dwars slijpt het virtuele fileermes en gaat langs de graat van boeken, films, series, games, muziek, theater, haarproducten en rubber eendjes. Recensent Kaj ging 'ins Kino' en kliefde door A Most Wanted Man.
2 februari 2014 staat menig acteur en filmliefhebber nog vers in het geheugen gegrift. Een van de veelzijdigste en succesvolste acteurs van de afgelopen decennia, Philip Seymour Hoffman, werd die dag dood gevonden in zijn appartement in Manhattan. Een spuit in zijn arm en de sporen van heroïne, cocaïne en amfetaminen in zijn bloed lieten geen twijfel bestaan over zijn doodsoorzaak. Zijn overlijden was een schok voor vrienden, familie en collega’s, die het ondanks zijn verslaving steeds beter met hem hadden zien gaan, maar was het geen verrassing dat hij leed onder de zware en emotionele rollen die hij vaak op zich nam. Zijn laatste hoofdrol in A Most Wanted Man was er zo een.
Hoffman stond bekend als virtuoos en ‘kameleon’ die praktisch elk karakter met verve naar het witte doek kon vertolken. Een kleine greep uit zijn oeuvre: een schuchtere leraar Engels in 25th Hour (2002), een succesvolle en excentrieke schrijver in Capote (2005), een levensgevaarlijke wapenhandelaar in Mission Impossible: III (2006) of een verwarde en eenzame toneelregisseur in Synecdoche, New York (2008). Of het nu verschillende emoties, bewegingen of accenten waren, hoofdrollen of bijrollen: Hoffman kon het allemaal. Vanwege zijn fenomenale reikwijdte was hij niet voor niets een van de meest gewilde acteurs van deze tijd.
Anton Corbijn, de Nederlandse regisseur verantwoordelijk voor A Most Wanted Man, wist Hoffman voor een hoofdrol te strikken (naast andere bekende gezichten zoals Willem Dafoe en Rachel McAdams). In deze film speelt Hoffman de rol van Günther Bachmann, een verbitterde agent van de Duitse veiligheidsdienst. Hij ontdekt dat de Tsjetsjeense Issa Karpov, die door Rusland wordt beschouwd als gevaarlijke terrorist, illegaal het land is binnengekomen. Bachmann vermoedt dat Karpov het fortuin komt ophalen dat zijn vader hem naliet, om dit vervolgens door te sluizen naar moslimactivist Faisal Abdullah. Die wordt verdacht van het financieren van terroristische organisaties. Via Karpov proberen Bachmann en zijn team ook Abdullah op te pakken. Dit gebeurt in samenwerking met bankier Brue (Dafoe), die het fortuin van Karpov bezit, en immigratieadvocate Richter (McAdams). Maar de bemoeienis van de CIA, die Karpov direct wil oppakken, maakt het hen niet gemakkelijk.
Wat het meest opvalt aan A Most Wanted Man is het sterke acteerwerk. Zowel Hoffman als Dafoe en McAdams komen overtuigend over. Met name het personage van Bachmann zit goed in elkaar: een zwaarlijvige man die zoveel mogelijk rookt en drinkt, maar wel een meester is in zijn vak. Ook de andere karakters zijn nauwelijks op ongeloofwaardigheden te betrappen. Bovendien heeft Corbijn een authentieke, rauwe sfeer neergezet die perfect aansluit op de inhoud van het verhaal. Hierdoor is A Most Wanted Man – ondanks de bekende acteurs – niet de zoveelste Hollywoodfilm. Dit is mede te danken aan het camerawerk van Corbijn, waaruit blijkt dat hij niet alleen regisseur, maar ook vooral fotograaf is.
Helaas maken goede acteurs en een authentieke sfeer nog geen meesterwerk, want in A Most Wanted Man zitten ook heel wat slordigheden. Zo zijn de meeste acteurs Amerikaans, maar wordt er constant met een semi-Duits accent gesproken. Dit is ontzettend storend, omdat het afdoet aan de juist zo sterke acteerprestaties. Hierdoor blijf je je afvragen waarom ze geen Duitse topacteurs hebben ingehuurd. Bovendien uit de spanning in de film zich alleen in gewaagde conversaties en blijft harde actie uit. Dat leidt tot een aantal saaie passages waardoor je het gevoel krijgt dat de film best wat korter had mogen duren. Ook het einde, waarin je hoopt op een grande finale, voldoet niet aan de verwachtingen.
Natuurlijk kreeg A Most Wanted Man ongewild het stempel van ‘Hofmanns laatste film’ op zich gedrukt, waardoor die verwachtingen misschien wel te hoog lagen. Je hoeft echter geen kennersoog te bezitten om in te zien dat dit bij lange na niet zijn beste film is. Desondanks zet Hoffman met succes opnieuw een zwaarmoedig en geplaagd personage neer. Het lijkt erop dat hij in zijn laatse maanden leed onder de emoties van de rollen die hij vertolkte – velen fluisteren dat dit mogelijk tot zijn dood leidde. Hij speelde zijn karakters niet alleen op de set, maar nam ze als het ware ook mee naar huis. Ironisch genoeg is dat zijn sleutel tot succes geweest. Die toewijding, die passie voor het vak en die overtuiging zijn namelijk al reden genoeg om – ondanks de schoonheidsfoutjes – A Most Wanted Man te gaan zien. Al was het alleen maar om een laatste blik te vangen van een van de beste acteurs die Hollywood ooit gekend heeft.
A Most Wanted Man draait nu in de bioscoop.