FOSSIELE ONDERZOEKEN AAN UANTWERPEN

een overzicht

25/10/2023

Vorig jaar berichtte dwars dat ExxonMobil onderzoek financiert aan UAntwerpen. Niet de enige fossiele speler, blijkt na een vraag van dwars aan UAntwerpen die ons transparantie verschafte in de lopende onderzoeken en samenwerkingen.  

Onze vraag naar openheid over de lopende fossiele onderzoeken aan UAntwerpen kwam niet uit de lucht vallen. Aan buitenlandse universiteiten woedt al langer de discussie of universiteiten kunnen samenwerken met de fossiele industrie. Zo ondertekenden honderden academici uit de hele wereld deze open brief waarin ze bezwaren optekenen tegen samenwerkingen met de fossiele industrie, net ook wanneer die klimaatgerelateerd onderzoek financiert. Zo vrezen zij dat de fossiele industrie een te grote greep krijgt op de onderzoeksagenda van universiteiten en dat hun onafhankelijkheid in het gedrang komt bij samenwerkingen. Ook stippen ze aan dat universiteiten de fossiele industrie legitimeert en greenwashing faciliteert. Een andere vrees gaat over de geloofwaardigheid van universiteiten: hoe kun je samenwerken met bedrijven die zich meester hebben gemaakt in het vertragen van wetenschappelijk klimaatonderzoek en hoe trouw is hun partnerschap dan? De voorstanders van samenwerkingen met de fossiele industrie halen aan dat niet samenwerken met deze bedrijven de klimaattransitie net vertraagt en dat fossiele bedrijven nodig zijn om oplossingen te bedenken voor de klimaat- en energieproblemen. 

Het zette verschillende universiteiten in Nederland ertoe aan om maatregelen te treffen. Zo plaatste de Universiteit van Amsterdam begin dit jaar een moratorium op onderzoek met Shell waarna het deze zomer aankondigde niet meer samen te werken met bedrijven uit de fossiele energiesector, tenzij aan strenge voorwaarden is voldaan. De Erasmus University Rotterdam bood recent inzage in de klimaatimpact van de bedrijven waarmee wordt samengewerkt en ook de Universiteit van Leiden en Universiteit van Utrecht hebben een lijst met lopende onderzoeksprojecten in samenwerking met de fossiele industrie gepubliceerd. De TU Delft organiseert vanaf november meepraatmogelijkheden over fossiele banden.  

Aan de Vlaamse universiteiten leeft het debat vooralsnog een stuk minder. We legden UAntwerpen nu de volgende vragen voor: (1) Met welke bedrijven uit de fossiele industrie heeft UAntwerpen op dit moment een samenwerking lopen? (2) Wat is de aard van deze samenwerkingen?  

Het volledige antwoord van UAntwerpen inclusief de integrale lijst van projecten en samenwerkingen vind je hieronder:  

“Departement Onderzoek doorploegde de databank en komt op acht projecten die lopen waarbij een chemisch/fossiel bedrijf opdrachtgever is.” 

Het gaat over deze projecten: 

  • Essenscia Vlaanderen: Leerstoel Geïntegreerde Veiligheid - Chemie en Life Sciences.  
  • Exxon Mobil: Begrijpen en verbeteren van FIB-SEM technieken voor polyolefins. 
  • Lanxess: Haalbaarheidsstudie voor de verbetering van de slibkwaliteit in de volle schaal installatie van Lanxess. 
  • Tessenderlo Chemie: (1) Onderzoek naar de potentiële N-verwijdering van de zure hydrolysestroom via respirometrie, (2) Studie van de dimensionering van de selectortanks en nageschakelde beluchting van de waterzuivering vestiging Argentinië. 
  • Umicore: (1) Ontwikkelen en toepassen van TEM technieken en de daarmee geassocieerde staalvoorbereiding, (2) Geavanceerde elektronen microscopy analyses op kathode batterij materialen en (3) Studie naar de potentiële impact van zouten op aquatische ecosystemen. 

“Verder hebben we nog drie samenwerkingen die lopende zijn:” 

  • BASF & BASF Antwerpen: (1) Circular CO2 conversion by means of atmospheric plasma (BluePlasma) (2) Breaking down the wall between human health and environmental testing of endocrine disrupters: EndocRine Guideline Optimisation (ERGO). 
  • Bayer Cropscience AG: (1) Quantitative extrapolation in ecotoxicology (QTOX).