BIJZONDERE FACILITEITEN: EEN INTRODUCTIE

UAntwerpen werkt met negen categorieën van functiebeperkingen zoals concentratiestoornissen, autismespectrumsyndroom of meervoudige functiebeperkingen. Afhankelijk van de specifieke noden kan je dan rekenen op uiteenlopende faciliteiten zoals extra tijd om examens af te leggen, examenspreiding, vervroegde toegang tot de webcolleges, het kiezen van de eigen zitplaats in het examenlokaal, medicatiegebruik tijdens het examen, digitaal cursusmateriaal, het gebruik van voorleessoftware of toegang tot de liften of de parking. Voor de duidelijkheid: deze lijst is onvolledig.

evolutie

Volgens de cijfers vinden studenten almaar beter hun weg naar de bijzondere faciliteiten. In het academiejaar 2022-2023 maakten 1.701 studenten gebruik van bijzondere faciliteiten aan UAntwerpen, op een populatie van 25.230. In de faculteiten Rechten en Geneeskunde- en Gezondheidswetenschappen is de verhouding van studenten die gebruik maken van bijzondere faciliteiten met 5% het kleinst, terwijl de faculteiten Ingenieurswetenschappen en Ontwerpwetenschappen met 10% het grootste aandeel telt. De afgelopen tien jaar is het aantal studenten met bijzondere faciliteiten op alle faculteiten minimaal verdubbeld, meestal verdrievoudigd of verviervoudigd. In ons vervolgartikel gaan we dieper in op die cijfers. 
Als we naar het niveau van de functiebeperkingen kijken, leren we dat veruit de grootste groep van functiebeperkingen onder leerstoornissen vallen. Daarbij is opvallend dat het aantal studenten met bijzondere faciliteiten vanwege een concentratiestoornis de afgelopen tien jaar is vertienvoudigd. Een van de verklaringen daarvoor is dat het aantal nieuwe diagnoses van concentratiestoornissen is toegenomen in de afgelopen tien jaar. Die toename kan het gevolg zijn van het feit dat ADD en ADHD steeds bekender zijn bij hulpverleners, leerkrachten en ouders, en dat de stoornis door hen ook beter wordt herkend. Ook de betere bereikbaarheid van de hulpverlening kan een rol spelen. 

Wil dat zeggen dat er exact 1.701 studenten zijn met een functiebeperking aan UAntwerpen? Nee, bijzondere faciliteiten worden niet automatisch toegekend, het is de student zelf die een aanvraag moet verrichten.  

aanvraagprocedure

Je hebt nood aan bijzondere faciliteiten, hoe begin je daaraan? Eerst zal je op de site van UAntwerpen een online aanvraagprocedure doorlopen. Bij het indienen van een aanvraag wordt er gevraagd om bepaalde documenten en bewijsstukken bij te voegen die elks op zich aan bepaalde voorwaarden horen te voldoen en per functiebeperking variëren. Alle functiebeperkingen worden case per case bekeken. Dat maakt dat het bij sommige functiebeperkingen vereist is om jaarlijks een nieuwe aanvraag in te dienen, terwijl het bij andere functiebeperkingen mogelijk is een permanent statuut te verkrijgen, bijvoorbeeld bij concentratiestoornissen. 

Bij de aanvraagprocedure kan je op de hulp rekenen van de zorgcoördinatoren die de inkomende vragen behandelen. “Via de digitale intake komt het dossier van studenten bij ons terecht”, vertelt Isabelle Yaramis, een van de zorgcoördinatoren aan UAntwerpen. “Studenten kunnen zelf een gesprek aanvragen tijdens de intakeprocedure. Bijvoorbeeld wanneer blijkt dat de voorgestelde bijzondere faciliteiten onvoldoende zijn. Op basis van hun dossier nodigen we studenten soms zelf uit, dat gebeurt bij complexe dossiers. Afhankelijk van de noden en moeilijkheden bekijken we dan hoe de bijzondere faciliteiten de aanwezige moeilijkheden kunnen compenseren.”

