BART VAN LOO: BOURGONDISCHE SHOW IN DE KONINGIN ELISABETHZAAL

antwerpen

23/12/2024

Afgelopen maand vulde Bart Van Loo de Koningin Elisabethzaal met een meeslepende voorstelling die deel uitmaakte van zijn tour over zijn nieuwste boek Stoute schoenen. Het publiek werd meegenomen op een historische reis door de Bourgondische geschiedenis, doorspekt met humor en emotie. De show had werkelijk alles: van zijn erotische, maar minder succesvolle boek tot het vertellen van middeleeuwse verhalen aan zijn dochter, compleet met monsters onder het bed en Karel de Stoute als bondgenoot. Stoute schoenen is niet zomaar een nieuw boek. Het dient namelijk als een soort routekaart door het succes van zijn vorige werk De Bourgondiërs. Van Loo slaagde erin om de geschiedenis van de Lage Landen op een toegankelijke en boeiende manier tot leven te brengen. Ondanks dat Antwerpen niet de meeste Bourgondische hotspots heeft, blijft ons stadje toch een belangrijke leidraad in zijn verhaal. dwars focust op de drie meest prominente plaatsen met een Bourgondisch verleden.

Het Steen

Een van de iconen waar Van Loo bij stilstond, is Het Steen dat al meer dan acht eeuwen de Scheldekade siert. Dit gebouw is niet alleen een van de oudste overblijfselen van de stad, maar ook een monument dat symbool staat voor de lange, bewogen geschiedenis van Antwerpen. Het was oorspronkelijk gebouwd in de elfde of twaalfde eeuw als vesting om de stad te beschermen en groeide uit tot een burcht en een symbool van macht en rechtspraak. Het gebouw was onderdeel van de groeiende stad, die in die tijd steeds belangrijker werd dankzij de handel over de Schelde.

In de vijftiende eeuw, toen de Bourgondiërs Antwerpen tot een economisch centrum ontwikkelden, kreeg Het Steen een nieuwe betekenis. De Bourgondische dynastie liet overal in hun rijk indrukwekkende gebouwen achter als teken van hun macht. Karel V, de laatste Bourgondische keizer, gaf opdracht om Het Steen te herbouwen. Deze renovaties zijn duidelijk zichtbaar waar de robuuste romaanse steenblokken van het oorspronkelijke gebouw contrasteren met de latere, verfijndere stijl die Karel V toevoegde. Van Loo voegde eraan toe dat het gebouw na de Bourgondiërs ook als gevangenis werd gebruikt, wat ironisch is voor een plek die oorspronkelijk was ontworpen om macht uit te stralen.

Onze-Lieve-Vrouwekathedraal

De Onze-Lieve-Vrouwekathedraal is een ander monument dat een cruciale rol speelt in de geschiedenis van de stad en de Bourgondische invloed. Hoewel de bouw van de kathedraal al begon vóór de komst van de Bourgondiërs, bereikte hij zijn uiteindelijke pracht en praal pas tijdens hun heerschappij.

De O.L.V.-kathedraal in Antwerpen is de plek om je Bourgondische geschiedenishart op te halen, en het zogenaamde ‘Bourgondische raam’ is daar het perfecte voorbeeld van. Dit glasraam, te vinden in de huidige Sint-Antonius kapel, laat Filips de Schone en zijn vrouw Johanna van Castilië zien, samen met hun patroonheiligen en een hele verzameling wapenschilden en symbolen, van Bourgondië en Oostenrijk tot Spanje, Beieren en Milaan.

Dit was belangrijk omdat Filips koning was van Spanje, alsook aartshertog van Oostenrijk en hertog van Bourgondië. Dit raam dient ter herinnering aan de tijd dat Antwerpen een hotspot was in de Bourgondische wereld. Als hertog van Bourgondië staat Filips dus symbool voor die grootse, internationale allure waar Antwerpen (en dus ook wij) trots op mag zijn!

verstopte Bourgondische kapel in de Lange Nieuwstraat

Dit kleine, verborgen gebedshuis was wel het bijzonderste waarover Bart Van Loo kwam vertellen. Het is zelfs voor veel doorgewinterde Antwerpenaren een totaal onbekend en ontoegankelijk juweel.

De kapel werd gebouwd door Jan van Immerseel, een invloedrijke Antwerpse figuur uit de vijftiende eeuw. Jan was niet alleen een belangrijke raadsman van Maximiliaan van Oostenrijk, de schoonzoon van Karel de Stoute, maar ook een militaire bondgenoot van de Bourgondiërs. Het gebouw is een eerbetoon aan de dynastie die hem zijn invloed en macht gaf. De kapel heeft een bijzondere architectuur, met kruisribgewelven en glasramen die direct verwijzen naar de Bourgondische en Habsburgse erfenis.

De schilderingen in de kapel vertellen het verhaal van de Bourgondische heerschappij en de strategische huwelijken tussen de Bourgondiërs, de Habsburgers en de Spanjaarden. Zo ook het huwelijk tussen Filips de Goede en Isabella van Portugal. Het lijkt bijna een miniatuurversie van de grotere Bourgondische erfenis, met symbolen die herinneren aan het Gulden Vlies en de huwelijken die de Bourgondiërs met de Habsburgers verbonden. De heilige Sint-Andreas, patroonheilige van het Bourgondisch huis, siert een van de ramen en wordt zo een eerbetoon aan de dynastie die de stad, en Jan van Immerseel zelf, groot maakte.

Met Stoute schoenen bracht Bart Van Loo de Bourgondische erfenis in Antwerpen op een indrukwekkende manier tot leven. Van Het Steen en de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal tot de verborgen Bourgondische Kapel. dwars wacht alvast in spanning af waar zijn volgende boek ons mee zal verrassen.