Bobbejaan Schoepen zong jaren geleden over de lichtjes van de Schelde, Kanye West droeg een hoodie uit de koekenstad en Enter Shikari schreeuwde over Brabo en de zijnen. Net zoals elke stad is ook Antwerpen een voedingsbodem voor ideeën en een rechtstreekse, maar ook indirecte inspiratie voor muzikanten en andere kunstenaars. Onze thuishaven wordt nog steeds vooral geassocieerd met dEUS, maar een nieuwe golf van talent is klaar om zich te laten gelden.
Tin Fingers is één van de bands die momenteel vaak getipt wordt. Het vijftal begon ooit als folkact, maar groeide uit tot een indiequintet met invloeden van Grizzly Bear en Mac DeMarco. Toch schuilt er nog steeds een folkie in frontman Felix Machtelinckx. Wanneer ik voor het interview bij de zanger ontvangen word, kom ik terecht in een oase van rust waar een heleboel planten, een luie kat en een kannetje koffie een heerlijk luie sfeer zetten. Ook bassist Simen Wouters is erbij. Net als Machtelinckx heeft hij geen smartphone en droomt hij van een wereld met rock-‘n-roll-radio.
Momenteel werken de jongens aan nieuw materiaal, zij het op hun eigen manier. Dat wil zeggen dat repetities doorgaan in hun eigen, zelf gebouwde studio in het Kempense dorpje Loenhout. Wanneer de zon schijnt, trekken ze dan weer met hun instrumenten naar buiten en lopen ze allemaal een zonnesteek op. Alles van psychedelische tie dye-t-shirts tot videoclips wordt bovendien door henzelf gemaakt. dwars polste hoe de romantisch naïeve artiesten overleven in de grootstad Antwerpen en hoe muziek leeft aan de Schelde-oevers.
Waar associëren jullie Antwerpen mee?
Felix Machtelinckx Ik denk direct aan heel veel café-optredens. Ik vind dat er in Antwerpen weinig goeie concertclubs zijn. Je hebt Trix natuurlijk wel. Het Bos is ook kei goed, dat is één van de eerste zalen die ook bands van Burger Records (obscuur garagerocklabel, nvdr.) naar hier kan halen. Voor marginale clubs kan je hier wel terecht. Hoe vaak dat mensen me vragen waar de Noxx of de hoerenbuurt is ... Voor zo’n personen is dat hier de place to be.
Simen Wouters In andere steden focussen ze veel meer op die concertclubs.
Machtelinckx Het is ook vaak leuker om in clubs te spelen dan in cafés. Het trademark van Antwerpen is coke, dat is wel echt spijtig.
Wouters Als ik naar de Schelde kijk, dan word ik blij. Maar als ik aan de Schelde denk, zie ik ook een vuile sloot waar ratten met zakken coke rondkruipen.
Waar vinden die caféconcerten dan plaats?
Machtelinckx Ik ga niet meer zo veel op café, want ik heb niet meer zo veel geld. Don’t do music kids.
Wouters In de Cabron en Bar Lucy natuurlijk. Dan heb je nog de Kids (lacht mysterieus).
Machtelinckx Wat er speelt in de Kids is ook wel de kanker van de kanker, sorry. We zijn daar onlangs buitengesmeten omdat we “te psychedelisch aan het spelen waren”. We waren punk aan het spelen; heel hard, super goed en de twee mensen die er zaten, waren helemaal mee. Uiteindelijk wilde die cafébaas ons ook niet betalen.
Wouters Stulp is nu ook wel aan het opkomen. Ik ben er nog niet geweest, maar nu ik sinds een tijdje op Facebook ben, zie ik er altijd wel leuke dingen over verschijnen. Ik merk als ik op mijn gemak rond 21.00u door de stad wandel, dat ik overal een stoel zie staan met een langharige gitarist op. Ik vind dat wel een heel fijn gevoel.
Machtelinckx In Antwerpen is er ook wel veel jazz. In zekere zin vind ik dat heel tof. Ik heb ook jazz gemaakt en onze gitarist Quinten studeert dat nu. Allemaal goed en leuk, maar ik mis toch een zekere pop- en rockscene. Ze is er wel en is er vooral ook echt aan het komen door wat Tame Impala heeft gedaan. Die hebben gezegd: “C’mon guys, make some rock!”
Wouters Het is wel echt ongelooflijk hoeveel groepen er nu zijn met een psychedelische vibe.
Kom je altijd dezelfde mensen tegen?
