de spotlight

“Gelukkig weet ik ondertussen waar ik kan gaan aankloppen met mijn artistieke dromen en heb ik de luxe dat ik die projecten ook kan maken. A Street Concert is er daar zo één van. Een nieuw theaterconcert dat ik net gemaakt heb onder de vleugel van HetPaleis.”

 

“De ondertitel is: gezongen portretten op doek. Dat vat het idee ook goed samen. Het concert bestaat uit portretten die ik van mensen heb gemaakt. Mensen die ik op de Turnhoutsebaan in Borgerhout heb ontmoet, wiens verhalen ik heb omgezet in lied, film en muziek. Hierdoor wordt de beleving van muziek en film voor het publiek ook veel intenser.”

 

De songs die Pieter speelt tijdens de voorstelling, duren soms langer dan tien minuten. “Dit omdat ze een verhaal vertellen dat waarachtig is. Het zijn geen songs met een commerciële ambitie. Ze zijn niet gemaakt voor radio. Ik moet bekennen dat ik me in die verhalende vrijheid soms meer thuis voel dan in de popmuziek.”

 

Pieter Embrechts (© Jeroen Janssens | dwars)

 

Verhalende songs, het is geen nieuwe ontdekking. Tien jaar geleden deed hij al tranen vloeien met het nummer Clara en Jos, waarin hij de aftakeling van zijn dementerende grootmoeder bezingt. “Dat is een heel goed voorbeeld”, bevestigt hij. “A Street Concert is exact dat idee! Beide zijn gestart met verhalen en gesprekken. Er is dus eigenlijk niet zoveel veranderd. Ik doe nog steeds hetzelfde als toen, maar nu een heel concert lang.”

 

Pieter stelt je voor aan mensen die in hetzelfde tijdsgewricht als wij leven, maar een heel andere geschiedenis met zich meedragen. “Laat die verhalen maar blootleggen wat er zich nu in de wereld afspeelt. Ik hoef daar geen grote woorden meer aan toe te voegen of met een politieke vlag staan zwaaien. Die verhalen spreken immers sterk genoeg voor zichzelf.”

 

“Ik vind het ook sterker om het publiek de ruimte te geven om conclusies te trekken. Door al die verschillende verhalen te laten zien, komt sowieso het vergelijk met je eigen leven naar boven. Dat vind ik wel een waardevol idee. Even stilstaan bij hoe anders mensen in het leven staan.”

 

Hij lacht. “Ik maak er nu al meer woorden aan vuil dan ik in de voorstelling doe.”

 

maatschappij piept door de bomen

We zien het niet alleen in A Street Concert, maar ook in zijn eerdere project Te Gek?! of in nummers zoals Respect: Pieter koppelt cultuur aan maatschappij en omgekeerd. Toeval? “Het zal met leeftijd te maken hebben”, peinst hij. “Je komt er opeens achter dat het ene altijd een impact heeft op het ander.”

 

“Bij leeftijdsgenoten zie ik dat ook. Theatermakers, songwriters, alle creatieve geesten absorberen altijd wat er leeft in hun omgeving en de wereld. Groot of klein. Het is dan ook logisch dat als je dingen maakt, al deze indrukken ook een weerslag hebben op je werk. Engagement is ook gewoon een vorm van wakker blijven voor wat er gebeurt in de wereld.”

 

Engagement is ook gewoon een vorm van wakker blijven voor wat er gebeurt in de wereld.

 

“Maar dat is geen taak die muziek hoeft te vertonen, want muziek hoeft helemaal niets, behalve goede muziek zijn. Een boodschap hoeft er niet in te zitten. Wanneer Justin Timberlake SexyBack opneemt, wil hij het niet over politiek hebben. Dan wil hij alleen lekkere vuile dansmoves creëren op de dansvloer, en dat is prima.”

 

het onderwoud in de maneschijn

Pieter Embrechts (© Jeroen Janssens | dwars)Of we alle muzikale kanten van Pieter al mogen hebben aanhoren? “Mijn hardere gitaarwerk heeft zich vooralsnog enkel binnenskamers afgespeeld. Nochtans had ik in mijn jeugd enkele harde rockbands.”

 

“Omdat ik me de laatste jaren vooral toeleg op teksten, krijgen die doorgaans het voortoneel. De goesting om eens een plaat op te nemen waar met stevige gitaarrifs meer ruimte krijgen, besluipt me echter al een tijdje. Dus misschien moet ik daar het komende jaar eens werk van maken.”

 

“Natuurlijk gaan we komende zomer veel songs van Onderwoud spelen. De plaat is het voorbije jaar veel gedraaid op de radio en dus is het fijn dat het publiek die songs ook live kan komen ontdekken. Eenmaal uitgebracht zijn die songs ook niet meer alleen van jezelf. Ze worden een deel van het leven van de luisteraar. Het is prachtig om te merken dat de muziek iets met mensen heeft gedaan.”

