ambient speeches

Hoewel ambient door de meeste mensen als een trendy genre wordt beschouwd, is de muziek al een drietal decennia terug te vinden bij obscure radiozenders en – iets later – muziekwebsites. Figuren als Brian Eno, overigens de componist van het deuntje dat je hoort wanneer je Microsoft opstart, trachtten een nieuw soort ‘omgevingsmuziek’ te creëren. Ambient komt dan ook van het Latijnse woord ‘ambire’, wat je mag vertalen door ‘omringen’. Pas aan het begin van de 21^ste eeuw vond het genre zijn ingang bij het grote publiek, voornamelijk door de digitale revolutie. Sindsdien hebben zich tal van subgenres ontwikkeld, gaande van hypnotiserende ‘space music’ tot het ietwat deprimerende ‘illbient’.

Wij interesseren ons vooral in het deel van ambient dat samples gebruikt van bekende redevoeringen of lezingen, de zogenoemde ambient speeches. Op het eerste zicht lijkt deze combinatie van minimalistische muziek en vocale elementen contradictoir met de instrumentale soundscapes die we gewoon zijn van dit genre, maar in praktijk blijkt deze combinatie het gevoel dat ambient probeert op te roepen, net te versterken. Het verschil met andere muziekstijlen wordt hierdoor natuurlijk wel kleiner. Over het algemeen kunnen we echter concluderen dat ambient-nummes veel meer vasthouden aan de speeches in hun zuivere vorm, zonder al te veel ruis. Bij opkomende stijlen als trance en chillstep gaat het toch net iets meer om de melodie dan om het gevoel dat de artiest probeert teweeg te brengen.

Het gebruik van redevoeringen in moderne muziek is de laatste jaren hoe dan ook in opmars. Vooral house-nummers deden het recent erg goed in de internationale hitlijsten. Denk onder andere aan de wereldhit Vandaag (One Day) van de Nederlandse dj Bakermat, die grote delen van de I Have A Dream-rede afwisselde met jazz-melodieën, of het nummer ‘Klanga’ van Gostan, die de catchphrase ‘Ich Bin Ein Berliner’ uit de historische West-Berlijnse toespraak van  John F. Kennedy, nieuw leven inblies.

Ambient zou ambient niet zijn, moest het niet proberen tegen de stroom in te gaan. De meeste samples komen dan ook van iets minder bekende personen, of bekende personen die niet in de eerste plaats bekend staan om hun retoriek. Een van de meest gesampelde persoonlijkheden is Alan Watts, een Brits-Amerikaans filosoof, schrijver en priester, actief in het eerste deel van de twintigste eeuw. Zijn favoriete onderwerpen omvatten identiteit, realiteit en het dagdagelijkse leven. In gewone omstandigheden zou het niet gemakkelijk zijn om voor een langere tijd naar dit soort redevoeringen te luisteren, maar al met een heel beperkte hoeveelheid ambient, gaat een nieuwe wereld open.
Ook wijlen Steven Jobs, ons allen bekend als gezicht van Apple, is een goed voorbeeld. In 2005 werd hij door de Universiteit van Stanford uitgenodigd om met een toespraak het nieuwe academiejaar in te leiden. Zijn unieke speech, voor een groot deel zelf-reflecterend, is op zichzelf reeds enorm krachtig, en met een vleugje ambient simpelweg een must-listen.

Of ambient speeches je levensvragen gaan beantwoorden zullen we bij dwars niet gezegd hebben, maar het is alleszins een verademende afwisseling op de soms toch monotone muziek die de klassieke media op ons afvuren. Als het genre je enigszins ligt, ben je met dit artikel hopelijk vertrokken voor enkele uren YoutTube-opzoekwerk. Weet je niet waar te beginnen? We helpen je graag op weg ...