Het politieke Spectrum van de UA

Bij de studentenverenigingen met een politieke of levensbeschouwelijke interesse broeide de onrust al een tijdje. Liebran (zie kader) ging als eerste in het verweer. “De overkoepelende studentenvereniging van onze universiteit, VUAS, weigert zich met politiek bezig te houden,” zegt woordvoerder Lode De Waele (Ba3 TEW). Mervin Portier – de vorige VUAS-woordvoerder – zei inderdaad dat VUAS geen politieke clubs kan of mag aanvaarden. De huidige woordvoerder Koen Peeters gaat nog een stap verder: “Als een studentenclub die onder VUAS valt een politiek standpunt inneemt, is dat eigenlijk indoctrinatie,” meent hij. De Waele is het hier niet mee eens en vervolgt: “De statuten van VUAS stellen dat de vereniging zich ertoe verbindt aan álle aspecten van het UA-studentenleven aandacht te besteden. Het politieke aspect negeren ze echter.”

Dynamische koepel of nutteloze praatbarak?

Aan het begin van dit academiejaar ging Liebran over tot actie. De studentenvereniging ging op bezoek bij het Politiek-Filosofisch Konvent (PFK) in Gent en overlegde daar met voorzitster Caroline Huys. “Het PFK brengt de studentenverenigingen dichter bij elkaar én dichter bij de student,” zegt De Waele, “daarom kan zo’n koepelvereniging ook aan de Universiteit Antwerpen niet ontbreken.” Liebran polste bij de andere politiek of levensbeschouwelijk georiënteerde studentenclubs in Antwerpen, en al gauw werd duidelijk dat zij niet de enige waren die niet gelukkig waren met de huidige situatie.

De interesse van andere verenigingen bleek ook op de eerste open vergadering aan het begin van dit semester. “Een officieel forum voor de politieke en filosofische studentenclubs is een absolute noodzaak,” zegt Nicolas Bas van het Liberaal Vlaams Studentenverbond (LVSV). “Momenteel zijn deze verenigingen onvoldoende bekend bij studenten. Promotiecampagnes zijn te duur voor de afzonderlijke clubs, daarom kan samenwerking een oplossing bieden.” De Waele vult aan: “Daarin zouden we de verenigingen inderdaad kunnen ondersteunen. Een aparte webstek op de UA-site, een snellere procedure voor het reserveren van aula’s wanneer je een debat of lezing organiseert, een plakpaal voor de verschillende verenigingen, een vast vergaderlokaal… Het zijn kleine dingen, maar ze zouden de clubs zeker ten goede komen. De Antwerpse tegenhanger van het PFK-Gent moet een koepel worden die de verenigingen kan helpen zonder ze een wil op te leggen. Zo kunnen we het debat en het engagement aan de Universiteit Antwerpen ongetwijfeld stimuleren.”

Cultuurimperialisme

Bij de meeste verenigingen was het enthousiasme groot en dát er een Antwerps PFK moest komen, stond voor hen buiten kijf. Hoe dit er precies moest uitzien, was echter een andere zaak. Een werkgroep met daarin Animo Stuant, LVSV en initiatiefnemer Liebran werd opgericht om de statuten uit te werken. Een heikel punt daarbij was het al dan niet opnemen van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) in de statuten. LVSV en de Nationalistische Studentenvereniging (NSV) waren hier immers radicaal tegen. NSV noemde het opleggen van dit verdrag ‘cultuurimperialisme’. LVSV was dan weer bezorgd om de vrijheid van meningsuiting. Dat laatste werd opgelost door in de statuten te specifiëren dat het enkel belangrijk was niet tegen het EVRM te handelen: meningen in strijd met het EVRM mogen nog wel verkondigd worden. Deze toevoeging overtuigde ook NSV. “Onze opvatting inzake het EVRM blijft echter onveranderd,” zegt NSV-praeses Jeroen Serpieters, “maar door deze toevoeging kunnen we wel toetreden.”

Niet iedereen bleek hier gelukkig mee. “Gezien de geschiedenis van NSV hadden we hen er liever niet bij gehad. In het Gentse PFK wordt NSV ook uitgesloten, en terecht,” reageerde een lid van een andere deelnemende vereniging die anoniem wenste te blijven. Nicolas Bas van LVSV sust: “Het gedrag van NSV de afgelopen tijd was inderdaad niet alles. Als hier verandering in komt, zie ik echter geen probleem. Iedere ideologie – ook die van NSV – is een meerwaarde voor het debat.”

Spectrum

Lode De Waele van Liebran werd inmiddels als interimvoorzitter van het Antwerpse PFK aangeduid. Ook over een naam was er eensgezindheid: het forum zal door het leven gaan als ‘Spectrum’. De deelnemende verenigingen zullen geregeld bij elkaar komen om hun agenda’s op elkaar af te stemmen en te overleggen: op deze manier hopen ze dichter bij de studenten en bij elkaar te komen. Ook denken ze zo sterker te staan tegenover de universiteit. “Subsidies zouden ook mooi meegenomen zijn, maar ze zijn geen noodzaak,” zegt De Waele, “de bedoeling van Spectrum is niet dat het een geldkoe wordt voor de deelnemende verenigingen.”

“Heel wat professoren steunen ons initiatief,” vervolgt De Waele, “dus we hebben goede hoop op een erkenning door de universiteit. Momenteel is die er echter nog niet, maar binnenkort komt er een overleg met de rector. Wanneer hij zijn fiat geeft, is het slechts kwestie de praktische kant af te handelen. De Universiteit Antwerpen claimt in de pers actief pluralistisch te zijn, dus moet ze dat nu ook maar eens bewijzen.” Nicolas Bas treedt hem bij: “Wanneer de universiteit weigert Spectrum te erkennen, zullen we zeker en vast stappen ondernemen. Ik hoop echter op een positief en constructief gesprek met de universitaire overheid.”

In Leuven en Gent krijgen de respectievelijke studentenbladen Veto en Schamper toegang tot alle vergaderingen van de politiek-filosofische koepels. Spectrum gunt dwars ditzelfde recht echter niet. Gezien het actief pluralistische hoerageroep is het eigenaardig dat uitgerekend Spectrum deze beslissing neemt: hoe valt hun initiatief te rijmen met het uitsluiten van een kritische stem? Toch één minpunt aan het pluralistische feestgedruis.