een totem op Groenenborger

kunst op de campus

29/05/2023

Soms kan kunst bevreemdend werken. Meer dan eens kunnen we ons afvragen wat een kunstwerk nu eigenlijk is, wat het moet voorstellen en of het zelfs kunst is. Welk verhaal moeten we erin lezen? De campussen van UAntwerpen staan vol kunstwerken, maar of er veel studenten zijn die ze goed bekijken valt te betwijfelen. dwars vliegt er echter in en belooft je dat vijf minuten eerder opstaan om de pareltjes op de universiteit toch eens goed te bekijken, helemaal de moeite waard is.  

Campus Groenenborger is een bedrieglijk eenvoudige campus. De grote hal van gebouw T lacht me toe, een charmante charlatan. Het enige wat ik hoef te doen om op mijn bestemming te raken, is rechtdoor lopen – zelfs de ergste GPS-verslaafde kan hier zonder. Tot ik verder en verder kom, de minzame affiche met de busroutes voorbij, de komida voorbij, de trappen voorbij, in een wirwar van gangen en nissen die nergens heen lijken te leiden. De paniek overvalt me haast, ware het niet dat De Grote Totem me geruststelt. Het lange standbeeld is donkerbruin van kleur en lijkt het midden tussen een mens en een boom te houden. Het reikt naar links, als een wegwijzer in de witte gangen naar een niemandsland à huis clos. Oh, misschien had ik hier op een andere dag naartoe moeten gaan, maar misschien had het beeld van Jacky De Maeyer me dan geen aandacht besteed. 

Jacky De Maeyer is een Oostendse kunstenaar. Wie al eens in Oostende Airport is geweest (ja, Oostende heeft een luchthaven), kan niet naast zijn beeldengroep Vuurtorens hebben gekeken. Zijn sculpturen verlangen naar versimpeling: De Maeyer vereenvoudigt zijn beeldentaal naar herkenbare vormen, zodat het enige wat overblijft de essentie is. De kern van de zaak, het substantiële van de wereld in enkele curven en lijnen gevat. Hij grijpt daarvoor vaak terug naar de natuur: liefst van al werkt hij met eikenhout dat hij in allerhande geometrische vormen kapt. Bijna al zijn beelden zijn verticaal opgebouwd, bomen nog te jong om te vertakken. 

De Grote Totem is een sculptuur dat in De Maeyers reguliere stijl past. Je kan discussiëren of de vorm van het beeld menselijk dan wel natuurlijk is. Een totem, associeer je dat met een mens of met een natuurfenomeen dat over je waakt? De Maeyer is op zoek naar die persoonlijke associaties. Zijn beelden draaien vaak rond de geboorte en de groei van de mens en van de natuur. Al wat groeit, groeit richting een eigen betekenis, zo ook totems, groot of klein. Het beeld van De Maeyer is niet volgroeid, zal dat ook nooit zijn en dat geeft het een zekere kwetsbaarheid, op zoek naar de bescherming die een totem juist zou moeten afgeven. Misschien maakt dat het juist zo krachtig als talisman: bescherming verleen je pas als je begrijpt waarom het nodig is.