Machtelinckx Antwerpen is een dorp. Je merkt het verschil heel hard met Brussel.
Wouters Altijd als ik daar kom, denk ik: wow, wat is dat hier jong!
Machtelinckx In Brussel moet je effectief de tram pakken om naar een andere plek te gaan. Hier doe je dat enkel als je lui bent.
Wouters Ik heb het ook wel voor Antwerpse figuren. Ik ben nu veel te lang terug in Antwerpen. Ik was onlangs weer in Gent waar Felix en ik samen gewoond hebben voor een jaar. Ik was er echt een uur en merkte meteen dat mensen daar zo anders zijn. Antwerpenaren zijn wat terughoudender, een beetje onnozel en een beetje simpel misschien.
Machtelinckx Ik vind dat net niet. Antwerpen is een modestad, waardoor er super veel vreemde modemensen over straat lopen die helemaal in het zwart gekleed zijn en mega hoge witte schoenen dragen. Ik vind dat wel cool. Als je dat in Gent hebt, dan durven ze daar nog sneller het fenomeen ‘hipster’ op plakken. Wat eigenlijk kak is, want het houdt mensen tegen om super grappige kleren aan te doen. In Gent zou ik een veel hardere hipster zijn dan in Antwerpen en, ik weet niet waarom dat is, maar daarom hou ik ook wel van Gent; omdat die hippie zijn.
Wouters “Wat gaan we doen vandaag? We gaan joints paffen in het park en daarna een ‘goake’ doen.”
Machtelinckx Ik vind dat de muziekscene in Antwerpen wel beter is. Er is meer om te gaan spelen.
Wouters En Brussel moet ik echt nog ontdekken. Ik heb daar zo’n idyllisch beeld van.
Machtelinckx Je hebt daar de AB, wat heb je hier? Het Sportpaleis!
Heeft een producer als Kassett het niet moeilijker om een Antwerpse scene te vinden dan jullie omdat hij experimentele electronica maakt en via het internet opereert?
Machtelinckx Wij hebben net schrik van het internet.
Wouters Ik weet niet hoe die dj-scene in elkaar zit. Ik heb het gevoel dat die een paar liedjes maken, dan zeggen “amai, check me out, ik heb een eigen nummer geproducet” en dat iedereen dan denkt van “WAW”. En dan moeten ze gaan draaien in Berlijn en shit.
Machtelinckx Er is wel een scene voor, maar in het buitenland. Kassett maakt ook niet echt songs. En dat is cool, maar moeilijker.
Wouters Ik ga gewoon niet meer naar feestjes omdat er geen muziek meer wordt gedraaid. Als ik ga feesten, wil ik dansen op liedjes die ik ken uit de jaren '70 of '80. Soms ga je naar een retrofeestje en dan draaien ze vijf minuten ABBA en volgt de rest van de avond alleen maar van die deephouse. Dat is bullshit. Dat kost dan acht euro en dan sta ik daar maar vijf minuten.
Machtelinckx Het gebeurt vaak als je lang genoeg op café blijft zitten, dat tafels aan de kant worden geschoven. Dat zijn de goeie feestjes. Dan kan je zelfs de iPod pakken en Temples opzetten. Iedereen roept dan aan de toog: “Ik heb nog een nummer!” Ik kan beter feesten op een goed optreden dan op een gebeuren waar één gast muziek staat te spelen. Het is makkelijker en goedkoper voor de organisatie om dat regelen, qua installatie en betaling, maar live zou wel mogen. Dat is wel weer aan het opkomen, door die realm van Jacco Gardner en co.
Zijn er Antwerpse groepen die een invloed op jullie hebben uitgeoefend?
Wouters Nee, echt niet eigenlijk.
Machtelinckx Crumar Young vind ik wel heel goed. En het verhaal van Soldier’s Heart vind ik ook heel cool. Die zijn wel goed bezig.
Wouters Een aantal oudere bands waren wel goed; Nacht Und Nebel en dEUS uit de jaren '90. Nu niet meer. En Red Zebra.
Machtelinckx De Antwerpse scene is vrij jong. Die dingen van Milan (Warmoeskerken, man achter Crumar Young) zijn heel cool, maar hebben ons nog niet kunnen inspireren omdat ze niet oud genoeg zijn. Het begint te boomen nu. Je merkt wel dat er veel bands onderweg zijn, maar dat ze nog niet relevant zijn voor het verloop van de muziekgeschiedenis. Dat kan wel komen. Nu wordt er wel plaats gemaakt voor compleet nieuwe bands, naast de Belpop-bands die in de jaren '90 de Rock Rally hebben gewonnen. We mogen ook niet te optimistisch zijn, want er zijn geen radio’s. Op welke radio kunnen wij onze muziek gaan draaien? Studio Brussel? Nee.
