Twee (dezelfde) cultuurweken op de UA

Voor alle duidelijkheid: iedereen die in dit artikel aan het woord wordt gelaten, spreekt uit eigen naam.

Laten we even teruggaan naar vorig jaar, meer bepaald 13 maart 2009, wanneer de rector een afsluitende speech geeft op Calamartes. Iedereen die met het project te maken heeft is aanwezig, waaronder iedereen van Unifac, de studentenverenigingen, VUAS op uitnodiging van Unifac, de cultuurfunctionaris van de UA, Linda Schools, en verschillende andere diensten. Die avond maakt rector Alain Verschoren een belofte: “Volgend jaar zal de UA er voor zorgen dat Calamartes zeker doorgaat.” Luid applaus is het logische gevolg. Op 4 februari 2010 krijgen de organiserende studentenverenigingen van Calamartes echter een verontrustende e-mail van Unifac: “Wij organiseren woensdag 10 februari om 18.00 een spoedvergadering over Calamartes. Er zijn de laatste tijd enkele vragen gerezen over de (financiële) haalbaarheid van het project.” Uiteindelijk blijkt Unifac enkele duizenden euro's minder te hebben dan vooropgesteld was. Daarbij heeft Unifac de nodige pech gekend. Het subsidiedossier voor de Stedelijke Jeugddienst, dat vorig jaar wel werd goedgekeurd, kreeg namelijk een negatief antwoord. “Daarbovenop wilde de universiteit het budget voor Calamartes halveren”, zegt Annick De Meyer, cultuurverantwoordelijke van Unifac. Dan is het vijf voor twaalf, want een maand later zou Calamartes normaal gezien doorgaan. Op die spoedvergadering wordt iedereen meteen gerustgesteld. De rector geeft zijn fiat, hij zal de kosten dekken. De totale financiële steun van de universiteit is zelfs groter dan vooraf overeengekomen. Voorts zijn Mathias Mallentjer, oud-Unifac en oprichter van Calamartes, en Sander Claessens, oud-praeses van Wikings-NSK, aangesteld als crisismanager.

Ondertussen worden aan de buitencampussen de eerste affiches van Ultimo Animo opgehangen. Deze eerste cultuurweek van ASK-Stuwer zal van 1 tot en met 5 maart doorgaan op campus Drie Eiken. De studentenkoepel van de buitencampussen zal dan ook een spiegeltent op het Universiteitsplein zetten.

Gebrek aan communicatie kost veel geld

Mathias Mallentjer steigerde toen hij deze affiches zag. “Op de dag dat wij het nieuws kregen dat er geen geld was, zie ik dat er een spiegeltent op de buitencampus zal staan. Ik was kwaad. Hoe komt het dat wij er niets van wisten?” Er is binnen VUAS nooit contact geweest over een cultuurweek die ASK-Stuwer zou organiseren. “We kwamen echt uit de lucht gevallen”, zegt Hera Aerts, de mede cultuurverantwoordelijke bij Unifac. Unifac en Mallentjer hekelen het gebrek aan communicatie van ASK-Stuwer. “Als je ook zo’n cultuurweek wil organiseren, moet je dat toch samen doen”, vindt Mallentjer. “De gezamelijke kostprijs van die twee spiegeltenten zou 40 procent goedkoper zijn, net als andere kosten. Bovendien kan je de subsidieaanvragen dan bundelen.” Verder is Mallentjer ook niet te spreken over de gemiste mogelijkheid van ASK-Stuwer om een andere, goedkopere oplossing te zoeken voor de locatie. “Je mag echt alles kopiëren van Calamartes, maar niet de spiegeltent”, zegt Mallentjer geagiteerd. Zo’n tent kost niet alleen handen vol geld, maar is volgens hem ook de enige manier om Calamartes te laten doorgaan op het Hof van Liere. “Ze hebben daar weilanden, ze kunnen er andere tenten zetten, die tot 4.000 euro minder kosten.”