Van de 709 nieuwe aanvragen in het academiejaar 2022-2023 werd 85% goedgekeurd. Meestal worden aanvragen afgekeurd omdat de benodigde documenten ontbreken.

beoordeling

De zorgcoördinatoren beoordelen ook de ingediende aanvragen. “Je aanvraag moet uiteraard alle bewijsstukken bevatten, maar het is niet zo dat je geen recht hebt op bijzondere faciliteiten wanneer je aanvraag in eerste instantie onvolledig is. Mocht je geen bewijsstukken opladen of niet de juiste bewijsstukken hebben, brengen we studenten daarvan desnoods herhaaldelijk op de hoogte zodat ze dit nog in orde kunnen brengen.” 

“De Commissie Redelijke Aanpassingen kent het statuut bijzondere faciliteiten toe nadat de zorgcoördinatoren de bewijsstukken hebben nagekeken.” Ook eenmaal je aanvraag is goedgekeurd, ben je er nog niet helemaal. “De faculteiten kunnen je aanvraag voor bijzondere faciliteiten nog afkeuren op basis van bepaalde criteria, namelijk aanvaardbaarheid, haalbaarheid en verdedigbaarheid. Zo wordt extra tijd meestal goedgekeurd behalve waar tijdsdruk deel uitmaakt van de eindcompetentie, zoals bij een stationsproef in geneeskunde.”

nieuwe intaketool

“Onze ervaring is dat studenten weinig problemen hebben met de online aanvraagprocedure”, aldus Isabelle Yaramis. “Dat neemt niet weg dat we ons continu de vraag stellen hoe we onze dienstverlening voor studenten kunnen verbeteren. Zo zijn we bezig met een nieuwe intaketool die vanaf volgend academiejaar zou worden uitgerold. Die zou nog helderder en overzichtelijker zijn en ook voorzien zijn van een betere lay-out op maat van het nieuwe Studentenportaal. Een verbeterpunt is dat je (te) veel moet lezen om de aanvraagprocedure te doorlopen. We zijn met een thesisstudent videomateriaal aan het opnemen zodat we informatie op verschillende manieren kunnen aanreiken om tegemoet te komen aan de verschillende manieren van informatieverwerking. Dat is een work in progress.”

Je online aanvraag moet ten laatste op 13 oktober ingediend zijn in het eerste semester, de deadline in het tweede semester is 1 maart. Er zijn omstandigheden denkbaar waarbij je hierna ook nog je aanvraag kan indienen: dat geldt voor buitenlandse studenten, studenten met een recente diagnose of laattijdige inschrijvers. Een zorgcoördinator contacteren is in deze gevallen aangewezen. Klik hier voor meer info.

topsporter of  kunstenaar

Ook studenten die aan topsport doen of kunstenaar zijn, kunnen rekenen op bijzondere faciliteiten. De procedure heeft veel weg van degene we hierboven hebben beschreven: je doorloopt via de site van UAntwerpen een intake, je levert de gevraagde bewijsstukken aan binnen dezelfde deadlines en bij goedkeuring kan je afhankelijk van je situatie rekenen op faciliteiten zoals examenspreiding of een alternatief voor verplichte aanwezigheden. “Gesteld dat je als topsporter in het buitenland traint of een wedstrijd hebt, moet je ook elke keer op papier een bewijs aanleveren dat je dan in het buitenland vertoeft. Louter beschikken over een topsportstatuut is geen vrijbrief om telkens afwezig te zijn in verplichte colleges”, vertelt studentenbegeleidster Vicky Feremans. Zij stipt ook aan dat de procedure enigszins verschilt van bijzondere faciliteiten voor functiebeperkingen. “Als het gaat over het topsport- of kunstenaarsstatuut beoordelen aparte commissies de ingediende aanvragen, respectievelijk de Sportcommissie of de Commissie Cultuur. Zij gaan na of de student in kwestie een voldoende hoog niveau behaalt om het statuut te verwerven. Dat betekent ook dat topsporters en kunstenaars hoe dan ook jaarlijks een aanvraag moeten indienen. Het is niet omdat zij het ene jaar een hoog niveau halen, dat dat het jaar erna ook nog het geval is.”

oproep

We geven toe, dit was een droog staaltje theorie.  wil nu de theorie toetsen aan de praktijk. Hoe toegank­elijk is UAntwerpen werkelijk? Om dat te weten te komen, hebben we jouw hulp nodig. Heb je bijzondere faciliteiten of heb je ervaring met de beschreven aanvraagprocedure en wil je anoniem je verhaal delen? Spreek een van onze redactieleden aan, contacteer onze redactie via sociale media of stuur ons een mail op contact@dwars.be. Het resultaat lees je in een volgende editie van .