Muziekliefhebbers zijn die mensen die platen gaan kopen. Daardoor merk je dat die platenverkoop zo sterk stijgt. Ik denk dat de mensen die effectief met muziek bezig zijn, vinyl aanschaffen en niet diegenen zijn die “music is my life” laten tatoeëren. Radio’s zijn daarom geen belangrijke factor. Ik wil wel een oproep doen: begin een radio. In Antwerpen heb je bijvoorbeeld Radio Centraal en die hebben ook wel een eigen frequentie. Dat is cool en soms gaan we daar ook draaien, maar wie luistert daarnaar? Het is niet commercieel genoeg. Alles moet opgefoord klinken. De radio’s beslissen hoe muziek moet klinken en dat slaat nergens op. Dat is altijd wel geweest, maar nu klinkt alles zo opgepompt dankzij computer. Het zou toch super cool zijn als wij met onze plaat naar de radio kunnen gaan?
Wouters Er bestaat ook geen rock-‘n-roll meer op de radio. Een paar maanden geleden was ik met wat mensen een weekendje weg en wilden ze een programma van Studio Brussel luisteren. Ik was heel benieuwd. Het bleek een dj-set van vijf uur … Allee, een dj-set op de radio. Die zat waarschijnlijk thuis.
Je merkt wel dat er veel internetradio’s worden opgestart.
Machtelinckx Ja, maar dan heb je niet die live-feel van iets dat 24 op 24 uur wordt uitgezonden of een scheve dude die van 12 tot 5 wijntjes zit te drinken. Zo iemand die verhalen vertelt en tussendoor rock-‘n-roll-plaatjes draait en waar je bij aan kan bellen met de medeling: “Jow, ik heb een plaatje.” Ik kan me voorstellen dat je niet meer mag roken in radiostudio’s. België is zo braaf.
Iedereen kan ook zijn eigen radio samenstellen.
Machtelinckx Ja, op Spotify. Maar als ik soms eens naar Radio Centraal luister, leer ik dingen kennen. Hoe leer je nu bands kennen? Via hun imago op Facebook, hoe grappig ze zijn of hoe goed ze eruit zien.
Wouters Ik leer eigenlijk de meeste bands kennen via doorklikken op YouTube. Als je een goeie klikdrive gevonden hebt, ontdek je na verloop van tijd wel groepjes.
Machtelinckx Bij een radio moet je dan als een maniak gaan achterhalen wie je hoorde. Nu hebben ze ook die app om muziek te herkennen, Shazam.
Wouters Is dat Shazam?
Machtelinckx Ja, maar da’s niet zo magisch he. Dan zeg je: “Amai, da’s een goed nummer. Ik ga eens vragen wat dat is” en dan antwoordt iemand “Shazamt dat is gast!”
Is er een reden waarom de studio in Loenhout staat en niet in Antwerpen?
Wouters Oorspronkelijk niet, maar nu wel. We repeteerden overal in huizen in Antwerpen, maar vonden op een gegeven moment geen plaats meer. Dan gingen we naar onze gitarist in Loenhout, die had daar een kotje waar hij vroeger alleen muziek maakte. Toen zijn we daar beginnen repeteren. Eerst vanuit het idee om uit te kijken naar een nieuw repetitiekot in Antwerpen, maar uiteindelijk zijn we meer en meer van Loenhout beginnen houden.
Machtelinckx In Antwerpen stop je altijd om 22.00u omdat je weet dat er dan veel te doen is en dan heb je zin om naar de stad te gaan. Nu gaan we een heel weekend naar Loenhout en daar is echt niets te doen, buiten de afwas. Je kan alleen met de auto naar de nachtwinkel gaan, er is niet eens een gezellig café. Dus je moet daar wel werken en dat is echt zalig.
Ik vind het belangrijk dat je een wereld kunt horen wanneer je een plaat beluistert. Toen we in Antwerpen repeteerden, had onze sound een keldergevoel. Nu zijn we echt in onze ruimte en onze wereld. We beginnen van nul en worden niet te veel beïnvloedt. Want dat is ook niet goed, dan weet je niet waar je aan begint.