Dit ontbreken van een vloeiende communicatie is volgens Aerts nog maar eens het bewijs dat de Stadscampus en de buitencampussen twee verschillende werelden zijn. “Calamartes of een cultuurweek zou net een project kunnen zijn om als één groep naar buiten te komen.” Bizar dat ASK-Stuwer niet eerst even contact opnam met zusterorganisatie Unifac. Die hadden immers al ervaring opgedaan met Calamartes vorig jaar. “Bruno De Loght (hoofd van Studentgerichte Diensten, nvdr.) heeft in het begin van dit academiejaar wel eens gezegd dat ASK-Stuwer ook iets ging doen, maar dat zou iets totaal anders zijn”, vult De Meyer aan. Nadien kreeg Unifac per e-mail een uitnodiging voor Ultimo Animo. Waarop een antwoord kwam in naam van het voltallige team van Unifac om ASK-Stuwer succes te wensen met hun project.

De rol van de cultuurdienst

Een oplossing is volgens Mathias Mallentjer een cultuurfunctionaris die beide cultuurweken op elkaar afstemt. De Universiteit Antwerpen heeft zo iemand in dienst. Op het departement Studentgerichte Diensten werkt Linda Schools voor het cultuurbeleid. Op haar UA-webpagina staat het volgende te lezen: “Tevens wil de cultuurdienst nieuwe initiatieven ontwikkelen en wil samenwerkingsverbanden en organisatievormen implementeren. En heeft eveneens als taak de culturele actoren en culturele activiteiten van groepen binnen de Universiteit Antwerpen op elkaar af te stemmen en eenduidig te communiceren.” De cultuurfunctionaris wil zeer graag steun bieden, maar heeft geen vragen van Unifac en ASK-Stuwer gehad. “Ik wil zeker helpen, maar ik ben niet gecontacteerd geweest. Calamartes is een fantastisch project dat haar welslagen heeft bewezen, daar mag ik me toch niet mee bemoeien.” Unifac bevestigt de woorden van Schools: “Het was meteen duidelijk dat Unifac het project zelf zou leiden. Achteraf gezien hadden we misschien wel meer aan haar kunnen vragen”, verklaart Annick De Meyer. Schools gaat zelfs verder: “Net zoals Unifac heb ik via de onduidelijke affiches moeten vernemen dat Ultimo Animo werd georganiseerd.” Op dat moment wil Schools nog wel een helpende hand reiken. “In samenwerking met het cultureel centrum in Wilrijk, De Kern, kon er voor Ultimo Animo een band geboekt worden”, verduidelijkt de cultuurfunctionaris. Deze hulp is volgens Schools door de studentenkoepel geweigerd.

De taak van de de cultuurdienst bestaat er overigens niet in om het hele project te bekostigen. Wat meteen een reactie is op oud-praeses van ASK-Stuwer, Peter Hellinckx. Hij zei in december in dwars dat Calamartes eigenlijk betaald moet worden door de cultuurdienst. “Ik kan studenten wel de nodige informatie geven over hoe ze hun project kunnen realiseren”, aldus Schools. Voorts doet ze er alles aan om cultuur binnen de universiteit te brengen. “Momenteel zit ik samen met 5 voor 12 en Villanella, die samen ook De Nachten organiseren, om een literair festival uit te werken op de UA.” Al zegt ze er meteen bij dat het vooral gericht is op de Stadscampus. “Op de buitencampussen zit nu eenmaal een ander publiek, waar je anders moet op inspelen.” Mallentjer had nochtans meer hulp van de cultuurdienst verwacht: “Dat ze ons geen geld geven, tot daar aan toe. Maar ik vind het wel vreemd dat ze ons beleidsmatig ook niet ondersteunen. We kunnen niet eens bekertjes voor koffie krijgen.” Al heeft Unifac ervoor gekozen het hele project naar zich toe te trekken. Mallentjer voegt er wel meteen aan toe dat de universiteit een fantastische partner is om mee samen te werken. “We hebben het geluk dat rector Alain Verschoren er is, zonder hem was Calamartes niet door gegaan. Ik wil het een andere rector wel eens zien doen.”

