Yoghurt die een dag over de houdbaarheidsdatum is, een bruine banaan die je met volle overtuiging kocht om deze week toch eens gezonder te eten en de harige tomaat wiens haardos Elvis zou benijden. De kans dat je die producten zonder erbij na te denken in de vuilnisbak gooit is groot en daar ben je niet alleen in. Elk jaar gooien Belgen zo een 3,8 miljoen ton aan voedsel weg. Dat komt neer op 345 kilogram per persoon. De afgelopen jaren is er een groeiend bewustzijn rond voedselverspilling ontstaan en bijgevolg veel initiatieven die de nadruk leggen op het voorkomen ervan. Apps, webwinkels, hashtags — ze komen allemaal aan de beurt.
Zo’n initiatief is allereerst de app Too good to go die samenwerkt met supermarkten en de horeca om aan een verminderde prijs producten of klaargemaakte maaltijden met een beperkte houdbaarheidsdatum aan de man te brengen. Met de app kan je last minute voor de dag zelf maar ook voor de dag erna kopen. Van de meeste pakketjes krijg je slechts een algemene omschrijving van de inhoud wat maakt dat je lekkers een verrassing blijft. Zo kan je op een smakelijke en voordelige manier zelf iets tegen de groeiende afvalberg doen. Naast voedsel zijn er af en toe ook leuke buitenbeentjes bij, zoals planten, kokosazijn en bloemboeketten.
Om de app te testen schafte jullie trouwe redacteur zich een pakketje aan van een supermarkt waarvan de naam onvermeld blijft, maar hij rijmt op 'malaise'. Too good to go is lekker overzichtelijk en makkelijk in gebruik. Dezelfde dag nog, om vijf minuten voor sluitingstijd, schoof ik hoopvol op allemaal lekkers aan de kassa aan. Ik kreeg vriendelijk een doos eten in de armen geduwd. Missie voltooid. Het pakketje dat ik ontving kostte me vier euro en bevatte genoeg voor vier à vijf maaltijden voor een alleenwonende kotstudent. Zowel aardappelen als vlees als groentjes kwamen aan bod en zowel mijn maag als portefeuille waren blij.
Een ander initiatief van supermarkten zijn stickers met prijsverlagingen op producten met een korte houdbaarheidsdatum. Op die manier stimuleren ze hun klanten om toch nog het laatste bakje pastasalade en olijfjes mee te grissen op weg naar de kassa.
sjokoladestafies
Op specifiek Antwerpse bodem — want de rest is parking — is er Rekub. De organisatie heeft, naast enkele pop-uprestaurants, een webwinkel waar ze chocoladerepen verkoopt met een vulling van groente en fruit dat anders weggegooid zou zijn omwille van esthetische redenen. Met leuke Afrikaanse namen als Alleenloper (vrijgezel, n.v.d.r.) en Oogplesiertjie (knapperd, n.v.d.r.) kan ik niet wachten tot ze hun voorraad aanvullen. Er bestond ook een app met dezelfde naam maar die is ondertussen niet meer in werking.
restjes to the rescue
Het recentste initiatief was Feeding the 2000 waarbij verschillende restaurants en cateringdiensten zich engageerden om samen maaltijden te creëren van restjes en zo tweeduizend mensen van eten te voorzien. Het beste aan het hele gebeuren? Alle maaltijden waren gratis! Geïntrigeerd door het concept haalde ik in een biologische zero waste-winkel mijn doosje risottoballen met paddenstoelen en een paprika gevuld met linzen en tomatensaus. De risottoballen — waarvan ik nog nooit had gehoord — inspireerden me om creatiever te zijn met etensrestjes en nieuwe ingrediëntencombinaties uit te proberen.
Feeding the 2000 werkte samen met de Antwerpse Voedselraad die bestaat uit restauranthouders, leerkrachten, handelaars, voedselactivisten, landbouwers en bewuste consumenten. Het diverse team is sinds 2019 drie keer samengekomen om een voedselbeleid te formuleren zoals Leuven en Gent al hebben gedaan.
Het laatste initiatief dat ik uitlicht is #THTWegErMee. De website sensibiliseert over het verschil tussen ‘te gebruiken tot’ en ‘ten minste houdbaar tot’. Doordat het verschil niet gekend is, belanden er producten die nog te consumeren zijn onterecht in de vuilnisbak. De website vermeldt dat vijftien procent van de voedselverspilling veroorzaakt wordt door houdbaarheidsdata op verpakkingen. De hashtag wordt ook actief gebruikt op Twitter om relevante artikels en nieuwtjes te delen met de volgers.
Je zal merken dat voornamelijk kleinere initiatieven zijn uitgelicht. Een chocoladereep, een beetje meer aandacht voor houdbaarheidsdata — het zijn geen zaken waarmee je voedselverspilling in een keer oplost. Bij de meeste initiatieven is de achterliggende boodschap er ook een van sensibilisering. Een stijgend bewustzijn verhoogt de druk op de beleidsmakers. Wellicht ligt daar de oplossing. In de tussentijd kunnen we participeren aan de beschikbare initiatieven of er zelf oprichten. Een kromme komkommer smaakt hetzelfde en een platte banaan kan perfect in gebak of een smoothie. It’s what’s inside that counts.
- Login om te reageren