anakoloet

Een anakoloet is een zin, waarin vrijheid zegeviert over grammaticale dictatuur – zoals men in de spreektaal voortdurend zonder het zich aan te trekken, en in de poëzie zich gelukkig ook nog af en toe veroorlooft – en toch, er is een prijs voor die vrijheid; riskeer je niet je lezers te verwarren, die delicate taalneuzen van lezende liefhebbers van de virtuoze pen, hoewel, helaas, ik moet bekennen dat de romantiek wederom het onderspit delft voor de opmars van de technologie aangezien de auteur dezer spinsels heden – zij het voor u in het verleden – niet de geraffineerde elegantie van een gouden vulpen of het zachte krassen van een potlood, maar wel het geratel van een mechanisch toetsenbord misbruikt om onafgewerkte zinnen aan elkaar te rijgen als goedkope kralen – dat kan toch zo charmant zijn; zorgvuldig uitgekozen, veelkleurige plastieken parels aan een touwtje en de mooiste schelp van de vakantie aan zee als centrale trofee, ach, je geest gaat zo snel dwalen als je herinneringen ophaalt aan zwoele zomerdagen en wat gemeen van me om dan terug te komen op een lelijk woord als anakoloet, want daar hadden we het per slot van rekening toch over en uiteraard doe ik het opzettelijk; een anakoloet komt weleens voor bij het neerschrijven van een vrije gedachtegang, in literaire kringen noemt men dat een stream of consciousness, waarvan deze schrijfsels zoals u wel begrijpt een illustratie trachten te zijn, waarop je je kan gaan afvragen of ook zelfreferentie een anakoloetische evergreen – als je verwijst naar zelfreferentie, is dat zelfzelfreferentie of zelfreferentiereferentie of verveel ik u met deze krampachtige kronkels – uiteindelijk moet ik toegeven dat het merendeel van deze getormenteerde tekst strikt genomen niet de perfecte illustratie is vermits een anakoloet niet, zoals u door mijn schuld misschien verkeerdelijk gedacht had, een veel te lange zin is, maar een incoherente aaneenzetting van zinsdelen en ik wou het u besparen bij elke komma, voegwoord of gedachtestreepje dergelijke sprong te maken, de gedachten van de lezer zijn de speelbal van de schrijver en die verantwoordelijkheid valt me zwaar, maar lees zeker eens James Joyce, Virginia Woolf of Ivo Michiels mocht deze stijl je intrigeren, nee, niet irriteren, wat vervelend als je jezelf verkeerd verstaat in een interne monoloog en dat is geen goede reclame voor deze uitmuntende schrijvers, wie ben ik ook om hen te beschuldigen van anakoloeten dat zou impliceren – wel, het griekse ἀνακόλουθον betekent, oh misschien beheerst niet iedereen het Griekse alfabet, goed; het griekse anakólouthon kan je vrij vertalen als 'wat niet volgt' en in de logica mag dat dan een misdaad van de hoogste orde zijn, in de letteren is het hooguit irritant – wat zeg ik, denk goed na voor je onsamenhangende zinnen gaat construeren onder het mom: 'Het is een stijlfiguur!', nochtans kan ik mijn enthousiasme moeilijk onder stoelen banken steken, en hoe meer je het zegt, grappiger gaat het klinken: anakoloet!