Verder zegt Linda Schools dat het niet haar taak is om de contacten tussen Unifac en ASK-Stuwer te verzorgen, ook al gaat het hier toevallig over twee cultuurprojecten. “Dit jaar studeer ik af, de universiteit mag altijd bellen om projecten zoals Calamartes of Ultimo Animo te coördineren”, komt Mallentjer nog schalks uit de hoek. Schools betreurt de gebrekkige samenwerking met ASK-Stuwer. “Vorig jaar verliep alles prima met Peter Hellinckx en Maarten Vanderhenst. Dit jaar zou ik de samenwerking slecht durven noemen.” De teleurgestelde cultuurfunctionaris zegt al uit te kijken naar het nieuwe ASK-Stuwer om de draad van vorig jaar weer op te pikken.

Ultimo Animo, flauwe Calamartes-kopie

De productiekosten van een cultuurweek zijn hoog. We nemen de planning van Ultimo Animo erbij. Een praatcafé in de spiegeltent, TD in de Konijnenpijp, fortwandeling, cultuurwandeling, gratis filmavond in Metropolis en galabal. “Je moet eens nagaan hoeveel uur ASK-Stuwer in die spiegeltent heeft gezeten. (Een 36-tal uren, nvdr.) Een spiegeltent zetten om naar de Metropolis te gaan, wat heeft dat met cultuurparticipatie te maken?” durft Mallentjer Ultimo Animo in vraag te stellen. Ook de cultuurfunctionaris, Linda Schools, vindt een activiteit die zo veel geld kost ongehoord: “8.000 euro voor een spiegeltent waar slechts veertig man in zit, is belachelijk.” Schools gaat zelfs verder: “Calamartes is een succes.

ASK-Stuwer heeft daar een kopie van willen maken, maar het werd dan nog eens een flauwe kopie die geflopt is.” Toekomstig Unifac-voorzitter, Hera Aerts, is veel milder: “Het kan nooit de bedoeling van ASK-Stuwer zijn geweest om een platte kopie te maken.” ASK-Stuwer wenste eigenlijk niet te reageren om zich niet te mengen in een partijtje modder gooien, maar zei nog wel dat hun spiegeltent niet zoveel geld kostte. “We hebben misschien niet veel troeven aan de buitencampussen, maar al die technische voorzieningen hebben we zelf gedaan”, reageert oud-praeses Peter Hellinckx. Daar voegt huidig praeses Delphine Draelants nog aan toe dat een flauw afkooksel van een fantastisch project als Calamartes nog steeds geweldig is. “Een flop zou ik het dan ook niet durven noemen. Onze ervaring is dat zowel de studenten als de rector en Vlaams minister-president Kris Peeters wel enthousiast waren.” ASK-Stuwer vraagt zich wel af of dit Schools’ persoonlijke mening is, of dat dit ook de mening is van de cultuurdienst.

Eén van de sterktes van Calamartes is de samenwerking met de hele campus. Niet alleen Unifac organiseert deze week, maar ook verschillende studentenverenigingen en zelfs uw favoriete blad dwars. Aan de andere campussen van de Universiteit Antwerpen organiseert ASK-Stuwer Ultimo Animo zelf, al kaderde deze cultuurweek in de festiviteiten van het vijfjarige bestaan van ASK-Stuwer. “Uiteraard ben je verplicht om je vijfjarige bestaan te vieren. Het deed enkel pijn dat ze hetzelfde deden, zonder dat ze ons contacteerden. Daarin kan ik de frustraties van Mathias (Mallentjer) ook wel begrijpen”, zegt De Meyer. Naar volgende edities toe wil ASK-Stuwer de samenwerking aan de Stadscampus zeker navolgen. Volgens Draelants zijn er al heel wat clubs enthousiast: “Al moeten we nu nog samenzitten om alles concreet in te vullen. Het is wachten op de nieuwe praesidia.” Beide koepels zeggen wel dat er zeker de wil is om volgend jaar samen te werken. De huidige vice-praeses van ASK-Stuwer, Sten Luyckx, en de nieuwe voorzitter van Unifac, Hera Aerts, hebben daar al een gesprek over gehad. “Sten (Luyckx) is op de afsluitende receptie van Calamartes naar mij gekomen met de vraag of we volgend jaar willen samenwerken”, weet Aerts nog te vertellen. Voor Peter Hellinckx lijkt het ook het beste dat er eerst eens wordt samengezeten met alle betrokken partijen.