een oorverdovend succes in het geluidsloze vacuüm van de ruimte

de nostalgieloze recensie

04/04/2017
🖋: 

Er zijn zo van die films, albums, games, boeken, ... die zo'n grote invloed hebben gehad op je jeugdjaren dat je er enkel in superlatieven over kan spreken. In jouw ogen behoren deze tot het toppunt van hun medium en iedereen die dat ontkent, heeft het fout. Maar hebben ze het wel fout? In deze rubriek gaat een van onze redacteurs in een strenge maar rechtvaardige recensie over een met jeugdsentiment beladen onderwerp na of deze wel echt zo goed is als beweerd wordt.

George Lucas’ saga over het doen en laten van de Skywalker-familie in een sterrenstelsel hier ver, ver vandaan is een van de meest geliefde filmfranchises uit de geschiedenis. Over heel de wereld zijn er fans te vinden. Deze zijn soms zo toegewijd aan de filmreeks dat elke vorm van kritiek wordt beantwoord met taalgebruik waar we ons in dit hoogstaand magazine niet aan gaan wagen. De originele trilogie, waarvan de eerste film in 1977 uitkwam, wordt op elke mogelijke manier verheerlijkt. Maar is de originele Star Wars-film (die later de ondertitel A New Hope kreeg) zijn status als foutloos meesterwerk wel waard?

 

Star Wars begint met twee ruimteschepen in achtervolging. Aan de ene kant hebben we de rebellen, die stevig onderbemand zijn, en aan de andere kant staat het intergalactische keizerrijk, die gekleed in tupperware dood en verderf zaaien. Dit conflict vormt de basis van het verhaal van Star Wars. De rebellen hebben de plannen van het bolwerk (pun intended) van het keizerrijk gestolen met als doel deze op te blazen. Om hierin te slagen hebben ze de hulp nodig van een onwaarschijnlijke held.

 

Deze onwaarschijnlijke held komt in de vorm van Luke Skywalker, die we leren kennen als een puberaal, zagend broekventje. Acteur Mark Hamill lijkt het oprecht niet naar zijn zin te hebben en zou liever, net als het personage dat hij speelt, zo snel mogelijk op een andere plek willen zijn. Ondanks dat Hayden Christensen door fans wel werd overspoeld door kritiek voor de manier waarop hij Anakin Skywalker speelde in de prequeltrilogie, zien we ook Hamill een zeer gelijkaardige acteerstijl gebruiken. Luke krijgt zijn kans om avontuur te beleven wanneer Obi-Wan Kenobi hem meeneemt om een prinses te redden. Alac Guinness is perfect als een oude leermeester die niet echt een idee lijkt te hebben over wat hij eigenlijk bezig is. Skywalker en Kenobi krijgen hulp van Han Solo, een arrogante smokkelaar en zonder twijfel het beste personage uit de film. Alleen al het feit dat hij tegen de andere personages zegt wat het publiek denkt, maakt van hem een absolute favoriet. Harrison Ford speelt de smokkelaar op zo'n charmante manier dat het onmogelijk is om niet te grinniken wanneer hij prinses Leia op haar plaats zet. Star Wars was erg progressief omdat er een prinses in voor kwam die haar eigen mannetje kon staan en niet steeds gered moest worden (behalve dan die ene keer dat ze wel gered moest worden). Carrie Fisher speelt de badass prinses op dezelfde manier dat Mark Hamill een intergalactische held speelt: de bedoeling is er, maar het is simpelweg gewoon niet erg goed geacteerd. Al is het niet altijd de schuld van de acteurs. Sommige dialogen die George Lucas heeft geschreven, zouden door geen enkele acteur geloofwaardig gebracht kunnen worden.

 

Waar het acteer- en schrijfwerk ondermaats is, overtreft de special-effectsafdeling. De film uit 1977 geeft sommige hedendaagse, met CGI beladen films het nakijken. George Lucas heeft, omdat het budget voor computereffecten beperkt was, elke set, elk ruimteschip en alle kostuums met de hand laten maken. Hiermee bewijst hij dat practical effects eindeloos veel beter zijn om een geloofwaardige wereld tot leven te wekken dan een acteur voor een green screen. Dat maakt het des te jammer dat Lucas zijn saga door de jaren heen heeft aangepast en er steeds meer computereffecten aan toevoegde. De nieuwere versies van Star Wars zijn veel minder aangenaam om naar te kijken dan de originele versie van 1977 door die overdaad aan computereffecten.

 

Maar special effects zijn niet genoeg om een filmklassieker te maken. Anders zou Avatar van James Cameron nog steeds relevant zijn. De special effects van Star Wars maken de actiescènes gelukkig nog ietwat spectaculair. Niemand, noch de rebellen of de stormtroopers slagen er ooit in om raak te schieten, zodat we nooit echt het gevoel krijgen dat de helden wel degelijk in gevaar zijn. Ook het grote duel tussen Obi-Wan Kenobi en slechterik van dienst, Darth Vader, is even sensationeel als een maaltijd in de microgolfoven. Alleen met iets dramatischere afloop.

 

Star Wars is redelijk vermakend, maar de film komt pas volledig tot zijn recht in combinatie met de rest van de saga. George Lucas heeft een fantastisch universum gecreëerd waar oneindig veel verhalen in verteld kunnen worden, maar het is vooral het universum dat een tijdloze klassieker is geworden en niet de film zelf. De special effects en de legendarische soundtrack van John Williams zijn van een ongezien hoog niveau, maar helaas zijn er te veel mankementen in het tempo, de acteerprestaties en in het schrijfwerk van Lucas om van een effectief meesterwerk te spreken.