ook weerwolfmusicals kunnen maatschappijkritisch zijn

Pakweg vijfentwintig studenten van de UAntwerpen zijn uitgenodigd om in Turnhout een tweedaags programma bij te wonen. Ik ben een van hen, en maak zo kennis met een festival dat prikkelt, relevantie ademt: vertoningen zijn hier minstens even belangrijk als de verhalen die de filmwerelden ontstijgen. Zo’n plaats van samenkomst ontstaat echter niet uit het niets. Hoe zag MOOOV in België het levenslicht? Festivaldirecteur Marc Boonen opent het programma met een korte toelichting.

Tot 2013 kende Vlaanderen twee belangrijke filmfestivals voor wereldcinema: Cinema Novo in Brugge en Open Doek in Turnhout. Wereldcinema is volgens Boonen een wat dubbele term: enerzijds is ze erg complex en onnoemelijk breed, anderzijds weet iedereen wat je ermee bedoelt. ‘Open Doek’ correspondeerde in de meest letterlijke zin met een populaire conceptie van wereldcinema: Boonen en consorten spannen zich ervoor in om filmmakers wereldwijd een stem en een publiek te geven. De focus ligt daarbij op cinema die bijdraagt aan politieke en cultureel-maatschappelijke debatten. Door geëngageerde filmmakers aan te trekken en ook concreet op het festival uit te nodigen, hoopt Boonen een zo breed en groot mogelijk publiek kennis te laten nemen van de (wereld)filmcultuur.

Samen sta je altijd sterker. Cinema Novo en Open Doek werden MOOOV: de fusie was nodig om de zichtbaarheid en toegankelijkheid van wereldcinema naar een hoger plan te trekken. Het lokale karakter is gehandhaafd gebleven – verwacht geen MOOOV in Brussel of Antwerpen – maar de verspreiding van het festival over zeven stedelijke locaties zorgt ervoor dat meer Vlamingen logo’s en flyers in hun eigen regio aantreffen. MOOOV is nu Brugge, Roeselare, Sint-Niklaas, Turnhout, Lier, Koersel-Beringen en Genk ineen. In de festivalloze maanden brengt de distributietak wereldcinema naar het reguliere Vlaamse arthousecircuit. Ook Nederland kan meegenieten. Met zorgvuldig samengestelde educatieprogramma’s sluit MOOOV aan op de visies van scholen in de regio.
 

Vertoningen zijn hier minstens zo belangrijk als de verhalen die de filmwerelden ontstijgen.

Natuurlijk kan een festival zonder publiek niet bestaan. Er dient een zorgvuldige balans gevonden te worden tussen  cinema ‘met een boodschap’ en cinema die prikkelt in stijl, genre of amusementswaarde. Het liefst brengt Boonen het beste van beide criteria samen. ‘’Maar komedies zul je hier toch niet zo snel vinden’’, sluit hij voorzichtig af. Misschien bewijst de slotfilm van MOOOV 2018 op een dubieuze manier wel zijn ongelijk. Op het IFFR (Internationaal Filmfestival van Rotterdam, nvdr.) zag ik zelf Good Manners al, een onnavolgbare genremix waarvoor de term ‘maatschappijkritische, lesbisch-feministische weerwolfmusical’ nog uitgevonden moet worden. Met de keuze voor een film die vooral stilistisch enorm opvalt waken de programmeurs voor een eenduidige stroom aan politieke drama’s. Juist door die beoogde diversiteit zit er muziek in het festival, en is MOOOV meer dan het afvoerputje van Cannes. Ook Boonen is in zijn selectie immers sterk afhankelijk van ’s werelds meest prestigieuze filmfestival.

Na twee dagen Turnhout loopt het hoofd over van de impressies. We zagen een Turkse klassieker, een Chileens coming of age drama, een verstilde sfeertrip over een politiek trauma. Afgelopen zondag sloot het festival af met Good Manners, maar niet getreurd: ook volgend jaar brengt MOOOV in Turnhout en haar zes vlaggenschepen een programma van uitersten. Tot die tijd is het woord aan de arthousecinema’s. Gelukkig is Antwerpen daarvoor wél een place to be.