BOSSANOVA BEATLES

close-up

16/11/2023
Close-up Beatles (© Michael Ochs Archives | dwars)
Bron/externe fotograaf

MICHAEL OCHS ARCHIVES


The Beatles brachten in hun korte carrière slechts 214 nummers uit. Na het verschijnen
van de single Now and Then begin november is de put met onafgewerkt songmateriaal volledig uitgedroogd. Gelukkig kan de Beatlesadept zich laven aan de talloze covers, hommages en persiflages die ieder jaar het levenslicht zien. Strijkkwartetten, schlagerzangers, metalheads en Boliviaanse panfluitisten... allen wagen ze zich, met wisselend succes, aan de Beatlescatalogus. Zo ook het enige echte Brazilian Tropical Orchestra dat het oeuvre overgoot met een geut bossanovasaus.

Wie het in Keulen hoort donderden bij het horen van de term bossanova, dient zijn geografische kennis bij te schaven. Het genre is namelijk niet geworteld in het onweerachtige Rijnland, maar in het tropische Brazilië van de jaren vijftig waar componist João Gilberto jazz vermengde met traditioneel Braziliaanse samba. Een samenwerking tussen de Amerikaanse jazzsaxofonist Stan Getz en het echtpaar João en Astrud Gilberto betekende de internationale doorbraak van het genre. De ontspannen muziek viel in de smaak bij het brede publiek dat afhaakte bij de acrobatische bebopcapriolen van de New Yorkse jazzscene. Men kan de toenmalige muziekconsument geen ongelijk geven. John Lennon zong ooit "One and one and one is three", maar in het geval van het triumviraat Stan, Astrud en João is de som meer dan het geheel van de delen.

Die stelling gaat helaas niet op voor de optelsom bossanova + The Beatles, wat een muzikaal dieptepunt is. Brazilian Tropical Orchestra nam een greep uit het Beatlesoeuvre, gooide schaamte- loos alle originele arrangementen in de prullenmand en knutselde een bossanovaomlijsting in elkaar. De zangpartijen gaf het orkest uit handen aan enkele blaassolisten en een lijzig koortje dat af en toe een tekstflard voor zijn rekening nam, kwestie van de luisteraar enigszins bij de les te houden. Een miskleun van jewelste. Terwijl het originele With a Little Help from My Friends een vraag-antwoordspel is tussen de overige Beatles en Ringo, behield Brazilian Tropical Orchestra enkel de regel "Do you need anybody?". Ringo's doodeerlijk antwoord "I need somebody to love" krijgen we in de bossanovaversie nooit te horen. Het Braziliaanse orkest slaat de bal ook mis bij hun versie van A Day in the Life, een dijk van een nummer, mede door de aanzwellende orkestpartijen die zorgen voor een muzikale uppercut. Niets van dat alles bij de bossanovaversie die gezapig voortkabbelt; een even grote misdaad als de glimlach van de Mona Lisa overschilderen met witte primer.

Alvorens ik de stempel cultuursnob krijg toebedeeld, moet ik toegeven dat het album niet geheel verderfelijk is. Dat de plaat aanvangt met mijn persoonlijke lieveling Something, bedaart enigszins de gemoederen. De lat moet bovendien niet altijd hoog liggen. Van een muziekcollectief met de weinig originele naam Brazilian Tropical Orchestra mag je geen aardverschuivingen verwachten, daar zorgt de ontbossing van het Amazonewoud wel voor.