Het jaar twintigelf staat nu al bekend als dat van de revoluties. Als je het zelf niet meer eens bent met de gang van zaken binnen je studentenvereniging, kan ook jij daar verandering in brengen. Je hoeft daarvoor Hof van Liere niet te bezetten. Ieder jaar organiseert Unifac immers een heuse kiesweek. Aan het einde van die week kan iedere student zijn democratisch recht verwezenlijken en bepalen wie aan het roer staat van het Antwerpse studentenleven. Daarom maakte dwars deze kiesweek-handleiding.
De studenten aan de overkant van de ring moeten we helaas teleurstellen. In tegenstelling tot op de humane campus wordt er in Wilrijk geen kiesweek voorzien. De meeste clubs kiezen er zelf wie deel uitmaakt van het praesidium. Anderen organiseren een verkiezingsactiviteit waarbij leden kunnen stemmen.
De Afzuipdag
De kiesweek voelt aan als de opening van het academiejaar: ’s middags staan er kraampjes waar een vrolijke bende het nodige eten en drinken aan de man brengt. Dj’s op Hummers geflankeerd door begeerlijke promomeisjes leuken het gebeuren op. Klein detail: deze week is vrijwel volledig gratis. ’s Avonds kan je altijd naar een gratis TD of elders gratis vaten leegdrinken. Gratis is geen vereiste, maar stemmen worden het best geronseld met het weggeven van gerstenat. Al deze activiteiten worden georganiseerd door de ‘opkomende praesidia’. Verschillende groepen voeren drie dagen lang campagne om op donderdag de stembusgang te winnen. De ploeg die de voorkeur van het volk geniet, leidt volgend jaar haar faculteitskring. In theorie gaan verschillende groepen met elkaar een felle strijd aan. Vaak is er in de praktijk slechts één ernstig opkomend praesidium dat voor het merendeel samengesteld is uit leden van het lopende praesidium. Daarnaast zijn er altijd leukerds die bij wijze van grap opkomen bij de verkiezingen. Vaak delen zij ook de nodige drankjes uit, maar halen ze achteraf een marginale score. Dit is niet geheel zonder gevaar: het kiesreglement zegt dat de ploeg die de verkiezingen wint, geen afstand kan nemen van de verplichtingen die gepaard gaan bij winst.
Een student die de kalender een beetje bestudeert, kan een zeer goedkope week doorkomen. Zij die niet thuis zijn in de nobele kunst van het timemanagement, sluiten zich best aan bij de traditionele ‘Afzuipdag’ van Nordkempus. Deze regionale kring slaagt er jaarlijks in een hele dag gratis te eten, drinken en feesten. Om dit soort praktijken tegen te gaan, wordt er sinds enkele jaren met polsbandjes gewerkt. De meeste opkomende praesidia van de faculteiten Rechten en TEW voorzien enkel studenten die verbonden zijn aan hun faculteit. Redelijk asociaal, maar een kiesweek kost dan ook handenvol geld. Om evidente redenen is het verboden de kiesweek te financieren met de clubkas.
Gevraagd worden is niet nodig
Indien er slechts één opkomende ploeg is, dan moet die minstens 50 procent ja-stemmers binnenhalen. Als dat niet het geval is, dan blijft het praesidium van lopende zaken noodgedwongen aan de macht. Bij meerdere kandidaten volstaat een gewone meerderheid van de stemmen. De verkiezing is slechts geldig als minstens 10 procent van de faculteitsstudenten hun stem hebben uitgebracht. Enkele jaren geleden werd de opkomende ploeg van de Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen onterecht verkozen. Het opkomende praesidium haalde weliswaar een overduidelijke meerderheid, maar slechts 38 van de ruim 1.300 Pol & Soc'ers vonden het de moeite om hun stem uit te brengen.
Iedere student kan een gooi doen naar de leiding van zijn of haar faculteitsclub, waarbij men uiteraard aan de nodige vereisten moet voldoen. Een praesidium bestaat uit minstens drie leden: praeses, vice-praeses en quaestor (penningmeester, nvdr.). Deze verplichte functies moeten ingevuld worden door studenten die verbonden zijn aan de faculteit van de desbetreffende club, en dit om absurditeiten te voorkomen waarbij een student Geschiedenis praeses wordt van Sofia. Andere functies mogen wel worden ingevuld door studenten buiten de faculteit, zolang hun aantal niet hoger is dan 10 procent.
Andere studentenverenigingen zijn niet verplicht om deel te nemen aan de verkiezingen. Bij hen wordt men meestal wel gevraagd. Sommige clubs bieden de student wel de mogelijkheid om zich kandidaat te stellen door te solliciteren.
Unifac-voorzitter worden? Yes we can!
Niet alleen de faculteitskringen nemen deel aan de kiesweek, ook de voorzitter van Unifac wordt op donderdag verkozen. Bij de verkiezing van de Unifac-voorzitter kan de student enkel ja of nee stemmen op de voorgedragen kandidaat. Die kandidaat moet eerst bij een interne vertrouwensstemming tweederde van de Unifac'ers achter zich weten te scharen. Bij de stembusgang volstaat een gewone meerderheid van de stemmen. De verkozen voorzitter stelt nadien zijn praesidium samen door Unifac'ers aan te vullen met sollicitanten.
Hoewel velen denken dat de nieuwe voorzitter vanuit Unifac zelf moet komen, is het mogelijk om van buitenaf de nieuwe voorzitter te worden. Eenvoudig is dat echter niet. Enkel indien de studentenkoepel geen kandidaat voortbrengt, kan iedere student zich kandidaat stellen. Het opentrekken tot alle studenten is trouwens ook verplicht als er geen tweederde meerderheid is bij de interne, besloten vertrouwensstemming. Mocht een student de ambitie hebben om vanuit het niets voorzitter te worden, kan hij of zij een heuse campagne op poten zetten om op donderdag massaal nee te stemmen voor Unifac. Als de Unifac'er in kwestie niet over de noodzakelijke 50 procent plus één stem beschikt, dan wordt de kandidaatsprocedure herhaald tot er geen interne kandidaten overblijven. Dan treedt weer het principe van de open kandidatuur in werking.
Nadat Unifac de stemmen heeft geteld, worden op donderdagavond de resultaten meegedeeld. Traditioneel maakt Unifac de eerste resultaten bij Lingua bekend. Daarna trekken zij naar PSW, Klio en de cantus van Sofia. Als slot van de kiesweek feliciteert Unifac tijdens de Zwanenzang van Wikings-NSK ook aldaar de nieuwe praeses en zijn gevolg.