 

Dat zijn eerste album voor schor gezongen zangstemmen zorgde tijdens autozomervakanties, doet hem lachen. “Is dat niet het fijne van muziek? Dat het een deel van jou kan worden? Van een bepaalde tijd? Dat is kostbaar.”

 

“Zelf draai ik die cd nooit meer”, mijmert hij. “Misschien moet ik daar opnieuw wat songs live van brengen, want je bent niet de eerste die daarachter vraagt.”

 

daar komt de schilder loeren

“Alleen heb ik niet de brandende ambitie om jarenlang dezelfde nummers te spelen. Ik ben een hongerig persoon, heb altijd goesting in het volgende. Ik ben meer van het principe zoals een schilder. Eens de werken klaar zijn, is er een tentoonstelling. Daarna begin je gewoon aan een volgende reeks. Zo kan het alleen niet altijd gaan in de muziek. Mensen willen ook graag de songs horen die ze ontdekt hebben op een plaat. Begrijpelijk.”

 

Hoewel hij ondertussen toert met A Street Concert, regisseert hij momenteel ook de nieuwe voorstelling van Hugo Matthysen. “Het is pittig, alles moet gebeuren in één week. Toch is het heel leuk om te doen. Hugo is een van mijn jeugdhelden. En hoewel ik al vaak met hem heb samengewerkt, zijn er nog steeds momenten waarop ik onder de indruk ben dat ik nu met een jeugdheld aan het werken ben.

 

Muziek moet helemaal niets, behalve goede muziek zijn.

 

“Toch kan ik ook erg botsen met Hugo. Dan wil hij plots scènes schrappen, omdat hij ze zelf niet goed genoeg meer vindt, daar waar ik diezelfde scène erg goed vind. Een beetje absurd dus, dat ik hem dan moet overtuigen van de kwaliteit van zijn eigen scenario.”

 

Regisseren doet Pieter niet voor het eerst. En ook niet voor het laatst, vermoedelijk. “Wanneer je meer tijd hebt voor zo’n project, is dat zalig om te doen. Ik ben graag bezig met al die elementen: muziek, tekst, spel, licht, vorm. Tempo, humor en verhaal. In een theatervoorstelling komen die dingen samen en als regisseur kan je daar echt mee werken. Heerlijk is dat.”

 

in Borgerhout

Ook de kortfilmpjes voor A Street Concert regisseerde Pieter zelf. Hij ging met een kleine cameraploeg de Borgerhoutse straten op om verhalen in beeld te brengen. “Ik had het plezier om met fijne monteurs te mogen samenwerken. Alleen ben ik ook wel iemand met een uitgesproken smaak of idee. Waardoor ze soms zeiden: ‘Pieter, misschien is het beter dat je er gewoon bij blijft zitten.’”

 

“Er is één filmpje van twaalf minuten waar we vier dagen en nachten op hebben gevloekt. Wanneer je dat nu bekijkt, ziet dat er zo eenvoudig uit. Dat passeert en je stelt je er geen enkele vraag bij. Het neemt je gewoon mee. Misschien zit daar de kunst in. Het verhaal pakt je mee en legt je weer neer. Iets maken dat eenvoudig aanvoelt kan soms erg complex zijn.”

 

Zelf neemt hij Borgerhout vaker mee in zijn werk. Alleen al het nummer In Borgerhout is daar een mooi voorbeeld van. Je kan er niet omheen: Borgerhout is zijn wijk. “Mijn grootouders vonden de verandering in Borgerhout verschrikkelijk. ‘Ooit was dat een chique buurt’, verzuchtten ze.”

 

Pieter Embrechts(3).jpg

 

“Ikzelf kwam hier echter wonen na mijn avonturentijd met de reeks W@=D@. Gedurende drie jaar hadden we ongelooflijke reizen gemaakt. Gefilmd in Afrika, Latijns-Amerika, India en China. Ik was zo blij dat ik in deze buurt al die mensen tegenkwam, had het gevoel dat ik daar nog was.”

 

De diversiteit groeit en blijft groeien. Laat net die veranderende westerse wereld het onderwerp zijn van A Street Concert. Theaterzalen en culturele centra hadden dit aanvankelijk niet door. “Ze vreesden dat de voorstelling zou gaan over kleine, lokale verhaaltjes. Hierdoor werd de voorstelling in eerste instantie weinig verkocht.” De voorstelling is echter geen lokaal plaatje van die lelijke Turnhoutsebaan, maar een veelzeggende vertelling over onze veranderende wereld. “Nu de mooie reacties en recensies binnenkomen, hebben we nog wat kunnen bij programmeren in het najaar.”

 

Hij kon zich dus weer geen schilder wanen. “Gelukkig is de goesting er altijd”, zo besluit hij. En daar eindigt ons slaapmutsje met deze zanger. Presentator. Acteur. Regisseur. Schilder. Maar bovenal, verteller. Slaap zacht!